Κόσμος|28.06.2019 10:59

Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα για τον Ιμάμογλου

Γιώργος Σκαφιδάς

Ο 49χρονος Εκρέμ Ιμάμογλου ορκίστηκε χθες δήμαρχος της Κων/πολης μέσα σε κλίμα πανηγυρικό. Η σαρωτική νίκη που εκείνος κατήγαγε ως υποψήφιος του αντιπολιτευόμενου Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) στις επαναληπτικές δημοτικές εκλογές της 23ης Ιουνίου, εξασφαλίζοντας 806.415 ψήφους περισσότερες από τον «ερντογανικό» Μπιναλί Γιλντιρίμ, δεν αφήνει κανέναν περιθώριο αμφιβολίας ως προς το μέγεθος της ήττας του καθεστώτος Ερντογάν, τουλάχιστον επικοινωνιακά.

Αρχής γενομένης από χθες το απόγευμα είναι λοιπόν επίσημο: Στο τιμόνι της μεγαλύτερης πόλης της Τουρκίας, της πόλης από όπου είχε ξεκινήσει την καριέρα του ως δήμαρχος και ο ίδιος ο Ερντογάν το 1994, βρίσκεται πλέον ένας κεμαλιστής. Είναι μάλιστα η πρώτη φορά  που το CHP καταφέρνει να εκλέξει δήμαρχο εκεί έπειτα από 25 χρόνια συνεχούς κυριαρχίας του ισλαμοσυντηρητικού Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ερντογάν. Ένα τεράστιο πανό με το πρόσωπο του Μουσταφά Κεμάλ κάλυπτε χθες τα κεντρικά γραφεία του μητροπολιτικού δήμου στην Πόλη… αποτυπώνοντας την ανατροπή. 

Τα δύσκολα, ωστόσο, επί της ουσίας τώρα αρχίζουν για τον Εκρέμ Ιμάμογλου. Υπενθυμίζεται ότι προεκλογικά, ο 49χρονος είχε δεσμευτεί να κάνει φύλλο και φτερό τα οικονομικά στοιχεία του μητροπολιτικού δήμου, αφήνοντας μάλιστα να εννοηθεί ότι υπάρχουν υποθέσεις διαφθοράς (ανάθεσης δημοσίων έργων υπέρ ημετέρων συμφερόντων, υπερκοστολόγησης προκειμένου να κερδίζουν ημέτεροι κ.ά.) που βαρύνουν το AKP, το οποίο ήλεγχε τον δήμο της Κων/πολης τα τελευταία 25 χρόνια. Υποθέσεις που πλέον μένει να διερευνηθούν και ενδεχομένως να καταλήξουν ενώπιον της τουρκικής δικαιοσύνης με τη βοήθεια… ανεξάρτητων ελεγκτικών εταιρειών.

Ο νέος δήμαρχος έχει όμως δεσμευτεί να κάνει και άλλα πολλά: να περιορίσει τις σπατάλες στις δαπάνες κατά περίπου 870 εκατ. δολ. (5 δισ. λίρες) κατευθύνοντας κεφάλαια προς την ενίσχυση πολιτικών κοινωνικής πρόνοιας, να βάλει στο συρτάρι αμφιλεγόμενα φαραωνικά πρότζεκτ, να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης για τους περίπου 16 εκατομμύρια κατοίκους της Πόλης, να καταπολεμήσει τη φτώχεια, να επεκτείνει τους χώρους πρασίνου κ.ά.  

Ο δρόμος, ωστόσο, για τον Ιμάμογλου έχει επί της ουσίας ήδη ναρκοθετηθεί από το περιβάλλον του 65χρονου προέδρου της χώρας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Καταρχάς, οι προϋπολογισμός που έχει στα χέρια του ο νέος δήμαρχος της Κων/πολης για το 2019 είναι μειωμένος σε σχέση με το 2018, συγκεκριμένα από 8,8 δισ. δολ. που ήταν πέρυσι (σύμφωνα με το AP) σε 4,2 δισ. δολ. φέτος τα οποία γίνονται 6,2 δισ. δολ. εάν κανείς προσθέσει τους προϋπολογισμούς μεταφορών και ύδρευσης (σύμφωνα με την τουρκική έκδοση της DW).

Αλλά και ως προς τη διάθεση του υπάρχοντος προϋπολογισμού, ο Ιμάμογλου αναμένεται να αντιμετωπίσει περιορισμούς, καθώς η παράταξη του Ερντογάν εξακολουθεί να ελέγχει τις πλειοψηφίες στα δημοτικά συμβούλια από τα οποία περνάει η έγκριση του προϋπολογισμού.

Το ισλαμοσυντηρητικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), παρά τις απώλειες σε ψήφους, κατάφερε να διατηρήσει την πλειοψηφία σε συνολικά 26 από τα 39 διαμερίσματα-περιφέρειες της Κων/πολης (διαμερίσματα καθένα από τα οποία έχει και το δικό του δήμαρχο), όπως και στο μητροπολιτικό δημοτικό συμβούλιο (με 176 μέλη από τα συνολικά 312). Οι συσχετισμό των δυνάμεων, με άλλα λόγια, «δένουν» τα χέρια του Ιμάμογλου σε καθαρά πρακτικό επίπεδο.

Μειωμένες εξουσίες

Αλλά και πέρα από τους εν λόγω συσχετισμούς, το καθεστώς Ερντογάν έχει φροντίσει το τελευταίο διάστημα να αφαιρέσει ορισμένες εξουσίες-αρμοδιότητες από τους δήμους ή τους δημάρχους και να τις μεταφέρει αλλού.

Το υπουργείο Περιβάλλοντος της Τουρκίας μόλις «πριμοδοτήθηκε», για παράδειγμα, με την εξουσία να παρεμβαίνει στα έργα οικιστικής ανάπλασης όπως και όπου εκείνο ή η τουρκική προεδρία κρίνουν σκόπιμο. Στο ίδιο πνεύμα, το υπουργείο Εμπορίου εξέδωσε πρόσφατα μια εγκύκλιο με την οποία ουσιαστικά αφαιρεί από τους δημάρχους την εξουσία που εκείνοι είχαν να διορίζουν τους επικεφαλής των δημοτικών επιχειρήσεων, μια εξουσία την οποία πλέον παραδίδει σε δημοτικά συμβούλια και εμπορικά επιμελητήρια. Σε αυτό το πλαίσιο, ο προερχόμενος από το CHP δήμαρχος, Μανσούρ Γιαβάς, είδε πρόσφατα στην Άγκυρα κάποιες από τις επιλογές προσώπων που έκανε… να απορρίπτονται.  

Ο Ερντογάν μπορεί, με άλλα λόγια, να έχασε τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα της Τουρκίας στις δημοτικές εκλογές του Μαρτίου, πλην όμως εκείνος διαμορφώνει ένα τοπίο που δεν επιτρέπει στους νικητές να αξιοποιήσουν πολιτικά τη νίκη τους.

Μένει να φανεί, βέβαια, πως θα αντιδράσουν οι νικητές.

Ειδικά ο Ιμάμογλου ίσως επιχειρήσει, τώρα που κέρδισε, να στραφεί προς πιο συντηρητικές κατευθύνσεις. Ο ίδιος προέρχεται, άλλωστε, από κεντροδεξιό περιβάλλον με ισλαμικές καταβολές, αλλά και από ένα κόμμα όπως το CHP το οποίο έχει κατά καιρούς σταθεί εχθρικά απέναντι στους Κούρδους.

Μετά τη νίκη του, πάντως, εκείνος φρόντισε να κάνει ένα άνοιγμα προς τον Ερντογάν με τον οποίο δήλωσε ότι επιθυμεί να συνεργαστεί, ενώ παράλληλα καταφέρθηκε εναντίον των προσφύγων από τη Συρία που «απειλούν να αλλάξουν τα χρώματα της Κων/πολης».

ΚωνσταντινούποληΡετζέπ Ταγίπ ΕρντογάνEκρέμ Ιμάμογλου