Ιταλία: Ο σκληρός του Σαλβίνι και το σχέδιο των mini-bots αλά Βαρουφάκη

Από οικονομολόγος έγινε τραπεζίτης, από τραπεζίτης πανεπιστημιακός, από πανεπιστημιακός δημοσιογράφος, από δημοσιογράφος πολιτικός και ως πολιτικός πλέον... είναι εκείνος που απειλεί να τινάξει στον αέρα την κυβερνητική συμμαχία στην Ιταλία, βάζοντας την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης σε περιπέτειες με το σχέδιό του περί κυκλοφορίας παράλληλου νομίσματος (mini-bots).

Ο λόγος για τον Κλαούντιο Μπόργκι Ακουιλίνι, τον πρόεδρο της κοινοβουλευτικής επιτροπής προϋπολογισμού και σχεδιασμού και εκλεγμένο βουλευτή με την ακροδεξιά Λέγκα του νυν υπουργού Εσωτερικών, Ματέο Σαλβίνι. Ο Μπόργκι, πρώην τραπεζίτης της Deutsche Bank και της Merrill Lynch, είναι ο άνθρωπος που τα χρόνια πριν από τη ραγδαία άνοδο της Λέγκας -το μακρινό πια 2014‰-, όταν το ακροδεξιό κόμμα ακόμη πουλούσε το αφήγημα μιας εθνικής οικονομίας μόνο για Ιταλούς και τασσόταν υπέρ της διάλυσης της ΕΕ, είχε συντάξει και προωθούσε με τις ευλογίες του Σαλβίνι το μανιφέστο «Basta Euro» («Φτάνει με το ευρώ»).

Η καμπάνια εκείνη είχε βοηθήσει τη Λέγκα σημαντικά στις προηγούμενες ευρωεκλογές του 2014, αφού το κόμμα τότε είχε διπλασιάσει τις έδρες του σε έξι από τρεις που είχε το ακόμη πιο μακρινό 2009. Ο Μπόργκι δεν είχε εκλεγεί τότε στην Ευρωβουλή, παρά το γεγονός ότι ήταν ο βασικός εμπνευστής της καμπάνιας αλλά και ένα πρόσωπο ήδη ιδιαίτερα αναγνωρίσιμο, καθώς δημοσιογραφούσε περί οικονομικών θεμάτων ήδη από το 2010 στην εφημερίδα «Il Giornale», ιδιοκτησίας του Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Εκείνο που κατάφερε ήταν να εξασφαλίσει τη θέση του ταμία της Λέγκας και τότε ήταν που αποφάσισε να ασχοληθεί αποκλειστικά με την πολιτική.

Οπως το πρώτο του βήμα στον χώρο, ωστόσο, έτσι και το δεύτερο δεν ήταν αυτό που λέμε ιδιαίτερα επιτυχημένο, καθώς το 2015, παρότι είχε τη στήριξη της Λέγκας αλλά και του άλλου μικρότερου ακροδεξιού κόμματος «Αδέλφια της Ιταλίας» της Τζόρτζια Μελόνι, δεν κατάφερε να εκλεγεί περιφερειάρχης της Τοσκάνης, αν και συγκέντρωσε το 20% της ψήφου.

Ακροδεξιά

Η έκρηξη του λαϊκισμού και η ενίσχυση της ακροδεξιάς στην Ιταλία τα τελευταία χρόνια αποτέλεσαν πρόσφορο έδαφος, προκειμένου να ανελιχθούν στις τάξεις των ανερχόμενων πολιτικών δυνάμεων άνθρωποι με γνώση των οικονομικών θεμάτων και θητεία σε διευθυντικά πόστα σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα όπως ο Μπόργκι.

Ετσι, στις εκλογές του 2018 ο Μπόργκι εξελέγη βουλευτής και ανέλαβε μαζί με άλλους να συντάξει και το περίφημο «συμβόλαιο» το οποίο υπέγραψαν η Λέγκα και το Κίνημα των Πέντε Αστέρων (M5S) ως βάση κυβερνητικής συνεργασίας. Σε αυτό το συμβόλαιο, το οποίο υπεγράφη μέσα σε κλίμα ενθουσιασμού για την «πολιτική ανατροπή» που επρόκειτο να φέρει, ο Μπόργκι ενέταξε μερικές από τις πιο «αντισυστημικές» πλην όμως μη δοκιμασμένες ιδέες για το ξεπέρασμα της κρίσης και για την αντιστροφή της λιτότητας.

Η συζήτηση περί μίνι ομολόγων έχει προκαλέσει σοβαρές τριβές μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων της χώρας

Με τη γνωστή αντιευρωπαϊκή ρητορική που έχουν υιοθετήσει τα προηγούμενα χρόνια όλα τα λαϊκιστικά, ευρωσκεπτικιστικά, ακροδεξιά κόμματα, στο συμβόλαιο δηλωνόταν ρητώς ότι η νέα κυβέρνηση θα μπορούσε αν υπάρξει ανάγκη να εξετάσει την έκδοση μίνι-ομολόγων (mini-bots), τα οποία θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως παράλληλο νόμισμα. Σημειώνεται ότι ο Μπόργκι είχε συμμετάσχει και στο φετινό Delphi Economic Forum σε συζήτηση με θέμα «Η επόμενη ημέρα στην Ευρώπη», όπου παρουσίασε διάφορες ανορθόδοξες οικονομικού περιεχομένου απόψεις δεχόμενος καταιγισμό ερωτήσεων.

Η κόντρα για τον προϋπολογισμό

Ο Μπόργκι, φανατικός υποστηρικτής της ιδέας του παράλληλου νομίσματος, περίμενε υπομονετικά έως ότου Ρώμη και Βρυξέλλες έρθουν σε σύγκρουση για να αρχίσει να διακινεί το σχέδιο με τα mini-bots. Στην κόντρα για τον προϋπολογισμό του 2019Š το σενάριο έμεινε θαμμένο. Οταν όμως, πριν από περίπου δύο μήνες, η Κομισιόν επανήλθε στο πρόβλημα των δημοσιονομικών της Ιταλίας, με αφορμή την αύξηση του δημόσιου χρέους της και την έλλειψη μέτρων για τον περιορισμό του, τα σενάρια περί παράλληλου νομίσματος ήρθαν και πάλι στο προσκήνιο. Η πρόταση ψηφίστηκε μάλιστα και από το ιταλικό Κοινοβούλιο (σε μη δεσμευτικό ωστόσο ψήφισμα).

Η συζήτηση περί mini-bots έχει προκαλέσει σοβαρές τριβές τόσο μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων της Ιταλίας όσο και μεταξύ της ιταλικής κυβέρνησης και των Βρυξελλών. Η εν λόγω συζήτηση ξεκίνησε ωστόσο από τον Μπόργκι, ενάντια στον οποίο στράφηκε και ο αναπληρωτής γραμματέας της κυβέρνησης, Τζιανκάρλο Τζορτζέτι, που επίσης βρίσκεται κοντά στον Σαλβίνι.

Είχαν προηγηθεί τοποθετήσεις κατά των mini-bots από τον υπουργό Οικονομίας Τζιοβάνι Τρία, από τον πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε και, φυσικά, από τον πρόεδρο της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι. Ολοι τους τόνιζαν ότι εάν τα mini-bots χρησιμοποιηθούν ως νόμισμα, τότε αυτό είναι παράνομο εντός της Ευρωζώνης, ενώ αν χρησιμοποιηθούν ως φορείς χρέους η κυκλοφορία τους απλώς θα αυξήσει το ήδη υπέρογκο χρέος της Ιταλίας.

Ο Μπόργκι μετά τις δηλώσεις Τζορτζέτι κατά των mini-bots προσπάθησε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις, καλώντας παράλληλα τον Σαλβίνι να πάρει ανοιχτά θέση για το θέμα ξανά. Στο παρελθόν, ωστόσο, χωρίς να γίνεται συγκεκριμένος, ο Σαλβίνι είχε εμφανιστεί να επικροτεί την ιδέα ενός παράλληλου νομίσματος.