Η Αγκυρα ρίχνει σωσίβιο στον... ευρω-διχασµό για το Προσφυγικό

Δεκάδες Σύνοδοι Κορυφής και εκατοντάδες συναντήσεις σε όλα τα επίπεδα πολιτικής και διπλωµατίας δεν έχουν σταθεί αρκετές για να βρεθεί µια ευρωπαϊκή λύση για το προσφυγικό ζήτηµα. Τα κράτη-µέλη της ΕΕ εξακολουθούν να είναι διχασµένα, µην µπορώντας να βρουν έναν κοινό συµβιβασµό που θα επιτρέψει τη συνολική ευρωπαϊκή διαχείριση του θέµατος.

Μέσα σε όλα, οι Βρυξέλλες ανησυχούν για τη στάση που αναµένεται να κρατήσει η Τουρκία σε σχέση µε την κοινή δήλωση ΕΕ-Τουρκίας για το Μεταναστευτικό. Μετά τα στοχευµένα µέτρα που αποφασίστηκαν σε βάρος της Αγκυρας για τις προκλητικές της ενέργειες στην κυπριακή ΑΟΖ, οι ειδικοί της Κοµισιόν ανησυχούν µήπως η Τουρκία αποφασίσει να αθετήσει µέρος ή το σύνολο της συµφωνίας που είχε συναφθεί το 2016. Και ήδη τα «καµπανάκια» που έρχονται από πλευράς τουρκικής ηγεσίας δεν είναι θετικά – οι ροές έχουν αυξηθεί σε Ελλάδα και Κύπρο, ενώ οι δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μ. Τσαβούσογλου για µη τήρηση της συµφωνίας επανεισδοχής δεν προϊδεάζουν για ένα ήρεµο καλοκαίρι.

Ελλάδα και Κύπρος

Με κάθε τρόπο η ΕΕ επιχειρεί να διαχωρίσει το Μεταναστευτικό από τις κυρώσεις της ΕΕ κατά της Τουρκίας. Εξ ου και η ήπια αντίδραση στις δηλώσεις Τσαβούσογλου, αλλά και η πρόσφατη εκταµίευση 1,41 δισ. ευρώ προς την Τουρκία για τη διαχείριση του Προσφυγικού στο πλαίσιο της κοινής δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας που κατά την Κοµισιόν τηρείται και από τα δύο µέρη. Αδιάψευστος µάρτυρας ωστόσο είναι τα ίδια τα νούµερα. Σύµφωνα µε στοιχεία της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, κατά τους πρώτους 5 µήνες του 2019 καταγράφηκαν 17.547 παράνοµες συνοριακές διελεύσεις µέσω της ανατολικής Μεσογείου.

Στην Ελλάδα, µεγαλύτερη κινητικότητα καταγράφηκε στα θαλάσσια σύνορα, αλλά και στα χερσαία µε την Τουρκία και τη Βουλγαρία. Η Κοµισιόν επιµένει ότι, παρά την πρόσφατη αύξηση, ο αριθµός των διελεύσεων είναι µειωµένος κατά 18% σε σύγκριση µε τις 20.710 που είχαν καταγραφεί την ίδια περίοδο του 2018. Αντιθέτως στην Κύπρο, µέχρι στιγµής, πάνω από 3.000 παράτυπες αφίξεις καταχωρίσθηκαν το 2019 (µέχρι τις 2 Ιουνίου). Συνολικά το 2018 είχαν σηµειωθεί 2.600.

«Παρακολουθούµε προσεκτικά την κατάσταση στα ελληνικά νησιά και µοιραζόµαστε τις ανησυχίες για τις πολύ δύσκολες συνθήκες» ανέφερε στο «Εθνος της Κυριακής» εκπρόσωπος της Κοµισιόν. Οπως µας ενηµέρωσε, η συνολική χρηµατοδοτική στήριξη από την ΕΕ για τη διαχείριση της µετανάστευσης στην Ελλάδα ανέρχεται σήµερα σε περισσότερα από 2 δισ. ευρώ. Πρόκειται για «τη µεγαλύτερη οικονοµική στήριξη που παρείχε ποτέ η ΕΕ σε ένα κράτος-µέλος για µετανάστευση». Αυτήν τη στιγµή, 198 εµπειρογνώµονες της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Ασύλου συνδράµουν στα ελληνικά νησιά. Και πάλι, σύµφωνα µε τις ελληνικές Αρχές, δεν είναι αρκετοί… «Η συνολική ευθύνη για τη διαχείριση των µεταναστευτικών ροών στην Ελλάδα, συµπεριλαµβανοµένων των συγκεκριµένων επιτόπου ενεργειών, ανήκει στην ελληνική διοίκηση. Ενώ η Κοµισιόν ενίσχυσε περαιτέρω τις προσπάθειές της για την υποστήριξη ενός αποτελεσµατικού συντονισµού µεταξύ των εθνικών Αρχών όσον αφορά τη διαχείριση της µετανάστευσης, η Επιτροπή και οι οργανισµοί της ΕΕ παρέχουν υποστήριξη, δεν αντικαθιστούν τις ελληνικές Αρχές» διευκρίνισε.

Επίσης, η Επιτροπή παρακολουθεί πολύ στενά την κατάσταση στην Κύπρο και βρίσκεται σε τακτική επαφή µε τις κυπριακές Αρχές, τόσο σε πολιτικό επίπεδο όσο και µέσω επισκέψεων εµπειρογνωµόνων. «Παρόλο που σηµειώθηκε αύξηση των αφίξεων, πρέπει να σηµειωθεί ότι οι συνολικές µεταναστευτικές ροές από την Τουρκία παρέµειναν σταθερά χαµηλές από τη στιγµή που άρχισε να λειτουργεί η κοινή δήλωση ΕΕ-Τουρκίας (σ.σ.: 2016, µετά τη µεταναστευτική κρίση του 2015). Η Επιτροπή και οι οργανισµοί της ΕΕ συνεχίζουν να βοηθούν την Κύπρο στην αντιµετώπιση των µεταναστευτικών προκλήσεων και είναι έτοιµοι να ενισχύσουν την υποστήριξή τους σύµφωνα µε τις ανάγκες που εντοπίζονται επιτόπου.

Η Επιτροπή βρίσκεται επίσης σε τακτική επαφή µε τις τουρκικές Αρχές, μεταξύ άλλων µε την αύξηση των παράνοµων αφίξεων στην Κύπρο» τόνισε ο εκπρόσωπος. Μόλις 14 χώρες της ΕΕ έδωσαν το πράσινο φως για τον «µηχανισµό αλληλεγγύης» µε στόχο την ανακατανοµή των µεταναστών που διασώζονται στη Μεσόγειο. Και από αυτές, µόνο οι 8 δήλωσαν ότι θα συνεισφέρουν «µε ενεργό τρόπο». Η συνάντηση πραγµατοποιήθηκε την περασµένη ∆ευτέρα στο Παρίσι και ήταν µια πρωτοβουλία της Γαλλίας µετά την αδυναµία εξεύρεσης µιας κοινής ευρωπαϊκής λύσης στο άτυπο συµβούλιο των αρµόδιων υπουργών στο Ελσίνκι. Στόχος ήταν η δηµιουργία αυτού του µηχανισµού της αποκαλούµενης «συµµαχίας των προθύµων».

Μια συµφωνία θα µπορούσε να επιτρέψει σε Ιταλία και Μάλτα να ανοίξουν τα λιµάνια τους στα πλοία των µη κυβερνητικών οργανώσεων που διασώζουν µετανάστες στη Μεσόγειο. Επίσης θα επέτρεπε την ανακατανοµή «το συντοµότερο δυνατό» των αιτούντων άσυλο στα κράτη που συµφώνησαν να τους υποδέχονται.

«Κατηγορώ» Σαλβίνι

Οι οκτώ χώρες που εκδήλωσαν ενεργά την προθυµία τους να συµµετάσχουν στον µηχανισµό είναι η Γαλλία, η Γερµανία, η Πορτογαλία, το Λουξεµβούργο, η Φινλανδία, η Λιθουανία, η Κροατία και η Ιρλανδία, ανέφερε ο Γάλλος πρόεδρος Εµανουέλ Μακρόν, χωρίς να διευκρινίσει ποιες είναι οι υπόλοιπες έξι.

Ωστόσο, ο υπουργός Εσωτερικών της Ιταλίας, Ματέο Σαλβίνι, χαρακτήρισε «φιάσκο» τη συνάντηση αυτή, η οποία, κατά τον ίδιο, «επαναβεβαίωσε ότι η Ιταλία πρέπει να συνεχίσει να είναι ο καταυλισµός προσφύγων της Ευρώπης». «Η Ιταλία δεν δέχεται διαταγές. Αν ο Μακρόν θέλει να συζητήσει για τους µετανάστες, ας έρθει στη Ρώµη» συµπλήρωσε ο Σαλβίνι. Η έλλειψη «κατανοµής του βάρους» της υποδοχής των µεταναστών και των αιτούντων άσυλο συγκαταλέγεται στα κυριότερα επιχειρήµατα που επικαλείται η Ρώµη για να δικαιολογήσει το κλείσιµο των λιµανιών της στα πλοία που διασώζουν µετανάστες.