Air condition: Δροσίζουν την καθημερινότητα και βάζουν φωτιά στον πλανήτη

Ο ανθρώπινος πολιτισμός μπορεί να έχει τελειοποιήσει την επιστήμη της κατάλληλης θερμοκρασίας δωματίου, δεν έχει καταφέρει όμως να περιορίσει τις επιπτώσεις που έχουν ψυγεία και κλιματιστικά στον πλανήτη. Περίπου το 12%  παγκοσμίως του διοξειδίου του άνθρακα που απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα  συνδέεται άμεσα με οικιακά και βιομηχανικά ψυγεία αλλά και τη διάδοση του air condition,  σύμφωνα με τα στοιχεία της υπηρεσίας Προστασίας του περιβάλλοντος των ΗΠΑ. Αυτός ο αριθμός αναμένεται να αυξηθεί ακόμη περισσότερο καθώς η θερμοκρασία του πλανήτη ανεβαίνει και πληθυσμοί οι οποίοι βρίσκονται σε ζεστές περιοχές, όπως η Ινδία χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο την εφεύρεση του air-condition για να διαμορφώνουν δροσερό περιβάλλον. 

Στο Δελχί, για παράδειγμα, που οι θερμοκρασίες το καλοκαίρι φτάνουν εύκολα τους 40 βαθμούς Κελσίου, η κατανάλωση ρεύματος που συνδέεται με εγκαταστάσεις ψύξης αγγίζουν το 40-60% της ανόδου κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Και αυτό το φαινόμενο καταγράφεται σε μία πόλη όπου μόλις το 5% έχει την εν λόγω δυνατότητα. Όμως, η διαρκής αύξησης της μεσαίας τάξης των Ινδών γεμίζει τις κατοικίες με κλιματιστικά και διογκώνει το πρόβλημα. Άλλωστε, όπως καταγράφουν οι έρευνες, μέχρι το 2100 στην καλύτερη περίπτωση, περίπου οι μισοί κάτοικοι της Γης για 20 ημέρες τον χρόνο θα είναι αντιμέτωποι με θερμοκρασίες που προκαλούν θερμοπληξία. 

Η κυβέρνηση της Ινδίας αποφάσισε να μη μείνει άπραγη απέναντι σε αυτό το κορυφαίο ζήτημα για την ανθρώπινη επιβίωση. Το Νοέμβριο του 2018 μαζί με δύο μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς διεθνούς εμβέλειας ξεκίνησε το «The Global Cooling Prize».  Στο πλαίσιο του διαγωνισμού προσφέρονται 3 εκατομμύρια δολάρια για την εξεύρεση νέων τεχνολογιών  σχετικές με την ψύξη εργασιακών χώρων και  κατοικιών. Έχουν υποβληθεί περισσότερες από 440 προτάσεις από 56 χώρες και μέσα σε αυτές συμπεριλαμβάνονται εργασίες από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές air condition στον κόσμο αλλά και ανερχόμενα startups.

Σύμφωνα με τον Vitalij Pecharsky,  αμερικανό επιστήμονα από το Ames Laboratory, «το μέλλον της ψύξης δεν βρίσκεται στις παραδοσιακές τεχνολογίες έτσι όπως τις ξέρουμε σήμερα».  Χαρακτηριστικό είναι ότι την επόμενη δεκαετία αναμένεται να προστεθούν παγκοσμίως περίπου 700 εκατομμύρια νέες συσκευές air condition και ο αριθμός αυτός θα ξεπεράσει το 1,5 δισεκατομμύριο μέχρι το 2050, σύμφωνα με έρευνα του υπουργείου ενέργειας των ΗΠΑ. Κι όμως η τεχνολογία που χρησιμοποιείται για την ψύξη όλων αυτών των τετραγωνικών μέτρων δεν έχει αλλάξει σημαντικά τα τελευταία 100 χρόνια.

Αυτή η στασιμότητα στην ανθρώπινη ευρηματικότητα όπως όλα δείχνουν θα στοιχίσει πολλά στον πλανήτη και κατά επέκταση στο ίδιο το ανθρώπινο είδος. Ψυγεία και air-condition  συνθέτουν μία διπλή απειλή για το περιβάλλον: 

1) απαιτείται μεγάλο ποσό ενέργειας για τη λειτουργία τους. Μόνο στις ΗΠΑ για παράδειγμα περίπου το 90% των κατοικιών έχουν ένα air-condition. Η συνεισφορά τους στη ρύπανση της ατμόσφαιρας ξεπερνά τους 100 εκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα κάθε χρόνο. Οι αριθμοί αυτοί θα αποτελέσουν ένα πραγματικό εφιάλτη αν δεν αλλάξει η τεχνολογία των συσκευών έως το 2050 όταν μπει δυναμικά σε αυτό το χώρο η ανερχόμενη μεσαία τάξη της Ινδίας.

2) Σε όλες αυτές τις  συσκευές οι υδροφθοράνθρακες αποτελούν κοινό τόπο. Αυτά τα χημικά δεν είναι επιβλαβή για το περιβάλλον, παρά μόνο εάν υπάρχει διαρροή.  Στα air Condition όμως, οι διαρροές είναι κάτι πάρα πολύ συνηθισμένο. Εάν απελευθερωθούν στην ατμόσφαιρα εγκλωβίζουν πολύ μεγαλύτερα ποσοστά θερμότητας από το διοξείδιο του άνθρακα.

Η κρισιμότητα των συνθηκών φέρνουν στο προσκήνιο με επιτακτικό τρόπο το «The Cooling Prize». Φέτος αναμένεται να ανακοινώσουν δέκα φιναλίστ οι οποίοι θα λάβουν 200 χιλιάδες δολάρια ο καθένας για να αναπτύξουν και να δοκιμάσουν τις ιδέες τους, όπως αναφέρει το σχετικό δημοσίευμα του qz.com.