Το μεταναστευτικό «αγκάθι» για την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και η επιτροπή

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει ρίξει όλο της το βάρος στη δημιουργία της Επιτροπής των κρατών μελών. Πέρα από την ισορροπία φύλου, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχει κι άλλες προκλήσεις. Μεταξύ των υποσχέσεων που η πρόεδρος της Επιτροπής, απευθύνθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητώντας να κερδίσει την ψήφο του, με το αντιμετωπίσει το πλέον διχαστικό ζήτημα της πολιτικής της ΕΕ: Τη μετανάστευση και την πολιτική ασύλου. «Θα προτείνω ένα νέο σύμφωνο για τη μετανάστευση και το άσυλο, συμπεριλαμβανομένης της επανέναρξης της μεταρρύθμισης του Δουβλίνου», είχε πει τότε η φον ντερ Λάιεν.

Θα ήταν μια τολμηρή δήλωση υπό οποιεσδήποτε συνθήκες, αλλά δεν υπήρξε κάποιο γεφύρωμα των διαφορών μεταξύ των χωρών της ΕΕ όπως η Ουγγαρία, η οποία απέχει πολύ από την αποδοχή της ανακατανομής των αιτούντων άσυλο, και την Ιταλία, η οποία επέμεινε σε μεγαλύτερη «αλληλεγγύη» ώστε να ανακουφίσει την επιβάρυνση των κρατών-μελών που αντιμετωπίζουν τον μεγαλύτερο αριθμό αφίξεων. Η πρόεδρος συναντήθηκε την περασμένη εβδομάδα με τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπάν στις Βρυξέλλες και με τον Ιταλό πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε στη Ρώμη - και είναι δύσκολο πώς θα μπορούσε να είχε την ίδια συζήτηση και να εμφανιστεί με οποιαδήποτε συναίνεση.

Περιγράφοντας τη συνάντηση στις Βρυξέλλες για την ουγγρική τηλεόραση, ο Ορμπάν δήλωσε ότι η φον ντερ Λάιεν είχε εκφράσει την πεποίθησή της ότι «αξίζει να προχωρήσουμε με τις συζητήσεις όπου στο τέλος αναμένεται θετικό αποτέλεσμα» και επεσήμανε πρωτοβουλίες όπως τα αυστηρότερα σύνορα, τους ελέγχους, τις πιο επιθετικές επιστροφές των μεταναστών στις χώρες καταγωγής και την αξιολόγηση των νομικών αξιώσεων και οι αιτούντες άσυλο να φυλάσσονται εκτός ευρωπαϊκού εδάφους - όλες τις πολιτικές που υποστήριζε προηγουμένως η Βουδαπέστη. Δεν υπήρξε καμία αναφορά στη μεταρρύθμιση του λεγόμενου κανονισμού του Δουβλίνου, που καθιστά την χώρα άφιξης πρωταρχικά υπεύθυνη για τη διεκπεραίωση των αιτήσεων ασύλου. Χώρες όπως η Ιταλία επιθυμούν να αλλάξει ο κανονισμός για να κατανείμει την ευθύνη σε όλο το μπλοκ.

Όμως, στην Ιταλία λίγες μέρες αργότερα, η Γερμανίδα πολιτικός δήλωσε: «Όλοι καταλάβαμε ότι δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις» και πρόσθεσε: «Είναι απαραίτητο να επανεξετάσουμε την έννοια της κατανομής των βαρών» - μουσική στα ιταλικά αυτιά, αλλά καμπάνες συναγερμού μέσω της Βουδαπέστης.

Προκειμένου να τηρήσει την υπόσχεσή της, η φον ντερ Λάιεν θα πρέπει να επιλέξει μεταξύ της προώθησης μιας συμφωνίας στο Δουβλίνο, η οποία πρέπει να περιλαμβάνει κάποιο είδος αναδιανομής των αιτούντων άσυλο ή να επικεντρώνεται μόνο σε τομείς όπου υπάρχει πιθανότητα συναίνεσης, όπως η ενίσχυση της προστασίας των συνόρων. Όσον αφορά τη μετεγκατάσταση, το να ευχαριστήσει Ρώμη και Βουδαπέστη φαίνεται αδύνατο. Μια άλλη ερώτηση είναι το χρονοδιάγραμμα: Η απλή επαφή με το θέμα της μετανάστευσης μπορεί να αποδειχθεί πολιτικά θανατηφόρο θέμα.

Μια βασική απόφαση για την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα είναι ποιον θα ορίσει ως επίτροπο για τη μετανάστευση - ένα χαρτοφυλάκιο που λίγοι θέλουν. Κάποιοι ευρωϋπάλληλοι αστειεύονται ότι η απόδοση αυτής της ευθύνης σε έναν Ιταλό θα ήταν η καλύτερη επιλογή. Υπάρχει επίσης μια συζήτηση ότι ο Αυστριακός Επίτροπος, ο Γιοχάνες Χαν που έχει οριστεί για τρίτη θητεία, μπορεί να θέλει τη δουλειά. Ο Χαν έχει την απαραίτητη εμπειρία για ένα δύσκολο ζήτημα και η χώρα του θα μπορούσε να είναι τέλεια τοποθετημένη - γεωγραφικά και πολιτικά - για να αποτελέσει γέφυρα μεταξύ Ουγγαρίας και Ιταλίας.

Επιβεβαιώνοντας τις συνεχιζόμενες διαφορές στην πολιτική ασύλου, ένα πλοίο που διέσωσε 40 μετανάστες από την ακτή της Λιβύης την περασμένη εβδομάδα πήρε άδεια να δέσει στη Μάλτα την Κυριακή και να επιβιβάσει τους επιβάτες του, μόνο αφού η Επιτροπή βοήθησε να γίνει μια συμφωνία που θα τους διανείμει μεταξύ της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Πορτογαλίας και του Λουξεμβούργου. Το πλοίο ονομάζεται Αλάν Κούρντι, από το 3χρονο παιδί που είχε ξεβράσει η θάλασσα σε ένα νησί του Αιγαίου...

Εξάλλου, την πρώτη χρονικά συνάντηση υπό τη νέα της ιδιότητα ως προτεινόμενη Επίτροπος της Κύπρου είχε η κα Στέλλα Κυριακίδου στην έδρα της Κομισιόν την Τρίτη με τη νέα πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Η κα Κυριακίδου ανταποκρίθηκε θετικά στο κάλεσμα της νέας προέδρου, και όπως η ίδια αναφέρει, πραγματοποιήθηκε μια πολύ καλή ανταλλαγή απόψεων.