Ο κόσμος μιλά για την Γκρέτα Τούνμπεργκ - Την ακούει, όμως, πραγματικά;

«Όλο αυτό που συμβαίνει είναι λάθος. Δεν θα έπρεπε να είμαι εδώ. Θα έπρεπε να είμαι στο σχολείο μου στην απέναντι ακτή του Ωκεανού όμως τελικά όλοι εσείς σε εμάς ήρθατε για να σας δώσουμε ελπίδες. Πώς τολμάτε;». Αυτές οι τέσσερις προτάσεις από την 16χρονη ακτιβίστρια Γκρέτα Τούνμπεργκ, στην έναρξη της Συνόδου Κορυφής του ΟΗΕ, με κεντρικό θέμα συζήτησης την κλιματική αλλαγή, καθήλωσαν πολλούς αλλά και τάραξαν την ηρεμία κάποιων άλλων που έχουν ακουστά κάτι για την καταστροφή του περιβάλλοντος αλλά μέχρι εκεί.

Τα λόγια της αυτά, όπως σχεδόν όλα όσα λέει και κάνει η έφηβη, βρήκαν απέναντί τους δύο κατηγορίες ανθρώπων: α) εκείνους που ταυτίζονται με τις απόψεις της και β) εκείνους που όχι απλώς την βρίσκουν υπερβολική αλλά θεωρούν πως ο πλανήτης παραληρεί υπέρ της εις μάτην. Κι ενώ όλη αυτή η συζήτηση συμβαίνει τώρα, σε πραγματικό χρόνο, μοιραία προκύπτει ένα μεγάλο ερώτημα: ο κόσμος μιλά για την Γκρέτα Τούνμπεργκ, την ακούει, όμως, πραγματικά;

Η δράση της Τούνμπεργκ

Η 16χρονη ακτιβίστρια για το κλίμα άρχισε να γίνεται διεθνώς γνωστή στις αρχές του έτους, όταν σταμάτησε να πηγαίνει στο σχολείο κάθε Παρασκευή, για να διαδηλώνει ενάντια στην καταστροφή που συντελείται στο περιβάλλον μπροστά από το σουηδικό κοινοβούλιο στη Στοκχόλμη. Τα ΜΜΕ της χώρας της, αλλά και ανά τον κόσμο, έκαναν λόγο για τη μικροσκοπική κοπέλα με τα κοτσιδάκια, που γράφει στα σουηδικά: «Skolstrejk för Klimatet», δηλαδή «Σχολική απεργία για το κλίμα».

Σιγά σιγά μαθητές σε ολόκληρη τη Σουηδία υιοθέτησαν τη στάση της και άρχισαν να βγαίνουν μαζί της στον δρόμο κάθε Παρασκευή, ζητώντας από τους πολιτικούς τους να αναλάβουν δράση για τη διάσωση του περιβάλλοντος. Το κίνημα αυτό σταδιακά γιγαντώθηκε, ξέφυγε από τη σουηδικά σύνορα και πλέον σήμερα χιλιάδες μαθητές οργανώνουν συλλαλητήρια με στόχο να αναγκάσουν τους κυβερνώντες να κάνουν κάτι για την κλιματική αλλαγή. 

Ανάμεσα σε ομιλίες και συνεντεύξεις, για να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες του πλανήτη, η Γκρέτα διέσχισε τον Ατλαντικό με ιστιοφόρο, συνάντησε τον Πάπα Φραγκίσκο, τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, ενώ πριν από λίγες ημέρες τιμήθηκε από τη Διεθνή Αμνηστία, με το βραβείο «Πρεσβευτή Συνείδησης». 

Οι αντιδράσεις 

Όλους αυτούς τους μήνες που η έφηβη Γκρέτα καταγράφει (οικολογικά) χιλιόμετρα για να πείσει τον πλανήτη πως δεν υπάρχει άλλος χρόνος, οι αντιδράσεις τόσο του διαδικτυακού όσο και του πραγματικού κόσμου ποικίλλουν, αλλά σίγουρα δεν είναι αδιάφορες. Η Τούνμπεργκ κατάφερε πολύ σύντομα και σε πολύ μικρή ηλικία να αποκτήσει φανατικούς υποστηρικτές και εξίσου φανατικούς πολέμιους. 

Το όνομά της γίνεται συχνά-πυκνά trend στα social media. Ψάχνοντας σε αυτά, μπορεί εύκολα να διαπιστώσει κανείς το αληθές της παραπάνω διαπίστωσης. Εκείνο που, βέβαια, περιττεύει και δεν μπορεί να αποτελέσει επιχείρημα ούτε υπέρ αλλά ούτε και κατά της είναι οι αναφορές ένθεν κακείθεν στο σύνδρομο Άσπεργκερ, με το οποίο έχει διαγνωστεί η 16χρονη.

Η Γκρέτα, όμως, φαίνεται να έχει αντιληφθεί ότι για όσο θα είναι στο επίκεντρο της προσοχής θα υφίσταται και αυτά τα κακόβουλα, επί προσωπικού, σχόλια και απαντά σε αυτά όπως τους αξίζει: «Οταν αυτοί που σε μισούν, εστιάζουν στο πώς είσαι εξωτερικά και στα χαρακτηριστικά σου που σε κάνουν διαφορετική, σημαίνει ότι δεν έχουν πού αλλού να πάνε. Και τότε ξέρεις ότι κερδίζεις! Έχω Άσπεργκερ και αυτό σημαίνει ότι είμαι κάπως διαφορετική από τα συνηθισμένα. Και το να είσαι διαφορετικός -υπό συγκεκριμένες συνθήκες- είναι υπερδύναμη». 

Τι λέει, επί της ουσίας 

Μιλώντας στην Επιτροπή του Περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον περασμένο Απρίλιο, η Τούνμπεργκ τόνισε ότι το 2030 «θα φτάσουμε σε ένα σημείο δίχως επιστροφή για τον πολιτισμό μας», εκτός και αν προηγηθούν σημαντικές αλλαγές, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης τουλάχιστον κατά 50% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Παράλληλα, προειδοποίησε για συγκεκριμένα φαινόμενα που δείχνουν την πορεία προς την καταστροφή του πλανήτη, όπως η εξαφάνιση των ειδών, η διάβρωση, η αποψίλωση των δασών και η μόλυνση των ωκεανών. «Ο χρόνος τελειώνει και τίποτα δεν γίνεται. Γιατί καθυστερείτε;», προειδοποίησε η Σουηδή μαθήτρια, σημειώνοντας πως η πιο συχνή απάντηση των πολιτικών είναι ότι δεν μπορούν δράσουν άμεσα γιατί τα «δραστικά» μέτρα προσκρούουν στην αντίσταση των ψηφοφόρων. 

Η συγκλονιστικότερη, όμως, παρέμβασή της έως σήμερα, έγινε στην ομιλία της στη Σύνοδο Κορυφής του ΟΗΕ, όπου η 16χρονη, με απόλυτα καταγγελτικό ύφος, έφερε τους παγκόσμιους πολιτικούς ηγέτες προ των διαχρονικών ευθυνών τους, αναφέροντας, μεταξύ άλλων: 

- «Μου κλέψατε τα όνειρα και την παιδική μου ηλικία με τις κούφιες λέξεις σας» 

- «Όλο αυτό που συμβαίνει είναι λάθος. Δεν θα έπρεπε να είμαι εδώ. Θα έπρεπε να είμαι στο σχολείο μου στην απέναντι ακτή του Ωκεανού όμως τελικά όλοι εσείς σε εμάς ήρθατε για να σας δώσουμε ελπίδες. Πώς τολμάτε;»

- «Άνθρωποι υποφέρουν, άνθρωποι πεθαίνουν, ολόκληρα οικοσυστήματα καταρρέουν. Είμαστε στην αρχή μιας μαζικής εξαφάνισης και εσείς μιλάτε μόνο για χρήματα και λέτε παραμύθια περί αέναης οικονομικής ανάπτυξης;»

- «Για περισσότερα από 30 χρόνια, η Επιστήμη υπήρξε ξεκάθαρη. Πώς τολμάτε να συνεχίζετε να κοιτάτε αλλού από το πρόβλημα;»

Βέβαια, υπήρξαν κι εκείνοι που επέλεξαν να σταθούν στο ύφος των λεγομένων της και όχι στην ουσία τους. Βλέπετε, η Γκρέτα είναι μόλις 16 ετών, φέρει ακόμη τον ενθουσιασμό και το άδολο της σκέψης που συνοδεύουν την ηλικία της. Κι αυτό, για κάποιους εξ ημών, είναι επικριτέο. Ας είναι...

Η Γκρέτα δεν είναι το μόνο «σημείο αντιλεγόμενο» της Ιστορίας

Σίγουρα, αυτή δεν είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας που γίνεται τόση συζήτηση για προσωπικότητες που μιλούν και έχουν κάτι να πουν. Κάτι που ξεφεύγει από τα «συνηθισμένα», κάτι που ενοχλεί, κάτι που ενδεχομένως να θυμίζει τα ελλείμματα και τις αδυναμίες του καθενός προσωπικά. 

«Κάθε άνθρωπος πρέπει να αποφασίσει αν θα περπατήσει στο φως ενός δημιουργικού αλτρουϊσμού ή στο σκοτάδι ενός καταστροφικού εγωισμού» είπε κάποτε ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Η 16χρονη Γκρέτα Τούνμπεργκ, μέχρι τώρα, ανήκει στην πρώτη κατηγορία.

Εμείς;