Στέβο Πενταρόφσκι στο ΕΘΝΟΣ: «Ήρθε η ώρα η Ευρώπη να μας ανταμείψει»

ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΑ ΣΚΟΠΙΑ

Εξελίξεις στο εσωτερικό της Βόρειας Μακεδονίας αναμένεται να φέρει το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων την ερχόμενη Πέμπτη και Παρασκευή στις Βρυξέλλες, σχετικά με το άνοιγμα ή όχι των συνομιλιών για την ένταξη της χώρας στην ΕΕ. Ο πρόεδρος της χώρας Στέβο Πενταρόφσκι δήλωσε στο «Εθνος της Κυριακής» αισιόδοξος για το αποτέλεσμα της κρίσιμης διαπραγμάτευσης, τονίζοντας πως ήρθε η ώρα η Ευρώπη να ανταμείψει τη Βόρεια Μακεδονία για τη Συμφωνία των Πρεσπών, ενώ διπλωματικές πηγές αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών αν η χώρα δεν πάρει ημερομηνία για προενταξιακές συνομιλίες.

Η επιστροφή στα Σκόπια του πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ από τη συνεδρίαση της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες με μια συγκεκριμένη ημερομηνία έναρξης διαπραγματεύσεων στις βαλίτσες του, θα δώσει στον κυβερνητικό συνασπισμό... βαθιά ανάσα. Ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας θα πρέπει να περιμένει πάντως και την ολοκλήρωση της επικύρωσης του πρωτοκόλλου του ΝΑΤΟ (αναμένεται η υπογραφή της Ισπανίας), η οποία ωστόσο είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί πριν από τον Ιανουάριο.

«Ειλικρινά ελπίζω και προσδοκώ ότι θα υπάρξει μια θετική απόφαση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ώστε να μπορέσει η Βόρεια Μακεδονία να ξεκινήσει τις προενταξιακές συνομιλίες προκειμένου το επόμενο διάστημανα γίνει μέλος της ΕΕ. Αυτή θα είναι μια απόφαση την οποία θεωρούμε αντάξιά μας, αλλά αποτελεί και μια αναγνώριση όλων των προσπαθειών που έχει καταβάλει η χώρα τα τελευταία χρόνια τόσο με την προώθηση των εσωτερικών μεταρρυθμίσεων όσο και με την επίλυση του μακροχρόνιου
ζητήματος του ονόματος με την Ελλάδα, καταλήγοντας σε μια ιστορική απόφαση που άνοιξε τον δρόμο για ένα κοινό ευρωπαϊκό μέλλον και των δύο χωρών» δήλωσε στο «Εθνος της Κυριακής» ο πρόεδρος της χώρας, Στέβο Πενταρόφσκι.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η Συμφωνία των Πρεσπών τερμάτισε το ζήτημα του ονοματολογικού μεταξύ Βόρειας Μακεδονίας και Ελλάδας, το οποίο παρέμενε άλυτο για δεκαετίες, ανοίγοντας ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών. «Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι άνοιξε έναν δρόμο για μια ισχυρή διμερή σχέση, ενισχύοντας τους δεσμούς τόσο σε πολιτικό, οικονομικό και αμυντικό επίπεδο, όσο και μεταξύ των ανθρώπων, καθώς και τις πολιτιστικές συνέργειες. Η Βόρεια Μακεδονία και η Ελλάδα υπήρξαν γείτονες για ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, τώρα όμως έχουν την ευκαιρία να γίνουν εταίροι εντός της ΕΕ. Η διαδικασία διαπραγμάτευσης παρέχει στις χώρες σημαντικές ευκαιρίες να ανταλλάξουν τεχνογνωσία, καλές πρακτικές και εμπειρίες από τη διαδικασία ένταξης στην ΕΕ. Ως μέλη της ΕΕ, η ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων, αγαθών και υπηρεσιών θα επιτρέψει μια πιο ανοιχτή περιοχή που θα φέρει ευημερία τόσο στη Βόρεια Μακεδονία όσο και στην Ελλάδα, ως μέρος της ίδιας ευρωπαϊκής περιοχής. Τέλος, ως μέλη της ΕΕ θα μοιράζονται αμφότερες τις ευρωπαϊκές αξίες και τα πρότυπα εκδημοκρατισμού και διαφάνειας που θα βοηθήσουν στην ασφάλεια και τη σταθερότητα αυτής της περιοχής» επεσήμανε ο κ. Πενταρόφσκι.

«Εχοντας στο τσεπάκι του δύο σημαντικές πολιτικές επιτυχίες, τις οποίες υποσχέθηκε στον λαό του, πείθοντάς τον να δεχθεί να αλλάξει ακόμη και το όνομα της χώρας με την επικύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών, είναι πολύ πιθανό να καταφύγει σε πρόωρες εκλογές νωρίτερα από τον Οκτώβριο, πιθανά τον Μάιο, όπως ζητά μετ’ επιτάσεως η αντιπολίτευση» είπε στο «Εθνος της Κυριακής» ο πολιτικός αναλυτής και κατά καιρούς σύμβουλος της κυβέρνησης Ζάεφ, Πέτερ Αρσόφσκι. Με δεδομένο ότι το 2017 οι εθνικιστές έχασαν οριστικά την κυβερνητική εξουσία από τον Ζόραν Ζάεφ, ο καθορισμός ημερομηνίας προενταξιακών διαπραγματεύσεων θα σφραγίσει οριστικά την αλλαγή πλεύσης της χώρας προς τον δυτικό κόσμο, βάζοντας στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας οποιοδήποτε άλλο σενάριο, συμπλήρωσε ο έμπειρος πολιτικός αναλυτής.

Τα σενάρια

Στο καλό σενάριο για τη Βόρεια Μακεδονία, στα τέλη του 2019 ή στις αρχές Ιανουαρίου θα πραγματοποιηθεί η πρώτη επίσημη συνάντηση της κυβέρνησης της χώρας με τις Βρυξέλλες, κηρύσσοντας επίσημα την έναρξη των προενταξιακών διαπραγματεύσεων. Από το σημείο αυτό και μετά θα χρειαστούν, σύμφωνα με πηγές, ενάμιση
με δύο χρόνια για να ανοίξουν τα δύο πρώτα κεφάλαια, το 23 και το 25. Αν ωστόσο δεν καμφθούν οι αντιστάσεις της Γαλλίας και η Βόρεια Μακεδονία δεν καταφέρει να εξασφαλίσει ημερομηνία έναρξης προενταξιακών διαπραγματεύσεων, τότε σύμφωνα με διπλωματικές πηγές είναι πολύ πιθανόν ο Ζόραν Ζάεφ να οδηγήσει αμέσως
τη χώρα σε κάλπες.

«Στις Βρυξέλλες πέρα από γραφειοκράτες είναι και πολύ καλοί επαγγελματίες. Και κάθε φορά σε δύσκολες περιπτώσεις βρίσκουν μια μεσοβέζικη λύση. Ετσι και εδώ περιμένω μια λύση που θα είναι ούτε κρύο ούτε ζέστη. Δεν πρόκειται να αφήσουν τη Βόρεια Μακεδονία εκτός τρένου, γιατί ελλοχεύει ο κίνδυνος να ανοίξει το καπάκι της βαλκανικής χύτρας που σιγοβράζει στα Βαλκάνια με απρόβλεπτες παρενέργειες, ενώ ελλοχεύει και ο κίνδυνος της Τουρκίας» είπε στο «Εθνος της Κυριακής» ο έμπειρος διπλωμάτης Λιούπτσο Αρσόφσκι. «Σήμερα είναι μια ιστορική ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί» προσέθεσε. Εναν χρόνο μετά το δημοψήφισμα στη γειτονική χώρα για τη Συμφωνία των Πρεσπών -η επικύρωση της οποίας ουσιαστικά «ξεκλείδωσε» τον ευρωπαϊκό δρόμο της -, οι σκηνές, τα πανό, τα συνθήματα και τα τραπεζάκια απέναντι από το Κοινοβούλιο με τα φυλλάδια που προέτρεπαν τον κόσμο να την μποϊκοτάρει, δεν υπάρχουν πια. Το συχνό μποτιλιάρισμα στους δρόμους των Σκοπίων δεν οφείλεται σε διαδηλώσεις όπως στο παρελθόν, αλλά στις συχνές επισκέψεις Ευρωπαίων ηγετών και υψηλόβαθμων αξιωματούχων των Βρυξελλών στο κυβερνητικό μέγαρο της λεωφόρου Ιλιντεν. 

Τι λένε οι πολίτες: «Πληρώσαμε το τίμημα για να αλλάξουμε ζωή»

«Φιλε μου, πληρώσαμε μεγάλο τίμημα για να χτυπήσουμε την πόρτα της Ευρώπης. Αναγκαστήκαμε να αλλάξουμε ξανά το όνομά μας. Αυτό πρέπει να αναγνωριστεί από την Ευρώπη και να μας δώσει την ευκαιρία που μας αξίζει ξεκινώντας διαπραγματεύσεις. Κάναμε το καθήκον μας» είπε στο «Εθνος της Κυριακής» ο πολιτικός μηχανικός Ντέγιαν Μπαμπάμοφ λίγο πριν μπει στην τράπεζα και στείλει έμβασμα στην αδελφή του που σπουδάζει στην Ελλάδα. Πίσω από ένα τραπεζάκι στον πολυσύχναστο «πεζόδρομο της Β. Μακεδονίας», ο νεαρός προγραμματιστής Στέφαν Μιτέσκι ενημερώνει νέους μέχρι 29 ετών για τα οφέλη από την απόκτηση ευρωπαϊκής κάρτας νεολαίας. «Ο ευρωπαϊκός δρόμος είναι κάτι που ‘‘πούλησε’’ ο Ζάεφ στον λαό και αυτός συντάχθηκε μαζί του. Δεν είπε όμως ποτέ ότι το ευρωπαϊκό όνειρο θα αργήσει στην καλύτερη περίπτωση 7-8 χρόνια» ανέφερε. «Πάντως δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Ανήκουμε στην Ευρώπη, δεν ανήκουμε στην Κίνα. Υπογράψαμε τη Συμφωνία των Πρεσπών και κάναμε πολλές μεταρρυθμίσεις» ανέφερε. Αισιόδοξος ότι τα πράγματα θα κυλήσουν όπως οι περισσότεροι υπολογίζουν στη Βόρεια Μακεδονία και θα πάρει η χώρα ημερομηνία προενταξιακών διαπραγματεύσεων από τις Βρυξέλλες μέσα στην εβδομάδα εμφανίζεται και ο μεσήλικας δημόσιος υπάλληλος από την πόλη Στρούγκα, Νταούτι Κάστριοτ: «Μέσα στην Ευρώπη τα πράγματα θα αλλάξουν για μας και κάποια στιγμή θα γίνουμε και εμείς πολίτες της ΕΕ, απολαμβάνοντας όλα τα προνόμια του δυτικού τρόπου ζωής» είπε στο «Εθνος της Κυριακής» διασχίζοντας την πέτρινη γέφυρα που ενώνει την κεντρική πλατεία των Σκοπίων με την αλβανική γειτονιά Τσαΐρ.

Περισσότερες δουλειές

Ως μια ευκαιρία για να αλλάξει η ζωή των πολιτών προς το καλύτερο αντιμετωπίζει τη συνεδρίαση της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου μέσα στην εβδομάδα, όπου θα συζητηθεί και το θέμα της Βόρειας Μακεδονίας, ο Σίνισα Πετκόφσκι από τα Σκόπια. Σύμφωνα με τον ίδιο, ένα ευρωπαϊκό εισιτήριο θα δημιουργήσει τα επόμενα χρόνια περισσότερες δουλειές και θα προσελκύσει περισσότερες επενδύσεις. Καθισμένος σε ένα παγκάκι, δίπλα στην κοίτη του Βαρδάρη και στη σκιά ενός τεράστιου μνημείου που παριστάνει τον Φίλιππο Β’, δεν δίστασε να πει πως... δεν του αρέσουν καθόλου τα αγάλματα. «Είχαμε πολλά προβλήματα στο παρελθόν με τις κυβερνήσεις και τη διαφθορά. Αυτό συμβολίζουν και τα συγκεκριμένα μνημεία. Δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματική Ιστορία» είπε ο 45χρονος, ο οποίος περνά κάθε καλοκαίρι στους Νέους Πόρους Πιερίας τις διακοπές με την οικογένειά του.

Προβληματισμένος για τις εξελίξεις εμφανίζεται ο νεαρός δικηγόρος και εξειδικευμένος στο Διεθνές Δίκαιο, Αλεξάντερ Γκιεοργκέφσκι: «Αμα δεις την κατάσταση στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία που έγιναν μέλη πριν από λίγα χρόνια, θα καταλάβεις. Δεν είναι και ό,τι πιο ονειρικό. Ποιος ξέρει;» αναρωτήθηκε και προσέθεσε: «Μπορεί να γίνουμε σαν τη Βουλγαρία, περισσότερο φτωχοί και με μεγαλύτερη ανεργία. Κυρίως θα ευνοηθούν μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι. Ολοι όμως ελπίζουν για κάτι καλύτερο».

Οι βάσεις για ένα καλύτερο μέλλον για τις γενιές που θα έρθουν μπαίνουν την επόμενη εβδομάδα στις Βρυξέλλες, σύμφωνα με τον αλβανόφωνο Ομέρ Ομέρ από τη γειτονιά Τσαΐρ. Οπως υποστήριξε, η εμπέδωση των ευρωπαϊκών κανόνων και του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής μπορεί να «φρενάρει» τη μετανάστευση των νέων ανθρώπων στο εξωτερικό, ίσως και των παιδιών του που τώρα μεγαλώνουν και ήδη κάνουν όνειρα για να φύγουν από τα Σκόπια.