Κόσμος|03.11.2019 18:48

Διπλό χαστούκι στον Ερντογάν από τις ΗΠΑ

Μιχάλης Ιγνατίου

Το διπλό χτύπημα της αμερικανικής Βουλής στην Τουρκία, με την αναγνώριση της Αρμενικής Γενοκτονίας και την ψήφιση του νομοσχεδίου για επιβολή σκληρών κυρώσεων στην κατοχική δύναμη, δεν πρέπει να ιδωθεί ως μια απόφαση της στιγμής ή δύο πράξεις που έτυχε να συμβούν την ίδια στιγμή. Επρόκειτο για σχέδιο τιμωρίας της Τουρκίας και του Ταγίπ Ερντογάν, που υλοποιήθηκε με τον απόλυτο τρόπο, καθώς ψήφισαν σχεδόν όλοι οι βουλευτές, και των δύο κομμάτων. Είναι από τις ελάχιστες φορές στην Ιστορία που συνασπίζονται τόσο αρμονικά οι Δημοκρατικοί με τους Ρεπουμπλικάνους για δύο πολύ σοβαρά θέματα, που πριν από έναν χρόνο δεν θα βρίσκονταν ποτέ ενώπιον της Ολομέλειας της Βουλής με τη βλακώδη και έωλη δικαιολογία ότι «δεν μπορούμε να ενοχλήσουμε τη σύμμαχο Τουρκία».

Αυτή η «λογική» κυριαρχούσε όλα τα προηγούμενα χρόνια στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, και ούτε οι Δημοκρατικοί, που είναι πιο ευαίσθητοι στα θέματα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, επιχειρούσαν να τιμωρήσουν την Τουρκία για τη συχνά αντιαμερικανική στάση της. Ομως τα πράγματα άλλαξαν και αυτό αποδεικνύει η διπλή ψηφοφορία της περασμένης Τρίτης. Οι Αμερικανοί νομοθέτες μάζεψαν αρκετή οργή, ιδιαίτερα τον τελευταίο χρόνο, εναντίον του Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος -σύμφωνα με τις αμερικανικές υπηρεσίες- έχει απομακρυνθεί από τη Δύση, φτάνοντας στο σημείο να έχει πιο στενές σχέσεις με τη Μόσχα παρά με την Ουάσιγκτον. Μόνο ο Ντόναλντ Τραμπ δεν το έχει ακόμα καταλάβει…

Τα ίδια συναισθήματα τρέφουν για τον ισχυρό άνδρα της Τουρκίας και στη Γερουσία. Εάν ο επικεφαλής της, Μιτς ΜακΚόνελ, τολμήσει να φέρει σε ψηφοφορία τα σχετικά νομοσχέδια, στον Λευκό Οίκο θα τρίβουν τα μάτια τους από την έκπληξη. Και αυτός είναι ο λόγος που ο Αμερικανός πρόεδρος εκλιπαρεί τον αρχηγό της ρεπουμπλικανικής πλειοψηφίας να μην επιτρέψει την ψηφοφορία στη Γερουσία. Το συμπέρασμα όλων των παραπάνω είναι ένα: Ο κ. Τραμπ, ο οποίος επιμένει να προστατεύει τον αυταρχικό Ερντογάν, είναι εντελώς μόνος σε αυτό τον «χορό θανάτου» γύρω και πάνω από την Τουρκία.

Είναι βέβαιο πια ότι ακόμα και οι στενοί του συνεργάτες, όπως οι υπουργοί Εξωτερικών και Αμυνας, δεν συμφωνούν μαζί του σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση της Τουρκίας. Απλώς δεν έχουν το θάρρος ακόμα να τοποθετηθούν και δημόσια για να αποκαλύψουν όσα υποστηρίζουν ιδιωτικά ενώπιον του Αμερικανού προέδρου. Τους υποστηρικτές του κ. Ερντογάν και της Τουρκίας στην αμερικανική πρωτεύουσα τους αναζητά κανείς με το φανάρι του... Διογένη και δεν τους βρίσκει. Βέβαια, όταν τον στηρίζει ακόμα ο Αμερικανός πλανητάρχης, τι ανάγκη έχει τους γραφειοκράτες; Το ζήτημα είναι πόση ζημιά προκλήθηκε στον κ. Τραμπ, εν όψει των προεδρικών εκλογών του 2020, από την προδοσία των Κούρδων, οι οποίοι στα μάτια της αμερικανικής κοινής γνώμης είναι πιστοί φίλοι της Αμερικής, οι οποίοι θυσιάστηκαν για να ηττηθεί ο μεγαλύτερος εχθρός των ΗΠΑ: οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους.

Για να αντιληφθεί ο αναγνώστης στην Ελλάδα αυτό που ζούμε στην Ουάσιγκτον, αρκεί να αναφέρω ότι η προδοσία των Κούρδων είναι θέμα που συζητούν οι άνθρωποι στα ινστιτούτα, στις δεξαμενές σκέψεις, στα εστιατόρια και στα σπίτια τους. Είναι το βασικό θέμα συζήτησης και ας γίνεται ένας χαμός στο Κογκρέσο για τη διαδικασία της καθαίρεσης του κ. Τραμπ. Ηταν τόση η επίδραση των ψηφοφοριών στη Βουλή για την Αρμενική Γενοκτονία και τις κυρώσεις στην Τουρκία, που ο Λευκός Οίκος, και ενώ έχουν περάσει τόσες μέρες, δεν τοποθετήθηκε. Δεν είπε ούτε μία κουβέντα μέχρι τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές.

Και στο μεταξύ, ο πρόεδρος Τραμπ ασχολείται στο Twitter επί παντός επιστητού. Σχολιάζει και κρίνει και... παρασημοφορεί ακόμα και τον Κόναν, τον «ήρωα»-σκύλο της Συρίας, ο οποίος στο μεταξύ βρίσκεται χιλιάδες μίλια μακριά και... μάχεται στα πεδία των μαχών. Αλλά για τη βαριά ήττα του Ερντογάν στη Βουλή, που είναι και δική του, δεν έβγαλε τσιμουδιά. Προφανώς ήταν τόσο ισχυρό το χαστούκι, που τον ζάλισε. Δεν εξηγείται διαφορετικά. Αυτό που αδυνατεί να καταλάβει ο κ. Τραμπ, αλλά και ο προστατευόμενός του στην Αγκυρα, είναι ότι το «βαθύ κράτος» της Ουάσιγκτον, το οποίο πολεμά με νύχια και με δόντια, δεν έχει πει τον τελευταίο λόγο για την ανάρμοστη σχέση του με τον Ερντογάν.

Υπάρχει τόση απέχθεια στο πρόσωπο του αυταρχικού Τούρκου ηγέτη, που δεν πρόκειται να σταθεί ούτε μισή μέρα στην Ουάσιγκτον, εάν τελικά πραγματοποιηθεί η επίσκεψή του. Θα τον «καταπιεί» η οργή και των Αμερικανών νομοθετών και των διαδηλωτών, που σχεδιάζουν να συγκεντρωθούν έξω από τον Λευκό Οίκο για να διαμαρτυρηθούν για την εθνοκάθαρση των Κούρδων. Το κλίμα για τον Ερντογάν και γενικότερα για την Τουρκία δεν είναι μόνο βαρύ. Ετσι απλώς να το πούμε: Δεν είναι ευπρόσδεκτος…

ΤουρκίαΗΠΑΓενοκτονία των Αρµενίων