Τραμπ - Ερντογάν: Τα μυστικά ραντεβού και οι τέσσερις άνθρωποι που τους ενώνουν

Ήταν Απρίλιος του 2012 όταν ο Ντόναλντ Τραμπ βρέθηκε στην Κωνσταντινούπολη, μαζί με την κόρη του, Ιβάνκα, και τον γαμπρό του, Τζάρεντ Κούσνερ, για να παραστεί στα εγκαίνια των δύο «πύργων» που φέρουν το όνομά του. Γνωστοί και ως «Trump Towers», οι δίδυμοι «πύργοι» που φέρουν την επωνυμία «Τραμπ» στην περιοχή του Σισλί στην Πόλη φιλοξενούν σήμερα συνολικά εκατοντάδες γραφεία επιχειρήσεων και διαμερίσματα. Ο λόγος για δύο ουρανοξύστες, ύψους 39 και 37 ορόφων, στο οικοδομικό σύμπλεγμα των οποίων εντάσσονται επίσης δεκάδες εμπορικά καταστήματα, ένα πολυσινεμά κ.ά.

Τα συγκεκριμένα κτήρια δεν ανήκουν, βέβαια, στον ίδιο τον Τραμπ αλλά στον Τούρκο δισεκατομμυριούχο (πάλαι ποτέ «εχθρό» και μετέπειτα «φίλο» του Ερντογάν) Αϊντίν Ντογάν, ο όμιλος του οποίου πληρώνει όμως «δικαιώματα» στον Αμερικανό πρόεδρο για να μπορεί να χρησιμοποιεί το όνομα «Τραμπ». Μόνο από το εν λόγω deal με τον Ντογάν, o Ντόναλντ Τραμπ εκτιμάται ότι έχει λάβει σε «δικαιώματα» από 3,2 εκατομμύρια δολάρια έως και 17 εκατομμύρια δολάρια την περίοδο από το καλοκαίρι του 2015 και έπειτα, σύμφωνα με δημοσίευμα στον ιστοχώρο MotherJones.  

Για την ιστορία (και η ιστορία σημαίνει πολλά στην προκειμένη περίπτωση), το «παρών» σε εκείνα τα εγκαίνια των δίδυμων πύργων του Τραμπ στην Κων/πολη τον Απρίλιο του 2012 είχε δώσει και ο ίδιος ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ως πρωθυπουργός τότε της Τουρκίας. «Σας ευχαριστούμε Πρωθυπουργέ Ερντογάν που βρεθήκατε χθες μαζί μας για να γιορτάσουμε τα εγκαίνια των #TrumpTowers στην Ιστανμπούλ!», θα έγραφε η Ιβάνκα Τραμπ στη σελίδα της στο Twitter στις 20 Απριλίου του 2012. «Βρίσκομαι στην Ιστανμπούλ στην Τουρκία. Μόλις εγκαινίασα τους υπέροχους #TrumpTowers – Μεγάλη επιτυχία», θα έγραφε την ίδια ημέρα στο Twitter ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ, γιορτάζοντας έτσι μια πολλά υποσχόμενη εμπορική συμφωνία.

Τριάμισι χρόνια αργότερα, τον Δεκέμβριο του 2015, ως υποψήφιος πλέον για την προεδρία των ΗΠΑ, ο Ντόναλντ Τραμπ θα παραχωρούσε συνέντευξη στον Στίβεν Μπάνον και τον ιστότοπο Breitbart. «Έχω μια μικρή σύγκρουση συμφερόντων», παραδέχθηκε τότε χαρακτηριστικά ο ίδιος ο Τραμπ όταν ερωτήθηκε για τη σχέση του με την Τουρκία. «Γιατί έχω στην Κων/πολη ένα μεγάλο, μεγάλο κτήριο», συνέχισε. «Ονομάζεται Trump Towers – δύο πύργοι… Και έχω μάθει την Τουρκία πολύ καλά. Είναι εξαιρετικοί άνθρωποι. Είναι υπέροχοι άνθρωποι. Έχουν έναν ισχυρό ηγέτη.»

Ανταποδίδοντας τα εύσημα, τον Νοέμβριο του 2016 η τουρκική ηγεσία θα πανηγύριζε την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών περίπου σαν… δική της νίκη. Χωρίς να χάσει χρόνο, το καθεστώς Ερντογάν θα έσπευδε τότε, πρώτο, να χαιρετίσει τη νίκη του Τραμπ έναντι της Χίλαρι ως κομίζουσα μια «νέα σελίδα» στις δοκιμαζόμενες σχέσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Άγκυρας, σχέσεις που είχαν άλλωστε διαρραγεί σημαντικά στον απόηχο του αποτυχημένου τουρκικού πραξικοπήματος του καλοκαιριού του 2016. Στο ίδιο πνεύμα, η Άγκυρα θα «καλωσόριζε» τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο το φθινόπωρο του 2016, επαναφέροντας εμφατικά και το αίτημά της για έκδοση του Φετουλάχ Γκιουλέν πίσω στην Τουρκία.  

Από κοπλιμέντα άλλο τίποτα  

Ακριβώς τρία χρόνια έπειτα από τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του 2016 (ήταν 8 Νοεμβρίου), ο Φετουλάχ Γκιουλέν παραμένει αυτοεξόριστος στην Πενσιλβανία, προς μεγάλη απογοήτευση της τουρκικής ηγεσίας. Εν τω μεταξύ, ωστόσο, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει δηλώσει για τον «φίλο» Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τα «καλύτερα»:

• Τον Σεπτέμβριο του 2017: «Ο πρόεδρος Ερντογάν της Τουρκίας έχει γίνει φίλος μου. Τα πηγαίνει πολύ καλά και συνεργάζεται με τις ΗΠΑ. Έχουμε μια εξαιρετική φιλία ως χώρες. Νομίζω πως είμαστε, τώρα, πιο κοντά από ποτέ. Και αυτό έχει να κάνει σε μεγάλο βαθμό και με την προσωπική μας σχέση»
• Τον Δεκέμβριο του 2018: «Ο πρόεδρος Ερντογάν της Τουρκίας με ενημέρωσε ότι θα εξαλείψει ό,τι έχει απομείνει από το ISIS στη Συρία… και αυτός είναι ο άνθρωπος που μπορεί να το κάνει συν ότι η Τουρκία είναι ακριβώς δίπλα. Οι στρατιώτες μας επιστρέφουν στην πατρίδα»
• Τον Σεπτέμβριο του 2019: «Ο πρόεδρος Ερντογάν της Τουρκίας είναι ένας άνθρωπος που έχει γίνει φίλος μου, ευτυχώς»
• Την 1^η Νοέμβριο του 2019: «Ο πρόεδρος Ερντογάν θέλει να έρθει στον Λευκό Οίκο. Έχουμε πολύ καλή σχέση»

Εν αναμονή της επίσκεψης Ερντογάν στην Ουάσιγκτον 

Μένει να φανεί εάν τελικώς ο Τούρκος πρόεδρος θα επισκεφθεί τον Λευκό Οίκο στις 13 Νοεμβρίου όπως ήταν προγραμματισμένο. Το αμερικανικό Κογκρέσο τον έχει βάλει στο στόχαστρο, σε αντίθεση με τον ίδιο τον «φιλότουρκο» Ντόναλντ Τραμπ η στάση του οποίου απέναντι στον Ερντογάν μοιάζει πια με… σκανδαλώδη παραφωνία. Εάν περνούσε, πάντως, μόνο από το χέρι του Αμερικανού προέδρου, ο Ερντογάν θα γινόταν δεκτός στην Ουάσιγκτον μετά βαΐων και κλάδων. Αυτό είναι σαφές…

Η «πολύ καλή σχέση» Τραμπ-Ερντογάν μπορεί να εξηγηθεί ποικιλοτρόπως: με όρους επιχειρηματικούς (Trump Towers), με όρους προσωπικής συμπάθειας (καθώς ο Αμερικανός πρόεδρος εμφανίζεται να έχει αδυναμία στους αυταρχικούς ηγέτες) αλλά και με όρους… προσωπικών επαφών.

Τούρκοι αξιωματούχοι εμφανίζονται να έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον 14 επισκέψεις σε ξενοδοχεία ιδιοκτησίας του Τραμπ, διοργανώνοντας εκεί και τουλάχιστον τέσσερις εκδηλώσεις που σχετίζονται με την ίδια την τουρκική κυβέρνηση. Ενδεικτικά, η τελευταία ετήσια διάσκεψη πάνω στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις (37th Annual Conference on US-Turkey Relations) πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Απρίλιο υπό την αιγίδα του American-Turkish Council (ATC) και του Turkey-U.S. Business Council (TAİK) στο... Trump International Hotel στην Ουάσιγκτον.

Γράφοντας στον ιστότοπο του περιοδικού Washington Examiner, οι Τζόναθαν Σάντσερ και Αϊκάν Ερντεμίρ έρχονται να ρίξουν φως πάνω σε κάποιους από εκείνους τους ανθρώπους που εμφανίζονται να «συνδέουν» τον Τραμπ με τον Ερντογάν, ανθρώπους όπως είναι οι:

ΜΑΪΚΛ ΦΛΙΝ

Ο Μάικλ Φλιν μπορεί να μην κατάφερε να μακροημερεύσει στη θέση του συμβούλου εθνικής ασφαλείας του προέδρου Τραμπ, μια θέση στην οποία άντεξε μόλις… τέσσερις εβδομάδες εκεί στις αρχές του 2017. Πρόλαβε, ωστόσο, να προσελκύσει πάνω του τα φώτα της δημοσιότητας… ως λομπίστας που τα «έπαιρνε» από την Τουρκία. Συμβουλευτική εταιρεία του Φλιν με την επωνυμία «Flynn Intel Group» φέρεται να έλαβε εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια (530.000 με 600.000 δολ. σύμφωνα με δημοσιεύματα) από την τουρκικής ιδιοκτησίας «Inovo BV», μια εταιρεία με έδρα την Ολλανδία, για να προωθήσει τα συμφέροντα της Τουρκίας στην Ουάσιγκτον… όπως και όντως έκανε μέσω άρθρου που δημοσίευσε ο ίδιος ο Φλιν στον ιστότοπο «the Hill» ανήμερα των αμερικανικών προεδρικών εκλογών στις 8 Νοεμβρίου του 2016. «H σύμμαχός μας η Τουρκία είναι σε κρίση και χρειάζεται την υποστήριξή μας», έγραφε τότε ο Φλιν σε εκείνο το άρθρο, παρουσιάζοντας το καθεστώς Ερντογάν ως «πηγή σταθερότητας» από τη μία και τον Φετουλάχ Γκιουλέν ως «ακραίο ισλαμιστή» από την άλλη.

Λέγεται, επίσης, ότι ο Φλιν είχε προλάβει τον Σεπτέμβριο του 2016 να συναντηθεί και με Τούρκους κρατικούς αξιωματούχους στο Μανχάταν (λέγεται πως σε εκείνη τη συνάντηση είχαν πάρει μέρος μεταξύ άλλων και οι Μεβλούτ Τσαβούσογλου και Μπεράτ Αλμπαϊράκ) συζητώντας μαζί τους το αίτημα της έκδοσης του Γκιουλέν πίσω στην Τουρκία. Την έκδοση του Γκιουλέν εμφανίζεται να προωθούσε παρασκηνιακά και ο πρώην συνεργάτης του Φλιν στην «Flynn Intel Group» Αμερικανο-ιρανός Μπίτζαν Ραφίκιαν ή Μπίτζαν Κίαν που στην πορεία θα δικαζόταν στις ΗΠΑ με την κατηγορία ότι έδρασε παρανόμως ως μη-εγγεγραμμένος λομπίστας για λογαριασμό της τουρκικής κυβέρνησης. Όσο για την ολλανδική Inovo BV, εκείνη εμφανίζει να ανήκει σε έναν Τούρκο επιχειρηματία ονόματι Καμίλ Εκίμ Αλπτεκίν ο οποίος είχε μάλιστα στο πρόσφατο παρελθόν διατελέσει και πρόεδρος του Turkey-U.S. Business Council (TAİK). 

ΜΕΧΜΕΤ ΑΛΙ ΓΙΑΛΤΣΙΝΤΑΓ

Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει όμως ως πρόσωπο και ο Τούρκος επιχειρηματίας Μεχμέτ Αλί Γιαλτσιντάγ, ο νυν πρόεδρος (ανέλαβε τον Ιανουάριο του 2018) του Turkey-U.S. Business Council (TAİK). Ο Γιαλτσιντάγ πέρασε πολλά χρόνια ως στέλεχος στον τουρκικό όμιλο «Doğan» στον οποίο…  τυχαίνει να ανήκουν και οι Trump Towers πίσω στην Κων/πολη. Ο εν λόγω κύριος τυγχάνει, μάλιστα, γαμπρός του ιδίου του σήμερα 83χρονου Αϊντίν Ντογάν καθώς έχει παντρευτεί την κόρη του την Αρζουχάν. Τυγχάνει όμως και «στενός φίλος» του Ντόναλντ Τραμπ όπως φέρεται να έχει δηλώσει ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος στο πλαίσιο τηλεφωνικής συνομιλίας που είχε με τον Ερντογάν τον Νοέμβριο του 2016.  

ΜΠΡΑΪΑΝ ΜΠΑΛΑΡΝΤ

Ο λομπίστας Μπράιαν Μπάλαρντ εμφανίζεται να έχει λάβει, μέσω της εταιρείας του (Ballard Partners) συνολικά περί τα 2 εκατομμύρια δολάρια για να προωθήσει στην Ουάσιγκτον τα συμφέροντα τόσο της τουρκικής κυβέρνησης όσο και της τουρκικής τράπεζας Halkbank. Η εν λόγω τράπεζα έχει βρεθεί στο στόχαστρο της αμερικανικής δικαιοσύνης τα τελευταία χρόνια για οικονομικά εγκλήματα, μεταξύ άλλων και με την κατηγορία ότι παραβίαζε επί σειρά ετών τις αμερικανικές κυρώσεις κατά του Ιράν. 

Ο Μπράιαν Μπάλαρντ, ωστόσο, δεν ξεχωρίζει μόνο ως έμμισθος «φίλος» της Τουρκίας του Ερντογάν αλλά και ως μέγας χρηματοδότης των προεκλογικών εκστρατειών του Ντόναλντ Τραμπ υπέρ του οποίου (μέσω του Trump Victory PAC) φέρεται να έχει συγκεντρώσει σχεδόν 300.000 δολάρια μόνο το τελευταίο τρίμηνο.

ΡΟΥΝΤΟΛΦ ΤΖΟΥΛΙΑΝΙ

Ο σήμερα 36χρονος Ρεζά Ζαράμπ έγινε διεθνώς γνωστός το 2016, όταν συνελήφθη από το FBI στο Μαϊάμι της Φλόριντα με την κατηγορία ότι είχε συνωμοτήσει σε βάρος των αμερικανικών συμφερόντων παραβιάζοντας τις αμερικανικές κυρώσεις κατά του Ιράν. Ο Ζαράμπ, ωστόσο, δεν ήταν κάποιος τυχαίος. Αντιθέτως, ήταν… στενός «φίλος» της οικογένειας Ερντογάν η οποία από την πρώτη στιγμή έκανε αγώνα για την απελευθέρωσή του. Πως; «Στρατολογώντας» μεταξύ άλλων και τον πρώην δήμαρχο της Νέας Υόρκης, Ρούντι Τζουλιάνι, ο οποίος είχε μάλιστα και μυστική συνάντηση με τον Ερντογάν πίσω στην Τουρκία στις αρχές του 2017.

Στην πορεία, ο Τζουλιάνι θα αναλάμβανε επίσημα ως δικηγόρος και την υπεράσπιση του Ρεζά Ζαράμπ στις ΗΠΑ. Το δεύτερο μισό του 2017 εκείνος λέγεται μάλιστα πως κατάφερε να πείσει τον πρόεδρο Τραμπ να ζητήσει από τον τότε υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Ρεξ Τίλερσον, να προετοιμάσει το έδαφος για την απαλλαγή και απελευθέρωση του Ρεζά Ζαράμπ, πλην όμως χωρίς επιτυχία. Για την ιστορία, ο Τζουλιάνι ανήκε έως και το 2018 στο ανθρώπινο δυναμικό του νομικού γραφείο Greenberg Traurig, το οποίο όμως βρίσκεται επισήμως στην υπηρεσία της τουρκικής κυβέρνησης. Μέσα σε όλα αυτά, βέβαια, αξίζει να σημειωθεί ότι ο Τζουλιάνι τυγχάνει και προσωπικός δικηγόρος του ιδίου του Ντόναλντ Τραμπ. Όσο για τον Ρεζά Ζαράμπ, εκείνος όταν ζούσε στην Κωνσταντινούπολη είχε διαμέρισμα στον... πύργο του Τραμπ.