Κόσμος | 27.11.2019 14:25

«Χρησμός» Πομπέο για Τουρκία και S-400: Εμείς σας προειδοποιήσαμε

Μιχάλης Ιγνατίου

Ο ερωτήσεις στον υπουργό Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, που κατέβηκε από τον έβδομο όροφο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στον δεύτερο, όπου βρίσκεται η Αίθουσα Ενημέρωσης, για να συναντήσει τους δημοσιογράφους, ήταν σαφέστατες: «Τώρα που η Τουρκία δοκιμάζει τους S-400 στα (αμερικανικά μαχητικά) F16 συντρέχει λόγος ανησυχίας; Θα αναλάβουν οι ΗΠΑ κάποια δράση, ενδεχομένως επιβάλλοντας κυρώσεις;». 

Ο κ. Πομπέο, ο οποίος βρίσκεται το τελευταίο διάστημα κάτω από μεγάλη πίεση λόγω της διαδικασίας καθαίρεσης του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, στην οποία ενέπλεξαν και αυτόν οι Δημοκρατικοί νομοθέτες, δεν δίστασε ούτε μία στιγμή. Και αυτό που έμεινε στους δημοσιογράφους ήταν η κουβέντα του ότι δεν θα ήθελε να προκαταλάβει τον σημερινό ένοικο του Λευκού Οίκου για το τι θα κάνει ή δεν θα κάνει αναφορικά με το θέμα των κυρώσεων που έπρεπε να έχουν επιβληθεί στην Τουρκία από τον περασμένο Ιούλιο.

Απάντησε ως εξής ο κ. Πομπέο: «Η ερώτηση για την Τουρκία και τους S-400 – ναι, είναι θέμα (ανησυχίας). Ελπίζουμε (εννοεί ότι θα βρεθεί λύση). Μιλάμε ακόμα στους Τούρκους. Εξακολουθούμε να προσπαθούμε να βρούμε τον δρόμο μέσα από αυτή την κατάσταση. Δεν θέλω να βγω μπροστά σε τι μπορεί ή δεν μπορεί να κάνει ο πρόεδρος (Τραμπ), αλλά κάναμε σαφή στην τουρκική κυβέρνηση την επιθυμία μας να τους απομακρύνουν από την – (να μην) ενεργοποιήσουν πλήρως το σύστημα των S-400».

Αρκετοί διπλωμάτες και αναλυτές στην Ουάσιγκτον δείχνουν βέβαιοι ότι κάτι «μαγειρεύεται» την επόμενη εβδομάδα, όταν και θα πραγματοποιηθεί μία συνάντηση Αμερικανών και Τούρκων αξιωματούχων στο Λονδίνο, στο πλαίσιο της συνόδου του ΝΑΤΟ, στις 3 και 4 Δεκεμβρίου. Εκεί θα βρίσκονται τόσο ο κ. Τραμπ όσο και ο Ταγίπ Ερντογάν, αλλά μέχρι της στιγμής δεν προβλέπεται διμερής συνάντηση.

Μερικοί θεωρούν σημαντικό μήνυμα ότι δεν υπάρχει στο πρόγραμμα του Αμερικανού Προέδρου ένα τετ α τετ με τον Τούρκο ομόλογό του. Το ίδιο συνέβη και στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, τον Σεπτέμβριο, αλλά αυτό δεν εμπόδισε τον κ. Τραμπ να δώσει το «πράσινο φως» στον Ερντογάν για να εισβάλει στη Ρωσία, Έτσι, για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους…

Εμείς και αρκετοί άλλοι δεν… ελπίζουμε σε κάποια εντυπωσιακή εξέλιξη που θα αφορά τις κυρώσεις στην Τουρκία, διότι το ίδιο έργο το είδαμε πολλέςς φορές. Αλλά με μεγάλη χαρά θα δεχθούμε μια διάψευση στην πράξη.

Εισήλθαμε στον έκτο μήνα από τότε που η Τουρκία, παραβιάζοντας τους αμερικανικούς νόμους, υποδέχθηκε με νταούλια και… τιμές τους S-400. Για οποιαδήποτε άλλη χώρα θα είχε ενεργοποιηθεί ο σκληρός νόμος CAATSA, που πέρασε από τη Γερουσία με 98 ψήφους υπέρ (στους 100 γερουσιαστές). Για την κατοχική δύναμη δεν τρέχει τίποτα. Διότι ο κ. Τραμπ έχει προσωπικά και επιχειρηματικά συμφέροντα στην Κωνσταντινούπολη, όπως αποκάλυψε ο πρώην σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου.

Ο Άαρον Στάιν, διευθυντής του προγράμματος Μέσης Ανατολής στο Ινστιτούτο Foreign Policy, δήλωσε κάτι που είναι στο μυαλό όλων στην Ουάσιγκτον. Ότι η συμπεριφορά της Τουρκίας έχει ενθαρρυνθεί από τον Ντόναλντ Τράμπ. Ποιος μπορεί να αμφισβητήσει τον Αμερικανό αναλυτή; Κανένας. «Η Τουρκία κρύβεται πίσω από τις ιδιοτροπίες ενός άνδρα (εννοεί τον πρόεδρο των ΗΠΑ) που δεν ακολουθεί τον νόμο που ψήφισε η πλειοψηφία των Ρεπουμπλικανών στη Γερουσία» δήλωσε στην ιστοσελίδα «The National».

Ο κ. Στέιν είπε ότι ο Αμερικανός πρόεδρος «απλά κατευθύνει την εκτελεστική εξουσία να ερμηνεύσει χαλαρά τη "σημαντική συναλλαγή" [με τη Ρωσία] και να κρεμάσει τις ελπίδες του στη μάλλον παράλογη ιδέα ότι η Άγκυρα δεν θα χρησιμοποιήσει ένα σύστημα για το οποίο πλήρωσε 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια για να το αγοράσει».

Η δήλωση αποδεικνύει και αυτό που γράψαμε πολλές φορές. Ότι ο κ. Τραμπ βρίσκεται υπό τουρκικό εκβιασμό. Και αυτό αποδεικνύεται από πολλές δηλώσεις του Ερντογάν, αλλά και την άνεσή του να ομιλεί για τις κυρώσεις ως να είναι απόλυτα βέβαιος ότι δεν θα επιβληθούν ποτέ. Έχει άδικο όταν απέσπασε τη διαβεβαίωση του Αμερικανού προέδρου; Όχι, βέβαια.

Πέραν των παραπάνω, κυκλοφορεί και ένα σενάριο που το βιώσαμε και στο παρελθόν. Με βάση τη δήλωση του κ. Πομπέο, αλλά και άλλες ενημερώσεις που δεν δημοσιοποιήθηκαν, εάν δεν βρεθεί διέξοδο στο αδιέξοδο των S-400 στις τουρκοαμερικανικές συνομιλίες, στις οποίες λαμβάνουν εκτός του Αμερικανού υπουργού, ο Τούρκος ομόλογός του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Ομπράιαν και ο εκπρόσωπος της Τουρκικής Προεδρίας, Καλίν, ο κ. Τραμπ θα ανακοινώσει πακέτο κυρώσεων για να αναγκάσει τον Ερντογάν να συνθηκολογήσει.

Ο Λευκός Οίκος το έχει κάνει άλλες δύο φορές: τον Αύγουστο του 2018 και τον περασμένο Οκτώβριο. Και οι κυρώσεις είχαν αποτέλεσμα: την πρώτη φορά απελευθερώθηκε ο πάστορας Άντριου Μπράνσον και τη δεύτερη ο Ερντογάν δέχθηκε την εκεχειρία στη Συρία, αν και οι τρομοκράτες συνεργάτες του συνεχίζουν τις σφαγές των Κούρδων.

Προσωπικά πιστεύω ότι ο πρόεδρος της Τουρκίας δεν θα λυγίσει αυτήν τη φορά, διότι η υπόθεση των S-400 είναι η «εθνική του υπερηφάνεια». Μακάρι να διαψευστώ. Αλλά είμαι από αυτούς που πιστεύουν ότι το ρωσικό σύστημα έχει έναν παράγοντα που δεν υπήρχε τις δύο προηγούμενες φορές. Είναι ο Βλαντίμιρ Πούτιν και η στρατηγική σχέση της Τουρκίας με τη Ρωσία. Ο Ερντογάν δεν μπορεί να την ακυρώσει από τη μία στιγμή στην άλλη.

Ο κ. Τραμπ γνωρίζει από τον γερουσιαστή Λίντσεϊ Γκράχαμ ότι οι γερουσιαστές έχουν ανέβει στα… κάγκελα και ότι αν τεθούν σε ψηφοφορία οι κυρώσεις στην Τουρκία θα χάσει συντριπτικά. Θα συμβεί ό,τι και στην αμερικανική Βουλή. Αυτή η πραγματικότητα του προσθέτει πίεση. Πόσο θα καιρό θα ανέχεται τον τουρκικό εκβιασμό; Και για πόσο ο επικεφαλής της ρεπουμπλικανικής πλειοψηφίας (πρόεδρος της Γερουσίας) Μιτς ΜακΚόνελ θα παραβιάζει τους κανόνες του Κογκρέσου;

Ντόναλντ ΤραμπΜάικ ΠομπέοF-16S-400