Κόσμος|30.11.2019 09:16

Γιατί ο Τραμπ δεν θα συναντηθεί με τον Ερντογάν στο Λονδίνο: Ότι είχαν να πουν, το είπαν!

Μιχάλης Ιγνατίου

Όσοι παρακολουθήσαμε -από τηλεφώνου- την ενημέρωση ανώτερων αξιωματούχων του Λευκού Οίκου για την συμμετοχή του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στη σύνοδο του ΝΑΤΟ, που θα διεξαχθεί στις 3 και 4 Δεκεμβρίου στο Λονδίνο, εντυπωσιαστήκαμε από τη δήλωση τους ότι δεν απαιτείται συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν. Και αυτό επειδή από άλλη ενημέρωση, στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, μείναμε με την εντύπωση ότι στη βρετανική πρωτεύουσα θα γινόταν η τελική συζήτηση για το ρωσικό σύστημα S-400.

Οι Αμερικανοί, προφανώς, είχαν μείνει με την εντύπωση ότι ο κ. Ερντογάν έλαβε το μήνυμα του κ. Τραμπ και της αμερικανικής Γερουσίας, και θα επέλεγε την ανώδυνη λύση, να αφήσει τους S-400 μέσα στα κουτιά τους. Η λύση αυτή δεν είναι η επιθυμητή για τις ΗΠΑ. Το στέλεχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ είχε δηλώσει ότι οι S-400 «πρέπει να καταστραφούν ή να επιστραφούν» (στη Ρωσία). Το μήνυμα των αξιωματούχων του Λευκού Οίκου, χθες, ήταν το εξής: «Ότι είχαν να πουν, το είπαν» στην Ουάσιγκτον, όταν ο κ. Τραμπ υποδέχθηκε τον πρόεδρο της Τουρκίας στην προεδρική κατοικία. Δήλωσε ένας εκ των αξιωματούχων: «Επομένως, δεν θα κάνουμε όπως γνωρίζετε, (σ.σ.: συνάντηση με τον Ερντογάν). Ήταν εδώ πριν από λίγες εβδομάδες. Ο Πρόεδρος (Τραμπ) πέρασε αρκετές ώρες σε απευθείας διπλωματία μαζί του. Δεν έχουμε ξεχωριστή συνάντηση προγραμματισμένη για τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ. Υποψιάζομαι ότι ο πρόεδρος Ερντογάν θα ακούσει από πολλά μέλη της Συμμαχίας την ανησυχία τους για την ενεργοποίηση των S-400».

Πρόσθεσε και τα εξής: «Είμαστε πολύ σκληροί μαζί του (εννοεί τον κ. Ερντογάν) ότι το σύστημα αυτό είναι ασυμβίβαστο με τα καθήκοντα της Τουρκίας ως μέλους του ΝΑΤΟ και ιδιαίτερα με τη συμμετοχή της, υπό διμερή έννοια, στο πρόγραμμα των F-35. Αυτό το μήνυμα θα ενισχυθεί από ολόκληρη τη Συμμαχία», τόνισε ο αξιωματούχος.

Την ίδια στιγμή ο κ. Τραμπ θα συμφάγει με τον πρωθυπουργό της Ελλάδας, Κυριάκο Μητσοτάκη και τους ηγέτες άλλων πέντε χωρών, που έχουν δείξει πίστη στο ΝΑΤΟ και έχουν υλοποιήσει τις υποχρεώσεις τους. Η Ελλάδα είναι μία εκ των ολίγων χωρών που ανταποκρίθηκαν πλήρως στις κατά καιρούς εκκλήσεις του Αμερικανού προέδρου για να ξοδεύουν το 2% του προϋπολογισμού τους σε δαπάνες, όπως απαίτησαν οι ΗΠΑ από τους συμμάχους τους στο ΝΑΤΟ.

Ο κ. Μητσοτάκης θα έχει αρκετό χρόνο να συνομιλήσει με τον κ. Τραμπ και να θέσει τα προβλήματα που δημιουργεί η Τουρκία στο Αιγαίο και την Κύπρο. Ήδη έγινε η σχετική προετοιμασία από τον πρέσβη της Ελλάδας στην Ουάσιγκτον Χάρη Λαλάκο και τον Αμερικανό πρέσβη στην Αθήνα, Τζέφρι Πάιατ.

Οι ελληνικές ανησυχίες είχαν αποδέκτη τον ίδιο τον κ. Τραμπ, ο οποίος βρίσκεται σε μία περίοδο κατάστασης ομηρείας, όχι μόνο λόγω της διαδικασίας καθαίρεσής του. Οι Ρεπουμπλικάνοι βουλευτές και γερουσιαστές απαιτούν πράξεις και για την Τουρκία, και ενδεικτικές είναι οι δηλώσεις των δικών του φίλων, του προέδρου της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας Τζιμ Ριτς και του γερουσιαστή Λίντσεϊ Γκράχαμ που λειτουργεί και ως «υπηρέτης» του κ. Τραμπ. Ο κ. Ριτς είναι σοβαρός νομοθέτης. Προσωπικά τον σέβομαι και τον εμπιστεύομαι. Και δίνω σημασία στα λόγια του. Έχει έτοιμο το νομοσχέδιο για τις κυρώσεις. Είναι ο άνθρωπος και πολιτικός του όχι «παίξε-γέλασε». Είναι των πράξεων, όχι των λόγων.

Ο κ. Γκράχαμ, που παρουσιάζεται σήμερα θυμωμένος, δεν είναι τόσο σοβαρός, υπό την έννοια ότι από το Σεπτέμβριο άλλαξε τις θέσεις του για την Τουρκία …100 φορές. Υπήρξε μέρα κατά την οποία υποστήριξε, αλλά και άσκησε δριμύτατη κριτική στον Ερντογάν 4 φορές σπάζοντας και το ρεκόρ του! Όμως, η αίσθηση που υπάρχει, όπως τόνισε και ο κ. Γκράχαμ, είναι ότι η Γερουσία θα βαδίσει στα βήματα της Αμερικανικής Βουλής. Και θα ψηφίσει τις κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας με συντριπτικό τρόπο.

Αυτό θα συμβεί μόνο αν το επιτρέψει ο κ. Τραμπ, ο οποίος κατάφερε να πείσει τον επικεφαλής της ρεπουμπλικανικής πλειοψηφίας (πρόεδρο της Γερουσίας), Μιτς Μακ Κόνελ, να μην καταθέσει το νομοσχέδιο σε ψηφοφορία. Άρα, εάν επιθυμούσε ο Λευκός Οίκος να εκβιάσει τον Ερντογάν, ο δρόμος της Γερουσίας είναι ο καλύτερος. Οι ανώτεροι αξιωματούχοι είπαν μία κουβέντα, στην οποία πρέπει να δοθεί σημασία, διότι προηγήθηκε της συνόδου του ΝΑΤΟ.

Υποστήριξαν ότι με τους S-400 δεν έχουν πρόβλημα μόνο οι ΗΠΑ, αλλά και τα κράτη-μέλη της Συμμαχίας. Άρα το ρωσικό σύστημα θα αναδειχθεί σε θέμα συζήτησης, όχι βέβαια ότι θα ιδρώσει το αυτί του Ερντογάν. Διότι νιώθει πως ακόμα τον στηρίζει ο Αμερικανός Πρόεδρος. Όμως, αν πιστέψουμε τους ανώτερους αξιωματούχους, στις συζητήσεις με τον Τούρκο πρόεδρο, ο κ. Τραμπ «ήταν πολύ σκληρός μαζί του». Σύμφωνα με μία άλλη ενημέρωση, ο λόγος για τον οποίο κάλεσε στο Όβαλ Όφις πέντε δικούς του γερουσιαστές, οι οποίοι στο θέμα της Τουρκίας είναι εναντίον του, ήταν για να εξηγήσουν στον Ερντογάν τις διαδικασίες της Γερουσίας και τι θα σημαίνει μία κίνησή της για την Τουρκία.

Ο κ. Γκράχαμ εξήγησε επίσης ότι οι Αμερικανοί νομοθέτες προγραμματίζουν και νομοσχέδια που προβλέπουν και την επιστροφή των αμερικανικών στρατευμάτων στη Βόρεια Συρία. Και είναι στο σημείο αυτό που εκνευρίστηκε ο Ερντογάν και του είπε ότι ο κ. Τραμπ και οι γερουσιαστές είναι συνομιλητές τρομοκρατών. Με τα δεδομένα που έχουμε, στη βάση αυτής της ενημέρωσης: Δεν θα πραγματοποιηθεί διμερής συνάντηση του Αμερικανού προέδρου με τον Τούρκο ομόλογό του. Θα τεθεί το θέμα των S-400 σε επίπεδο ΝΑΤΟ πια, διότι άλλες χώρες-μέλη έχουν τα ίδια προβλήματα με το ρωσικό σύστημα, όπως και οι Αμερικανοί.

Επίσης, τονίστηκε ότι οι S-400 δεν απειλούν μόνο τα μαχητικά F-35, αλλά δεν είναι συμβατοί με κανένα όπλο της Συμμαχίας. Οι αξιωματούχοι δεν ανέφεραν στην ενημέρωση τα θριαμβευτικά λόγια που χρησιμοποιεί ο κ. Τραμπ για τον Ερντογάν, αλλά δεν μπορούμε να πούμε τούτη τη στιγμή αν αυτό είναι μία ένδειξη για τον τρόπο συμπεριφοράς του Αμερικανού προέδρου στο Λονδίνο. Σύμφωνα με τα φιλικά του μέσα ενημέρωσης, ο Ταγίπ Ερντογάν πάει στο Λονδίνο και θα επιστρέψει θριαμβευτής. Αυτό θα εξαρτηθεί μόνο από τον κ. Τραμπ, διότι γενικά είναι εχθρικό το κλίμα για τον ισλαμιστή πρόεδρο, στο ΝΑΤΟ. Με τα σημερινά δεδομένα κρατάμε μικρό καλάθι. Αλλά, όπως λέμε πάντα, ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ο πιο απρόβλεπτος άνθρωπος…

Ρετζέπ Ταγίπ ΕρντογάνΝτόναλντ ΤραμπΛονδίνο