Ευρωπαϊκό Δικαστήριο: Aν σου πέσει καφές στην πτήση φταίει η αεροπορική

Είσαι στην αεροπορική σου θέση, πολύ χαρούμενος που πας επιτέλους ταξιδάκι. Περνάει η αεροσυνοδός, σε ρωτάει: «θα πάρετε κάτι;». Κι εσύ απαντάς πως θέλεις έναν καφέ. Την ώρα που σου δίνει τον καφέ, ένα κενό αέρος τον ρίχνει όλον πάνω σου. Κι εσύ καίγεσαι. Όλη η διάθεση χαλάει...

Μην ανησυχείς πλέον! Θα σε αποζημιώσει η αεροπορική εταιρία. Με σημερινή απόφασή του, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε ότι μια αεροπορική εταιρία ευθύνεται για τις βλάβες που προξένησε η ανατροπή ποτηριού με καυτό καφέ. Δεν είναι αναγκαίο, ωστόσο, το ατύχημα αυτό να συνδέεται με τυπικό κίνδυνο των αερομεταφορών.

Είχε κατατεθεί αγωγή αποζημίωσης κατά της αυστριακής αεροπορικής εταιρίας Niki Luftfahrt GmbH (υπό εκκαθάριση) λόγω εγκαυμάτων που προξενήθηκαν σε μικρό κορίτσι, κατά τη διάρκεια πτήσης από την Πάλμα ντε Μαγιόρκα (Ισπανία) προς τη Βιέννη (Αυστρία), από καυτό καφέ ο οποίος προσφέρθηκε στον πατέρα της, τοποθετήθηκε στο πτυσσόμενο τραπεζάκι του και χύθηκε για αδιευκρίνιστους λόγους.

Η αεροπορική εταιρία υποστηρίζει ότι δεν φέρει ευθύνη, επειδή δεν πρόκειται για «δυστύχημα» κατά την έννοια της Σύμβασης του Μόντρεαλ, η οποία διέπει την ευθύνη των αεροπορικών εταιριών σε περίπτωση ατυχημάτων. Ειδικότερα, κατά την άποψή της, η έννοια αυτή προϋποθέτει την επέλευση τυπικού κινδύνου των αερομεταφορών, προϋπόθεση η οποία δεν πληρούται εν προκειμένω. Πράγματι, δεν κατέστη δυνατόν να διαπιστωθεί αν η ανατροπή του ποτηριού με τον καφέ οφειλόταν στο ότι το πτυσσόμενο τραπεζάκι ήταν ελαττωματικό ή σε δονήσεις του αεροσκάφους. Το Oberster Gerichtshof (Ανώτατο Δικαστήριο, Αυστρία) ζήτησε από το Δικαστήριο διευκρινίσεις ως προς την έννοια του «δυστυχήματος» κατά τη Σύμβαση του Μόντρεαλ, η οποία δεν περιέχει σχετικό ορισμό.

Κατά το Δικαστήριο, η συνήθης έννοια που αποδίδεται στον όρο «δυστύχημα» είναι απρόβλεπτο ακούσιο δυσάρεστο συμβάν που προξενεί ζημία. Περαιτέρω, το Δικαστήριο διαπιστώνει, μεταξύ άλλων, ότι η Σύμβαση του Μόντρεαλ έχει σκοπό να θεσπίσει καθεστώς αντικειμενικής ευθύνης των αεροπορικών εταιριών, διατηρουμένης μιας «θεμιτής ισορροπίας συμφερόντων».

Το Δικαστήριο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τόσο η συνήθης έννοια του όρου «δυστύχημα» όσο και οι σκοποί της Σύμβασης του Μόντρεαλ δεν επιτρέπουν να εξαρτάται η ευθύνη των αεροπορικών εταιριών από την προϋπόθεση να οφείλεται η ζημία στην επέλευση τυπικού κινδύνου των αερομεταφορών ή να υφίσταται σχέση μεταξύ του «δυστυχήματος» και της εκμετάλλευσης ή της κίνησης του αεροσκάφους. Υπενθυμίζει ότι η Σύμβαση του Μόντρεαλ επιτρέπει στις αεροπορικές εταιρίες να αποκλείουν ή να περιορίζουν την ευθύνη τους. Ειδικότερα, οι αεροπορικές εταιρίες μπορούν να απαλλαγούν από την ευθύνη τους ή να την περιορίσουν, εφόσον αποδείξουν ότι ο επιβάτης προκάλεσε ο ίδιος τη ζημία ή συνετέλεσε σε αυτήν. Επιπλέον, μπορούν να περιορίσουν την ευθύνη τους στα 100 000 «ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα» εφόσον αποδείξουν ότι δεν είναι υπαίτιες για τη ζημία ή ότι αποκλειστικά υπαίτιος για αυτήν είναι τρίτος.

Συνεπώς, η απάντηση του Δικαστηρίου στο ερώτημα του Oberster Gerichtshof είναι ότι ο επίμαχος όρος «δυστύχημα» καλύπτει όλες τις καταστάσεις που προκύπτουν επί αεροσκάφους κατά τις οποίες αντικείμενο που χρησιμοποιείται για την εξυπηρέτηση των επιβατών προξενεί σωματικό τραυματισμό επιβάτη, χωρίς να είναι αναγκαίο να ερευνάται αν οι καταστάσεις αυτές οφείλονται σε τυπικό κίνδυνο των αερομεταφορών.