Γκρέτα Τούνμπεργκ: Η 16χρονη Captain Planet φτιάχνει… κλίμα

Ακόμη μια διάκριση για τη 16χρονη Σουηδέζα ακτιβίστρια κατά της κλιματικής αλλαγής Γκρέτα Τούνμπεργκ, η οποία αναδείχθηκε «Πρόσωπο της Χρονιάς» για το 2019 από το περιοδικό «Time». Σύμφωνα με το περιοδικό, η επιλογή αυτή έγινε για να καταδειχθεί το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής και η Γκρέτα Τούνμπεργκ είναι αυτήν τη στιγμή το πρόσωπο εκείνο που ενώνει σε παγκόσμιο επίπεδο τις φωνές που ζητούν να υπάρξει άμεση δράση για τον περιορισμό του φαινομένου. Αξίζει να σημειωθεί ότι έπρεπε να περάσουν σχεδόν εκατό χρόνια για να χάσει ο Τσαρλς Λίντμπεργκ τη θέση του νεαρότερου ατόμου που έχει επιλέξει το «Time» ως «Πρόσωπο της Χρονιάς».

Ο άνθρωπος που κατάφερε να διασχίσει μόνος χωρίς στάση τον Ατλαντικό το 1927 ήταν 25 ετών όταν επιλέχθηκε από το «Time». Ποια είναι όμως η Γκρέτα Τούνμπεργκ που ταξιδεύει διά θαλάσσης σε όλο τον κόσμο οργανώνοντας διαδηλώσεις, ενώ παράλληλα συνομιλεί και με τους ηγέτες του πλανήτη προσπαθώντας να τους πείσει να κάνουν κάτι για να μπει φρένο στη μόλυνση του περιβάλλοντος και στη συνεχή αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη; Η Γκρέτα είναι παιδί μιας πολύ γνωστής καλλιτεχνικής οικογένειας της Σουηδίας.

Η μητέρα της, Μαλένα Ερνμαν, είναι δημοφιλής τραγουδίστρια της όπερας, ο πατέρας της, Σβάντε Τούνμπεργκ, ηθοποιός και ο παππούς της, Ολαφ Τούνμπεργκ, ηθοποιός και σκηνοθέτης. Η Γκρέτα σε ηλικία 11 ετών διαγνώστηκε ότι πάσχει τόσο από το σύνδρομο Ασπεργκερ όσο και από μερικές ακόμη διαταραχές, όπως ελλειμματική προσοχή και υπερκινητικότητα, καθώς και επιλεκτική αλαλία. Η μητέρα της υποχρεώθηκε να σταματήσει τις εμφανίσεις της, γεγονός που οδήγησε στην αποκάλυψη της κατάστασης της Γκρέτα, με τους γονείς της να παίρνουν τότε την απόφαση να μιλήσουν δημόσια σε μια κίνηση ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης για αυτά τα ζητήματα.

Εκείνη την περίοδο η Γκρέτα είχε σταματήσει να μιλάει, να τρώει, να διαβάζει και γενικότερα ήταν αρνητική στο να κάνει οτιδήποτε. Οταν πέρασε την οξεία φάση της κατάστασής της, η Γκρέτα αποφάσισε ότι πρέπει να δράσει με όποιον τρόπο μπορούσε για το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής. Αρχικά έπεισε τους γονείς της να γίνουν χορτοφάγοι και να σταματήσουν να ταξιδεύουν με αεροπλάνο. Μετά σκέφτηκε ότι έπρεπε να ευαισθητοποιήσει τους Σουηδούς πολιτικούς. Στις 20 Αύγουστου του 2018 η Γκρέτα, που πήγαινε τότε στη Γ’ Γυμνασίου, αποφάσισε να σταματήσει να πηγαίνει στο σχολείο μέχρι τη διεξαγωγή των εθνικών εκλογών που θα γίνονταν έπειτα από τρεις εβδομάδες. Η Γκρέτα εγκαταστάθηκε έξω από το σουηδικό Κοινοβούλιο κρατώντας την πινακίδα «Skolstrejk för klimatet» («Σχολική απεργία για το κλίμα»).

Η Γκρέτα Τούνμπεργκ έγινε το νεότερο άτομο που επελέγη ποτέ από το περιοδικό «Time». Τα καλλιτεχνικά γονίδια, οι διαταραχές που μετατράπηκαν σε υπερδυνάμεις και τα σκοτεινά σημεία ενός κοριτσιού που αναδείχθηκε σε σύμβολο του ακτιβισμού. τις εκλογές η Γκρέτα επέστρεψε στο σχολείο και… απεργούσε μόνο τις Παρασκευές. Οπως συμβαίνει στις μέρες μας, πρώτα τα social media ανακάλυψαν αμέσως την Γκρέτα και στη συνέχεια ακολούθησαν τα παραδοσιακά ΜΜΕ, προσφέροντάς της μια δημοσιότητα που τη μετέτρεψε μέσα σε διάστημα λίγων μηνών σε παγκόσμιο σύμβολο του οικολογικού κινήματος. Η Γκρέτα έχει πάρει δεκάδες βραβεία για τη δράση της, έχει κάνει ομιλίες σε όλους τους μεγάλους διεθνείς οργανισμούς και όλα τα μεγάλα φόρα. Εχει μιλήσει στα Κοινοβούλια διαφόρων χωρών -συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ-, ενώ προτάθηκε και για το Νόμπελ Ειρήνης.

Οι περισσότερες επιθέσεις που δέχεται η νεαρή ακτιβίστρια επικεντρώνονται στα προβλήματα των διαταραχών της, γεγονός που όχι μόνο δεν αποδυναμώνει την ίδια ή την προσπάθειά της αλλά μάλλον έχει αντίθετο αποτέλεσμα, αφού την κάνει πιο συμπαθή στην κοινή γνώμη. Αυτό όμως που μπορεί να προκαλέσει μεγάλους τριγμούς στην παρουσία και στη δράση της είναι οι καταγγελίες ότι η ίδια είναι προϊόν ενός ευφυώς οργανωμένου σχεδίου. Ο Σουηδός επικοινωνιολόγος Ρέντζχογκ ισχυρίστηκε ότι είδε τυχαία την Γκρέτα έξω από το σουηδικό Κοινοβούλιο την πρώτη κιόλας μέρα που ξεκίνησε η νεαρή τον αγώνα της, ότι του άρεσε αυτό που είδε και ότι αμέσως κινητοποιήθηκε υπέρ της στα social media. Η δραστηριοποίηση του Ρέντζχογκ έκανε γνωστή σε όλη τη Σουηδία τη «Σχολική απεργία για το κλίμα» μέσα σε διάστημα λίγων ημερών. Ταυτόχρονα κυκλοφόρησε στα βιβλιοπωλεία μια αυτοβιογραφία της Γκρέτα, την οποία συνυπέγραφαν οι γονείς της και η αδελφή της.

Η Γκρέτα στη συνέχεια άρχισε να συνεργάζεται με τον Ρέντζχογκ στενότερα. Αποκαλύφθηκε όμως ότι, πρώτον, ο Ρέντζχογκ γνωριζόταν με τους γονείς της Γκρέτα και, δεύτερον, ότι ανάμεσα στις επαγγελματικές του δραστηριότητες του είναι το αποκαλούμενο «Greenwashing». Πρόκειται για μια μορφή «πράσινου» μάρκετινγκ που χρησιμοποιείται για την προώθηση της αντίληψης ότι τα προϊόντα μιας εταιρείας αλλά και γενικότερα η στάση της είναι φιλικά προς το περιβάλλον. Πολλές εταιρείες, ανάμεσά τους πετρελαϊκές, ακόμη και εκείνες που κατασκευάζουν πυρηνικά εργοστάσια, προσπαθούν να πείσουν τους καταναλωτές ότι είναι περιβαλλοντικά υπεύθυνες, χρησιμοποιώντας το «Greenwashing». Η Γκρέτα Τούνμπεργκ δηλώνει πάντως σε κάθε περίπτωση αποφασισμένη να συνεχίσει τον αγώνα της και μένει να αποδειχθεί πόσο θα επιμείνει και τι μπορεί να πετύχει.