Ο Πούτιν βάζει... χαλινάρι στον Ερντογάν

Σε πρωτοφανή επίπεδα κλιμάκωσης έχει οδηγηθεί ο «πόλεμος νεύρων» μεταξύ Μόσχας και Αγκυρας, με τις δύο πλευρές να τραβούν το σχοινί, διαφωνώντας επανειλημμένως και δημοσίως ως προς το τι συμβαίνει σήμερα και τι μέλλει γενέσθαι στη Συρία. Το Κρεμλίνο δεν παρέλειψε να επαναλάβει ότι ο στρατός της Δαμασκού ενεργεί νόμιμα και ορθά, εκκαθαρίζοντας το κυρίαρχο έδαφός του από «τρομοκράτες», εντοπίζοντας το πρόβλημα στην τουρκική αποτυχία να υλοποιήσει τα συμφωνηθέντα από το 2018 για τον περιβόητο διαχωρισμό ακραίων τζιχαντιστών και μετριοπαθών ενόπλων, οι οποίοι πλέον είναι, κατά τη Μόσχα, ένα και το αυτό. 

Η εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ, Μαρία Ζαχάροβα, ειρωνεύτηκε μάλιστα όσους στην Τουρκία έφτασαν να επικαλούνται το σενάριο της «ΝΑΤΟϊκής αλληλεγγύης» προς τον τουρκικό στρατό, ο οποίος δρα, όπως και οι Αμερικανοί άλλωστε στην ίδια περιοχή, ως απρόσκλητος εισβολέας σε ξένο έδαφος. Την ίδια στιγμή, είναι ολοφάνερο ότι κανείς από τους δύο «εταίρους» της σπάνιας ρωσοτουρκικής «λυκοφιλίας» δεν επιθυμεί να αναλάβει το κόστος μιας σοβαρής ρήξης, με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να μην κρύβει πλέον ότι αισθάνεται να «πνίγεται» από το «σφιχταγκάλιασμα του φίλου» Βλαντιμίρ Πούτιν.

Αυτό περίπου ομολόγησε ο Τούρκος ηγέτης όταν επιχειρηματολόγησε τις προάλλες υπέρ της αναγκαστικής εντέλει συνεννόησης με τον Ρώσο ομόλογό του, καθώς είναι πια πολύ σοβαροί οι οικονομικοί, ενεργειακοί και αμυντικοί δεσμοί των δύο χωρών για να μπορούν επιπόλαια να παραβλεφθούν. Υλοποιώντας συστηματικά με την Τουρκία την τακτική «κράτα τον φίλο σου κοντά, τον εχθρό σου κοντύτερα», το Κρεμλίνο δείχνει άκαμπτο στην επιλογή του να αξιοποιήσει την ιστορική ευκαιρία και να διογκώσει στο έπακρο τις ρωγμές στις σχέσεις Αγκυρας και Ουάσινγκτον.

Η αμερικανική διπλωματία, που υφίσταται πολλές και σημαντικές ήττες τα τελευταία χρόνια στη Μέση Ανατολή, έσπευσε με τη σειρά της να τείνει χείρα στήριξης στον Ερντογάν, ελπίζοντας σε κάποια αναθέρμανση, στον βαθμό που οι «τριβές» ρωσικών και τουρκικών συμφερόντων γίνονται τελευταία πιο έντονες και υπάρχει, έστω μικρό, ενδεχόμενο να κλιμακωθούν.

«Έσβησε» την τουρκική αισιοδοξία

Με ακόμη μία ανακοίνωσή του το ρωσικό υπουργείο Αμυνας, που διατηρεί ίσως τον πληρέστερο επιτελικό έλεγχο όσων συμβαίνουν στο έδαφος της Συρίας, «έσβησε» για πολλοστή φορά την αισιοδοξία της τουρκικής πλευράς, διαψεύδοντας τις «ανεύθυνες δηλώσεις» της για άλλους 63 νεκρούς Σύρους στρατιώτες μέσα σε ένα 24ωρο στον θύλακα τζιχαντιστών της Ιντλίμπ.

Κατά τη συριακή και τη ρωσική εκδοχή των πραγμάτων, που εν πολλοίς ταυτίζονται, τουλάχιστον 10 τουρκικά φυλάκια βρίσκονται πλέον περικυκλωμένα από τον συριακό στρατό που προελαύνει προς Βορράν και συνεργάζεται ακόμη και με τις κουρδικές πολιτοφυλακές στο Αφρίν χτυπώντας από κοινού Τουρκομάνους ισλαμιστές, οι οποίοι αποτελούν και την εμπροσθοφυλακή του τουρκικού στρατού, ενώ εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες, τζιχαντιστές συμπιέζονται στις διαδοχικές «τανάλιες» ή «θηλιές» που δημιουργούν οι εμπειροπόλεμοι πλέον Σύροι, καλά εκπαιδευμένοι από τους Ρώσους συμβούλους τους.

Τα ρωσικά ΜΜΕ και οι βετεράνοι στην περιοχή Ρώσοι πολεμικοί ανταποκριτές σχεδόν πανηγυρίζουν για τις επιτυχίες του συριακού στρατού, αν και πραγματικό σοκ προκάλεσε στα ρωσικά κοινωνικά δίκτυα η σκύλευση των σορών των δύο Σύρων πιλότων του δεύτερου μέσα σε μία εβδομάδα πολεμικού ελικοπτέρου που καταρρίπτεται από τουρκικούς φορητούς αντιαεροπορικούς εκτοξευτήρες, πιθανότατα τύπου Stinger.

Τίποτε δεν έγινε γνωστό αυτή την εβδομάδα για την τουρκική αντιπροσωπεία, που αναμενόταν στη Μόσχα για να συνεχιστεί η αναζήτηση ενός συμβιβασμού για την τύχη της Ιντλίμπ, έπειτα από την έκτακτη τηλεφωνική συνεννόηση Πούτιν - Ερντογάν. Οι δύο ηγέτες συμφώνησαν για πολλοστή φορά να πέσουν οι τόνοι και να δοθούν ευκαιρίες στη διπλωματία, πράγμα που μοιάζει πολύ με τη γνώριμη τακτική του Κρεμλίνου να «ροκανίζεται» ο χρόνος για την τουρκική πλευρά και να διευκολύνεται η δημιουργία «βήμα βήμα» τετελεσμένων για τη Δαμασκό, μια εξέλιξη «που προκαλεί υστερία στον Ερντογάν», κατά τον εκφραστικό τίτλο σε πρόσφατο ρωσικό δημοσίευμα.

Επικοινώνησαν, πάντως, μεταξύ τους οι αρχηγοί των Γενικών Επιτελείων Ρωσίας και Τουρκίας, Βαλέρι Γκεράσιμοφ και Γιασάρ Γκιουλέρ, καθώς οι δύο πλευρές θέλουν πάση θυσία να αποκλειστεί και το παραμικρό ενδεχόμενο απευθείας σύγκρουσης ρωσικών και τουρκικών δυνάμεων, ενώ σήμερα συναντώνται στο Μόναχο οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, Σεργκέι Λαβρόφ και Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Στο σπιράλ της έντασης προστέθηκε και η δημόσια ανακοίνωση του Ρώσου πρέσβη στην Αγκυρα Αλεξέι Γερχόφ, ότι γίνεται αποδέκτης απειλητικών μηνυμάτων λόγω της τεταμένης κατάστασης στη συριακή επαρχία Ιντλίμπ.

Ο εκπρόσωπος Τύπου του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, έσπευσε να εκφράσει σε αυστηρούς τόνους τη βεβαιότητά του ότι οι τουρκικές Αρχές θα λάβουν όλα τα δέοντα μέτρα για την ασφάλεια της ρωσικής διπλωματικής αντιπροσωπείας και του προσωπικού της και η τουρκική κυβέρνηση αντέδρασε άμεσα με αύξηση των μέτρων ασφαλείας περιμετρικά της ρωσικής πρεσβείας.

Η Μόσχα κάθε άλλο παρά ξεχνά τις απώλειες που έχει υποστεί και η ίδια στον πόλεμο της Συρίας, έχοντας θυσιάσει δεκάδες στρατιωτικούς και αεροπόρους της, με εξέχουσες στη ρωσική μνήμη τις περιπτώσεις του ήρωα πιλότου Ολέγκ Πέσκοφ, που δολοφονήθηκε στον αέρα ενώ έπεφτε με το αλεξίπτωτό του, μετά την κατάρριψη του ρωσικού Σουχόι-24 από τουρκικό αεροσκάφος τον Νοέμβριο του 2015, και του πρέσβη στην Αγκυρα Αντρέι Κάρλοφ, που πυροβολήθηκε σε εκδήλωση στην τουρκική πρωτεύουσα τον Δεκέμβριο του 2016.