Φοιτητής στο Μιλάνο: Η λάθος εκτίμηση που οδήγησε στην έκρηξη των κρουσμάτων

Ο Νίκος Τουμαράς είναι μεταπτυχιακός φοιτητής στην Ιταλία και συγκεκριμένα στο πανεπιστήμιο Μποκόνι στο Μιλάνο. Ο ίδιος περιγράφει την εμπειρία του από το Μιλάνο και την κρίση υγείας των τελευταίων εβδομάδων λόγω κορονοϊού, όπως την βιώνει προσωπικά.

Ειδικότερα στην επιστολή του αναφέρει:

«Μια ερημωμένη φοιτητική εστία, μαγαζιά που ανοιγοκλείνουν, δρόμοι που σταδιακά αδειάζουν μα συνάμα πάρκα γεμάτα από παιδιά συνθέτουν κάποιες από τις πολλές αντιφατικές εικόνες στο Μιλάνο τις τελευταίες 20 ημέρες. Ήταν Πέμπτη 20 Φεβρουαρίου και τα 3 επιβεβαιωμένα κρούσματα, αρχής γενομένης από τον Ιανουάριο, περιόριζαν τις ανησυχίες μόνο προς την Κινεζική κοινότητα της πόλης. Ξαφνικά όμως η Παρασκευή και το Σαββατοκύριακο που ερχόταν φόβισε τους κατοίκους με τη ταχύτατη εξάπλωση της κατάστασης.

Ευτυχώς η Κυριακή είναι ημέρα που σχεδόν όλα είναι ανοιχτά και ο κόσμος δεν περίμενε ως τη Δευτέρα για να συνωστιστεί σε σουπερμάρκετ προεκτείνοντας το άγχος των αγορών για μία ακόμα ημέρα. Το άδειασμα των ραφιών κυρίως σε τρόφιμα είναι προσωρινό, καθώς ξαναγεμίζουν γρήγορα και η τροφοδοσία συνεχίζεται ομαλά. Σχολεία, πανεπιστήμια κλείνουν, αλλά σχεδόν όλες οι υπόλοιπες υπηρεσίες παραμένουν ανοιχτές.

Αυτή η πρώτη εβδομάδα είναι μια περίοδος προσαρμογής σε ένα πρόβλημα που εξελίχθηκε ραγδαία και έπιασε τους πάντες στον ύπνο. Ο φόβος αποτυπώνεται κυρίως σε μεγάλες αγορές για λόγους ασφαλείας, ενώ κατά κύριο λόγο οι ρυθμοί της πόλης δεν διαταράσσονται σημαντικά. Δεν είναι τυχαίο ότι εκείνα τα λίγα μαγαζιά που επιλέγουν οικειοθελώς να κλείσουν προσωρινά έχουν ιδιοκτήτες Κινέζικης ή γενικώς Ασιατικής καταγωγής.

Στα νότια προάστια της πόλης, μακριά από τις έντονα τουριστικές γειτονιές, η κίνηση παραμένει στα επίπεδα των προηγούμενων ημερών. Ο κόσμος δεν ξέρει πώς να αντιδράσει αλλιώς και συνεχίζει κανονικά την καθημερινότητά του. Οι κόκκινες ζώνες βρίσκονται μακριά από την πόλη και το Μιλάνο αποτελεί πηγή λίγων μόνο κρουσμάτων. Σταδιακά οι ελλείψεις τροφίμων δίνουν τη θέση τους σε ελλείψεις καθαριστικών, αντισηπτικών και φυσικά ιατρικών μασκών που μονομιάς εξαφανίστηκαν.

(Τα ράφια των σουπερμάρκετ είναι υπερπλήρη και οι ανησυχίες των κατοίκων στο Μιλάνο για ελλείψεις τροφίμων εξαλείφονται, μαζί με την αγνόηση των βασικών μέτρων ασφαλείας -φωτογραφία στις 29 Φεβρουαρίου στην περιοχή κοντά στο πανεπιστήμιο Μποκόνι)

Και ενώ η πρώτη εβδομάδα ήταν μια περίοδος αλλόκοτης προσαρμογής στις αντιξοότητες μιας κρίσης υγείας, η επόμενη πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου βρίσκει πια καθησυχασμένους τους ντόπιους και εμάς τους ξένους στο Μιλάνο. Πλέον τα μικρά παιδιά χωρίς φόβο κατακλύζουν πάρκα και γηπεδάκια για να παίξουν, καιρού επιτρέποντος, με τη συνοδεία κυρίως του παππού ή της γιαγιάς ελλείψει των γονιών στη δουλειά.

Το μέτρο για κλειστά καφέ/μπαρ από τις 6 το απόγευμα και μετά αποδείχθηκε ιδιαίτερα ασθενές και ατονεί η εφαρμογή του, οι συστάσεις για τήρηση απόστασης ασφαλείας επαφίονται αποκλειστικά σχεδόν στη σφαίρα της προσωπικής ευθύνης. Μαγαζιά που διστακτικά έκλεισαν ανοίγουν ξανά, καθώς το πρόβλημα από Κινεζικής προέλευσης μετατρέπεται σε ενδογενές ζήτημα της Λομβαρδίας, όπως ένα καθαριστήριο με Κινέζους ιδιοκτήτες που ανοίγει έπειτα από μία εβδομάδα. Οι αλυσίδες των σουπερμάρκετ εγγυώνται την ομαλή τροφοδοσία που πράγματι δεν συναντά κωλύματα.

Η μεταστροφή των ΜΜΕ είναι εμφανής, καθώς το ενδιαφέρον για τα ράφια των σουπερμάρκετ δίνει τη θέση του σε εικόνες από καφέ στην περιοχή του Ναβίλι. Παρόλο που η κίνηση παραμένει αισθητά μειωμένη, τα ηλιόλουστα μεσημέρια ενός χειμώνα που φεύγει παραπλανούν ακόμα πολύ κόσμο για μια έξοδο για καφέ και ψώνια. Η αυτοπεποίθηση ότι θα τα καταφέρουμε μετατρέπεται σε μια λανθασμένη εκτίμηση των γεγονότων. Ενώ το σύστημα υγείας έχει ήδη εξαντλήσει τα όριά του, τα ημίμετρα αποδεικνύονται ισχνά με αντίθετα αποτελέσματα.

Ο συνωστισμός ανάγκης στα σουπερμάρκετ γίνεται συνωστισμός διασκέδασης ή παιχνιδιού σε πάρκα και καφέ, οι ιδιοκτήτες των οποίων διαμαρτύρονται αγόγγυστα ότι πλήττεται η τουριστική ταυτότητα της πόλης. Πολλοί καταλαβαίνουν το μέγεθος του προβλήματος, αλλά λιγότεροι εφαρμόζουν τους προσωπικούς τους κανόνες ασφαλείας. Μολονότι ο ήχος των ασθενοφόρων πλέον κυριαρχεί έναντι των ολοένα και λιγότερων αυτοκινήτων και των ημιάδειων τραμ, η κίνηση στις γειτονιές καθορίζονται περισσότερο από τον καιρό παρά από την σοβαρότητα του φαινομένου.

Η τρίτη εβδομάδα αποτελεί ξανά εβδομάδα φόβου και πανικού έπειτα από ένα μικρό διάλειμμα. Όμως αυτή τη φορά φαίνεται επιβεβλημένη και επιθυμητή η ανάγκη για φόβο ώστε να συνειδητοποιήσει το Μιλάνο ότι άργησε πολύ. Η επιβολή μιας νέας «προστατευόμενης ζώνης» στη Βόρεια Ιταλία και αργότερα σε ολόκληρη τη χώρα προκαλεί χάος ώστε να αποσαφηνιστεί τι επιτρέπεται και τι όχι.

Οι μετακινήσεις ανάγκης επιτρέπονται δίχως πρόβλημα και οι έλεγχοι μετακίνησης μέσω μιας υπεύθυνης δήλωσης είναι τυπικοί, αλλά ολοένα και πιο αυστηροί και συστηματικοί. Παρόλο που το αεροδρόμιο στο Μιλάνο έχει σχεδόν σβήσει εκτελώντας ελάχιστες εναπομείναντες πτήσεις, τα δρομολόγια τρένων συνεχίστηκαν αρχικά σχεδόν κανονικά για ολόκληρη την Ιταλία αλλά πλέον έχουν μειωθεί αισθητά.

Τα μαγαζιά κλείνουν πλέον καθολικά με χαρακτηριστική καθυστέρηση έπειτα από δύο εβδομάδες. Αυτά τα επιβεβλημένα μέτρα προσπάθησαν πλέον ανοιχτά να φοβίσουν το Μιλάνο να κατανοήσει ότι το πρόβλημα μάς αφορά όλους. Οι έλεγχοι δεν μπορούν να γίνονται παντού, καθώς παρά το φόβο της καραντίνας οι ατομικές ελευθερίες δεν μπορούν να καταπατηθούν. Δεν απαγορεύονται οι περισσότερες ατομικές μετακινήσεις εντός και εκτός πόλης και όλα επαφίονται ακόμα στη σφαίρα της ατομικής ευθύνης.

Η επέκταση της «προστατευόμενης ζώνης» σε ολόκληρη την Ιταλία ακόμα και σε περιοχές της Νότιας Ιταλίας με ελάχιστα κρούσματα αποδεικνύει ότι ο φόβος πλέον αποτελεί την ύστατη προσπάθεια των αρχών για συμμόρφωση των πολιτών στις ανάγκες μιας πρωτόγνωρης κρίσης υγείας. Η επιβολή μιας ιδιότυπης καραντίνας με πολλές δικλείδες ελευθερίας και ευελιξίας αποτέλεσε την ανοιχτή προσπάθεια επιβολής φόβου ώστε ο καθένας από εμάς να επιμεριστεί πια το δικό του μερίδιο ευθύνης.

Η τέταρτη εβδομάδα και όλες οι υπόλοιπες που έρχονται προαναγγέλονται ως εξίσου κρίσιμες έως ότου αποδειχθεί ότι πράγματι οι κάτοικοι κατανόησαν το μέγεθος του προβλήματος!»