Κόσμος|01.04.2020 14:17

Κορονοϊός: Η τουρκική λίρα κατρακυλά – Οικονομολόγοι προειδοποιούν

Μαρία Ζαχαράκη

Νέα «βαριά» υποτίμηση υπέστη σήμερα Τετάρτη η λίρα στην Τουρκία, που κατρακύλησε στο χαμηλότερο επίπεδο εδώ και 18 μήνες εξαιτίας του κορονοϊού. Το τουρκικό νόμισμα υποτιμήθηκε σήμερα κατά 0.4%, σημειώνοντας απώλειες φέτος περίπου 10%.

Η τουρκική Κεντρική Τράπεζα ανακοίνωσε χθες Τρίτη μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης για να συμβάλει στη σταθεροποίηση των χρηματοπιστωτικών αγορών και στην εισροή κεφαλαίων στις τράπεζες, οι οποίες καλούνται από την κυβέρνηση να αυξήσουν το δανεισμό στις επιχειρήσεις.

Ωστόσο, μετά την ανακοίνωση χθες το βράδυ από τον Τούρκο υπουργό Υγείας ότι οι θάνατοι και τα κρούσματα αυξήθηκαν κατά 46 και 2.704 αντίστοιχα μέσα σε μία ημέρα αύξησε κατακόρυφα τις ανησυχίες της αγοράς.

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τελεί υπό πίεση να θέσει άμεσα lockdown στη χώρα, ωστόσο ο Τούρκος πρόεδρος επιμένει και δηλώνει ότι «οι τροχοί της οικονομίας πρέπει να συνεχίσουν να κυλούν».

Τούρκοι οικονομολόγοι: Η Τουρκία δεν έχει οικονομικούς πόρους να πολεμήσει την πανδημία

Τούρκοι οικονομολόγοι παραδέχονται ότι η τουρκική κυβέρνηση δεν έχει τους οικονομικούς πόρους που απαιτούνται για να συγκρατήσει την «παλίρροια» της επιδημίας του κορονοϊού και για αυτό το λόγο στρέφεται προς δημόσιες δωρεές για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα.

«Η κυβέρνηση εξάντλησε τους πόρους του κρατικού ταμείου το 2019 και δεν έχει πλέον άλλους πόρους», σύμφωνα με τον Τούρκο οικονομολόγο και συγγραφέα, Μουσταφά Σονμέζ, που μίλησε στην τουρκική υπηρεσία της DW. Ο Σονμέζ υποστηρίζει ότι τα οικονομικά στοιχεία της Τουρκίας θα έπρεπε να είναι διαφανή, όπως σε άλλες χώρες.

«Η Κεντρική Τράπεζα θα πρέπει να τυπώσει χρήμα»

«Γιατί το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης δεν το κάνει, όταν όλος ο υπόλοιπος κόσμος το κάνει; Γιατί το ΑΚΡ ξέμεινε από μπαρούτι τη διετία 2018-2019. Οι πόροι του δημόσιου τομέα εξαντλήθηκαν, προκειμένου η κρίση το 2018 να μην γίνει βαθύτερη», εξηγεί ο Τούρκος οικονομολόγος, προσθέτοντας ότι η μόνη κίνηση που μπορεί να κάνει τώρα η κυβέρνηση είναι η αντιστάθμιση του ελλείμματος στον προϋπολογισμό. «Δεν υπάρχει άλλη λύση από το να τυπώσει χρήμα η Κεντρική Τράπεζα», δηλώνει ο Σονμέζ.

Ο Τούρκος οικονομολόγος στηλιτεύει επίσης την αντίληψη της κυβέρνησης ότι η επιδημία αποτελεί μία «βραχυπρόθεσμη καταιγίδα» που θα περάσει.

Η τουρκική λίρα υποτιμήθηκε σε πολύ χαμηλά επίπεδα το 2018, ύστερα από τη διπλωματική διαμάχη μεταξύ Άγκυρας και Ουάσιγκτον για την σχεδόν δύο χρόνια κράτηση του Αμερικανού πάστορα, Άντριου Μπράνσον. Η Τουρκία από τότε αντιμετωπίζει δυσκολίες στην αποπληρωμή των οφειλών της σε ξένο νόμισμα.

Η κυβέρνηση δεν έχει καταλάβει ακόμη το μέγεθος της κατάστασης

Οι μακροοικονομικοί δείκτες, ειδικά το έλλειμμα του προϋπολογισμού, ήταν ήδη σε άσχημο επίπεδο πριν από την επιδημία και τώρα απειλούν την τουρκική οικονομία, δήλωσε ο καθηγητής Οικονομίας του Πανεπιστημίου Αλτίνμπάς, Χαϊρί Κοζάνογλου. «Είναι καιρός να ανταποκριθούμε στις βασικότερες ανάγκες των πολιτών, συγκεντρώνοντας όλους τους δημόσιους πόρους και να ξεπεράσουμε την κρίση με την ελάχιστη ανθρώπινη ζημία, αφήνοντας κατά μέρος τις ανησυχίες για το αν το δημοσιονομικό έλλειμμα διογκώνεται ή ο πληθωρισμός αυξάνεται», ανέφερε. Ο Κοζάνογλου πιστεύει ότι όσοι διαχειρίζονται την τουρκική οικονομία δεν έχουν ακόμη καταλάβει το μέγεθος της κατάστασης.

Χαμηλός πληθωρισμός λόγω πετρελαίου

Ωστόσο, ο πληθωρισμός στην Τουρκία ενδέχεται να κρατηθεί σε σχετικά χαμηλά επίπεδα τον Μάρτιο λόγω της μείωσης της παγκόσμιας τιμής του πετρελαίου. Σύμφωνα με έρευνα του διεθνούς πρακτορείου Reuters, ο πληθωρισμός ενδέχεται να μειωθεί στο 11.85% από 12.37% το Φεβρουάριο.

Η Τουρκία εισάγει σχεδόν όλη την ενέργεια που καταναλώνει, άρα η πτώση της τιμής του πετρελαίου διεθνώς θα βοηθήσει την Τουρκία να επιτύχει μονοψήφιο πληθωρισμό κατά το δεύτερο ήμισυ του έτους, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων, που προβλέπει κλείσιμο του 2020 με πληθωρισμό 9.6%. Η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας προβλέπει αντίστοιχα πληθωρισμό 8.2% στο τέλος του έτους. Ο πληθωρισμός στην Τουρκία θα συνεχίσει να δέχεται πάντως ισχυρές πιέσεις από την υποτίμηση της λίρας, καθώς οι κατασκευαστές και παραγωγοί αναμένεται να αυξήσουν τις τιμές τους για να ανταπεξέλθουν στα κόστη των πρώτων υλών. Η τουρκική Στατιστική Υπηρεσία θα ανακοινώσει τον πληθωρισμού του Μαρτίου την Παρασκευή.

Τουρκίατουρκική λίρα