Κόσμος | 04.04.2020 17:42

Το μεγάλο Βατερλό της «ανοσίας αγέλης» στη μάχη με τον κορονοϊό

Κώστας Ασημακόπουλος

Όλοι είναι ίσοι και κανείς δεν εξαιρείται ενώπιον του κορονοϊού σε αυτόν τον πλανήτη. Ανατριχιαστική αλλά ρεαλιστική είναι η τοποθέτηση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας που έγινε πριν από ένα μήνα αλλά ελάχιστοι την πήραν στα σοβαρά. Αγγλοσάξωνες, Κάτω Χώρες και Σκανδιναβία που παραδοσιακά φημίζονταν για τα πρωτοποριακά μοντέλα υγείας ακολούθησαν το δικό τους δρόμο μέχρι και το δεύτερο δεκαήμερο του Μαρτίου αλλά τις τελευταίες δύο εβδομάδες ανάκρουσαν πρύμναν εκτός της Σουηδίας που ακόμα επιμένει να χτυπάει γροθιά στο μαχαίρι.

Άλλος λίγο άλλος πολύ, υποστήριξαν το μοντέλο «της ανοσίας της αγέλης», δηλαδή, το μοντέλο που οι κοινωνίες αποκτούν ανοσία απέναντι στον ιό και οι αγορές, όπως και η δραστηριότητα στο εσωτερικό της χώρας, μένουν ανέπαφες ανεξάρτητα από τον αριθμό των θυμάτων. Κάτι ανάλογο είχε συμβεί με άλλες επιδημίες όπως αυτή της γρίπης, της H1N1 και της SARS. Mέχρι εδώ καλά. Είναι όμως ο κορονοϊός όπως οι προηγούμενες επιδημίες; Αποκτά ανοσία ο άνθρωπος από τη μία στιγμή στην άλλη; Δυστυχώς τα μέχρι τώρα στοιχεία δείχνουν ακριβώς ο αντίθετο.

«Κανείς δεν το πίστευε»

Όσο ο κορονοϊός θέριζε τον πληθυσμό της Κίνας τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο πολλές κυβερνήσεις στην Ευρώπη αλλά και οι ΗΠΑ όχι μόνο δεν φαντάζονταν τις εξελίξεις αλλά και δεν πήραν στα σοβαρά τις ιδιαιτερότητες του Covid-19. Και αυτό δεν αποδεικνύεται μόνο από τα καθυστερημένα μέτρα που έλαβαν αλλά και από το βαθμό προετοιμασίας των συστημάτων υγείας τους για να δεχτούν χιλιάδες ασθενείς από τη μία μέρα στην άλλη.

«Κανείς δεν πίστευε πως θα συμβεί αυτή η συμφορά στην Ευρώπη. Ακόμα και τις πρώτες ημέρες της πανδημίας στην Ιταλία ή ακόμα και εδώ στη Γαλλία άλλες ευρωπαϊκές χώρες αλλά και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν πίστευαν πως θα βρεθούν στη θέση μας», είπε ο Γάλλος επιδημιολόγους Φρανσουά Λεσάρ τονίζοντας πως όλες οι κυβερνήσεις έκαναν πολλά και διαφορετικά σφάλματα βοηθώντας να συμπληρωθεί το παζλ της συμφοράς.

Δεν φαίνεται φως...

Μελετώντας τους επιδημιολογικούς χάρτες με ασθενείς και νεκρούς μέχρι σήμερα 4 Απριλίου όχι μόνο δεν φαίνεται από πουθενά φως αλλά προκύπτει πως οι χώρες που κράτησαν μεγάλες αντιστάσεις στον κορονοϊό πληρώνουν το μεγαλύτερο τίμημα. Και ποιες χώρες; Αναφερόμαστε για τις υπερδυνάμεις του πλανήτη με πρώτη και καλύτερη τις ΗΠΑ που μέσα σε διάστημα δύο εβδομάδων γνωρίζει τον απόλυτο εφιάλτη με 257.800 ασθενείς, δηλαδή, το 1/4 των παγκόσμιων κρουσμάτων.

Τα γύρισε ο Τραμπ

Ο Ντόναλντ Τραμπ που στα μέσα Μαρτίου κομπορρημονούσε για την επάρκεια και τη δύναμη των ΗΠΑ έναντι του κορονοϊού, σήμερα παρακαλάει την Κούβα και την Ρωσία να στείλουν βοήθειες και γιατρούς και αγοράζει στη «μαύρη αγορά» και την τελευταία μάσκα που παράγουν τα αμερικανικά εργοστάσια στην Κίνα. Μετατρέπει γυμναστήρια σε μονάδες εντατικής φροντίδας και παρκάρει τα φέρετρα σε πάρκινγκ της Νέας Υόρκης καθώς οι νεκροί μέσα σε χρόνο ρεκόρ έφτασαν τις 8.000.

«Ταπί και ψύχραιμος» ο Τζόνσον

Τα ίδια και στη Μεγάλη Βρετανία. Το βράδυ της 15ης Μαρτίου δηλαδή, πριν από περίπου δύο εβδομάδες χιλιάδες κόσμου συνωστίζονταν σε συναυλίες των Stereophonics σε Μάντσεστερ και Ουαλία, ενώ ο κόσμος σε όλη τη χώρα δεν είχε την παραμικρή ενημέρωση για την πανδημία που είχε φτάσει προ των πυλών της χώρας χτυπώντας μέχρι και το παλάτι. Ο Μπόρις Τζόνσον θιασώτης της «ανοσίας της αγέλης» έπαιξε τα... ρέστα του απέναντι στον κορονοϊό αλλά τα έχασε όλα. Εμεινε «ταπί και ψύχραιμος» αλλά και άρρωστος ο ίδιος από τον κορονοϊό.

Η Μεγάλη Βρετανία κατέγραψε μόνο την 3η Απριλίου 684 νεκρούς, τα θύματα μέσα σε 10 ημέρες ξεπερνούν τις 4.000 και ακόμα δεν έχουν αποτυπωθεί όλα τα κρούσματα τις διασποράς του ιού των προηγούμενων ημερών. Σήμερα 4 Απριλίου οι ανακοινώσεις είναι ακόμα πιο ζοφερές (δείτε εδώ).

Ο Ρούτε πλέον δεν είναι βέβαιος για την ανοσία της αγέλης

Άλλο κλασσικό παράδειγμα η Ολλανδία. Σε διάγγελμά του προς τον ολλανδικό λαό, τη Δευτέρα 16 Μαρτίου, ο πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε είπε ότι η Ολλανδία σκοπεύει να αναπτύξει ανοσία στον κορονοϊό, επιτρέποντας σε μεγάλα πλήθη να μεταδίδουν τη νόσο με ένα ελεγχόμενο ρυθμό. «Αυτοί που έχουν τον ιό συνήθως μετά έχουν ανοσία σε αυτόν. Όπως παλιά με την ιλαρά. Όσο μεγαλύτερη είναι η ομάδα που έχει ανοσία, τόσο λιγότερες οι πιθανότητες ο ιός να μεταπηδήσει στους ευάλωτους ηλικιωμένους και σε άτομα με προβλήματα υγείας. Με την ανοσίας ομάδας δημιουργείς γύρω τους ένα τείχος προστασίας», είχε είπε ο Ρούτε το απόγευμα της 16ης Μαρτίου.

«Ξέρει πως ρισκάρει»

Σήμερα και μετά από 1.500 νεκρούς αλλά και 15.000 κρούσματα που έχουν αρχίσει να επιβαρύνουν το εθνικό σύστημα υγείας ο Μαρκ Ρούτε όχι μόνο είναι πιο φειδωλός αλλά κάθε μέρα ανακοινώνει και έναν περιορισμό. Ηδη αυτό το σαββατοκύριακο έκλεισαν τα δημόσια πάρκα ενώ περιορίστηκαν οι συγκεντρώσεις και δόθηκαν οδηγίες να υπάρχει απόσταση μεταξύ των ανθρώπων που βρίσκονται σε δημόσιους χώρους.

«Ο Ρούτε ξέρει πως ρισκάρει αλλά εδώ που έφτασε η κατάσταση δε νομίζω πως θα υπάρξει επιστροφή. Ας ελπίσουμε πως οι σύμβουλοι υγείας θα τον δικαιώσουν», είπε ένας από τους πιο γνωστούς λοιμοξιολόγους της χώρας.

Η Σουηδία αντιστέκεται αλλά ως πότε;

Η τέταρτη περίπτωση που αντιστέκεται στον κορονοϊό με τη δύναμη, την ανοσία αλλά και την ανωνυμία της αγέλης είναι η Σουηδία. Η κυβέρνηση της χώρας ακόμα και σήμερα επιμένει στο μοντέλο των ανοικτών αγορών, της προστασίας των ευάλωτων πληθυσμών και της ανοσίας στον κορονοϊό ο οποίος όμως μέχρι στιγμής δεν έχει δείξει την γενναιοδωρία του σε όσους αψηφούν τη δύναμη και τις ικανότητες του.

Η αλήθεια είναι πως η Σουηδία ανέκαθεν ήταν πρωτοπόρος σε θέματα υγείας και κοινωνικών παροχών έχοντας αποκτήσει πιστούς οπαδούς παγκοσμίως. Ωστόσο πιθανή συντριβή στη μάχη με τον κορονοϊό θα αποδομήσει το μύθο, θα δοκιμάσει τις αντοχές του πληθυσμού (που είναι σχεδόν ίσος με αυτόν της Ελλάδας) των 10.400.000 κατοίκων και θα φέρει στα όρια του ένα από τα πιο ανθεκτικά και οργανωμένα συστήματα υγείας.

Ρεκόρ μέσα σε δύο εβομάδες

Τα νέα πάντως δεν είναι ευχάριστα για την Σουηδία. Το πρώτο κρούσμα το είχαμε στις 12 Μαρτίου και από τότε η χώρα σκαρφάλωσε στην 19η θέση του πίνακα των κρουσμάτων με 6.200 κρούσματα και 358 νεκρούς. Μόνο την Παρασκευή 3 Απριλίου πέθαναν 50 άνθρωποι. Πόσο θα αντέξει η Σουηδία είναι πλέον το ερώτημα. Θα πάει κόντρα στο ρεύμα ειδικά όταν δεν έχει βρεθεί ένα αξιόπιστο αντίδοτο ή θα αλλάξει σταδιακά τη φιλοσοφία της προστεύοντας τελικά την «αγέλη» από τον «κακό λύκο»;

Ηνωμένες ΠολιτείεςΑνοσία της αγέληςΚορονοϊόςΟλλανδίαΣουηδία