Κόσμος|05.04.2020 17:06

Ο κορονοϊός έφερε τον Μεγάλο Αδελφό - Καθεστώς η ψηφιακή παρακολούθηση

Γιάννης Χαραμίδης

Η Ασία, που πριν από µερικούς µήνες βρισκόταν στη δίνη του κυκλώνα COVID-19, µε δεκάδες χιλιάδες κρούσµατα και χιλιάδες νεκρούς, σήµερα βρίσκεται σε µια εντελώς διαφορετική φάση. Τα νοσοκοµεία στη Γουχάν λειτουργούν κάτω από φυσιολογικές συνθήκες, τα έκτακτα µέτρα περιορισµού έχουν στην πλειονότητά τους αρθεί και η ζωή φαίνεται να επιστρέφει σε κανονικούς ή σε περίπου κανονικούς ρυθµούς… Ασία όµως δεν είναι µόνο η Κίνα… Ολες οι περιοχές που επλήγησαν µετά την πρώτη «έκρηξη» του κορονοϊού στη Γουχάν αντιµετωπίζουν µια κατάσταση στην οποία η Ευρώπη αλλά και οι Ηνωµένες Πολιτείες θα βρεθούν αρκετές εβδοµάδες αργότερα, όπως άλλωστε συνέβη και µε τον ίδιο τον ιό. Η κατάσταση επανεκκίνησης µιας χώρας κάθε άλλο παρά εύκολη υπόθεση είναι… Μπορεί τα κρούσµατα και οι θάνατοι στην Ασία να έχουν περιοριστεί σηµαντικά και πλέον να είναι µερικές εκατοντάδες από τα χιλιάδες των πρώτων ηµερών, αλλά όλες οι χώρες δείχνουν πως ανησυχούν για τους ανθρώπους που επιχειρούν να επιστρέψουν στις χώρες τους.

Απαγόρευση πτήσεων

Η Κίνα, έχοντας υποστεί αρχικά µαζικό αποκλεισµό των πτήσεων από και προς τη χώρα, σήµερα έχει προχωρήσει η ίδια σε µια µαζική απαγόρευση πτήσεων, ειδικά από την Ευρώπη και τις Ηνωµένες Πολιτείες. Κινέζοι πολίτες που επιθυµούν να επιστρέψουν αντιµετωπίζουν συχνά µια σειρά ανυπέρβλητων εµποδίων. Εάν τελικά τα καταφέρουν, υποχρεώνονται σε 14ηµερη καραντίνα αλλά και αναγκάζονται να φορούν το γνωστό «βραχιολάκι», προκειµένου οι κινεζικές Αρχές να καταγράφουν 24 ώρες τις κινήσεις τους. Στη Νότια Κορέα, πέρα από «βραχιολάκι», όσοι πολίτες επιστρέφουν από το εξωτερικό υπογράφουν µια ειδική φόρµα στην οποία συναινούν στην παρακολούθηση των κινητών τους συσκευών (τηλεφώνων, tablets και φορητών υπολογιστών), προκειµένου να διασφαλιστεί πως δεν θα επιµολύνουν (σε περίπτωση που είναι θετικοί στον ιό) και άλλους συµπολίτες τους.

Η συγκεκριµένη παρακολούθηση γίνεται µε την εγκατάσταση συγκεκριµένου λογισµικού στις συσκευές και η µη συµµόρφωση µε τις εντολές επιφέρει από 5.000 δολάρια πρόστιµο µέχρι και φυλάκιση πέντε ετών. Για τουρίστες ούτε λόγος, καθώς η χώρα έχει κλείσει τα σύνορά της σε οποιονδήποτε ταξιδιώτη. Η χώρα µάλιστα έχει ξεκαθαρίσει πως δεν δέχεται ούτε υγειονοµικό και ιατρικό προσωπικό από τρίτες χώρες…

Το Χονγκ Κονγκ έχει επιλέξει να κλείσει µερικώς τα σύνορά του και µε την ηπειρωτική Κίνα, όχι όµως και µε τις Ηνωµένες Πολιτείες (µέχρι τουλάχιστον τη στιγµή που γράφονταν οι συγκεκριµένες γραµµές). Το ηµιαυτόνοµο κρατίδιο έχει ανακοινώσει πως δεν θα κάνει αποδεκτές τις αιτήσεις επαναπατρισµού των πολιτών του, ακόµη και εάν αυτοί βρίσκονται σε άλλη ασιατική χώρα και διαθέτουν πιστοποιητικό πως δεν είναι φορείς του ιού. Οι Αρχές παρακολουθούν στενά επίσης τους ανθρώπους που βρίσκονται σε καραντίνα, προχωρώντας µάλιστα και σε ακραία µέτρα εάν κάποιος συλληφθεί να παραβιάζει τους κανόνες.

Σάλος ξέσπασε πριν από µερικές µέρες, όταν οι Αρχές του Χονγκ Κονγκ συνέλαβαν 13χρονη που βρισκόταν σε υποχρεωτική καραντίνα να προσπαθεί να αγοράσει φαγητό από ταχυφαγείο.  Η 13χρονη είχε αφήσει το κινητό της στο σπίτι της προκειµένου να µη δώσει στόχο. Οι Αρχές, όµως, παρακολουθώντας το στίγµα να παραµένει για περισσότερο απ’ ό,τι συνήθως στατικό, αποφάσισαν να ενεργοποιήσουν τον ποµπό από το κινητό της µητέρας της… Η σκηνή της σύλληψής της καταγράφηκε από κάµερες της Αστυνοµίας και ανέβηκαν «προς γνώση και συµµόρφωση» στα κοινωνικά δίκτυα των Αρχών…

Μια πιο «χαλαρή» προσέγγιση φαίνεται πως ακολουθεί στην όλη κατάσταση η Ιαπωνία. Η χώρα έχει καταβάλει σηµαντικές προσπάθειες και δεν έχει, ακόµη τουλάχιστον, απορρίψει καµία αίτηση επαναπατρισµού. Η κυβέρνηση έχει διαθέσει µάλιστα στις αρχές της προηγούµενης εβδοµάδας τέσσερα αεροσκάφη, προκειµένου να βοηθήσει την επιστροφή στη χώρα 2.000 Γιαπωνέζων από τις ΗΠΑ. Η χώρα επιβάλλει 14ήµερη καραντίνα σε όσους επιστρέφουν και απλώς τους υποχρεώνει να υπογράφουν µια υπεύθυνη δήλωση πως θα τηρήσουν τους όρους. Τα πρόστιµα επίσης για παραβάσεις διατηρούνται σε χαµηλό για τα ασιατικά δεδοµένα επίπεδο.

Απαιτούν συναίνεση

Οι κυβερνήσεις στην Ασία, έχοντας περάσει το πρώτο σοκ από τον κορονοϊό, προσπαθούν να εφαρµόσουν µια σειρά µέτρων τα οποία θα τους δώσουν χρόνο, τουλάχιστον µέχρι την εύρεση εµβολίου, προκειµένου να αντέξουν ένα νέο κύµα από «εξωχώριους» ασθενείς… Τουλάχιστον αυτό ισχυρίζονται. Για την επίτευξη και την αποτελεσµατική παρακολούθηση εκατοµµυρίων (στην καλύτερη περίπτωση) ανθρώπων η τεχνολογία δίνει απλόχερα εργαλεία. Οι εταιρείες που συνδράµουν τις κυβερνήσεις το µόνο που «απαιτούν» είναι είτε τη συναίνεση των πολιτών είτε τον νόµο που τους υποχρεώνει να παραχωρήσουν τα αυστηρώς προσωπικά τους δεδοµένα στις Αρχές…

Ανησυχία έχει αρχίσει ήδη να προκαλεί σε φορείς και οργανισµούς προστασίας των ατοµικών δικαιωµάτων το γεγονός πως καµία από τις κυβερνήσεις που µέχρι σήµερα χρησιµοποιούν τεχνολογικά µέσα για την παρακολούθηση των πολιτών τους δεν έχει δώσει πειστικά στοιχεία για το πού αποθηκεύονται τα προσωπικά δεδοµένα εκατοµµυρίων χρηστών και κυρίως για τους τρόπους µε τους οποίους οι συγκεκριµένες εταιρείες τα διαχειρίζονται υπό τη «σκέπη» της εκάστοτε κυβέρνησης. Οπως και να έχει, πολλές είναι οι κυβερνήσεις της ∆ύσης που έχουν πάρει πολύ σοβαρά τον τρόπο µε τον οποίο η Ανατολή αντιµετώπισε τον ιό σε ιατρικό και κοινωνικό επίπεδο και ενδεχοµένως να πάρουν το ίδιο «σοβαρά» και τον τρόπο µε τον οποίο σήµερα αντιµετωπίζει τον απόλυτο έλεγχο των πολιτών…

ψηφιακή παρακολούθησηΚορονοϊόςΜεγάλος Αδελφός