Κόσμος|11.04.2020 12:32

Παγκόσμια ανησυχία - Ο κορονοϊός απειλεί με κοινωνική αναταραχή και έκρηξη βίας

Γιάννης Σκόκας

Σε μια δραματική προειδοποίηση προέβη ο επικεφαλής του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, για την απειλή του κορονοϊού όχι μόνο ως προς το σήμερα αλλά κι ως προς το αύριο της ανθρωπότητας. Ο γενικός γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, μιλώντας στο συμβούλιο ασφαλείας, χαρακτήρισε την πανδημία του κορονοϊού ως την«πάλη μιας γενιάς» αλλά και μια απειλή για την παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια.

Ο Γκουτιέρες δεν έκρυψε την ανησυχία του για τις επιπτώσεις του επικίνδυνου ιού στον πλανήτη τονίζοντας ότι ενδέχεται να προκαλέσει κοινωνική αναταραχή αλλά και έκρηξη βίας, κάτι που θα υπονόμευε σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό την ικανότητα του κόσμου για να καταπολεμήσει την ασθένεια. Μάλιστα δεν δίστασε να παραδεχτεί πως πρόκειται για την πιο σοβαρή δοκιμασία του ΟΗΕ από τότε που ιδρύθηκε πριν από 75 χρόνια, κι ενώ ήδη έχουν υπάρξει σημαντικές μεσολαβήσεις για την επίλυση διεθνών, περιφερειακών και εθνικών συγκρούσεων. «Αυτός είναι ο αγώνας μιας γενιάς και ο λόγος ύπαρξης του ιδίου του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Στη συνέχεια της δραματικής ομιλίας του, ο Γκουτέρες τόνισε ότι ο πλανήτης βλέπει και βιώνει ήδη τις «καταστροφικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις του κορονοϊού» και πρόσθεσε: «Η πανδημία, όμως, αποτελεί επίσης σημαντική απειλή για τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας». Παράλληλα, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου λέγοντας ότι η πανδημία θα μπορούσε να οδηγήσει σε ευκαιριακές τρομοκρατικές επιθέσεις, στη διάβρωση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τους δημόσιους θεσμούς, σε οικονομική αστάθεια, σε πολιτικές εντάσεις από την αναβολή των εκλογών ή των δημοψηφισμάτων και κατέληξε λέγοντας ότι η απειλή του Covid-19 «ενεργοποιεί ή επιδεινώνει διάφορες προκλήσεις ως προς τα ανθρώπινα δικαιώματα σε τούτη την ανήσυχη εποχή».

Βραδυφλεγής βόμβα

Ηδη όμως τα μηνύματα που έρχονται από διάφορες γωνιές του πλανήτη ενισχύουν όσα δραματικά δήλωσε ο Γκουτέρες καθώς ο πλανήτης μοιάζει με βραδυφλεγή βόμβα. Την ώρα που ο ΟΗΕ απηύθυνε έκκληση για παγκόσμια ενότητα, η Κίνα ανέβαζε την ένταση με την κυβέρνηση της Ταϊβάν, την οποία κατηγόρησε ότι «αδίστακτα χρησιμοποιεί τον ιό για να επιδιώξει την ανεξαρτησία της, κάνοντας δηλητηριώδεις επιθέσεις στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας». Στη μάχη κατά του Π.Ο.Υ., και εμμέσως κατά της Κίνας, ρίχθηκαν όμως και οι ΗΠΑ καθώς το Στέιτ Ντιπάρτμεντ κατηγόρησε τον Οργανισμό ότι «επέλεξε την πολιτική από τη δημόσια υγεία». Η κυβέρνηση Τραμπ ωστόσο κατηγορείται ότι προσπαθεί να ρίξει το φταίξιμο στον Π.Ο.Υ προκειμένου να καλύψει τις δικές της αστοχίες ως προς την προετοιμασία για την πανδημία που πλέον θερίζει τη χώρα.

Περιορισμοί ελευθεριών

Την ίδια ώρα, παγκόσμια ανησυχία προκαλούν είτε τα ακραία μέτρα που λαμβάνουν οι κυβερνήσεις, όπως συνέβη με τον πρόεδρο των Φιλιππίνων, ο οποίος σε διάγγελμά του δεν δίστασε να παραδεχτεί πως έχει δώσει εντολή στην αστυνομία και τον στρατό για να πυροβολούν όσους (αριστεριστές) θέλουν ένταση, είτε οι υπερεξουσίες που αποκτούν οι εθνικές κυβερνήσεις. Πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση της Ουγγαρίας, όπου πλέον ο ακροδεξιός Βίκτορ Ορμπάν αποφασίζει και... διατάζει κατά το δοκούν με έκτακτα διατάγματα δίχως χρονικό ορίζοντα επιστροφής σε πιο δημοκρατικές πρακτικές. Επιπλέον, μολονότι -εύλογα- τα αστυνομικά μέτρα έχουν εντατικοποιηθεί σε όλες τις χώρες λόγω του lockdown και της προσπάθειας για τον περιορισμό της διασποράς του κορονοϊού, παράλληλα παρατηρείται πως έχουν αυξηθεί δραματικά και οι περιπτώσεις κατάχρησης εξουσίας από τα όργανα τήρησης της τάξης με αλόγιστη βία.

Υπό απειλή εξαθλιωμένοι πληθυσμοί

Ανησυχητικά όμως είναι τα μηνύματα που καταφτάνουν και από τις διάφορες πλευρές του πλανήτη, όπου μεγάλοι πληθυσμοί ζουν ήδη σε συνθήκες εξαθλίωσης και πλέον απειλούνται και από τον κορονοϊό. Επί παραδείγματι, το Μπαγκλαντές επέβαλε «πλήρη απομόνωση» στην περιφέρεια του Cox's Bazaar, όπου φιλοξενούνται πάνω από ένα εκατομμύριο πρόσφυγες από τη γειτονική Μιανμάρ, ενώ σήμα κινδύνου εκπέμπεται και για πυκνοκατοικημένες περιοχές στην Ινδία, το Πακιστάν, τις φαβέλες στη Βραζιλία, το Μεξικό και σε πολλές άλλες χώρες της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής. Το ίδιο ισχύει (σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό) και για τις αφρικανικές χώρες, όπου ήδη η πλειονότητα του πληθυσμού στερείται βασικών αγαθών αλλά και στοιχειώδους υγειονομικής περίθαλψης...

Ο κορονοϊός αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή που έχει γνωρίσει ο πλανήτης τις τελευταίες δεκαετίες εν καιρώ ειρήνης. Κατά τη διάρκεια της Παρασκευής 10/4, οι νεκροί ξεπέρασαν τους 100.000 παγκοσμίως, ενώ περισσότεροι από 1.660.000 άνθρωποι έχουν διαγνωσθεί θετικοί στον Covid-19...

Αντόνιο ΓκουτέρεςΚορονοϊόςΟΗΕ