Λιβύη: Πέντε «μαθήματα» για την Τουρκία μετά τα πλήγματα στην αλ Βατίγια

Είναι πλέον προφανές ότι η Τουρκία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κινείται κατά τρόπο αυθαίρετα επεκτατικό προς όρια τα οποία όμως δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτά από άλλες δυνάμεις

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 7 λεπτά ┋

Λίβυοι στρατιώτες (Φωτογραφία Αρχείου)/AP Photo

Τρία 24ωρα έπειτα από τα «αδιευκρίνιστης προέλευσης» αεροπορικά πλήγματα κατά τουρκικών θέσεων στη βάση αλ Βατίγια (al-Watiya) της δυτικής Λιβύης, το ερώτημα παραμένει: Ποιος χτύπησε τους Τούρκους; Μήπως ήταν μαχητικά Rafale; Και εάν ναι… Rafale της Γαλλίας ή της Αιγύπτου; Μήπως ήταν ρωσικά Sukhoi; Ή μήπως θα έπρεπε να κοιτάξουμε προς την κατεύθυνση των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και των δικών τους μαχητικών Dassault Mirage που πετούν όμως όχι από τα μακρινά Εμιράτα αλλά από βάσεις στη γειτονική της Λιβύης Αίγυπτο; Από την άλλη βέβαια, θα μπορούσαν απλώς να ήταν Εμιρατιανοί οι πιλότοι που οδήγησαν στη μάχη αεροσκάφη άλλων χωρών… Τα ενδεχόμενα πολλά…

Εάν πάντως ήταν Γάλλοι, τότε το ενδοΝΑΤΟικό ρήγμα αυτομάτως διευρύνεται επικίνδυνα, με ό,τι θα μπορούσε να συνεπάγεται κάτι τέτοιο και για το (αμφίβολο) μέλλον της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας. Και μόνο το γεγονός ότι αξιόπιστες γαλλόφωνες πηγές αρνούνται να αποκλείσουν κατηγορηματικά μια ενδεχόμενη γαλλική εμπλοκή στις επιθέσεις, φανερώνει τον οριακά εκρηκτικό βαθμό στον οποίο έχουν πια οξυνθεί τα πνεύματα ανάμεσα στο Παρίσι και την Άγκυρα.

Σε κάθε περίπτωση, το σίγουρο είναι:

Ότι όποιος χτύπησε τους Τούρκους στη δυτική Λιβύη στις αρχές Ιουλίου μπορεί να το ξανακάνει.
Ότι οι τουρκικές θέσεις αποδεικνύονται επί του πεδίου τρωτές.
Ότι οι (ουκ ολίγοι) εχθροί της Άγκυρας πλέον οδηγούνται στα όριά τους και αντεπιτίθενται.
Ότι οι όποιες ενδεχόμενες τουρκικές κινήσεις προς την πλευρά της Σύρτης και της αλ Τζούφρα θα καθυστερήσουν.
Αλλά και ότι, έτσι όπως εξελίσσονται τα πράγματα, η Τουρκία θα αναγκαστεί να «πέσει» βαθύτερα μέσα στον λιβυκό εμφύλιο (βάζοντας παράλληλα πιο βαθιά το χέρι στη δική της τσέπη, και όχι μόνο στις τσέπες του Κατάρ ή του λιβυκού λαού) εάν θέλει φυσικά να διατηρήσει όσα έχει μέχρι σήμερα καταφέρει σε συνεργασία με την πλευρά του τουρκόφιλου Φαγιέζ αλ Σάρατζ και την καλούμενη Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας (GNA).

«Πολλοί πίσω στην Άγκυρα αμφισβητούν τον βαθμό στον οποίο η τουρκική οικονομία θα μπορούσε να συνεχίσει να υποστηρίζει δαπανηρές στρατιωτικές επιχειρήσεις στο εξωτερικό», γράφει ο ειδικός σε θέματα Άμυνας Μετίν Γκουρτζάν. «Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις της Τουρκίας σε Λιβύη, Συρία και Ιρακινό Κουρδιστάν δεν είναι βιώσιμες, ούτε οικονομικά, ούτε στρατιωτικά, ούτε διπλωματικά», συμφωνεί από την πλευρά του ο Τούρκος πολιτικός επιστήμονας Τζενγκίζ Ακτάρ.

Σε καθαρά στρατιωτικό επίπεδο πάντως, τα συστήματα αεράμυνας Hawk δεν αρκούν εάν οι Τούρκοι θέλουν να θωρακιστούν έναντι εχθρικών αεροπορικών επιδρομών στο λιβυκό έδαφος. Όπως δεν αρκούν και τα τουρκικά drones για να «καλύψουν» τις υποστηριζόμενες από την Άγκυρα δυνάμεις κατά την επαπειλούμενη προέλασή τους στη Σύρτη.

Ενισχύονται οι εχθροί της Τουρκίας του Ερντογάν

Στον αντίποδα, εάν πιστέψουμε πρόσφατο δημοσίευμα της γαλλικής La Tribune, τότε το Παρίσι προτίθεται με φόντο τις απειλές της Τουρκίας να πουλήσει στην Αίγυπτο νέα μαχητικά Rafale, κορβέτες κ.ά… Ενώ παράλληλα πίσω στη Λιβύη, άλλα δημοσιεύματα εμφανίζουν τις μισθοφορικές δυνάμεις (τις αποτελούμενες από Ρώσους, Αφρικανούς κ.ά.) που μάχονται στο πλευρό του Λιβυκού Εθνικού Στρατού (LNA) υπό τον Χαλίφα Χάφταρ να ενισχύουν τις θέσεις τους σε Σύρτη και αλ Τζούφρα, με την κάλυψη και της Αιγύπτου του Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι που έχει άλλωστε απειλήσει ακόμη και με στρατιωτική εισβολή από τα ανατολικά εάν οι Τούρκοι όντως τολμήσουν να κινηθούν προς τις εν λόγω «κόκκινες γραμμές».

Είναι πλέον προφανές ότι η Τουρκία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κινείται κατά τρόπο αυθαίρετα επεκτατικό προς όρια τα οποία όμως, ως φαίνεται, δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτά από άλλες δυνάμεις. Εδώ και 24ωρα είχαν κάνει την εμφάνισή τους στο διαδίκτυο βίντεο με κομβόι στρατιωτικών οχημάτων να μεταφέρουν «υλικά θωράκισης» προς την αεροπορική βάση της αλ Βατίγια στη δυτική Λιβύη, μια βάση που η Άγκυρα διεκδικεί άλλωστε να της εκχωρηθεί και ως τουρκική… αν και στη Βόρεια Αφρική.

Οι πληροφορίες στον διεθνή Τύπο (ενδεικτικό δημοσίευμα του ArabWeekly) είδαν την Τουρκία να μεταφέρει στην αλ Βατίγια μαχητικά F-16 και drones (Bayraktar TB2 και Anka-S), αντιαεροπορικά συστήματα (MIM-23 Hawk, Sungur), ραντάρ και συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου (Koral). Κάποια από αυτά τα συστήματα ωστόσο, θα καταστρέφονταν από «ξένα» μαχητικά κατά τις αιφνίδιες αεροπορικές επιδρομές το βράδυ της 4^ηςπρος 5^η Ιουλίου, δείγμα ότι «κάποιος» ή «κάποιοι» δεν είναι σε καμία περίπτωση διατεθειμένοι να επιτρέψουν στους Τούρκους να ενισχύσουν τις θέσεις τους στη συγκεκριμένη αεροπορική βάση, 140 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Τρίπολης.

Τα σενάρια του Ιουλίου

Η επιδρομή στην αλ Βατίγια αποκτά, παράλληλα, και μια άλλη διάσταση εάν λάβει κανείς για παράδειγμα υπόψη τα σενάρια που ήθελαν τις υποστηριζόμενες από την Τουρκία δυνάμεις να προελαύνουν προς τη Σύρτη και την αλ Τζούφρα… μέσα το δεύτερο μισό του Ιουλίου. Εάν όντως ίσχυε κάτι τέτοιο, τότε τα χτυπήματα στην αλ Βατίγια ήρθαν μάλλον να… αναβάλουν τα σχέδια της τουρκικής πλευράς.

Δεν θα μπορούσε όμως να περάσει απαρατήρητο και κάτι άλλο: το ότι οι αεροπορικές επιθέσεις κατά των Τούρκων πραγματοποιήθηκαν μόλις λίγες ώρες έπειτα από την επίσκεψη που πραγματοποίησε στη Λιβύη το διήμερο 3-4 Ιουλίου ο Τούρκος υπουργός Αμυνας Χουλουσί Ακάρ, συνοδευόμενος από τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ στρατηγό Γιασάρ Γκιουλέρ. Όπως άλλωστε και το ότι ήταν η πρώτη φορά που η αλ Βατίγια βρέθηκε στο στόχαστρο «ξένων» μαχητικών έπειτα από τον περασμένο Μάιο, οπότε εκείνη πέρασε υπό έλεγχο των υποστηριζόμενων από την Τουρκία δυνάμεων του GNA. Και μόνο αυτό στέλνει ένα επιπλέον συμβολικό μήνυμα προς την πλευρά της Άγκυρας.

Μήνυμα αποτελεί ωστόσο και το γεγονός ότι μιλάμε για επιθέσεις «αδιευκρίνιστης» προέλευσης. Για επιθέσεις που θα μπορούσαν, με άλλα λόγια, να επαναληφθούν ανά πάσα στιγμή, οπουδήποτε υπάρχουν τουρκικοί στόχοι εντός του λιβυκού εδάφους, χωρίς στην πραγματικότητα να χρειάζεται κανείς να προσπαθήσει να νομιμοποιήσει επικοινωνιακά στα μάτια της διεθνούς κοινότητας τα όποια πλήγματα.

Η διεύθυνση επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας υπό τον Φαχρετίν Αλτούν (και όχι το τουρκικό υπουργείο Άμυνας ή το ΥΠΕΞ) εξακολουθεί πάντως να εμφανίζεται αποφασισμένη να «αλώσει» την αεροπορική βάση της αλ Τζούφρα, περίπου 300 χιλιόμετρα νοτίως της Σύρτης, με τις ανακοινώσεις της να θυμίζουν εκείνες… αποικιοκρατικής δύναμης. Καλεί μάλιστα το κοινό να πληροφορείται όλες τις τελευταίες λιβυκές εξελίξεις μέσα από τους λογαριασμούς που διατηρεί το γραφείο Επικοινωνίας του Τούρκου προέδρου στα social media…

Ο πόλεμος συνεχίζεται… πλην όμως με όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά: μεταξύ αυτών ακόμη και με το ενδεχόμενο των εκλογών... σε Λιβύη αλλά και Τουρκία.

Διαβάστε ακόμη