Ανταρσία Βάγκνερ: Βαριά λαβωμένος βγαίνει ο Πούτιν από την πρωτοφανή κρίση – Ποια θα είναι τα επόμενα βήματά του

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 10 λεπτά ┋

Ο ιδρυτής της Wagner με τον Ρώσο πρόεδρο (AP Photo/Misha Japaridze, Pool, File)

Στη Μόσχα, σε ισχύ παραμένουν τα έκτακτα μέτρα ασφαλείας, μετά την απόπειρα εξέγερσης μαχητών της μισθοφορικής ομάδας Βάγκνερ, που αμφισβήτησε ανοιχτά τον Βλαντίμιρ Πούτιν σε μια κίνηση που προκάλεσε παγκόσμιο ενδιαφέρον. Μπορεί εκ πρώτης όψεως η κατάσταση να εκτονώθηκε, ομως πλείστα ερωτήματα παραμένουν ανοιχτά.

Τι θα κάνει στη συνέχεια ο Ρώσος πρόεδρος;

Μέσα σε ένα 24ωρο, ο Βλαντίμιρ Πούτιν αντιμετώπισε τη μεγαλύτερη πρόκληση, των τελευταίων δύο και πλέον δεκαετιών, από τότε που ανέλαβε την εξουσία της Ρωσίας. Μπορεί ο άμεσος κίνδυνος για τον Ρώσο πρόεδρο να δείχνει περιορισμένος, ωστόσο, οι ειδικοί σημειώνουν ότι, ο Πούτιν, δεν βγαίνει από την κρίση δυνατότερος, αλλά μάλλον βαριά λαβωμένος.

Η απέχθεια του Ρώσου προέδρου για τους προδότες, έγινε εμφανής κατά το αυστηρό εθνικό τηλεοπτικό του διάγγελμα το πρωί του Σαββάτου, κατά το οποίο κατηγόρησε τον Γεβγκένι Πριγκόζιν, για «πισώπλατη μαχαιριά» και προδοσία. Έκτοτε, ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν έχει κάνει καμία δημόσια εμφάνιση, ενώ δεν αναμένεται στο άμεσο μέλλον κάποιο νέο προεδρικό διάγγελμα. Σε προηχογραφημένη συνέντευξή του για την κρατική τηλεόραση την Κυριακή (η οποία, όπως όλα δείχνουν, πραγματοποιήθηκε πριν την ανταρσία της ομάδας Βάγκνερ), ο Πούτιν δηλώνει βέβαιος για την εξέλιξη του πολέμου στην Ουκρανία.

Στη Μόσχα, την ίδια στιγμή, εξακολουθούν να είναι σε ισχύ τα μέτρα ασφαλείας, ωστόσο δεν είναι σαφές εάν ο Ρώσος πρόεδρος βρίσκεται στην πρωτεύουσα αυτή τη στιγμή. Ορισμένοι αναμένουν με κάποιο τρόπο αντεπίθεση του Πούτιν -είτε στρατιωτικά, στην Ουκρανία, είτε σε ανθρώπους που δεν τον υποστήριξαν, εντός της Ρωσίας. Ο Πολωνός ευρωβουλευτής Ράντεκ Σικόρσκι δήλωσε στο BBC ότι, ο Ρώσος ηγέτης «πιθανότατα θα εκκαθαρίσει όσους θεωρεί ότι αμφιταλαντεύονται» - γεγονός που σημαίνει ότι, το καθεστώς του, αναμένεται να γίνει «πιο αυταρχικό και πιο βίαιο ταυτόχρονα».

Τι θα κάνει στη Λευκορωσία ο Πριγκόζιν;

Ο άνθρωπος πίσω από την εξέγερση, κυκλοφορεί ελεύθερος. Παρά την προσπάθειά του να ανατρέψει τη στρατιωτική ηγεσία της Ρωσίας, η κατηγορία για ένοπλη ανταρσία εναντίον του έχει αποσυρθεί. Δεν είναι γνωστές, ωστόσο, όλες τις λεπτομέρειες της συμφωνίας που επιτεύχθηκε μεταξύ Κρεμλίνου και Βάγκνερ. Οι Ρώσοι αναλυτές δεν αναμένουν ότι ο Πριγκόζιν θα εξαφανιστεί ήσυχα.

Ο ηγέτης του μισθοφορικού στρατού, ο οποίος υπήρξε πολύ δημοφιλής φυσιογνωμία για δεκάδες χιλιάδες μαχητές στην Ουκρανία, υπήρξε επίσης και άνθρωπος του στενού περιβάλλοντος του Πούτιν για μεγάλο διάστημα. Ο Πριγκόζιν επί χρόνια έκανε τη «βρώμικη δουλειά» για το Κρεμλίνο – από τον πόλεμο της Συρίας μέχρι τις μάχες στην Ουκρανία το 2014, όταν προσαρτήθηκε και η Κριμαία.

Αφότου αμφισβήτησε ανοιχτά τον Πούτιν, ωστόσο, έχουν προκύψει ερωτήματα σχετικά με τις εγγυήσεις που του δόθηκαν για την ασφάλειά του και τον ρόλο του στο μέλλον. Ερωτήματα που παραμένουν αναπάντητα. Διεθνείς παρατηρητές διερωτώνται για το κατά πόσο ο Λευκορώσος πρόεδρος, Αλεξάντερ Λουκασένκο, θα μπορέσει να «συγκρατήσει» τον Πριγκόζιν – αν υποθέσουμε ότι, πράγματι, θα πάει στο Μινσκ. Επίσης δεν είναι σαφές και αν θα τον ακολουθήσουν άλλα μέλη της Βάγκνερ , καθώς και το κατά πόσο μπορεί να αποτελέσει απειλή για τη Ρωσία, τη Λευκορωσία και την Ουκρανία.

Από σεφ του Πούτιν, αποστάτης

Πριν από τα γεγονόταν του Σαββάτου, δεκάδες χιλιάδες μισθοφόροι της ομάδας Βάγκνερ πρωτοστάτησαν στον πόλεμο στην Ουκρανία. Οι μέρες της Βάγκνερ ως ανεξάρτητου στρατού, ωστόσο, έχουν φτάσει στο τέλος τους.

Οι Πριγκόζιν και οι δυνάμεις του αντιστάθηκαν σθεναρά στις πιέσεις για ενσωμάτωσή τους από το ρωσικό υπουργείο άμυνας. Η πρόθεση του Κρεμλίνου για κάτι τέτοιο, μάλιστα, θεωρείται βασικός παράγοντας για την αλλαγή της δυναμικής μεταξύ Βάγκνερ και Κρεμλίνου.

Ωστόσο, η ένταση του Σαββάτου έχει αποσοβηθεί. Ο Πριγκόζιν κατευθύνεται προφανώς μακριά από τη ρωσική ομοσπονδία και πολλοί είναι αυτοί που αναρωτιούνται τι θα απογίνουν οι μαχητές του.

Οι κατηγορίες εναντίον όσων συμμετείχαν στην ανταρσία φαίνεται να έχουν αποσυρθεί. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, βίντεο δείχνουν στρατεύματα της Βάγκνερ να εγκαταλείπουν το Ροστόφ, που είχαν θέσει υπό τον έλεγχό τους. Ο κυβερνήτης του Βορονέζ, που βρίσκεται στο μέσο μεταξύ Ροστόφ και Μόσχας, δήλωσε ότι, οι δυνάμεις της Βάγκνερ εγκαταλείπου και την περιοχή του.

Ωστόσο, δεν είναι σαφές αν πρόκειται απλώς να συνεργαστούν και να ενσωματωθούν στον τακτικό ρωσικό στρατό, ή ακόμη και αν, οι τακτικοί στρατιώτες της Ρωσίας θα υπηρετήσουν, στο εξής, πρόθυμα, στο πλευρό τους ή και αν θα επιστρέψουν στις υπάρχουσες εμπόλεμες ζώνες στην Ουκρανία, όπως προτείνουν τα ρωσικά κρατικά μέσα ενημέρωσης. Ορισμένοι αναλυτές έχουν εκφράσει τις ανησυχίες τους ότι, οι μαχητές, θα μπορούσαν να ακολουθήσουν τον Πριγκόζιν δυτικά, αν όντως πάει στη Λευκορωσία.

Ποια είναι η ομάδα Βάγκνερ και πώς επηρεάζει τον πόλεμο στην Ουκρανία;

Η μισθοφορική ομάδα έχει παράσχει μερικά από τα πιο επιτυχημένα στρατεύματα κρούσης στα μέτωπα της Ουκρανίας, παρότι πολλοί από τους μαχητές της προέρχονται από φυλακές και δελεάστηκαν από την υπόσχεση της ελευθερίας τους, προκειμένου να υπηρετήσουν στην πρώτη γραμμή. Συμμετείχαν, σε μεγάλο βαθμό, στην κατάληψη της πόλης Μπαχμούτ από τη Ρωσία, για παράδειγμα. Η Ρωσία, μέχρι στιγμής, ισχυρίζεται ότι η ανταρσία του Πριγκόζιν δεν είχε καμία επίπτωση στον πόλεμο της Ουκρανίας μέχρι στιγμής.

Ωστόσο, θεωρείται αναμφίβολο ότι οι ρωσικές δυνάμεις γνωρίζουν τι έχει συμβεί και τα νέα μπορεί να είναι αποθαρρυντικά. Ορισμένοι εκτιμούν ότι θα μπορούσαν να υπάρξουν εσωτερικές μάχες μεταξύ αντίπαλων μονάδων τις επόμενες ημέρες, μετά τα γεγονότα του Σαββάτου.

Εκτός από την ανησυχία για τον κίνδυνο η Ρωσία να κλιμακώσει τις επιχειρήσεις της στην Ουκρανία, οι στρατιωτικοί ηγέτες, από την άλλη πλευρά των συνόρων, θα αναζητήσουν ευκαιρίες που μπορεί να παρουσιαστούν από την αστάθεια.

Οι δυνάμεις του Κιέβου έχουν ξεκινήσει την αντεπίθεση, προκειμένου να ανακτήσουν εδάφη που έχουν καταληφθεί από τους Ρώσους και πιστεύουν ότι, η αναταραχή εντός της ρωσικής ηγεσίας, προσφέρει μία «χαραμάδα ευκαιρίας».

Πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ουκρανία, ο Μπιλ Τέιλορ, δήλωσε στο BBC ότι οι ουκρανικές δυνάμεις βρίσκονται σε «προνομιακή θέση» προκειμένου να εκμεταλλευτούν τις τακτικές αδυναμίες που αποκαλύπτονται από την ξαφνική μετακίνηση των μαχητών της Βάγκνερ.

Τι γνώριζαν εκ των προτέρων οι ΗΠΑ

Ενώ η ανταρσία του Πριγκόζιν φάνηκε να αιφνιδιάζει το Κρεμλίνο, οι αμερικανικές υπηρεσίες κατασκοπείας είχαν ήδη εντοπίσει ενδείξεις ενός σχεδίου δράσης της Βάγκνερ. Ενήμερος ήταν και ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, καθώς και βασικοί αξιωματούχοι του Κογκρέσου, από τις αρχές της εβδομάδας, σύμφωνα με τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης.

Οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ εντόπισαν ότι, ο αρχηγός των μισθοφόρων συγκέντρωνε όπλα, πυρομαχικά και άλλο εξοπλισμό κοντά στα σύνορα με τη Ρωσία, σύμφωνα με το CNN. Σύμφωνα με τους New York Times, ο Μπάιντεν μίλησε με τους ηγέτες της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Βρετανίας, καθώς δημιουργήθηκε η ανησυχία ότι, ο έλεγχος του Πούτιν στο τεράστιο ρωσικό οπλοστάσιο πυρηνικών, θα μπορούσε να χαθεί εντελώς, εν μέσω χάους.

Οι επικεφαλής των αμερικανών κατασκόπων παρακολουθούσαν επί μήνες την κλιμάκωση της έντασης στη σχέση μεταξύ Πριγκόζιν και Ρώσων αξιωματούχων του υπουργείου άμυνας ενώ οι μυστικές υπηρεσίες είχαν οδηγηθεί στο συμπέρασμα ότι, ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν εξελισσόταν καλά, τόσο για την ομάδα Βάγκνερ, όσο και για τον τακτικό στρατό της Ρωσίας.

Εντωμεταξύ, η Washington Post αναφέρει ότι, υπάρχει περίπτωση, οι ΗΠΑ να είχαν αντιληφθεί ήδη από τα μέσα Ιουνίου ότι ο Prigozhin κάτι σχεδίαζε.

Βασικό έναυσμα για αυτό αποτέλεσε ένα διάταγμα της 10ης Ιουνίου, από το ρωσικό υπουργείο άμυνας, το οποίο διέταζε όλους τους εθελοντές -όπως η ομάδα Βάγκνερ- να υπογράψουν συμβόλαια με την κυβέρνηση- γεγονός που θα αποτελούσε και την εξαγορά των μισθοφορικών στρατευμάτων του Πριγκόζιν.

Αξιωματούχοι δήλωσαν στην εφημερίδα ότι «υπήρξαν αρκετά σημάδια που καταδείκνυαν ότι κάτι συνέβαινε στην ηγεσία», ωστόσο, η ακριβής φύση των σχεδίων του Πριγκόζιν δεν ήταν σαφής μέχρι λίγο πριν την έναρξη της κινητοποίησής του.

Επίσημος, ο πρόεδρος Πούτιν ενημερώθηκε από τις δικές του μυστικές υπηρεσίες ότι, ο Πριγκόζιν, έκανε τα δικά του σχέδια. Δεν είναι σαφές πότε ακριβώς ενημερώθηκε σχετικά, αλλά ήταν «σίγουρα πάνω από 24 ώρες πριν», ανέφερε το μέσο, επικαλούμενο δηλώσεις αμερικανού αξιωματούχου το Σάββατο.

Τι πιστεύει ο ρωσικός λαός;

Το διάγγελμα Πούτιν προς τον λαό της χώρας του, όσο η κρίση ήταν σε εξέλιξη, θεωρείται ένδειξη του πόσο σοβαρά έβλεπε την απειλή, αλλά και την ανάγκη του για να επιβληθεί στο ρωσικό κοινό.

«Εντός της ελίτ πολλοί θα κατηγορήσουν προσωπικά τον Πούτιν για το γεγονός ότι έφτασε τόσο μακριά το πράγμα και δεν υπήρξε εγκαίρως αντίδραση από τον πρόεδρο», έγραψε στο Telegram η Τατιάνα Στανόβαγια, κορυφαία αναλύτρια της Ρωσίας. «Ως εκ τούτου, πρόκειται για μεγάλο πλήγμα στις θέσεις του Πούτιν», σημείωσε.

Παρότι είναι δύσκολο να διεξαχθούν συμπεράσματα για τη ρωσική κοινή γνώμη στο σύνολο, οι αξιωματούχοι της χώρας μπορούν να ανησυχούν για τις εικόνες πολιτών που χειροκροτούσαν τα μέλη της Βάγκνερ στο Ροστόφ, όσο τα στρατεύματα εγκατέλειπαν την πόλη. Κατά τη διάρκεια της ανταρσίας, το Ροστόφ ουσιαστικά είχε τεθεί υπό τον έλεγχο της Βάγκνερ. Τα μέλη της υποδέχθηκε πλήθος πολιτών που ζητοκραύγαζε, χειροκροτούσε και έβγαζε φωτογραφίες. Αξίζει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι το Σάββατο, κάποιοι κάτοικοι φαίνεται να έσπευσαν να εγκαταλείψουν την πόλη με τρένο, αμέσως μετά την άφιξη της Βάγκνερ.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Διαβάστε ακόμη