Οι γυναίκες στη Νότια Κορέα πρέπει να διαλέξουν καριέρα ή οικογένεια

Οι γυναίκες στη Νότια Κορέα δεν κάνουν παιδιά. Είτε το θέλουν είτε όχι, επιλέγουν να ζήσουν μόνες ή να εστιάσουν στην καριέρα τους. Το πρόβλημα όλο και μεγαλώνει.

Ένα βροχερό απόγευμα Τρίτης, η Yejin μαγειρεύει φαγητό για τις φίλες της στο διαμέρισμά της, όπου ζει μόνη της στα περίχωρα της Σεούλ, ευτυχισμένη και ελεύθερη. Ενώ τρώνε, μια από τις φίλες της δείχνει στο κινητό της ένα γνωστό meme με έναν δεινόσαυρο. «Προσέξτε», λέει ο δεινόσαυρος. «Μην αφήσετε τον εαυτό σας να εξαφανιστεί όπως εμείς».

Όλες οι γυναίκες γελούν.

«Είναι αστείο, αλλά και σκοτεινό, γιατί ξέρουμε ότι μπορεί να προκαλέσουμε την εξαφάνισή μας», λέει η Yejin, μία 30χρονη τηλεοπτική παραγωγός. Ούτε αυτή, ούτε κάποια από τις φίλες της, σχεδιάζουν να κάνουν παιδιά. Είναι μέρος μιας ολοένα αυξανόμενης κοινότητας γυναικών που επιλέγουν τη ζωή χωρίς παιδιά.

Η Νότια Κορέα έχει το χαμηλότερο ποσοστό γεννήσεων στον κόσμο και συνεχίζει να πέφτει κατακόρυφα, ξεπερνώντας το δικό της συγκλονιστικά χαμηλό ρεκόρ χρόνο με το χρόνο.

Τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν την Τετάρτη δείχνουν ότι μειώθηκε κατά άλλο ένα 8% το 2023 σε 0,72. Πρόκειται για τον αριθμό των παιδιών που αναμένεται να αποκτήσει μια γυναίκα κατά τη διάρκεια της ζωής της. Για να διατηρηθεί σταθερός ο πληθυσμός, ο αριθμός αυτός θα πρέπει να είναι 2,1.

Αν συνεχιστεί αυτή η τάση, ο πληθυσμός της Κορέας εκτιμάται ότι θα μειωθεί στο μισό μέχρι το 2100.

Μία «κατάσταση έκτακτης ανάγκης»

Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι ανεπτυγμένες χώρες βλέπουν τα ποσοστά γεννήσεων να μειώνονται, αλλά κανένα από αυτά δεν είναι τόσο ακραίο όσο η Νότια Κορέα.

Οι προβλέψεις είναι δυσοίωνες.

Σε 50 χρόνια, ο αριθμός των ατόμων σε ηλικία εργασίας θα έχει μειωθεί κατά το ήμισυ, η ομάδα που μπορεί να συμμετάσχει στην υποχρεωτική στρατιωτική θητεία της χώρας θα έχει συρρικνωθεί κατά 58% και σχεδόν ο μισός πληθυσμός θα είναι άνω των 65 ετών. Αυτό προμηνύει τόσο άσχημα νέα για την οικονομία, το συνταξιοδοτικό ταμείο και την ασφάλεια της χώρας, με αποτέλεσμα οι πολιτικοί να το έχουν κηρύξει «εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης».

Για σχεδόν 20 χρόνια, οι κυβερνήσεις που διαδέχονται η μία την άλλη έχουν ρίξει χρήματα στο πρόβλημα -379,8 τρισεκατομμύρια KRW (286 δισεκατομμύρια δολάρια, 226 δισεκατομμύρια λίρες).

Τα ζευγάρια που έχουν παιδιά λαμβάνουν πολλά χρήματα, από μηνιαία επιδόματα μέχρι επιδοτούμενη στέγαση και απαλλαγή από φόρους. Οι λογαριασμοί των νοσοκομείων και ακόμη και οι θεραπείες εξωσωματικής γονιμοποίησης καλύπτονται, αν και μόνο για όσους είναι παντρεμένοι.

Τέτοια οικονομικά κίνητρα δεν έχουν αποδώσει, οδηγώντας τους πολιτικούς να σκέφτονται πιο «δημιουργικές» λύσεις, όπως η πρόσληψη νταντάδων από τη Νοτιοανατολική Ασία και η πληρωμή τους με χρήματα λιγότερα από του κατώτατου μισθού και η απαλλαγή των ανδρών από τη στρατιωτική θητεία αν αποκτήσουν τρία παιδιά πριν συμπληρώσουν τα 30 τους χρόνια.

Όπως είναι φυσικό, οι πολιτικοί φορείς έχουν κατηγορηθεί ότι δεν ακούνε τους νέους -ιδιαίτερα τις γυναίκες- για τις ανάγκες τους. Και έτσι, τον τελευταίο χρόνο δημοσιογράφοι του BBC ταξίδεψαν σε όλη τη χώρα και μίλησαν με γυναίκες για να τους λόγους πίσω από την απόφασή τους να μην κάνουν παιδιά.

Όταν η Yejin αποφάσισε να ζήσει μόνη της στα 20 της χρόνια, αψήφησε τους κοινωνικούς κανόνες -καθώς στην Κορέα, η μοναχική ζωή θεωρείται σε μεγάλο βαθμό προσωρινή φάση στη ζωή ενός ατόμου. Στη συνέχεια, πριν από πέντε χρόνια, αποφάσισε να μην παντρευτεί και να μην κάνει παιδιά.

«Είναι δύσκολο να βρεις έναν άντρα που να μπορεί να βγει ραντεβού στην Κορέα -κάποιον που θα μοιραστεί εξίσου τις δουλειές και τη φροντίδα των παιδιών», λέει, «και οι γυναίκες που κάνουν μωρά μόνες τους δεν αντιμετωπίζονται με καλοσύνη».

Το 2022, μόνο το 2% των γεννήσεων στη Νότια Κορέα έγινε εκτός γάμου.

Ή παιδί ή καριέρα

Αντ' αυτού, η Yejin επέλεξε να επικεντρωθεί στην καριέρα της στην τηλεόραση, η οποία, όπως υποστηρίζει, δεν της αφήνει αρκετό χρόνο για να μεγαλώσει ένα παιδί. Τα κορεατικά ωράρια εργασίας είναι γνωστά για τις πολλές ώρες δουλειάς.

Η Yejin εργάζεται σε μια τυπική δουλειά 9:00 με 18:00 (το κορεατικό ισοδύναμο του 9:00-17:00), αλλά λέει ότι συνήθως δεν φεύγει από το γραφείο πριν από τις 20:00 και υπάρχουν και υπερωρίες. Μόλις επιστρέψει στο σπίτι, έχει χρόνο μόνο για να καθαρίσει ή να γυμναστεί πριν κοιμηθεί.

«Λατρεύω τη δουλειά μου, μου προσφέρει τόση ικανοποίηση», λέει. «Αλλά το να δουλεύεις στην Κορέα είναι δύσκολο, είσαι κολλημένος σε έναν αέναο κύκλο εργασίας».

Η Yejin λέει ότι υπάρχει επίσης πίεση να μελετάει στον ελεύθερο χρόνο της, για να γίνει καλύτερη στη δουλειά της: «Οι Κορεάτες έχουν αυτή τη νοοτροπία ότι αν δεν εργάζεσαι συνεχώς για την αυτοβελτίωση, θα μείνεις πίσω και θα αποτύχεις. Αυτός ο φόβος μας κάνει να δουλεύουμε διπλά σκληρά».

«Μερικές φορές τα Σαββατοκύριακα πηγαίνω και κάνω IV θεραπεία, μόνο και μόνο για να πάρω αρκετή ενέργεια για να επιστρέψω στη δουλειά τη Δευτέρα», προσθέτει, σαν να επρόκειτο για μια αρκετά φυσιολογική συνήθεια.

Μοιράζεται επίσης τον ίδιο φόβο με όλες τις γυναίκες με τις οποίες μίλησα - ότι αν έπαιρνε άδεια για να αποκτήσει παιδί, μπορεί να μην ήταν σε θέση να επιστρέψει στην εργασία της.

«Υπάρχει μια σιωπηρή πίεση από τις εταιρείες ότι όταν κάνουμε παιδιά, πρέπει να εγκαταλείψουμε τη δουλειά μας», λέει.

Η κατάθλιψη, κοινωνικό φαινόμενο

Στην πόλη Daejon, η Jungyeon Chun, βιώνει αυτό που η ίδια αποκαλεί «γάμο μονογονεϊκής οικογένειας». Αφού πάρει την 7χρονη κόρη της και τον 4χρονο γιο της από το σχολείο, περιηγείται σε παιδικές χαρές, περνώντας τις ώρες μέχρι να επιστρέψει ο σύζυγός της από τη δουλειά. Σπάνια φτάνει στο σπίτι πριν νυχτώσει.

«Δεν είχα καταλάβει ότι έπαιρνα μια σημαντική απόφαση με την απόκτηση παιδιών, πίστευα ότι θα μπορούσα να επιστρέψω στη δουλειά μου πολύ γρήγορα», λέει.

Αλλά σύντομα οι κοινωνικές και οικονομικές πιέσεις άρχισαν να ασκούνται και προς έκπληξή της βρέθηκε να είναι μόνη της γονέας. Ο σύζυγός της, συνδικαλιστής, δεν βοηθούσε στη φροντίδα των παιδιών ή στις δουλειές του σπιτιού.

«Ένιωσα τόσο θυμωμένη», είπε. «Είχα μορφωθεί καλά και είχα διδαχθεί ότι οι γυναίκες ήταν ίσες, οπότε δεν μπορούσα να το δεχτώ αυτό».

Αυτό βρίσκεται στην καρδιά του προβλήματος.

Τα τελευταία 50 χρόνια, η οικονομία της Κορέας αναπτύχθηκε με ιλιγγιώδη ταχύτητα, ωθώντας τις γυναίκες στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και στο εργατικό δυναμικό και διευρύνοντας τις φιλοδοξίες τους, αλλά οι ρόλοι της συζύγου και της μητέρας δεν εξελίχθηκαν με τον ίδιο ρυθμό.

Απογοητευμένη, η Jungyeon άρχισε να παρατηρεί άλλες μητέρες: «Έλεγα: "Η φίλη μου που μεγαλώνει ένα παιδί έχει επίσης κατάθλιψη και η άλλη φίλη μου έχει επίσης κατάθλιψη" και έλεγα: "Είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο"»...

Αυτόν τον μήνα, ο πρόεδρος της Νότιας Κορέας Yoon Suk Yeol αναγνώρισε ότι οι απόπειρες να λυθεί το πρόβλημα με οικονομικά κίνητρα «δεν λειτούργησαν» και ότι η Νότια Κορέα ήταν «υπερβολικά και άσκοπα ανταγωνιστική». Δήλωσε ότι η κυβέρνησή του θα αντιμετωπίσει τώρα το χαμηλό ποσοστό γεννήσεων ως «δομικό πρόβλημα». Το πώς αυτό θα γίνει μένει να φανεί.

Διαβάστε ακόμη

Εντείνεται η πίεση της Δύσης στον Ζελένσκι να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τον Πούτιν πριν αναλάβει ο Τραμπ

Αμαλιάδα: Κλιμάκιο του Ανθρωποκτονιών βρίσκεται στον Πύργο - Στον θάνατο του Παναγιωτάκη επικεντρώνονται οι έρευνες

Απεργία 20 Νοεμβρίου: Πώς θα κινηθεί το Μετρό

Αγωνία για τον πρίγκιπα Ουίλιαμ και την Κέιτ Μίντλετον: Κινδύνεψε η ζωή τους μετά από επίθεση μασκοφόρων διαρρηκτών στο κάστρο του Ουίνδσορ