Η ηλεκτροκίνηση γκαζώνει, αλλά έχει ακόμα δρόμο

Όταν μιλάμε για κίνητρα που προωθούν τις τεχνολογίες των μηδενικών ρύπων στον γενικότερο τομέα των μεταφορών, είναι δύσκολο να πει κανείς ότι ο χαρακτήρας τους δεν είναι θετικός. Ωστόσο δεν πρέπει κανείς να βιάζεται να βγάλει συμπεράσματα σε σχέση τόσο με το εύρος τους όσο και με το τελικό τους αποτέλεσμα. Ενώ πολύ περισσότερο δεν πρέπει να πέσει στην παγίδα της μειωμένης τιμής και να πιστέψει ότι ήρθε η ώρα να αγοράσει το δικό του ηλεκτρικό αυτοκίνητο, που τώρα είναι επιτέλους «φθηνό». Κάθε πράγμα στην ώρα του και στον χώρο του – και πριν πούμε οτιδήποτε άλλο, σημειώστε ότι όσον αφορά τις επιδοτήσεις, αυτές θα οδηγήσουν στην είσοδο στην κυκλοφορία συγκεκριμένου αριθμού οχημάτων.

Πρόκειται περί 1.700 πλήρως ηλεκτρικών (BEV*) επιβατικών ΙΧ, 1.000 BEV* & υβριδικών PHEV* ταξί και 6.000 BEV & PHEV εταιρικών οχημάτων (επιβατικών και van). Σύνολο, για δύο χρόνια, 8.700 αυτοκίνητα BEV και PHEV μαζί, σε μια αγορά η οποία στην προ κορονοϊού εποχή είχε αγγίξει -ΙΧ και φορτηγά- τις 122.000 μονάδες ετησίως. Δεν μιλάμε λοιπόν για σπουδαίο ποσοστό στο σύνολο της αγοράς, αν και η αναμενόμενη αύξηση των «ηλεκτρικών» πωλήσεων είναι βεβαίως θεαματική, αφού στην Ελλάδα στο διάστημα 2014-2019 πουλήθηκαν συνολικά 438 BEV και 706 PHEV. Ωστόσο, με βάση το πλήθος των οχημάτων που αναμένεται να επιδοτηθούν έχουμε έναν πρώτο λόγο για να σκεφτούμε ότι το ηλεκτρικό αυτοκίνητο δεν είναι για όλους.

Ο δεύτερος λόγος που περιορίζει το κοινό που μπορεί να επωφεληθεί από τα κίνητρα είναι ότι έχουμε να κάνουμε με αυτοκίνητα που κοστίζουν περίπου 30.000 ευρώ (εφόσον μιλάμε για στοιχειωδώς «οικογενειακά» μοντέλα), ακόμα και με την κρατική επιδότηση. Πολύ περισσότερο που η κατοχή και η χρήση τους θέτουν μια σειρά από απαιτήσεις στον ιδιοκτήτη τους, όπως η θέση πάρκινγκ (κατά προτίμηση κλειστού) για εγκατάσταση φορτιστή, ενώ ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στην παρούσα φάση, που η υπάρχουσα υποδομή φόρτισης βρίσκεται σε εμβρυϊκό στάδιο, στον σχεδιασμό των όποιων υπεραστικών μετακινήσεων, για να είναι κανείς βέβαιος ότι δεν θα γυρίσει με την οδική βοήθεια…

Η αγορά ηλεκτρικού μεταφορικού μέσου συμφέρει οικονομικά μεγάλες ομάδες επαγγελματιών, όπως οι ιδιοκτήτες ταξί, αλλά και πάρα πολλές επιχειρήσεις. Οι ιδιώτες μπορούν να απολαύσουν τα χαρακτηριστικά οδήγησης και την υψηλή τεχνολογία των οχημάτων αυτών χωρίς όμως κέρδος σε ευρώ... 

Και μη βιαστείτε να σκεφτείτε ότι θα κάνετε γρήγορα απόσβεση της υψηλής τιμής, λόγω του μειωμένου κόστους κίνησης, που όντως είναι 3-5 φορές μικρότερο από αυτό των συμβατικών αυτοκινήτων, γιατί ακόμα και με τους πλέον αισιόδοξους υπολογισμούς του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας -και με φόρτιση αποκλειστικά με «νυχτερινό» ρεύμα-, θα εξοικονομήσετε 1.000 ευρώ τον χρόνο (ανά 10.000 χλμ.) σε σχέση με τη βενζίνη, συν το όποιο όφελος προκύψει από το μειωμένο κόστος συντήρησης και τις άλλες παροχές. Ομως εσείς θα έχετε πληρώσει για την αγορά του ηλεκτρικού σας αυτοκινήτου κάπου 10.000 € επιπλέον… Αρκετά διαφορετική είναι η κατάσταση για τις επιχειρήσεις και τους πάσης φύσεως επαγγελματίες, ιδιαίτερα για αυτούς που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του κέντρου, όπου θα μπορούν κυκλοφορούν ελεύθερα, όποια περιβαλλοντικά μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας και να επιβληθούν μελλοντικά. Εδώ δίνεται μια σειρά από φορολογικά κίνητρα που σε συνδυασμό με τα προαναφερθέντα (μειωμένο κόστος κίνησης κ.λπ.) αλλάζουν τα δεδομένα.

Ενώ χαρακτηριστική περίπτωση που η ηλεκτροκίνηση συμφέρει είναι τα ταξί, που σε μία βάρδιά τους μπορεί να διανύουν 200 χλμ. το καθένα και πολλές δεκάδες χιλιάδες χιλιόμετρα κάθε χρόνο. Τα ηλεκτροκίνητα ταξί συμφέρουν και κοινωνικά, από την πλευρά της ρύπανσης, καθώς κινούνται σε μεγάλο βαθμό στο κέντρο επιβαρύνοντας με ρύπους (και όχι μόνον CO2) τοπικά την ατμόσφαιρα. Εν ολίγοις, η αντικατάσταση των παλαιών ταξί με ηλεκτρικά θα ήταν ευχής έργον, όμως για την απρόσκοπτη λειτουργία τους πρέπει να δημιουργηθεί -και μάλιστα γρήγορα- δίκτυο σημείων ταχείας φόρτισης DC. Τονίζουμε, λοιπόν, ότι η αγορά ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου έχει οικονομικό νόημα για πολύ συγκεκριμένες κατηγορίες χρηστών που κάνουν τέτοια χρήση, η οποία τελικώς οδηγεί σε ένα θετικό ισοζύγιο. Αυτό είναι κάτι που σίγουρα θα αλλάξει σταδιακά τα επόμενα χρόνια, αφού τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα θα προσεγγίσουν τα συμβατικά από την άποψη της τιμής αγοράς. Σήμερα όμως δεν χρειάζεται υπερβολικός ενθουσιασμός. Και για να μην παρεξηγηθούμε, εμείς δεν λέμε να μην αγοράσετε ηλεκτρικό αυτοκίνητο, αλλά να ξέρετε τι αγοράζετε και γιατί!

Τα κίνητρα με μία ματιά

Το νομοσχέδιο για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης προβλέπει τα εξής: Με έως 5.500€ επιδοτείται η αγορά ηλεκτρικού (BEV) ΙΧ ή Van και με έως 4.000€ η αγορά PHEV επαγγελματικού Van με CO2 λιγότερο των 50 g/km. Η αγορά ηλεκτρικού ταξί επιδοτείται με έως 8.000 ευρώ, ενώ για τα plug in ταξί η επιδότηση φτάνει μέχρι τα 5.500€.

Αλλα 1.000€ δίνονται για απόσυρση παλιού αυτοκινήτου, ενώ με έως 800 ευρώ επιδοτούνται τα ηλεκτρικά δίκυκλα/τρίκυκλα και τα ποδήλατα. Σε όλα αυτά προσθέστε και μια σειρά από φορολογικά κίνητρα, όπως οι υπεραποσβέσεις, τα 500€ για την εγκατάσταση οικιακών φορτιστών, η δωρεάν στάθμευση κ.λπ. Σημειώστε ότι το οικολογικό bonus είναι 15% για τα ΙΧ & 25% για τα ταξί – υπολογίζεται δε επί της Λιανικής Τιμής Προ Φόρων (ΛΤΠΦ).