Νέο σύστημα ελέγχων και κυρώσεων για τα ανασφάλιστα ΙΧ: Τι ισχύει με τις ενστάσεις και τα πρόστιμα

Νέο σύστημα ελέγχων με ηλεκτρονικές διασταυρώσεις για τα ανασφάλιστα οχήματα, για όσα δεν έχουν περάσει ΚΤΕΟ και για εκείνα για τα οποία δεν έχουν καταβληθεί τα τέλη κυκλοφορίας τους, αλλά και ένα νέο πλαίσιο κυρώσεων για όλα τα παραπάνω, προβλέπει το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

Το νομοσχέδιο που αφορά την ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2021/2118 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, καθώς και την εφαρμογή του Κανονισμού 2022/858 αναρτάται σήμερα σε δημόσια διαβούλευση.

Παράλληλα, στο νομοσχέδιο περιέχονται διατάξεις για κλιμακωτά πρόστιμα που αφορούν στην εκπρόθεσμη καταβολή των τελών κυκλοφορίας, καθώς και για τη διαδικασία αδρανοποίησης και διαγραφής από τα μητρώα οχημάτων.

Επιπρόσθετα με το σχέδιο νόμου εισάγονται διατάξεις:

• προσαρμογής στην ευρωπαϊκή νομοθεσία για τη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών μέσων (μετοχών, ομολόγων κλπ) που διακινούνται με χρήση τεχνολογίας blockchain,
• για τη διασαφήνιση των διαδικασιών για την εξαγορά διακατεχόμενων ακινήτων του Δημοσίου.

Αναλυτικά:

1) Νέο σύστημα διασταυρώσεων για τον εντοπισμό παραβάσεων προς τις υποχρεώσεις κυκλοφορίας των οχημάτων.

Με το νομοσχέδιο ενεργοποιείται ένα νέο σύστημα ηλεκτρονικών ελέγχων αξιοποιώντας διαφορετικές βάσεις δεδομένων του Δημοσίου για τον εντοπισμό:

• ανασφάλιστων οχημάτων,
• οχημάτων που δεν έχουν υποβληθεί σε έλεγχο ΚΤΕΟ,
• οχημάτων των οποίων οι ιδιοκτήτες δεν έχουν καταβάλει τα τέλη κυκλοφορίας ή τις οφειλές που μπορεί να προκύψουν σε περίπτωση μεταβίβασης.

Οι έλεγχοι θα διενεργούνται σε εξάμηνη βάση από την ΓΓΠΣ με ηλεκτρονική διασταύρωση δεδομένων από τις βάσεις δεδομένων της ΑΑΔΕ, των υπουργείων Υποδομών και Μεταφορών, Προστασίας του Πολίτη, Εσωτερικών και Μετανάστευσης και Ασύλου, της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών, από το μητρώο Ασφαλισμένων Οχημάτων του Επικουρικού Κεφαλαίου, της Εναλλακτικής Διαχείρισης Οχημάτων Ελλάδος και του ΤAXISnet.

Εφόσον εντοπιστούν παραβάσεις, ειδοποιείται ο κάτοχος της άδειας κυκλοφορίας του οχήματος και ορίζονται τα εξής πρόστιμα:

•  Σε περίπτωση ανασφάλιστου οχήματος:

- 1.000 ευρώ για τα λεωφορεία και φορτηγά δημόσιας χρήσης,

- 500 ευρώ για τα επιβατηγά και άλλα οχήματα κάθε φύσης,

- 250 ευρώ για τα δίκυκλα.

• Σε περίπτωση που διαπιστώνεται οφειλή τελών κυκλοφορίας ενός τουλάχιστον έτους, βεβαιώνονται στο σύνολό τους τα οφειλόμενα τέλη κυκλοφορίας μετά του προστίμου που αναλογεί.
• Σε περίπτωση που διαπιστώνεται ότι το όχημα δεν έχει υποβληθεί εμπροθέσμως σε περιοδικό τεχνικό έλεγχο ΚΤΕΟ, επιβάλλεται από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών το προβλεπόμενο πρόστιμο.

Τι ισχύει με τις ενστάσεις

Ο ιδιοκτήτης έχει δικαίωμα ένστασης εντός 5 εργάσιμων ημερών από την επιβολή του προστίμου. Η ένσταση εξετάζεται από την Αρχή που επιβάλλει το αντίστοιχο πρόστιμό της εντός 30 εργάσιμων ημερών. Σε περίπτωση αποδοχής της ένστασης, τα πρόστιμα διαγράφονται. Εφόσον εντός 10 εργάσιμων ημερών από την επομένη της κοινοποίησης της επιβολής προστίμου ή της απορριπτικής απόφασης επί της ένστασης, ο ιδιοκτήτης συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις του αναφορικά με το ΚΤΕΟ και την ασφάλιση του οχήματος, τα σχετικά πρόστιμα διαγράφονται.

Σημειώνεται ότι μετά τη διαπίστωση παράβασης διενεργείται εκ νέου ηλεκτρονικός έλεγχος σε διάστημα από 3 έως 12 μήνες από την επιβολή του προστίμου. Εφόσον διαπιστωθεί ότι ο ιδιοκτήτης δεν έχει συμμορφωθεί μέχρι τον νέο έλεγχο, αφαιρείται η άδεια κυκλοφορίας και οι πινακίδες του οχήματος τα οποία επιστρέφονται μόνο με την προσκόμιση του σχετικού συμβολαίου ασφάλισης ή του ισχύοντος δελτίου ΚΤΕΟ ή της βεβαίωσης περί μη οφειλής των τελών κυκλοφορίας, κατά περίπτωση, και της απόδειξης καταβολής του προστίμου.

Τα πρόστιμα

2) Κλιμακωτά πρόστιμα σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής των τελών κυκλοφορίας οχημάτων

Τα πρόστιμα διαμορφώνονται ως εξής:

• 25% επί του τέλους αν καταβληθεί εντός του Ιανουαρίου του επομένου έτους από το έτος καταβολής,
• 50% επί του τέλους αν καταβληθεί τον Φεβρουάριο,
• 100% αν καταβληθεί μετά το τέλος Φεβρουαρίου.

Σε κάθε περίπτωση το πρόστιμο δεν μπορεί να υπολείπεται των 30 ευρώ.

3) Καθορισμός διαδικασίας αδρανοποίησης και διαγραφής από τα Μητρώα οχημάτων

Ορίζεται ότι τα οχήματα που δεν έχουν ασφαλισθεί, δεν έχουν υποβληθεί σε ΚΤΕΟ και δεν έχουν καταβληθεί γι' αυτά τέλη κυκλοφορίας τα τελευταία 7 έτη, τίθενται σε καθεστώς προσωρινής αδράνειας. Στη συνέχεια ειδοποιούνται οι ιδιοκτήτες των οχημάτων ώστε είτε να προχωρήσουν στην οριστική αδρανοποίηση των οχημάτων και τη διαγραφή τους από τα μητρώα, είτε στη δήλωση ακινησίας τους, είτε, εφόσον προχωρήσουν στις απαραίτητες ενέργειες, στην επανακυκλοφορία τους. Προβλέπεται, επίσης, η συχνότητα των ελέγχων, οι συνέπειες της προσωρινής και οριστικής αδράνειας και οι κυρώσεις για παραβάσεις των σχετικών ρυθμίσεων.

Σημειώνεται ότι:

• Διευκολύνεται η διαγραφή οχήματος θανόντος και έχει παραδοθεί προς ολική καταστροφή και ανακύκλωση. Σε αυτή την περίπτωση η διαγραφή μπορεί να γίνει χωρίς να έχει μεταβιβαστεί το όχημα στους κληρονόμους.
• Σε περίπτωση χρήσης του οχήματος που έχει τεθεί σε οριστική αδράνεια ή έχει διαγραφεί επιβάλλεται στον κάτοχό του πρόστιμο 10.000 ευρώ, καθώς και τα τέλη κυκλοφορίας που αναλογούν στο όχημα για το έτος εντοπισμού.

Επιπρόσθετα, ορίζεται ότι εάν εντοπιστεί σε κυκλοφορία όχημα για το οποίο υποβλήθηκε δήλωση ακινησίας, είτε εντοπιστεί σταθμευμένο σε διαφορετικό σημείο από αυτό, το οποίο έχει δηλωθεί, αίρεται η ακινησία και επιβάλλεται πρόστιμο 10.000 ευρώ από την ΑΑΔΕ πέραν των τελών κυκλοφορίας και του προστίμου μη καταβολής τους. Σημειώνεται ότι ο έλεγχος διενεργείται κατόπιν έκδοσης εντολής ελέγχου ή κατόπιν ηλεκτρονικών διασταυρώσεων από την ΑΑΔΕ με άντληση στοιχείων από τους παραχωρησιούχους αυτοκινητοδρόμων καθώς και μέσω ειδικής εφαρμογής κινητών συσκευών για τη σάρωση πινακίδων.

Τέλος, προβλέπεται πως εάν επαναληφθεί η παράβαση εντός πενταετίας τότε το πρόστιμο τριπλασιάζεται και αφαιρείται για 3 έτη το δίπλωμα οδήγησης του ιδιοκτήτη ή κατόχου του οχήματος.

4) Ασφάλιση οχημάτων - Καθορισμός ενός συνεκτικού πλαισίου με ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2021/2118 (L 430) στο εθνικό Δίκαιο

Με την Οδηγία αυτή προβλέπεται:

• Η υποχρέωση του Επικουρικού Κεφαλαίου να αποζημιώνει ζημιωθέντες από αυτοκινητιστικά ατυχήματα καλύπτει πλέον και τις περιπτώσεις, όπου το όχημα που προκάλεσε τη ζημία ήταν ασφαλισμένο, αλλά η ασφαλιστική εταιρεία έχει τεθεί σε ασφαλιστική εκκαθάριση.
• Το Επικουρικό Κεφάλαιο παρέχει αποζημίωση όταν η ασφαλιστική εταιρεία που έχει πτωχεύσει ή έχει τεθεί σε εκκαθάριση εδρεύει σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (και προβλέπεται σχετική διαδικασία αναγωγής).
• Ενιαία μορφή στις βεβαιώσεις ιστορικού αξιώσεων αποζημίωσης τρίτων ώστε να καθίσταται εφικτή η εξακρίβωση της γνησιότητάς τους.
• Η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής της αίτησης ασφάλισης για τα αυτοκίνητα.

Επιπρόσθετα με άλλες διατάξεις του νομοσχεδίου ορίζονται τα εξής:

5) Απαραίτητες διατάξεις για τη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών μέσων (μετοχών, ομολόγων κλπ) που διακινούνται με χρήση τεχνολογίας blockchain.

Στόχος είναι η λήψη εφαρμοστικών μέτρων του Κανονισμού (ΕΕ) 2022/858 σχετικά με τις υποδομές της αγοράς τεχνολογίας κατανεμημένου καθολικού («Distributed Ledger Technology» ή «DLT»). Προς τον σκοπό αυτό:

• διευρύνεται ο ορισμός του χρηματοπιστωτικού μέσου, ώστε να περιλαμβάνει και τα χρηματοπιστωτικά μέσα (μετοχές, ομόλογα κλπ) που διακινούνται μέσω τεχνολογίας blockchain (DLT).
• ορίζεται η αρμόδια Αρχή για την εφαρμογή του Κανονισμού 2022/858 για τις επιχειρήσεις επενδύσεων και τα πιστωτικά ιδρύματα που διαχειρίζονται πολυμερείς μηχανισμούς διαπραγμάτευσης DLT.
• εισάγονται διατάξεις σχετικά με το πού καταχωρούνται τα χρηματοπιστωτικά μέσα DLT, ποιοι είναι οι δικαιούχοι, πώς μεταβιβάζονται και πώς συστήνονται εμπράγματα δικαιώματα.

6) Τροποποιήσεις στη διαδικασία εξαγοράς διακατεχόμενων ακινήτων του Δημοσίου

Πιο αναλυτικά:

• Αλλάζουν οι προϋποθέσεις υποβολής αίτησης εξαγοράς: Συγκεκριμένα καταργείται η προϋπόθεση ύπαρξης κτίσματος για την υποβολή της αίτησης (το υφιστάμενο πλαίσιο προβλέπει ότι πρέπει να υπάρχει κτίσμα που έχει ανεγερθεί το αργότερο έως την 31η.12.1991 σε περίπτωση 30ετούς κατοχής και το αργότερο έως την 31η.12.1981 σε περίπτωση 40ετούς κατοχής).
• Προστίθεται ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την άσκηση του δικαιώματος είναι η δήλωση του ακινήτου στο έντυπο Ε9 για τα πέντε τουλάχιστον χρόνια που προηγούνται, προκειμένου να είναι σαφές ότι οι αιτούντες θεωρούσαν πως το ακίνητο είναι δικό τους.
• Τίθεται δεκαήμερη προθεσμία για την ενημέρωση του αιτούντος σε περίπτωση που λείπουν δικαιολογητικά. Η απαίτηση για προσκομιδή αεροφωτογραφιών, καταργείται, καθώς δεν εξετάζεται πλέον η ύπαρξη ή μη ακινήτου.
• Επεκτείνεται η δυνατότητα του Δημοσίου να αποφασίσει εξαίρεση από το δικαίωμα εξαγοράς για λόγους δημοσίου συμφέροντος. Εντός εξαμήνου τα αρμόδια υπουργεία θα προσδιορίσουν αιτιολογημένα τις περιοχές ή τα ακίνητα ενδιαφέροντος τους, προκειμένου αυτά να εξαιρεθούν της διαδικασίας εξαγοράς.
• Επισπεύδεται η προθεσμία υποβολής της συναίνεσης της Εταιρείας Ακινήτων του Δημοσίου σε 2 μήνες από 3 μήνες, που προβλεπόταν αρχικά.

Το τίμημα εξαγοράς σε ειδικές περιπτώσεις αμφισβήτησης της κυριότητας του δημοσίου ακινήτου διαμορφώνεται με έκπτωση:

• 50% για αιτούντα που έχει αναγνωρισθεί από πρωτοβάθμιο δικαστήριο ως κύριος του ακινήτου ή που έχει αναγραφεί ως κύριος στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές και έχει ασκηθεί αγωγή από το Δημόσιο ή δεν έχει παρέλθει η προθεσμία άσκησης αγωγής.
• 70% αν ο αιτών έχει ασκήσει ένδικο μέσο κατά δικαστικής απόφασης για την αναγνώριση της κυριότητας του ακινήτου έως την 31η.12.2022.

Η ειδική πρόβλεψη

Ειδική πρόβλεψη υπάρχει για ακίνητο που καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες του αιτούντα ή του αρχικού δικαιοπαρόχου ως αποτέλεσμα μαζικής εγκατάστασης πληθυσμιακών ομάδων πριν το 1964. Σε αυτή την περίπτωση το τίμημα αντιστοιχεί στο 20% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.

Επιπλέον, αναμορφώνεται η Επιτροπή που έχει συσταθεί στη Γενική Γραμματεία Φορολογικής Πολιτικής και Δημόσιας Περιουσίας Επιτροπή για την υλοποίηση της εξαγοράς των δημοσίων ακινήτων.

Τέλος, με επιπλέον διατάξεις:

• Αυξάνεται η διάρκεια της Σύμβασης Παραχώρησης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και του Οργανισμού Λιμένος Κέρκυρας ΑΕ, από 40 σε 67 έτη από την ημερομηνία υπογραφής της.
• Παρατείνονται οι συμβάσεις υπαλλήλων με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου της ΑΑΔΕ οι οποίοι έχουν προσληφθεί προκειμένου να συνεισφέρουν στην υλοποίηση έργων που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Επιπλέον, παρατείνονται έως την 31η.12.2025, οι συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου του προσωπικού της Γενικής Διεύθυνσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών της ΑΑΔΕ. Η παράταση αυτή δεν τις μετατρέπει σε συμβάσεις αορίστου χρόνου.