Τι αλλάζει με τα πρόστιμα του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας

Η αλήθεια είναι ότι ο νόμος 4530 που ψηφίστηκε από τη Βουλή τον Μάρτιο φέρνει μαζί του πολλές αλλαγές, που δεν αφορούν μόνο τα ΙΧ αλλά συνολικά την κυκλοφορία των οχημάτων, επιβατικών και επαγγελματικών αυτοκινήτων, φορτηγών και μοτοσικλετών. Από τις πιο πολυσυζητημένες διατάξεις του είναι βέβαια αυτές που αφορούν τα πρόστιμα για τις παραβάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ).

Εν αναμονή της έκδοσης μιας σειράς υπουργικών αποφάσεων και των εκθέσεων των ειδικών επιτροπών (αναμένονται το φθινόπωρο) με τις οποίες θα οριστικοποιηθούν και θα τεθούν σε πλήρη εφαρμογή οι νέες ρυθμίσεις, παρουσιάζουμε την πιο ενδιαφέρουσα – για την πλειοψηφία των οδηγών – πλευρά του νέου ΚΟΚ. Αυτήν που αφορά τις παραβάσεις και τα πρόστιμα.

Ένα νέο στοιχείο που έφερε, λοιπόν, ο νόμος 4530 είναι η κατηγοριοποίηση των παραβάσεων που κατατάσσονται ανάλογα με την επικινδυνότητά τους σε τρεις κατηγορίες:

1. χαμηλής επικινδυνότητας (Ε1)
2. μεσαίας επικινδυνότητας (Ε2)
3. υψηλής επικινδυνότητας (Ε3)

Ενώ, ανεξάρτητα από την κατηγορία επικινδυνότητας, οι παραβάσεις μπορεί να κατατάσσονται σε δύο επιπλέον κατηγορίες, για τις οποίες προβλέπονται μόνο διοικητικές κυρώσεις (αφαίρεση διπλώματος ή/και άδειας κυκλοφορίας) και όχι πρόστιμα:

1. πολύ υψηλής συχνότητας πρόκλησης ατυχημάτων (Σ1)
2. αντικοινωνικής οδικής συμπεριφοράς (Σ2)

Η τελική κατηγοριοποίηση αναμένεται το φθινόπωρο, με υπουργική απόφαση που θα εκδοθεί μετά από εισηγήσεις αρμοδίων επιτροπών. Με την ίδια απόφαση θα καθοριστούν επακριβώς και τα πρόστιμα ανά κατηγορία. Για τις παραβάσεις χαμηλής επικινδυνότητας (Ε1) τα πρόστιμα θα φτάνουν έως και τα εκατό (100) ευρώ, για τις παραβάσεις μεσαίας επικινδυνότητας τα τριακόσια (300) ευρώ (€ 101 – 300), ενώ για τις παραβάσεις υψηλής επικινδυνότητας εξακόσια (600) ευρώ (€ 301 έως 600).

Ποιες παραβάσεις εξαιρούνται

Μέχρι τότε εξακολουθούν να ισχύουν τα πρόστιμα του ΚΟΚ όπως τα γνωρίζαμε πριν την ψήφιση του νόμου, μειωμένα κατά 50%. Θυμίζουμε στο σημείο αυτό ότι με βάση τον προηγούμενο ΚΟΚ, εφόσον το πρόστιμο καταβαλλόταν εντός 10ημέρου από την παράβαση, υπήρχε έκπτωση 50%. Με το νέο νόμο υπήρξε μια εκλογίκευση της κατάστασης, αφού δίνεται η δυνατότητα και σε αυτούς που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να πληρώσουν άμεσα, να καταβάλλουν μειωμένο ποσό.

Από την έκπτωση αυτή εξαιρέθηκαν η κατανάλωση αλκοόλ (200 έως 2.000 ευρώ, ανάλογα με την ποσότητα που θα ανιχνευθεί)*, η παραβίαση του “STOP” (€ 700), το «κόκκινο» (€ 700), οι γνωστές «μαγκιές»(για επίδειξη ικανότητας, εντυπωσιασμού, ανταγωνισμού κάνει λόγο ο νόμος) αλλά και οι γνωστές «κόντρες» (€ 700), η πλημμελής σήμανση εργασιών που εκτελούνται στους δρόμους (€ 1.500) και το αντικανονικό προσπέρασμα (€ 700). Γεγονός που δίνει μια πρώτη αίσθηση για μια ομάδα παραβάσεων που θα ενταχθούν στην κατηγορία «Ε3», υψηλής επικινδυνότητας.

Σημειωτέον ότι για αυτές τις παραβάσεις προβλέπονται «έξτρα» κυρώσεις σε περίπτωση υποτροπής: ο οδηγός που θα υποπέσει στην ίδια παράβαση για τρίτη φορά μέσα σε διάστημα πέντε (5) ετών, χάνει -δια βίου- το δίπλωμά του!

Μια άλλη πολυσυζητημένη διάταξη του νέου νόμου είναι αυτή που συνδέει τα πρόστιμα με το εισόδημα του παραβάτη. Δεν πρόκειται για ελληνική πρωτοτυπία, πρόκειται για μέτρο που – σε πείσμα όσων έσπευσαν να κριτικάρουν το νομοσχέδιο - έχει εφαρμοστεί με επιτυχία σε προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ελβετία και η Σουηδία, που σίγουρα δεν φημίζονται για... «αντικαπιταλιστικές» ιδεοληψίες ή συμπεριφορές.

Κριτήριο το εισόδημα

Αν λοιπόν ο παραβάτης έχει ετήσιο ατομικό φορολογητέο εισόδημα από πενήντα έως εκατό χιλιάδες ευρώ (€ 50.001 - 100.000) πληρώνει τα διπλά (αύξηση 100%), ενώ αν το εισόδημά του ξεπερνά τις εκατό χιλιάδες ευρώ (€ 100.000) το πρόστιμο τριπλασιάζεται (αύξηση 200%). Αυτό είναι κάτι που θα τεθεί σε εφαρμογή με κοινή υπουργική απόφαση (Υπ. Εσωτερικών, Οικονομικών και Μεταφορών), ενώ υπάρχει δυνατότητα για τροποποίηση των παραπάνω ποσών και ποσοστών, πάλι με υπουργική απόφαση.

Τέλος, σημειώστε ότι η αύξηση των ορίων ταχύτητας πέρασε μόνο κατά ένα μέρος στο νέο νόμο, αφού δεν αυξήθηκε στα 150 km/h η ανώτατη ταχύτητα σε συγκεκριμένα τμήματα των αυτοκινητοδρόμων, όπως είχε αρχικά λεχθεί. Αυξήθηκε όμως η ελάχιστη επιτρεπόμενη ταχύτητα στις εθνικές οδούς από τα 50 στα 70 km/h. Θυμίζουμε στο σημεία αυτό ότι με βάση τη μείωση κατά 50% των προστίμων του νόμου 4530, η υπέρβαση του ορίου ταχύτητας έως 20 km/h κοστίζει 20 ευρώ, άνω των 20 km/h 50 ευρώ, ενώ αν κανείς τρέχει με ταχύτητα μεγαλύτερη των 30 km/h από αυτήν που ορίζει η σχετική πινακίδα το πρόστιμο φτάνει τα 175 ευρώ. Το ίδιο πρόστιμο (€ 175) πληρώνει κανείς αν κινείται σε αυτοκινητόδρομο με ταχύτητα άνω των 150 km/h, ή στο υπόλοιπο οδικό δίκτυο με ταχύτητα άνω των 120 km/h.

*Σημειώστε ότι ανάλογα με τον σωματότυπό σας και το αν έχετε φάει ή όχι, με δύο «δυνατά» ποτά (0,25mg/l έως 0,40 mg/l εκπνεόμενου αέρα) κινδυνεύετε να βρεθείτε στα όρια των 200 ευρώ και με 3-4 ποτά (0,40mg/l έως 0,60 mg/l), στα 700 ευρώ.

Μέχρι την έκδοση των υπουργικών αποφάσεων που θα επανακαθορίζουν πρόστιμα και κυρώσεις για όλες τις παραβάσεις, καλό θα είναι να έχουμε υπόψη μας ότι τιμωρούνται με επί τόπου αφαίρεση πινακίδων και διπλώματος για εξήντα(60) ημέρες: η χρήση κινητού χωρίς bluetooth (30 ημέρες με τον παλιό ΚΟΚ), το παρκάρισμα σε ράμπες διάβασης (ή σε θέσεις στάθμευσης) ατόμων με αναπηρία (μόνο πρόστιμο – όχι αφαίρεση άδειας με τον παλιό ΚΟΚ), η χρήση της Λωρίδας Έκτακτης Ανάγκης (Λ.Ε.Α.) για προσπέρασμα άλλων οχημάτων (20 μέρες με τον παλιό ΚΟΚ), η ρήψη αντικειμένων (σκουπιδιών, τσιγάρων κλπ.) από το παράθυρο (10 ημέρες με τον παλιό ΚΟΚ), η μη χρήση ζώνης ασφαλείας ή προστατευτικού κράνους (10 ημέρες μόνο το δίπλωμα για τον οδηγό, 20 ημέρες αν ο επιβάτης είναι «ανασφάλιστος» με τον παλιό ΚΟΚ), η μεταφορά παιδιών χωρίς ειδικό κάθισμα ασφαλείας και η κίνηση φορτηγών και λεωφορείων στην αριστερή λωρίδα (20 ημέρες με τον παλιό ΚΟΚ).

Σε περίπτωση, μάλιστα, υποτροπής μέσα σε διάστημα έξι (6) μηνών, η άδεια οδήγησης αφαιρείται για διπλάσιο χρονικό διάστημα και ο παραβάτης υποχρεούται να ξαναδώσει εξετάσεις για δίπλωμα.