The Sandman: Πώς ένα «μη κινηματογραφικό» κόμικ έγινε η δημοφιλέστερη σειρά στο Netflix

Μία από τις πιο δημοφιλείς και επιτυχημένες σειρές κόμιξ όλων των εποχών, το βραβευμένο αριστούργημα «The Sandman» του Neil Gaiman, το οποίο κυκλοφορεί στην Ελλάδα από τις εκδόσεις Anubis, έθεσε τον πήχη για ιστορίες λυρικής φαντασίας που στοχεύουν ένα πιο ώριμο κοινό στη σύγχρονη βιομηχανία των κόμιξ. Εικονογραφημένη από τους πιο χαρισματικούς καλλιτέχνες, η σειρά είναι ένα πλούσιο μείγμα μοντέρνας και αρχαίας μυθολογίας, όπου συνυπάρχουν αρμονικά η σύγχρονη λογοτεχνία, το ιστορικό δράμα και οι θρύλοι.

Πρωτοεκδόθηκε από την DC Comics το 1989 και θεωρείται ευρέως ως ένα από τα πιο έξυπνα, προκλητικά και ευφάνταστα κόμιξ που έχουν δημιουργηθεί ποτέ. Ακολουθεί τον Μορφέα, τον άρχοντα των ονείρων, καθώς προσπαθεί ν' ανοικοδομήσει το βασίλειό του μετά την φυλάκισή του από τους ανθρώπους για σχεδόν 100 χρόνια. Ταξιδεύει στην Κόλαση για να συναντήσει τον Εωσφόρο- εντοπίζει έναν απατεώνα εφιάλτη που ονομάζεται Κορινθιακός, ο οποίος έχει δόντια για μάτια- κάνει μια συμφωνία με τον Ουίλιαμ Σαίξπηρ- και ξεκινά μια μακρά, προσωπική αναζήτηση για να αναιρέσει τις αμαρτίες της οικογένειάς του, των Ατέλειωτων, αιώνιων προσωποποιήσεων πτυχών, όπως ο Θάνατος, η Επιθυμία και η Απελπισία.

Σε μεγάλο βαθμό χωρισμένα μεταξύ του κόσμου της εγρήγορσης και του βασιλείου των Ονείρων, τα κόμιξ αφηγούνται με μια αμείλικτη αίσθηση ωριμότητας, βάθους και φιλοδοξίας. Πρόκειται για θεματικά πολύπλοκα έργα - ιστορίες για τη βαθιά φύση των ιστοριών - σχεδιασμένα, χρωματισμένα και με αποχρώσεις από διάφορους καλλιτέχνες, αλλά ενωμένα από μια αισθητική που είναι γοτθική, σουρεαλιστική και μελαγχολική. Με την κυκλοφορία της, η σειρά σημείωσε επιτυχία σε κοινό και κριτικούς και χαιρετίστηκε ως ο ηγέτης ενός νέου κύματος κόμιξ: αυτών που, αντί να είναι για παιδιά, είχαν ένα πιο σοβαρό, λογοτεχνικό βάρος.

Είναι επίσης ένα έργο για το οποίο ο ίδιος ο Gaiman είναι έντονα περήφανος. «Αισθάνομαι ότι το "Sandman" είναι η κληρονομιά μου» έχει πει σε συνέντευξή του. Ωστόσο, όπως θ' ανακάλυπτε ο ίδιος αργότερα, το Χόλιγουντ σίγουρα δεν το θεωρούσε έτσι. Αντιθέτως, καθ' όλη τη δεκαετία του '90 και σε μεγάλο μέρος των αρχών του 21ου αιώνα, ο Sandman θεωρήθηκε λιγότερο ως ένα πολύτιμο και μοναδικό παιδί και περισσότερο ως ένα ακόμη εγχείρημα με θέμα τους υπερήρωες που θα δημιουργούσε σταθερά κέρδη.

Οι αποτυχημένες προσαρμογές

Ο ίδιος, για πολλά χρόνια, αντιστεκόταν στις προσπάθειες να διασκευαστεί κάποια από τις 3.000 σελίδες της ιστορίας, αλλά αποφάσισε ότι αυτή τη φορά θα πρωτοστατούσε ο ίδιος. Η σειρά του Netflix έκανε πρεμιέρα στις 5 Αυγούστου, με τον πρώτο κύκλο ν' αποτελείται από δέκα επεισόδια. Στη δημιουργική ομάδα συναντάμε τους David S. Goyer, Allan Heinberg και βέβαια τον Neil Gaiman, ενώ στο εντυπωσιακό καστ έχουμε μεταξύ άλλων τους Tom Sturridge, Jenna Coleman, Gwendoline Christie, David Thewlis, Stephen Fry και Boyd Holbrook. «Αν κάποιος είχε ποτέ προσπαθήσει να κάνει ταινία το "Game of Thrones", ούτε αυτό θα είχε πετύχει. Χρειάζεσαι χώρο για μια μεγάλη ιστορία. Χρειάζεσαι χρόνο για να ενδιαφερθείς για τους χαρακτήρες. Στην πρώτη σεζόν του "Sandman", είχαμε 340 ρόλους σε αυτά τα πρώτα 10 επεισόδια. Είναι πάρα πολλοί άνθρωποι» έχει δηλώσει.  

Όλα ξεκίνησαν το 1991, όταν έστειλαν τον Neil να συναντήσει ένα από τα στελέχη της Warner Bros και του είπε: «υπάρχει συζήτηση για μια ταινία Sandman». Εκείνος απάντησε: «Σας παρακαλώ μην το κάνετε. Κάνω το κόμικ και θα ήταν απλώς ένας αντιπερισπασμός». Και μου λέει: «Κανείς δεν έχει έρθει ποτέ στο γραφείο μου και να μου ζητήσει να μην κάνω ταινία». Κι εγώ είπα: «Εγώ το κάνω». Τότε είπε: «Εντάξει, δεν θα κάνουμε ταινία». Αυτό κράτησε περίπου μέχρι το 1996 - την ίδια χρονιά που τελείωσε η αρχική σειρά του Gaiman με το «Sandman».

Οι σεναριογράφοι Ted Elliott και Terry Rossio, οι οποίοι θα δημιουργούσαν στη συνέχεια το «Shrek» και το franchise των «Πειρατών της Καραϊβικής», προσλήφθηκαν για να γράψουν ένα από τα πρώτα προσχέδια. Το ζευγάρι ήταν μεγάλοι θαυμαστές των κόμιξ και το σενάριο που παρέδωσαν είχε ως στόχο να συλλάβει την ουσία του αρχικού υλικού, συμπεριλαμβανομένης μιας βινιέτας που διαδραματίζεται γύρω από τα όνειρα των γατών. Όταν το δίδυμο, όμως, παρέδωσε το σενάριό του, τους είπαν ότι η Warner Bros το μίσησε τόσο πολύ που θεωρήθηκε «μη παραδοτέο», πράγμα που σημαίνει ότι θα τους αρνούνταν την αμοιβή τους.

Από εκεί και πέρα, λέει ο Gaiman, τα σενάρια που του έστελναν γίνονταν όλο και χειρότερα, με την αρχική ιστορία να κατακρεουργείται πέρα από κάθε αναγνώριση. Το 2013, έγινε άλλη μία προσπάθεια, ωστόσο, ούτε αυτή ευδοκίμησε, καθώς το «The Sandman» μαζί με άλλες ιδιοκτησίες της DC Comics, μεταφέρθηκε στη θυγατρική της Warner Bros, τη New Line Cinema.

Γιατί μεταφέρθηκε στη μικρή οθόνη

Το γεγονός ότι ο «Sandman» μπορεί τώρα να γίνει ως μια σε μεγάλο βαθμό πιστή τηλεοπτική σειρά λέει πολλά για το πόσο έχει αλλάξει το μέσο. «Η αλήθεια του να κάνεις τηλεόραση είναι ότι ποτέ δεν υπάρχουν αρκετά χρήματα και ποτέ δεν υπάρχει αρκετός χρόνος, αλλά τώρα είναι κάτι που μπορείς να το αντιμετωπίσεις» εξηγεί ο Gaiman. Επίσης, υπάρχει πλέον μια ευρύτερη πολιτιστική αγκαλιά της επιστημονικής φαντασίας και της φαντασίας. Αυτή είναι, άλλωστε, η εποχή της Marvel και του «Game of Thrones», του «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών» και του «Dune», των τηλεοπτικών προσαρμογών βιβλίων του Gaiman, όπως το «Good Omens» και το «American Gods». Πρόκειται για μια αλλαγή που συνέπεσε με την αυξανόμενη επιρροή του ίδιου του συγγραφέα.

Η συμβολή του Gaiman στη σειρά κυμαίνεται από την υπογραφή του concept art μέχρι την επιλογή του Βρετανού ηθοποιού Tom Sturridge ως Morpheus: ένας χαρακτήρας που μπορεί να μετακινείται μεταξύ διαφορετικών μορφών και εθνοτήτων (και το κάνει στη σειρά), αλλά που είναι κυρίως αναγνωρίσιμος ως ένας άνδρας ψηλός, λεπτός και χλωμός σαν κόκαλο. 

Η πρώτη σεζόν διασκευάζει τους δύο πρώτους τόμους - που αριθμούν 16 τεύχη - των κόμιξ, «Πρελούδια και Νυχτωδίες» και «Το Κουκλόσπιτο». Ακολουθούν τον Μορφέα που προσπαθεί να εντοπίσει πανίσχυρα αντικείμενα που του έχουν κλαπεί όσο ήταν σε αιχμαλωσία. Στο παρασκήνιο, εν τω μεταξύ, ο εφιάλτης Corinthian του Boyd Holbrook, ο οποίος, παράλληλα με το να γίνει η ατραξιόν - σταρ σ' ένα συνέδριο κατά συρροή δολοφόνων, έχει ανακαλύψει ένα κορίτσι που μπορεί να κρατάει το κλειδί για την καταστροφή του Dream.

Για τον ίδιο τον Gaiman, η επανεξέταση του «The Sandman» μετά από τόσα χρόνια ήταν μια παράξενη, συναρπαστική εμπειρία. Όταν πρωτοδημιούργησε το κόμιξ στα τέλη της δεκαετίας του '80, προσπάθησε ν' αφηγηθεί μια ιστορία που εξέταζε τι κάνει ο 20ός αιώνας με τη μυθολογία, σε αυτήν και για αυτήν. Έχοντας αυτό κατά νου, είχε επίσης ως στόχο να κάνει τα κόμιξ όσο το δυνατόν πιο περιεκτικά, με τις ιστορίες να εξερευνούν διαφορετικούς πολιτισμούς και μυθολογίες, καθώς και να είναι μπροστά από την εποχή τους όσον αφορά τους γκέι και τους τρανσέξουαλ χαρακτήρες. Η ιστορία του Neil Gaiman τιμήθηκε συνολικά με 26 βραβεία Eisner και ήταν υποψήφια για τα βραβεία Hugo και Bram Stoker.

Ερωτηματικό αν θα υπάρξει 2η σεζόν στο Netflix

Η τηλεοπτική μεταφορά του «The Sandman» συνεχίζει να βρίσκεται στην παγκόσμια λίστα Top10 του Netflix για σχεδόν τρεις εβδομάδες από την κυκλοφορία της. Έχουν προβληθεί πάνω από 127,5 εκατομμύρια ώρες- ωστόσο, ο Neil Gaiman δεν είναι σίγουρος ότι θα υπάρξει δεύτερη σεζόν από το Netflix, νιώθοντας ότι «μπορεί να μην είναι αρκετό».

Με την τάση του Netflix ν' ακυρώνει σειρές και τη Warner Bros. Discovery -οι παραγωγοί της σειράς- ν' αποσύρουν πρόσφατα έργα, οι θαυμαστές είναι μάλλον επιφυλακτικοί για το μέλλον του «The Sandman». Τα πιο πρόσφατα σχόλια του Gaiman έδειξαν ότι ίσως υπάρχει ακόμα ελπίδα. Με ανάρτηση που έκανε στο Twitter, δήλωσε ότι η σειρά θα μπορούσε ενδεχομένως να μεταβεί σε άλλη πλατφόρμα, ακόμη και αν το Netflix «τραβήξει την πρίζα».

Η σειρά κόμικς «Sandman» του Neil Gaiman αποτελεί σταθερή αξία για πάνω από δύο δεκαετίες. Τα μοναδικά γραφικά και τα σκοτεινά θέματα της σειράς κόμιξ έχουν αποκτήσει φανατικούς οπαδούς και φαινόταν σχεδόν αδύνατο να μεταφερθεί η σειρά στον κινηματογράφο ή την τηλεόραση, δεδομένης της εκπληκτικής οπτικής του πρωτότυπου έργου μαζί με την έντονη αφηγηματική δομή. Όμως η νέα σειρά του Netflix κατέστειλε όλες τις αμφιβολίες σχετικά με τη δυνατότητα προσαρμογής της σειράς. 

Το «The Sandman» βρίσκεται στο Top 10 της λίστας σε περισσότερες από 93 χώρες και ηγείται της λίστας στο νούμερο 1 σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αυστραλία, η Ινδία, το Πακιστάν, η Ιταλία, ο Καναδάς, η Βραζιλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Ουκρανία και πολλές άλλες.

Ποιος είναι ο Neil Gaiman

Ο Neil Gaiman βρίσκεται στη λίστα των New York Times ως συγγραφέας best seller μυθιστορημάτων, διηγημάτων, σεναρίων και graphic novels για όλες τις ηλικίες. Κάποια από τα πλέον διάσημα έργα του είναι το «American Gods», το οποίο απέσπασε τα βραβεία Hugo, Nebula, Bram Stoker και Locus, το «The Graveyard Book», που είναι το πρώτο βιβλίο που κέρδισε τόσο το Newbery όσο και το Carnegie Medal, και το «The Ocean at the End of the Lane», που κέρδισε τον τίτλο του Book of the Year για το 2013 στα National Book Awards του Ηνωμένου Βασιλείου.

Το πιο πρόσφατο βιβλίο του, το «Norse Mythology», είναι μια διασκευή των μύθων του σκανδιναβικού Πάνθεου και των γιγάντων όπως αφηγούνται στις έμμετρες Eddas, ενώ, το 2019, το μυθιστόρημα που συνέγραψε μαζί με τον Sir Terry Pratchett με τίτλο «Good Omens» μεταφέρθηκε σε μια μίνι σειρά έξι επεισοδίων για το BBC και τα Amazon Studios με μεγάλη επιτυχία. Επιπρόσθετα, ο Gaiman είναι καθηγητής Καλών Τεχνών στο Bard College. Έχει τέσσερα παιδιά και είναι παντρεμένος με τη συγγραφέα και καλλιτέχνιδα Amanda Palmer.