Οι Έλληνες διαβάζουν σήμερα ποίηση κ. Τριαντάφυλλε Η. Κωτόπουλε;

Με πολλές σημαντικές διεθνείς συμμετοχές και ένα πλούσιο πρόγραμμα εκδηλώσεων θα πραγματοποιηθεί φέτος το «5ο Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Πάτρας – Patras World Poetry Festival» που θα πραγματοποιηθεί από την 1η έως τις 4 Σεπτεμβρίου σε διαφορετικούς χώρους πολιτισμού της Πάτρας και όχι μόνο.

Έπειτα από δύο χρόνια διαδικτυακής διεξαγωγής του φεστιβάλ, η Πάτρα θα έχει τη χαρά να φιλοξενήσει και πάλι δια ζώσης 65 σημαντικούς ποιητές από 12 διαφορετικές χώρες εκ των όποιων οι 28 από το εξωτερικό. Μεταξύ άλλων, οι Don Schofield, Mattia Tarantino, Weiner Sennyei Tibor, Petra Kolmancic, Josef Hrdlicka, Κούλα Αδαλόγλου, Γιάννης Αλεξανδρόπουλος, Πόπη Αρωνιάδα, Άννα Αφεντουλίδου, Νίκος Κατσαλίδας, Γιώργος Κοζίας και Αλέξανδρος Κορδάς. Το φετινό πρόγραμμα επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις για τους συμμετέχοντες και το κοινό, με επισκέψεις σε αναγνώσεις σε ιδιαίτερους χώρους και με εναλλακτικούς τρόπους. 

Ο πρόεδρος του «Διεθνούς Φεστιβάλ Ποίησης Πάτρας» Τριαντάφυλλος Η. Κωτόπουλος, μιλώντας στο ethnos.gr, τονίζει πως το όραμα του φεστιβάλ είναι να προβάλει την ελληνική λογοτεχνική δημιουργία παγκοσμίως και να καταστήσει την πρωτεύουσα της Δυτικής Ελλάδας ένα ευρωπαϊκό κέντρο λογοτεχνίας. Μέσα από τις δράσεις του συνομιλεί με έδρες ελληνικών σπουδών ανά τον κόσμο και καταγράφει τη σύγχρονη ποιητική παραγωγή.

Το Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Πάτρας κλείνει φέτος πέντε χρόνια. Πώς ξεκινήσατε και πώς φτάσατε σε αυτό το σημείο;

Η έμπνευση και το όραμα της Δημιουργίας ενός Φεστιβάλ Ποίησης στην Πάτρα ανήκει στον πατρινό ποιητή Αντώνη Σκιαθά. Εγώ κλήθηκα ν' αναλάβω τη θέση του Προέδρου, με όποιες υποχρεώσεις συνεπάγεται κάτι τέτοιο, από τη δεύτερη χρονιά του. Εμφατικά να σημειώσω ότι μέχρι τώρα συνοδοιπορούμε με τον Αντώνη με θαυμαστό τρόπο.

Γιατί επιλέξατε την Πάτρα ως χώρο διεξαγωγής του φεστιβάλ;

Η επιλογή έγινε με γνώμονα τη «γενέθλια» πόλη. Ο Σκιαθάς γεννήθηκε στην Αθήνα, αλλά έχει πολιτογραφηθεί πατρινός πλέον. Στην πορεία ονειρευτήκαμε να καταστήσουμε την Πάτρα τοπόσημο πολιτισμού. Να την αναδείξουμε ως εκείνον τον αστικό χώρο που υπηρετεί, τον ποιητικό λόγο και τον αναδεικνύει διεθνώς. Άλλωστε έχει μεγάλη ιστορία και στην ποίηση η Πάτρα.

Ποιες ηλικίες αφορά το φεστιβάλ και ποια είναι η αντιμετώπιση του κόσμου σε όλο αυτό;

Το Φεστιβάλ είναι μια γιορτή. Αλλά μια γιορτή που αφήνει χνάρι και αποτύπωμα σε όλη τη διάρκεια της χρονιάς. Δεν αφορά συγκεκριμένες ηλικίες. Νεότεροι και μεγαλύτεροι από διάφορες χώρες βιώνουν μια μοναδική ώσμωση και ανταλλάσσουν λόγο, ιδέες και συναισθήματα. Πολλοί άνθρωποι από διάφορα μέρη του κόσμου, εδώ σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε η επί δύο χρόνια διεξαγωγή του διαδικτυακά (αλλά με τηλεοπτικές προδιαγραφές) και διά ζώσης, μας παρακολουθούν και επικοινωνούν τέσσερα χρόνια μαζί μας. Εκ του σύνεγγυς επιστρέφουμε δυναμικά φέτος. Στην Πάτρα ομιλούμε για μια κοσμογονία, που για να είμαι ειλικρινής δεν μπορούσα να τη φανταστώ. Πρέπει να το ζήσει κάποιος/α για να αντιληφθεί το μέγεθος και την επίδραση του.

Αντιμετωπίσατε δυσκολίες όλα αυτά τα χρόνια; Οι κρατικοί μηχανισμοί σας έχουν στηρίξει;

Πολλές. Οι δυσκολίες δεν λείπουν. Είμαστε όμως πεισματάρηδες. Θεωρούμε ότι δεν υπάρχουν μόνο προβλήματα, αλλά και οι λύσεις τους. Απαιτεί δουλειά μια τέτοιας εμβέλειας διοργάνωση. Μας στήριξε όλα τα χρόνια η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Δυτικής Ελλάδας, το Πανεπιστήμιο Πατρών, το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας και το Μεταπτυχιακό Δημιουργικής Γραφής που εδρεύει εκεί (θερμές ευχαριστίες, γιατί αυτός είναι ο «δικός» μου χώρος) και πολλοί/ες επιχειρηματίες της πόλης, καθένας/καθεμιά με τον τρόπο τους. Επιτρέψτε μου να αναφέρω εκπροσωπώντας στο πρόσωπό του όλους και όλες τον κ. Δούρο.

Έπειτα από δύο χρόνια διαδικτυακής διεξαγωγής του φεστιβάλ, η Πάτρα θα έχει τη χαρά να φιλοξενήσει και πάλι δια ζώσης 65 σημαντικούς ποιητές από 12 διαφορετικά κράτη. Η επιλογή των προσώπων με ποιο κριτήριο γίνεται κάθε χρόνο;

Είναι κώδικας και αρχή ζωής για εμάς να μην υπάρχουν αποκλεισμοί κανενός είδους. Προσπαθούμε να φιλοξενούμε κάθε χρονιά ορισμένους/ες από τους/τις σημαντικότερους/ες ποιητές/τριες της Ελλάδας και της Κύπρου πέρα από τις διεθνείς προσωπικότητες. Προφανώς δεν μπορούμε να τους/τις προσκαλέσουμε όλους και όλες, αλλά φιλοδοξούμε στην πορεία του χρόνου να δώσουμε πολλές ευκαιρίες. Ως ακαδημαϊκός δάσκαλος που θεραπεύω το γνωστικό αντικείμενο της γραφής επιτρέψτε μου να έχω τα κριτήρια για να αξιολογήσω τον ποιητικό και τον στιχουργικό λόγο, με τον όποιο φυσικά υποκειμενισμό. Συζητάμε πολύ με την επιστημονική μας ομάδα με τον κ. Σκιαθά και προβληματιζόμαστε διαρκώς. Νομίζω ότι οι επιλογές μας μέχρι σήμερα μας δικαιώνουν.

Με ποιο τρόπο πιστεύετε ότι το συγκεκριμένο φεστιβάλ συμβάλλει στον πολιτισμό της χώρας και ποια τα περιθώρια εξέλιξης του;

Ο ποιητικός λόγος είναι ίαση ψυχής από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Οι Αιγύπτιοι θεωρούσαν πως η ποίηση θεραπεύει και προέβαιναν στην κατάποση παπύρων με αναγραφή ποιημάτων… ο Σορανός, ένας ελληνικής καταγωγής γιατρός που έζησε στη Ρώμη τον 1ο και 2ο μ.Χ. αιώνα συνέστηνε, «συνταγογραφούσε» υπό μία άποψη, κωμωδίες και τραγωδίες σε όσους έπασχαν από κατάθλιψη και μανία. Σήμερα δεν στεκόμαστε μόνο στη θεραπευτική λειτουργία της ποίησης και της τέχνης γενικότερα. Τα ποιήματα προβληματίζουν, μας οδηγούν σε αναστοχασμό, μας προτρέπουν να γίνουμε πιο παρατηρητικοί και να φιλοσοφήσουμε, αλλά και να παρεμβούμε στα πολιτικά δρώμενα.

Το κομμάτι της ποίησης από πότε άρχισε να σας ελκύει;

Από την αρχή των γυμνασιακών μου χρόνων. Θυμάμαι ότι ένιωσα την ανάγκη τότε να γράψω κάτι, το έχω ακόμη, μετά τις πρώτες μας επαφές με την ελληνική ποίηση. Αυτό ήταν. Δεν την εγκατέλειψα ποτέ.

Διαβάζουν σήμερα οι Έλληνες ποίηση;

Θα απαντήσω ευφυολογώντας και δανειζόμενος, περίπου, τη ρήση του καλού μας φίλου και εξαιρετικού ποιητή Τίτου Πατρίκιου. Στην Ελλάδα η ποίηση περισσότερο γράφεται και λιγότερο διαβάζεται. Αλλά αυτό ακριβώς τη συντηρεί… Θέλουμε περισσότερη ανάγνωση καλών ποιημάτων και ποιητικών συλλογών. Κάτι γίνεται τελευταία και στα σχολειά μας. Από τη φετινή χρονιά πετύχαμε, συνέγραψα με ομάδα φιλολόγων το Νέο Πρόγραμμα Σπουδών για τη Λογοτεχνία στο Λύκειο, να διδάσκεται ολόκληρη ποιητική συλλογή στη βαθμίδα αυτή. Θα αποδώσει καρπούς άμεσα η κίνηση είμαι σίγουρος. Κακά τα ψέματα η σχολική κουλτούρα και ο λογοτεχνικός της κανόνας καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τις αναγνωστικές μας επιλογές και τη σχέση που καλλιεργούμε εν γένει με την τέχνη. Ευτυχώς ευκαιρίες υπάρχουν διά βίου

Ποιος είναι ο εχθρός του ποιητή;

Η έλλειψη ευαισθησίας, ενσυναίσθησης και παρατηρητικότητας, η απομάκρυνση από τα κοινά, ο εγκλεισμός στον περίκλειστο χώρο της ατομικότητας.

Το 5ο Διεθνές Συνέδριο «Δημιουργική Γραφή», στο οποίο είστε εμπνευστής, αποκτά πλέον διεθνώς αναγνωρισμένο προφίλ, αφού σε λίγες ημέρες θα πραγματοποιηθεί στους χώρους του Πανεπιστημίου του Παλέρμο. Πώς προέκυψε αυτή η συνεργασία;

Έχουμε διοργανώσει την τελευταία δεκαετία 4 διεθνή συνέδρια «Δημιουργικής Γραφής» με σπουδαίες συμμετοχές παγκοσμίου κύρους προσωπικοτήτων από τον χώρο της συγγραφής αλλά της ακαδημαϊκής κοινότητας. Καμαρώνουμε πάρα πολύ, αλλά συναισθανόμαστε και την ευθύνη ενός τέτοιου εγχειρήματος, με την πρόταση να φιλοξενηθεί στο Παλέρμο το 5ο διεθνές συνέδριό μας. Συνδιοργάνωση με το Πανεπιστήμιο του Παλέρμο και τη στήριξη του ΕΚΠΑ. Νομίζω πως πια έχουμε αλλάξει επίπεδο. Και χωρίς να έχουμε απαντήσει θετικά, ήδη αγγλικό πανεπιστήμιο μάς πρότεινε τη συνδιοργάνωση του 6ου συνεδρίου. Προχωράμε με ταπεινότητα αλλά και με την ίδια εφηβική διάθεση να προσφέρουμε στην επιστήμη και στον χώρο της τέχνης.

Έχει κάποια άλλη χρηστικότητα η δημιουργική γραφή πέρα από το να παράγει συγγραφείς;

Η δημιουργική γραφή πρωτίστως παράγει καλούς αναγνώστες και επιδιώκει μέσα από αυτή τη διαδικασία να μορφώσει κριτικά σκεπτόμενους και συνειδητοποιημένους πολίτες. Υπάρχουν πράγματα με τα οποία ζούμε και βιοποριζόμαστε και πράγματα για τα οποία ζούμε. Ένα από αυτά τα φαινομενικά «άχρηστα» (Η χρησιμότητα του άχρηστου που θα έλεγε κι ο Nuccio Ordine) που μας καθορίζει, μας συντροφεύει, μας παρηγορεί είναι ο ποιητικός λόγος, ο λόγος της τέχνης γενικότερα. Και σας ευχαριστούμε πολύ που φιλοξενείται και προβάλλετε το έργο μας.

Ποια είναι τα επόμενα βήματα σας;

Προσωπικά νιώθε ευτυχής κα περήφανος που υπηρετώ το τελευταίο καταφύγιο του ορθού λόγου, το Πανεπιστήμιο –με τις όποιες του παθογένειες. Οι φοιτητές και οι φοιτήτριές μου είναι πάντοτε το πρώτο μου μέλημα. Μαζί τους προχωρώ και έχουμε ακόμη πολλά να κάνουμε!

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

• Επιμένει στην επιθετική ρητορική η Τουρκία: «Η Ελλάδα να μην επιχειρήσει ενέργειες που θα τη βάλουν σε μπελάδες», είπε ο Ακάρ
• Σάλος με τη δήλωση του Μητροπολίτη Χρυσόστομου για τους βιασμούς - Αντιδράσεις από Κεραμέως και Κικίλια
• Εβδομάδα-σταθμός για την οικονομία: Κλειδώνουν πακέτο ΔΕΘ και δημοσιονομικός χώρος
• Καιρός: Στη δίνη κακοκαιρίας εξπρές η Ελλάδα: Πότε και που θα είναι έντονα τα φαινόμενα - Πρόγνωση Μαρουσάκη
• Viral έγινε έλληνας πιλότος: «Το πατήσαμε, το σκίσαμε, αλλά δεν είμαστε μάγοι, πιλότοι είμαστε»