Η πολιτική στη Μαγνησία από το 1934 ως το 1967 – Ανατομία της κάλπης και μετασχηματισμοί

Μέχρι τώρα γνωρίζαμε τον Πάνο Σκοτινιώτη από την πολύχρονη, γόνιμη παρουσία του στον δημόσιο βίο. Έχει διανύσει ένα μακρύ πολιτικό οδοιπορικό, που ξεκίνησε στα φοιτητικά του χρόνια, την περίοδο της Χούντας, για να συνεχιστεί τη μεταπολιτευτική περίοδο, τουλάχιστον μέχρι το 2014. Βουλευτής Μαγνησίας, αιρετός νομάρχης Μαγνησίας, δήμαρχος Βόλου, υπήρξαν οι βασικοί σταθμοί αυτού του οδοιπορικού και το αποτύπωμα που έχει αφήσει είναι αναμφισβήτητα έντονο. Διέγραψε, παράλληλα, μια επιτυχημένη επαγγελματική πορεία στη δικηγορία. 

Μετά από έναν τέτοιο κύκλο, οι περισσότεροι στη θέση του θα προτιμούσαν να χαρούν την ανεμελιά της σύνταξης. Κάποιοι άλλοι θα αποφάσιζαν να γράψουν την αυτοβιογραφία τους. Εκείνος επέλεξε να γράψει την πολιτική βιογραφία του τόπου με τον οποίο συνδέεται βιωματικά ― της Μαγνησίας, την οποία τίμησε και από την οποία τιμήθηκε.

Το βιβλίο του «Μαγνησία και Πολιτική εν καμίνω, 1934-1967. Ανατομία της κάλπης και μετασχηματισμοί», που κυκλοφορεί από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Θεσσαλίας (το εξώφυλλο έχει σχεδιάσει ο Βολιώτης εικαστικός-καθηγητής Αλέξανδρος Ψυχούλης) έχει δεχθεί μέχρι τώρα άκρως εγκωμιαστικές κριτικές. «Υπόδειγμα τοπικής ιστορίας και διανοητική πρόκληση για αντίστοιχες μελέτες και σε άλλες περιοχές» το χαρακτηρίζει ο αείμνηστος καθηγητής Ηλίας Νικολακόπουλος, ο οποίος έχει γράψει τον πρόλογο του βιβλίου, χωρίς δυστυχώς να προλάβει να το δει στις προθήκες των βιβλιοπωλείων. Για «επίτευγμα» κάνει λόγο ο ιστορικός και ομότιμος καθηγητής Αντώνης Λιάκος, ευχόμενος και αυτός να «λειτουργήσει το βιβλίο ως παράδειγμα», ώστε «να αποκτήσουμε ανάλογες μελέτες και για άλλες περιοχές της χώρας». Ως «μακρόπνοη έρευνα πολιτικής επιστήμης» το προσεγγίζει ο γνωστός βιβλιοκριτικός Βαγγέλης Χατζηβασιλείου.

Τι κάνει ξεχωριστή τη μελέτη του Πάνου Σκοτινιώτη; Πρώτα απ’ όλα το γεγονός ότι καταργεί με μαεστρία την απόσταση  μεταξύ του τοπικού και του εθνικού ― η «κάμερα» κινείται συνεχώς, πότε «ζουμάροντας» στη Μαγνησία και πότε «ανοίγοντας» το πλάνο σε εθνική κλίμακα.  Το διαρκές αυτό «παιχνίδισμα» καθιστά την αφήγηση όχι μόνο διαφωτιστική, αλλά και συναρπαστική. Το πλάνο βρίσκεται ταυτόχρονα σε συνεχή περιστροφή, αφού η πολιτική και εκλογική ιστορία συναρθρώνονται με τις οικονομικές, κοινωνικές και δημογραφικές μεταβολές. 

Η μελέτη είναι καρπός μιας ιδιαίτερα απαιτητικής έρευνας. Ο συγγραφέας ανέτρεξε σε πλούσια βιβλιογραφία και «ξεσκόνισε» πολλά αρχεία και εφημερίδες της εποχής. Και δεν έμεινε στην καταγραφή των γεγονότων, αλλά με οξυδέρκεια «είδε»  και πίσω απ’ αυτά, αξιοποιώντας και τη μεγάλη πολιτική του εμπειρία.

Η Μαγνησία φαίνεται πως είναι ο πρώτος νομός που αποκτά μια πραγματική εγκυκλοπαίδεια. Στα «λήμματά» της μπορεί να βρει κανείς  την ιστορία του νομού από τον Μεσοπόλεμο έως την Δικτατορία του 1967 ― τη διαρκή διαδικασία οικονομικού  και κοινωνικού μετασχηματισμού του,  τις κυρίαρχες κοινωνικές ομάδες και τις αντίμαχες δυνάμεις, τη μετάβαση από τα τοπικά - οικογενειακά κόμματα  στα εθνικά πολιτικά κόμματα, την ισχυρή παρουσία της Αριστεράς ήδη από την περίοδο του Μεσοπολέμου, τη μετάπλαση του κεντρώου χώρου κατά τα μεταπολεμικά χρόνια με τη σφραγίδα της προσωπικότητας του Γεωργίου Καρτάλη, τη δύσκολη σχέση Κέντρου και Αριστεράς, την ακτινογραφία των βουλευτικών και των δημοτικών εκλογών, την εξέλιξη της εκλογικής επιρροής των πολιτικών παρατάξεων, τις συγκλίσεις και τις αποκλίσεις μεταξύ των τοπικών και των εθνικών πολιτικών τάσεων, τα πρόσωπα που πρωταγωνίστησαν, τη φυσιογνωμία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε επιμέρους περιοχής της Μαγνησίας.

Το βιβλίο  απευθύνεται πρωτίστως στο ευρύ κοινό. Είναι όμως και ένα βιβλίο που σίγουρα θα αξιοποιηθεί από  την ακαδημαϊκή  κοινότητα των ιστορικών και των πολιτικών  επιστημόνων και θα αποτελέσει ερέθισμα για νέους ερευνητές. Η ευχή μας είναι να υπάρξει και συνέχεια από τον Πάνο Σκοτινιώτη, ώστε  να φωτίσει και τις επόμενες δεκαετίες. Αλλά να βρει και μιμητές σε άλλες περιοχές της χώρας.

Η κεντρική διάθεση του βιβλίου γίνεται από το βιβλιοπωλείο των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Θεσσαλίας, που βρίσκεται στον Βόλο. Το βιβλίο διατίθεται, επίσης, από τα βιβλιοπωλεία του Βόλου  «Ήλιος», «Πένα» και «Πλαστελίνη», στη Λάρισα από το βιβλιοπωλείο  «Flash», και στην Αθήνα από τα βιβλιοπωλεία «Πολιτεία» και «IANOS» ― από το τελευταίο και στη Θεσσαλονίκη. Υπάρχει και η δυνατότητα ηλεκτρονικής παραγγελίας μέσω της ιστοσελίδας των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Θεσσαλίας (press.uth.gr), με παράδοση σε όλη την Ελλάδα (πληροφορίες 24210 74195). 

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

• Συντάξεις: Ποιοι δικαιούνται τα επιδόματα 300, 250 και 200 ευρώ - Οι πέντε κατηγορίες και αναλυτικά παραδείγματα
• Πρόγνωση Μαρουσάκη: Για λίγο... άνοιξη και μετά βαρυχειμωνιά - Τα φαινόμενα που έρχονται
• Άνοιξε η γη από τον σεισμό στην Τουρκία: O ελαιώνας που έγινε φαράγγι - Απίστευτες εικόνες
• Ποια ακίνητα απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ το 2023