«Τα κοινά»: Η πρώτη ποιητική συλλογή του 16χρονου Στέλιου Γιαννακουλόπουλου είναι μια υπόσχεση για το μέλλον της λογοτεχνίας

Η εφηβεία είναι μια περίοδος γεμάτη αλλαγές, έντονα συναισθήματα και αναζητήσεις. Σε αυτή την καθοριστική φάση της ζωής, πολλοί νέοι ανακαλύπτουν τρόπους να εκφράσουν τα εσωτερικά τους βιώματα και τις σκέψεις τους. Ένας από τους πιο όμορφους και δημιουργικούς τρόπους είναι η ποίηση. Όταν οι έφηβοι ασχολούνται με την ποίηση, ανοίγουν έναν παράθυρο στον ψυχικό τους κόσμο, καταγράφουν τις εμπειρίες τους και ανακαλύπτουν νέες πτυχές του εαυτού τους. Μέσα από τους στίχους, οι νέοι μπορούν να επικοινωνήσουν βαθύτερα με τον εαυτό τους και τον κόσμο γύρω τους, καταγράφοντας τις εμπειρίες και τα όνειρά τους σε μια διαχρονική μορφή τέχνης. Η ποίηση γίνεται έτσι ένας πολύτιμος σύμμαχος στην πορεία της ενηλικίωσης και της αυτογνωσίας.

Σε μια εποχή όπου οι έφηβοι συχνά θεωρούνται απορροφημένοι από τα κοινωνικά δίκτυα και την τεχνολογία, είναι ευχάριστη έκπληξη να βλέπουμε νέους ανθρώπους να ανακαλύπτουν την αγάπη για την ποίηση. Ο Στέλιος Γιαννακουλόπουλος, μαθητής της Β' Λυκείου, κατάφερε να κάνει ένα σημαντικό βήμα στον κόσμο της λογοτεχνίας με την κυκλοφορία της πρώτης του ποιητικής συλλογής με τίτλο «Τα κοινά», από τις Εκδόσεις Αγγελάκη. Σε ηλικία μόλις 16 ετών, ο Στέλιος μας παρουσιάζει μια σειρά ποιημάτων, κατορθώνοντας να μεταφέρει στον αναγνώστη τις ανησυχίες και τα όνειρα της γενιάς του. 

Η πρώτη ποιητική συλλογή του Στέλιου Γιαννακουλόπουλου αποτελεί απόδειξη ότι το ταλέντο και η δημιουργικότητα δεν έχουν ηλικία. Ο ίδιος μιλά στο ethnos.gr για «Τα κοινά», την πηγή έμνευσής του και το δικό του ταξίδι στον κόσμο της δημιουργίας.

Πότε ξεκίνησες να γράφεις ποίηση και τι αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για την πρώτη ποιητική συλλογή;

Ποίηση ξεκίνησα να γράφω στα 9 όταν είχε αρχίσει να με ενθουσιάζει η ποίηση για αυτό που όντως είναι και όχι την εντύπωση που είχα, ότι ποίηση είναι μόνο η έμμετρη. Κοινή έμπνευση για τα ποιήματα της πρώτης συλλογής ήταν ηθικά θέματα που αφορούν όλους μας. Τα μεγάλα θέματα, η αποσαφήνιση εννοιών, πώς πρέπει να ζει κάποιος κ.α. Στην πρώτη συλλογή περιλαμβάνονται ποιήματα που είναι όσο το δυνατόν λιγότερο προσωπικά. Και αυτό γιατί το θεωρώ σημαντικό ο γράφων να παίρνει θέση σε κοινωνικά ζητήματα. Εννοείται πως κάποια ποιήματα μπορεί να αναφέρονται και σε προσωπικά βιώματα, αλλά δεν πρέπει να είναι αυτή η μοναδική θεματική.

Ποιες ήταν οι κυριότερες προκλήσεις κατά τη συγγραφή της;

Δεν θα έλεγα πως ήταν μια προκλητική ή δύσκολη διαδικασία. Κυρίως ευχάριστη. Ήταν μια διαδικασία που με έκανε να νιώθω πολύ καλά με τον εαυτό μου και είμαι περήφανος που μπορώ και το λέω αυτό. Ό,τι κάνουμε χρειάζεται να μας γεμίζει και αυτό εγώ το βρήκα στην ποίηση. Θα έλεγα λοιπόν πως δεν υπήρχε κάποια πρόκληση κατά τη συγγραφή, αλλά απαλλαγή από τις προκλήσεις του πεζού λόγου. Σε καμία περίπτωση η ποίηση δεν δυσχεραίνει την έκφραση, ίσα ίσα που σε βγάζει από έναν λαβύρινθο.

Υπάρχουν συγκεκριμένοι ποιητές ή λογοτεχνικά ρεύματα που επηρέασαν τη γραφή σου;

Προσπαθούσα πάντα όσο γίνεται να αποφεύγω τις ομοιότητες με άλλους ποιητές με απώτερο σκοπό να αποκτήσω τη δική μου τεχνοτροπία. Για αυτό κιόλας προσπαθούσα πάντα να διαβάζω πολλούς ποιητές και όχι έναν για να αποφύγω τον κίνδυνο της αντιγραφής. Πιστεύω πολύ στην ιδιαιτερότητα στην έκφραση του κάθε ποιητή ως απαραίτητη για να μείνει ειλικρινής στον εαυτό του και στην τέχνη του. Ίσως η μόνη επίδραση που έχει υποστεί η γραφή μου να είναι από τις Θερμοπύλες του Καβάφη με την μοναδική εισαγωγή. Κατά τα άλλα πέρασα αρκετό καιρό προσπαθώντας να βρω τον δικό μου τρόπο και δεν αμφιβάλλω ότι μπορεί να αλλάξει και στο μέλλον.

Τι θα συμβούλευες τους συνομηλίκους σου που ασχολούνται με την ποίηση;

Είναι πολύ ευχάριστη και ικανοποιητική από μόνη της η ενασχόληση νεαρών με την ποίηση. Η μόνη συμβουλή που έχω να δώσω είναι να σέβονται την τέχνη τους και αυτό ισχύει για κάθε καλλιτέχνη. Να χρησιμοποιούν αυτή την τέχνη για ειλικρινείς και αγνούς σκοπούς. Δεν έχω καμία αμφιβολία πως οι σύγχρονοι νεαροί ποιητές ακολουθούν ήδη αυτή τη στάση.

Ποια η επαφή με την ποίηση και τη λογοτεχνία στο πλαίσιο του σχολικού περιβάλλοντος; Αρκεί ο τρόπος που διδάσκονται στα σχολεία σήμερα για να αγαπήσουν οι έφηβοι την ανάγνωση, σε μια εποχή που κυριαρχεί η τεχνολογία;

Δυστυχώς, οφείλω να παραδεχτώ πως ίσως η μεγαλύτερη αποτυχία του σύγχρονου συστήματος ως προς την ποίηση είναι η προσπάθειά του να την διδάξει. Έτσι η ποίηση γίνεται μια ακόμη βαρετή σελίδα ενός ακόμα πιο βαρετού βιβλίου. Επιπλέον πιστεύω μειώνονται οι πιθανότητες νεαροί ποιητές να βρουν τι σημαίνει όντως ποίηση για εκείνους και ποια τεχνοτροπία τους ταιριάζει. Με την εστίαση σε τεχνικά ζητήματα των λογοτεχνικών ειδών, σε συνδυασμό με μεγάλες αναλύσεις των κειμένων πιστεύω η λογοτεχνία υποβαθμίζεται στο σχολείο σε ένα ακόμα θεωρητικό μάθημα και δεν αναφέρομαι στην κατεύθυνση. Αυτό που εννοώ με λίγα λόγια είναι ότι η ποίηση δεν είναι και δε θα πρέπει να γίνει για τους λίγους. Και το σχολείο έχει πολλά μέσα για να το πετύχει αυτό αλλά δεν τα αξιοποιεί.

Όσον αφορά το δεύτερο σκέλος της ερώτησης σαφώς και δεν επαρκεί και το λέω με αληθινή πικρία. Τα παιδιά μόνο άμα έρθουν σε επαφή με την λογοτεχνία εκτός σχολείου έχουν πιθανότητες να την αγαπήσουν. Διαδεδομένη είναι η άποψη ότι αυτό οφείλεται στην σύγχυση της λογοτεχνίας με την δουλειά για το σπίτι. Αυτό είναι σωστό και θα ήθελα να προσθέσω το περιεχόμενο των λογοτεχνικών κειμένων που αν και εφάπτονται σε σημαντικά ζητήματα, αυτά είναι συγχρόνως βαρύγδουπα και άσχετα με τις ζωές και τους προβληματισμούς των παιδιών. Δεν θεωρώ πως η τεχνολογία «απειλεί» τόσο την ανάγνωση όσο η μαζοποίηση. Δυστυχώς, είναι φαινόμενο που χαρακτηρίζει την εποχή μας και κάνει την λογοτεχνία εκτός σχολείου να μοιάζει βαρετή και κουραστική και πάνω από όλα τρομάζει τους νέους και τους στερεί τη δυνατότητα να έρθουν σε επαφή μαζί της. Βέβαια δεν αναφέρομαι σε όλους τους νέους (θα ήταν τραγικό λάθος άλλωστε), αλλά πιστεύω πως αυτή είναι η κυρίαρχη τάση.

Υπάρχει κάποια ιδιαίτερη ιστορία ή στιγμή που θα ήθελες να μοιραστείς από την διαδικασία της συγγραφής;

Υπάρχουν δύο σημαντικές στιγμές που νιώθω πως οφείλω να μοιραστώ. Μια ιδιαίτερη περίοδος που έχω περάσει και έχει περάσει κάθε ποιητής είναι όταν στερεύω. Και θέλω να πω σε κάθε ποιητή πως όταν στερεύει το καλύτερο που έχει να κάνει είναι απλά να δώσει χρόνο στον εαυτό του. Δεν είναι κακό. Κακό είναι η βεβιασμένη παραγωγή. Πρέπει όσο γίνεται να μένουμε όσο πιο ειλικρινείς απέναντι στην τέχνη. Και όσον αφορά τη δική μου εμπειρία έχω να πω πως στην αρχή με τρόμαζε αλλά όταν ένιωσα έτοιμος να ξεκινήσω πάλι να γράφω, κατάλαβα ότι όντως δεν θα μπορούσα να το κάνω νωρίτερα.

Η δεύτερη έχει να κάνει με την απογοήτευση που πολλοί ποιητές και συγγραφείς γενικά νιώθουμε από τον εαυτό μας. Και αναφέρομαι στην απογοήτευση από τα δημιουργήματά μας. Σε εμένα συγκεκριμένα είχε έρθει η ώρα που συνειδητοποίησα ότι σε πολλά δημιουργήματά μου δεν ήμουν ειλικρινής και πραγματικά με δυσαρέστησε αυτό. Και κακώς. Αυτά βέβαια δεν τα θεωρώ πλέον ποιήματα. Αλλά αυτό που έχω να πω στους υπόλοιπους ποιητές είναι να μην πτοούνται και να έχουν το θάρρος να σκίζουν το χαρτί. Κυριολεκτικά.

Ποια είναι τα μελλοντικά σου σχέδια;

Όσον αφορά τα σχέδια για τη ζωή μου, στόχο έχω να σπουδάσω Φυσική και να γίνω καθηγητής πανεπιστημίου. Επιπλέον στόχο έχω να κάνω κάθε μέρα να μετράει. Κάθε μέρα να βελτιώνομαι και να κοιτάω τον εαυτό μου στον καθρέφτη στα μάτια. Να μαθαίνω νέα πράγματα και να εξασκούμαι. Όπως έκανα τόσο καιρό άλλωστε. Και αυτό επιτυγχάνεται μόνο με τα μάτια ανοιχτά και με αμετακίνητη, σαν βουνό, θέληση. Με πίστη και στο εγώ, όχι μόνο στο εμείς.

Όσον αφορά την ποίηση, πολύ απλά, να γράφω για την υπόλοιπη ζωή μου. Αν και μάλλον δεν είναι σχέδιο, είναι κάτι βέβαιο. Εννοείται ότι θα ακολουθήσουν και άλλες ποιητικές συλλογές. Δεδομένων λοιπόν αυτών σχέδιο είναι να βελτιωθώ και ως ποιητής μέσω της συνεχούς εξάσκησης, μέχρι να φτάσω τον καλύτερό μου εαυτό με την ευχή να κατασταλάξω σε μια τελική τεχνοτροπία.

Βιογραφικό

O Στέλιος Ηλίας Γιαννακουλόπουλος γεννήθηκε στο Μαρούσι. Έζησε έναν χρόνο στη Γαλλία με την οικογένειά του λόγω σπουδών της μητέρας του. Είναι μαθητής της Β΄ τάξης Γενικού Λυκείου. Έχει λάβει μέρος στους Μαθηματικούς διαγωνισμούς Ευκλείδης, Πυθαγόρας, Καγκουρό και Θαλής και έχει διακριθεί και βραβευθεί από την Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία πολλές φορές. Παρακολούθησε και ολοκλήρωσε την εξ αποστάσεως Σχολή Αστρονομίας της Εταιρείας Αστρονομίας και Διαστήματος σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, από όπου αποφοίτησε μετά από τριετή εκπαίδευση (2019-2021). Το 2022 και το 2023 διακρίθηκε και βραβεύθηκε λόγω υψηλότατης επίδοσης στον πανελλήνιο διαγωνισμό Φυσικής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ που διοργανώνεται από την Ελληνική Εταιρεία Φυσικής για την Επιστήμη και την Εκπαίδευση και το Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Εκτός από τις θετικές επιστήμες όμως έχει μεγάλη αγάπη και για την Ποίηση. Ποίηση γράφει από την Ε΄ Δημοτικού οπότε και του απονεμήθηκε τιμητικός έπαινος για τη συγγραφή ποιημάτων. Έχει μία μεγάλη παραγωγή ποιημάτων τόσο στην ελληνική όσο και στην αγγλική. Ένα ελληνικό ποίημά του παρουσιάστηκε και αναλύθηκε σε διδακτική ώρα του μαθήματος της Λογοτεχνίας από τη φιλόλογο κυρία Δέσποινα Κορωνάκη. Πρόσφατα παρουσιάστηκε, συζητήθηκε και αναλύθηκε ποίημά του στην αγγλική γλώσσα από την καθηγήτρια αγγλικής φιλολογίας του σχολείου του κυρία Ζέτα Παπαδοπούλου στο πλαίσιο ενός πρότζεκτ για τις Τέχνες που εκπονεί η Γ΄ Γυμνασίου. Το σχολικό έτος 2022-2023 προσκλήθηκε στο 9ο Γυμνάσιο Νίκαιας όπου χρησιμοποίησε ποίημά του στη διδακτική ώρα της Λογοτεχνίας στους μαθητές της Γ΄ Γυμνασίου με πρωτοβουλία της φιλολόγου κ. Κορωνάκη. Στην πορεία του ως ποιητής έπαιξε σημαντικό ρόλο το σεμινάριο ποίησης που παρακολούθησε για 8 μήνες με καθηγήτριά του τη φιλόλογο του Κολλεγίου Αθηνών κυρία Αναστασία Μερκούρη. Με εισηγήτρια την κυρία Μερκούρη παρακολούθησε σεμιναριακό κύκλο μαθημάτων Σύγχρονης ελληνικής Ιστορίας.

Από το 2020 είναι μέλος του θεατρικού ομίλου του Ιδρύματος Μιχάλη Κακογιάννη και έχει λάβει μέρος στο ερευνητικό-θεατρικό έργο ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ υπό την αιγίδα των Πανεπιστημίων Στάνφορντ και Δυτικής Βιρτζίνια των ΗΠΑ σε παράσταση θεάτρου, ντοκουμέντο που συντονίζει η κυρία Αναστασία Μερκούρη, καθώς και στην παράσταση ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ τον Ιούνιο του 2023. Από τον Οκτώβριο του 2023 είναι μέλος του Ομίλου Θεάτρου του 5ου ΓΕΛ Νίκαιας. Άρθρα του και ποιήματά του έχουν δημοσιευθεί στο περιοδικό ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ του 5ου ΓΕΛ Νίκαιας. Μιλά άριστα Αγγλικά και πολύ καλά Γερμανικά. Τον Απρίλιο του 2022 είχε την τιμή να παραχωρήσει συνέντευξη στη νομαρχιακή εφημερίδα ΠΑΛΜΟΣ, στη δημοσιογράφο κυρία Μαίρη Λαρεντζάκη Γκιώνη. ΤΑ ΚΟΙΝΑ είναι η πρώτη του ποιητική συλλογή.