23 Απριλίου: Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου

Την ημερομηνία αυτή, στις 23 Απριλίου, έφυγαν από τη ζωή ο Ισπανός συγγραφέας Μιγκέλ Ντε Θερβάντες και ο Άγγλος δραματουργός Ουίλιαμ Σέξπιρ. Με αφορμή το διπλό γεγονός, η UNESCO έχει καθιερώσει την 23η Απριλίου ως την Παγκόσμια Ημέρα του Βιβλίου. Στόχος να αποδώσει φόρο τιμής στο βιβλίο και τους συγγραφείς και να ενθαρρύνει, κυρίως τους νέους, να ανακαλύψουν τη «μαγεία» της ανάγνωσης και το έργο όλων αυτών των δημιουργών που συνετέλεσαν στην κοινωνική και πολιτιστική πρόοδο της ανθρωπότητας. Η Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου είναι και γιορτή των εκδοτών και των πνευματικών δικαιωμάτων.

Στην Καταλονία, την ημέρα αυτή εορτάζεται η Μέρα των Βιβλίων και των Ρόδων, μία τοπική παραλλαγή της Γιορτής του Αγίου Βαλεντίνου, που συνδυάζεται με την εορτή του προστάτη της περιοχής, Αγίου Γεωργίου. O Άγιος Γεώργιος των Καταλανών σώζει την πριγκίπισσα από τον φοβερό δράκο, ένας μύθος βαθιά ριζωμένος που τιμάται κάθε χρόνο με πολλές εκδοχές. Με το σύνθημα «Ένα τριαντάφυλλο για την αγάπη, ένα βιβλίο για πάντα», ο άνδρας θα χαρίσει στην αγαπημένη του ένα τριαντάφυλλο κι αυτή θα του το ανταποδώσει με ένα βιβλίο.

Μήνυμα Προκόπη Παυλόπουλου

«Τη σταθερή και διαχρονική αξία του βιβλίου», υπογραμμίζει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος, στο μήνυμά του για την Παγκόσμια Ημέρα του Βιβλίου, υπενθυμίζοντας, παράλληλα, τα διδάγματα από την πρόσφατη καταστροφική πυρκαγιά στον Ναό της Παναγίας των Παρισίων.

Συγκεκριμένα, ο κ. Παυλόπουλος αναφέρει: «Ακόμη μας συγκλονίζει -κι ίσως αυτό θα διαρκέσει για πάντα- η καταστροφική πυρκαγιά που έπληξε τον εμβληματικό Ναό της Παναγίας των Παρισίων, το μνημείο-ορόσημο, μέρος της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Όσο κι αν φαίνεται, τουλάχιστον prima faciae, παράδοξο, τούτη η πολιτισμική τραγωδία μας διδάσκει, μέσ’ από τις στάχτες της, και την αξία του βιβλίου. Αξία σταθερή, αξία διαχρονική. Και για να γίνω σαφέστερος: Ουδείς μπορεί ν’ αμφιβάλλει ότι το μυθιστόρημα του Βίκτωρος Ουγκώ «η Παναγία των Παρισίων» κατέχει πια, ως απτό δείγμα πνευματικού κλασικισμού, περίοπτη θέση στο «Πάνθεο» της Παγκόσμιας Λογοτεχνικής Κληρονομιάς. Χάρη σ’ αυτό το βιβλίο, του οποίου τα λογοτεχνικά ίχνη μένουν ανεξίτηλα ως απαστράπτουσες ψηφίδες της εν γένει πνευματικής δημιουργίας, ο Ναός της Παναγίας των Παρισίων θα κατέχει, στο διηνεκές, περίοπτη θέση στη συλλογική μας μνήμη, ακόμη κι αν η Επιστήμη και η Τέχνη δεν καταφέρουν να επουλώσουν πλήρως τα βαθιά τραύματα, τα οποία άφησαν πίσω τους οι φλόγες».

Κλείνοντας το μήνυμά του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επισημαίνει ότι «αυτό το παράδειγμα αρκεί, όπως πιστεύω, για να δείξει ότι το βιβλίο, ιδίως στην έντυπη μορφή του, θα συνιστά μέσα στον χρόνο -και μάλιστα πέρα και έξω από την εξέλιξη της τεχνολογίας- αξιόπιστο και αξιόμαχο φρουρό και συνοδοιπόρο του πνεύματος και των ευγενέστερων δημιουργημάτων του».

ΥΠΠΟΑ - Μήνυμα για την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου

«Πρέπει να ξαναπιστέψουμε ότι το βιβλίο μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Με άλλους τρόπους ίσως από αυτούς που συνέβη παλαιότερα. Αυτούς τους νέους τρόπους χρειάζεται να ανακαλύψουμε, με όραμα, συνεργασία, οργάνωση και μέθοδο», τονίζει στο μήνυμά της για την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Μυρσίνη Ζορμπά.

Η 23η Απριλίου έχει καθιερωθεί από την Ουνέσκο ως Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου και είναι μια καλή αφορμή να αναζητήσουμε τις νέες στρατηγικές και πρακτικές ανάγνωσης αλλά και τις αλλαγές που φέρνει η ψηφιακή εποχή στον χώρο του βιβλίου. Ο εορτασμός του βιβλίου μπορεί να μετατραπεί σε αφετηρία για πολιτικές ανάδειξης της ανάγνωσης και της συμμετοχής σε ένα ανοιχτό δίκτυο, στο οποίο θα έχουν ισότιμη πρόσβαση όλοι οι πολίτες.

Τα δεδομένα στην αγορά του βιβλίου, αφενός εξαιτίας της κρίσης αφετέρου λόγω της ψηφιακής εποχής δεν έσβησαν την ανάγκη και την ευχαρίστηση της ανάγνωσης του βιβλίου, έστω κι αν άλλαξε ο τρόπος που συγγραφείς και αναγνωστικό κοινό συναντιούνται σήμερα.

«Κανείς, ωστόσο, δεν μπορεί να φανταστεί ένα μέλλον χωρίς βιβλία και ανάγνωση» υπογραμμίζει η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού και προσθέτει: «Χρειάζεται να επανανοηματοδοτήσουμε το χώρο του βιβλίου ως έναν χώρο συνάντησης, χώρο διακίνησης ιδεών και συναισθημάτων. Να σκεφτούμε τον ρόλο των βιβλιοθηκών, των κοινοτήτων ανάγνωσης, το ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης και των περιφερειών. Να σκεφτούμε τις ανισότητες ως προς την πρόσβαση στο βιβλίο, τα εμπόδια που υπάρχουν και τους τρόπους να τα υπερβούμε, ιδιαίτερα αναφορικά με τις νεότερες ηλικίες».