B. A. Πάρις: «Εγώ απλώς έγραφα και το ψυχολογικό θρίλερ με επέλεξε»

Είναι το νέο μεγάλο αστέρι του αγγλοσαξονικού (και όχι µόνο) µυθιστορήµατος θρίλερ. Αυτό που κατόρθωσε η B. A. Πάρις είναι άνευ προηγουµένου: Μέσα σε µόλις δύο χρόνια πραγµατοποίησε το όνειρο µιας ζωής, να γίνει συγγραφέας και µε τρία µυθιστορήµατα του είδους να γνωρίσει την επιτυχία σε παγκόσµια κλίµακα. Συναντήσαµε τη «µετρ του ψυχολογικού θρίλερ» -όπως ήδη αποκαλείται διεθνώς- για µια συνοµιλία εφ’ όλης της ύλης, µε αφορµή το τελευταίο της µυθιστόρηµα «Φέρε µε πίσω» που µόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά.

Κυρία Πάρις, αφού µεγαλώσατε τις πέντε κόρες σας αποφασίσατε ότι ήρθε ο καιρός να πραγµατοποιήσετε το παιδικό σας όνειρο και να γίνετε συγγραφέας. Τι είναι, όµως, αυτό που σας έκανε να επιλέξετε να γράφετε ψυχολογικά θρίλερ;

Εγώ απλώς ξεκίνησα να γράφω ένα βιβλίο. Για να είµαι ειλικρινής, δεν το επέλεξα, το ψυχολογικό θρίλερ µε επέλεξε! Εάν µε ρωτούσατε πριν απ’ όλα αυτά, νοµίζω ότι θα σας έλεγα πως θα ήταν το τελευταίο πράγµα που θα έκανα – να στραφώ στο συγκεκριµένο λογοτεχνικό είδος. ∆εν πίστευα ότι διαθέτω αυτήν την ικανότητα, να γράψω κάτι τέτοιο, αλλά έτσι µου προέκυψε. Και όταν τέλειωσα το πρώτο μου μυθιστόρημα, μου είπαν: «Α, αυτό είναι ένα εξαιρετικό ψυχολογικό θρίλερ». Και στη συνέχεια ακολούθησε ένα ακόµα. Και µετά άλλο ένα. Αυτό που κυρίως µε ενδιαφέρει είναι να γράφω για τις σχέσεις και τις ψυχολογικές παραµέτρους που τις διέπουν.

Εχετε πει: «Μου είναι εύκολο να αντιλαµβάνοµαι σε βάθος όλα όσα περνούν οι πρωταγωνιστές στα µυθιστορήµατά µου, ίσως επειδή ζω µαζί τους τις εµπειρίες τους». Τι διακινδυνεύετε όταν γράφετε ένα ψυχολογικό θρίλερ; Μπορεί η λογοτεχνία να αποδειχθεί ένα επικίνδυνο παιχνίδι;

Αυτή είναι µια πολύ ενδιαφέρουσα ερώτηση, ειδικά εάν αναλογιστεί κανείς ότι κάποιοι ηθοποιοί ταυτίζονται τόσο πολύ µε τον ρόλο τους, µε αυτόν τον χαρακτήρα που ερµηνεύουν, ώστε δυσκολεύονται να τον αποχωριστούν – κατά κάποιον τρόπο τους στοιχειώνει! Με εµένα αυτός ο κίνδυνος να παρεισφρήσει ένας χαρακτήρας µου στη συνείδησή µου δεν υπάρχει. Αν και ταυτίζοµαι απολύτως µε τις ψυχικές διεργασίες των πρωταγωνιστών µου, µε το που κλείνω το λάπτοπ, απλώς εξαφανίζονται.

Στο τελευταίο σας βιβλίο «Φέρε µε πίσω» τι εξερευνάτε;

Τα δύο πρώτα µου βιβλία είχαν κυρίως να κάνουν µε γυναίκες-θύµατα. Στο τελευταίο µου µυθιστόρηµα είχα µια άλλη ιδέα: Να δείξω τι σηµαίνει να είναι θύµα ένας άντρας. Να εξερευνήσω αυτήν την εκδοχή: ότι δηλαδή ένας άντρας µπορεί να έχει τις ίδιες φοβίες που έχει µια γυναίκα. Να δείξω ότι και οι γυναίκες µπορούν να χειρίζονται τους άντρες, αυτό είναι κάτι που συµβαίνει συχνά σε µια οικογένεια. Η γυναίκα να είναι απολύτως χειριστική και να «πνίγει» τον σύζυγό της. Αλλά συνήθως αυτό δεν βγαίνει προς τα έξω, επειδή ο άντρας ντρέπεται να µιλήσει γι’ αυτό. Θέλησα, λοιπόν, να δείξω ότι και οι άντρες µπορούν να είναι θύµατα, να δοκιµάζουν το ίδιο αίσθηµα φόβου, άγχους και ψυχικής βίας που αισθάνονται σε ανάλογες περιπτώσεις οι γυναίκες.

Ποιο είναι το µυστικό για ένα πετυχηµένο µυθιστόρηµα; Καταστρώνετε την πλοκή σας από την αρχή στη λεπτοµέρεια ή έχετε µια γενική ιδέα και ξεκινάτε να γράφετε αυτοσχεδιάζοντας;

Οχι, δεν προγραµµατίζω την πλοκή από την αρχή – το έχω προσπαθήσει, αλλά δεν τα καταφέρνω µε αυτόν τον τρόπο. Μόνο την αρχή της ιστορίας γνωρίζω εκ των προτέρων, καθώς και το πώς θα τελειώσει. Στο ενδιάµεσο ταξίδι ακολουθώ τους χαρακτήρες και τις ιδιαιτερότητές τους, τις ψυχικές τους διακυµάνσεις και τις φοβίες τους. Και εγώ συχνά εκπλήσσοµαι µε τις αντιδράσεις και τις επιλογές τους. Στο «Φέρε µε πίσω» όλα ξεκίνησαν ως εξής: Ήµασταν στη Γαλλία και γυρίζαµε σπίτι µε τον άντρα µου, µε το αυτοκίνητο. Κάποια στιγµή σταµατήσαµε σε ένα πρατήριο καυσίµων και εκείνος βγήκε έξω για λίγο. Τότε σκέφτηκα: Τι θα συνέβαινε εάν γύριζε πίσω και εγώ είχα εξαφανιστεί; Αµέσως αισθάνθηκα ότι αυτή θα ήταν η ιδανική αρχή για το νέο µου µυθιστόρηµα. Και αυτό έκανα.

Έχετε κάποιο όφελος ως συγγραφέας σε σχέση µε το πώς βλέπετε τα πράγµατα στον κόσµο; Ναι. Διερωτώµαι, πλέον, για τα πάντα. Και παρατηρώ µε διαφορετικό τρόπο πια τις συζητήσεις των άλλων. Εάν κάτι µου αρέσει και ταιριάζει, σκέφτοµαι να το συµπεριλάβω στο µυθιστόρηµα που γράφω. Από την άλλη, δεν βάζω τους φίλους µου στα βιβλία µου. Αυτό θα ήταν ενδεχοµένως ενοχλητικό και σίγουρα τροµακτικό για αυτούς, πόσω µάλλον αφού πρόκειται για ψυχολογικά θρίλερ.

Πώς βλέπετε τα πράγµατα στις µέρες µας; Τι έχετε να πείτε για το Brexit και την ιστορική σηµασία του;

Η ειρωνεία είναι ότι έζησα για πολλά χρόνια µε την οικογένειά µου στη Γαλλία και µόλις επιστρέψαµε στην Αγγλία συνέβη το Brexit! Στην πραγµατικότητα κανένας δεν γνωρίζει τι σηµαίνει αυτό, ούτε ποιες θα είναι οι συνέπειες. Μένουν πολλά ακόµα να διευκρινιστούν. Οι πιο ηλικιωµένοι το ήθελαν, πιστεύοντας ότι έτσι η Αγγλία θα ανακτήσει τον έλεγχο και θα ξαναγίνει η χώρα της νεότητάς τους. Και πήγαν και ψήφισαν. Αλλά οι νέοι άνθρωποι, που θα έπρεπε να τους αφορά περισσότερο το µέλλον, δεν πήγαν να ψηφίσουν. Εάν αποφάσιζαν να αφήσουν τις οθόνες τους και να έβγαιναν έξω από το σπίτι τους για να ψηφίσουν, δεν θα έχαναν την ευκαιρία να καθορίσουν εκείνοι το µέλλον τους. Η δηµοκρατία σού δίνει αυτήν ακριβώς τη δυνατότητα. Και αυτή η απάθεια προβληµατίζει.

Η πραγµατικότητα στις µέρες µας µοιάζει συχνά µε ένα αναπόδραστο ψυχολογικό θρίλερ. Ποιος πιστεύετε ότι είναι ο λόγος που αντιµετωπίζουµε ξανά την άνοδο της ξενοφοβίας και των εθνικισµών;

Διαπράττουµε συνεχώς τα σφάλµατα του παρελθόντος. Η Ιστορία επαναλαµβάνεται για έναν και µόνο λόγο: επειδή οι άνθρωποι δεν µαθαίνουν τίποτα από αυτήν. Δυστυχώς δεν µάθαµε να είµαστε ανεκτικοί µε τις διαφορετικές κουλτούρες, µε τον άλλο. Και γι’ αυτό τα προβλήµατα πάντοτε θα υπάρχουν. Η Ευρωπαϊκή Ενωση προέκυψε από τις στάχτες του Β’ Παγκοσµίου Πολέµου. Υπάρχει ακόµα προοπτική για αυτήν ή κινδυνεύει να διαλυθεί; Η Ευρωπαϊκή Ενωση προέκυψε από αυτήν τη µεγάλη καταστροφή, ήταν µια σπουδαία ιδέα και πραγµατώθηκε µε τον τρόπο που πραγµατώθηκε. Το θέµα είναι πλέον πώς αισθάνονται τα µέλη της µέσα σε αυτήν. Εάν, λοιπόν, το Brexit έχει µια ευτυχή κατάληξη, ίσως να ακολουθήσουν και άλλα κράτη-µέλη αυτήν την επιλογή. Εάν αποβεί καταστροφικό, τότε θα επικρατήσει η άποψη: καλύτερα µέσα, παρά έξω.

Ποιος είναι ο ρόλος ενός συγγραφέα στη σύγχρονη εποχή; Εξακολουθεί να ασκεί επίδραση στον κόσµο; Μπορεί η λογοτεχνία να αλλάξει τη ζωή µας;

Η ψυχαγωγία ποτέ δεν έπαψε να είναι σηµαντική. Σε µια πρώτη ανάλυση προσφέρει τη δυνατότητα να δραπετεύσεις από τα προβλήµατα της καθηµερινότητας. Οσο για το ψυχολογικό θρίλερ, προσφέρει στον αναγνώστη όλες αυτές τις τροµακτικές καταστάσεις για τις οποίες πιστεύει ότι ποτέ δεν θα του συµβούν. Αν και ποτέ δεν ξέρεις. Πάντως, η λογοτεχνία -υπό προϋποθέσεις- µπορεί να αλλάξει τη ζωή κάποιου. Εχω λάβει γράµµατα από αναγνώστριες που παράτησαν τον σύζυγό τους, αφότου διάβασαν τα βιβλία µου και αναγνώρισαν σε αυτά παρόµοια ψυχική βία µε αυτήν που εισέπρατταν. Η λογοτεχνία δεν µπορεί να αλλάξει ευθέως µια ζωή. Αλλά µπορεί να κάνει τους ανθρώπους να σκεφτούν.

Υπάρχει κάτι για το οποίο δεν θα µπορούσατε να γράψετε ποτέ;

Δεν µπορώ να γράφω για τη σωµατική βία, να βάλω σε βιβλίο µου κάποιον που κοµµατιάζει τα θύµατά του. Αντιθέτως, µε ενδιαφέρουν όλες εκείνες οι ιστορίες που ενέχουν ψυχολογική βία. Μου προκαλούν το ενδιαφέρον να διερευνήσω τις προϋποθέσεις πίσω από αυτές.