Οι ταινίες της εβδομάδας: Ταξίδι στην Ελλάδα, Τομ Χανκς και Τζακ Νίκολσον

Η Ελλάδα είναι σε πρώτο πλάνο αυτή την εβδομάδα χάρη στο «Ταξίδι στην Ελλάδα» του Μάικλ Γουιντερμπότομ, ενώ ο Τομ Χανκς μας θυμίζει μέσα από το δράμα «Ένας υπέροχος γείτονας» πώς εδραιώνεται μια οσκαρική υποψηφιότητα. Δύο οι αριστουργηματικές επανεκδόσεις: «Chinatown» του Ρομάν Πολάνσκι και «Persona» του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν.

«Ταξίδι στην Ελλάδα»/ «The Trip To Greece»/ ***/ Σκηνοθεσία: Μάικλ Γουιντερμπότομ/ Παίζουν: Ρομπ Μπράιντον, Στιβ Κούγκαν

Δέκα χρόνια μετά το πρώτο τους ταξίδι στη βόρεια Αγγλία, οι δημοφιλείς Βρετανοί κωμικοί Στιβ Κούγκαν και Ρομπ Μπράιντον, αναλαμβάνουν την τέταρτη και τελευταία ταξιδιωτική αποστολή τους ως γευσιγνώστες - αυτή τη φορά στην Ελλάδα. Η αφετηρία τους είναι η αρχαία Τροία στα παράλια της Τουρκίας και ο τελικός προορισμός το νησί της Ιθάκης καθότι οι δυο τους ακολουθούν τα βήματα του Οδυσσέα στην «Οδύσσεια», κλείνοντας τη δική τους προσωπική διαδρομή σε μια σειρά που προβλήθηκε επιτυχώς για τη μικρή (σε ξεχωριστά επεισόδια) και τη μεγάλη οθόνη (ως ολοκληρωμένες ταινίες) με σημείο εκκίνησης την Αγγλία («Το Ταξίδι») και κατοπινά ταξίδια στην Ιταλία («Ταξίδι στην Ιταλία»), την Ισπανία («Ταξίδι στην Ισπανία») και τέλος στην Ελλάδα….

Οι Κούγκαν και Μπράιντον υποδύονται για τελευταία φορά τους εαυτούς τους, σπαρταριστά όσο και ευφυώς μελαγχολικά, στο εξαήμερο γευσιγνωστικό ταξίδι εξερεύνησης της Ελλάδας που σκηνοθετεί ξανά με ντοκιμαντερίστικο ύφος ο πιστός συνοδοιπόρος τους Μάικλ Γουιντερμπότομ. Είναι αυτή η ιδεατή κατάληξη του ταξιδιού τους; Ναι, χωρίς περιστροφές, για μια σειρά που μας κέρδισε από την πρώτη στιγμή και θα συνεχίζαμε να απολαμβάνουμε ακόμα κι αν δεν κατέληγε στην Ελλάδα.

Η Ιθάκη ως τόπος υπαρκτός και ιδέα φιλοσοφημένη είναι ο προορισμός και οι αφορμές πολλές (από τον Αριστοτέλη ως τον Μέγα Αλέξανδρο και τον Μάρλον Μπράντο) για τους γνωστούς μιμητικούς διαλόγους των δύο πρωταγωνιστών που επιλέγουν την Ελλάδα ως ιδανικό – όντως ταιριαστό– επίλογο των υπαρξιακών ταξιδιωτικών τους αναζητήσεων. Η αντίστιξη των διαφορετικών αναζητήσεων των χαρακτήρων των Στιβ Κούγκαν και Ρομπ Μπράιντον αποτελεί ξανά το δραματικό άξονα, ενώ η πνευματώδης χιουμοριστική αναδρομή στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό αναπτύσσεται παράλληλα. Το πολιτικό υπόβαθρο δεν λείπει (η Ελλάδα εξάλλου πρωτοστάτησε στο προσφυγικό δράμα της τελευταίας πενταετίας), οι σινεφίλ παραπομπές είναι το ίδιο γευστικές όσο και ένα λουκούλλειο γεύμα στο Βαρούλκο στον Πειραιά, ενώ οι δύο φίλοι και συνεργάτες έχουν την ευκαιρία για έναν on the road απολογισμό ζωής επισκεπτόμενοι εν τάχει εμβληματικούς αρχαιολογικούς χώρους και τουριστικές ατραξιόν από τη Χαλκιδική ως την Ύδρα, ακολουθώντας την Ιστορία, την ποπ κουλτούρα, τη σινεφίλ τους διάθεση και ως άνθρωποι, δύο διαφορετικές εσωτερικές διαδρομές που θα τους στείλουν σε ξεχωριστή Ιθάκη. (2020)

«Ένας υπέροχος γείτονας»/ «A Beautiful Day In The Neighborhood»/ ** ½  / Σκηνοθεσία: Μάριελ Χέλερ/ Σκηνοθεσία: Τομ Χανκς, Μάθιου Ρις, Κρις Κούπερ, Σούζαν Κελέτσι Γουότσον, Γουέντι Μακένα, Κριστίν Λάτι

Στη δεκαετία του ’90, ο γνωστός δημοσιογράφος Λόιντ Βόγκελ (Μάθιου Ρις), πατέρας ενός νεογέννητου αγοριού επί χρόνια αποξενωμένος από τον πατέρα του λόγω μιας οικογενειακής τραγωδίας, αναλαμβάνει για λογαριασμό του Esquire να γράψει το πορτρέτο του δημοφιλή παρουσιαστή του παιδικού τηλεοπτικού σόου «Mister Rogers» (Τομ Χανκς), που έχει γαλουχήσει γενιές και γενιές Αμερικανών, ο κυνικός εαυτός του δεν νιώθει κανέναν ενθουσιασμό. Σταδιακά, κι ενώ ο πατέρας του προσπαθεί να τον επαναπροσεγγίσει, ο Βόγκελ θα ξεπεράσει τις επιφυλάξεις του, παρακολουθώντας τον Ρότζερς επί τω έργω αλλά και στην καθημερινή του ζωή…

«Δράμα ενηλικίωσης» και συνάμα εναλλακτική βιογραφία του θρυλικού στις ΗΠΑ, Φρεντ Ρότζερς (ενεργός στην αμερικανική τηλεόραση από το 1968 ως το 2001), εμπνευσμένη από την πραγματική φιλία των Βόγκελ και Ρότζερς με σημείο εκκίνησης το άρθρο του δημοσιογράφου Τομ Τζούνοντ «Can You Say… Hero?» που δημοσιεύτηκε στο Esquire τον Νοέμβριο του 1998, η ταινία της ηθοποιού και σκηνοθέτη Μάριελ Χέλερ (του τριπλά υποψήφιου για Όσκαρ και επίσης εμπνευσμένου από αληθινά γεγονότα «Θα μπορούσες ποτέ να με συγχωρέσεις;» με τους Μελίσα ΜακΚάρθι και Ρίτσαρντ Ε. Γκραντ) έδωσε στον Τομ Χανκς την έκτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ (Β΄ Ανδρικού Ρόλου εδώ). Ο ενσαρκωτής της έννοιας του ιδεατού Αμερικανού ήρωα στον κινηματογράφο, Χανκς, καταφέρνει εδώ μία ακόμη αξιομνημόνευτη ερμηνεία ενσαρκώνοντας πειστικά ένα αγαπητό υπαρκτό πρόσωπο της αμερικανικής κουλτούρας, σύμβολο πατρικής φιγούρας και ευγενών συναισθημάτων που επηρεάζει καταλυτικά έναν αποκαρδιωμένο δημοσιογράφο στην πιο ευαίσθητη στιγμή της ζωής του.

Το αποτέλεσμα είναι παράδοξο, εμπλουτισμένο με τα τηλεοπτικά – εκτός μόδας σήμερα - χαρακτηριστικά των εκπαιδευτικών όσο και επιδραστικών στα παιδιά εκπομπών του Ρότζερς – ενδεικτικό της πολυδιάστατης, αινιγματικής προσωπικότητας του παρουσιαστή την έκταση της οποίας το σενάριο φροντίζει να αναδείξει – και σε ένα βαθμό κάπως πετυχαίνει – χωρίς όμως, να αποφεύγει τις εύκολες ανατροπές του οικογενειακού μελοδράματος, του διδακτισμού και του συγκινησιακού φορτίου, το οποίο ωστόσο λειτουργεί αποτελεσματικά για το κοινό εκτός ΗΠΑ, που έχει…άγρια μεσάνυχτα για την σκούφια του Μίστερ Ρότζερς. (2019)

«Μέχρι ο γάμος να μας μεθύσει» / «The Wedding Unplanner» / *1/2 / Σκηνοθεσία: Ντάνι ντε λα Όντερν / Παίζουν: Μπελέν Κουέστα, Αλεξ Γκαρσία, Σίλβια Αλόνσο

Μία αφοσιωμένη στη διοργάνωση γάμων εργένισσα γνωρίζει και ερωτεύεται σε one night stand, κατά τη διάρκεια επεισοδιακής γαμήλιας δεξίωσης, δεσμευμένο αρχιτέκτονα του οποίου το γάμο στην Τενερίφη με σχολική της φίλη θα αναγκαστεί να οργανώσει, με πολλά και διάφορα ευτράπελα… Ισπανικό ριμέικ της γαλλικής κωμωδίας «Jour J» (2017) της Ριμ Καρισί που εμπνέεται από παρόμοια χολιγουντιανά φιλμ – από το «Γάμο του καλύτερου μου φίλου» (1997) με την Τζούλια Ρόμπερτς και το «Γάμο του εραστή μου» με την Τζένιφερ Λόπεζ μέχρι ακόμα και το «Wedding Crashers» (2005) του Ντέιβιντ Ντόμπκιν – για μια αλά καρτ κωμωδία παρεξηγήσεων από τον ειδήμων στο είδος Ντάνι ντε λα Όντερν. Λείπουν εδώ οι ανδρικοί και οι γυναικείοι χαρακτήρες που θα αφήσουν το στίγμα τους, ο στοιχειώδης ρεαλισμός στα κωμικά ευτράπελα. Ας είναι καλά το καλοκαιρινό σκηνικό του ισπανικού θερέτρου και το γενικό «λούσο» της παραγωγής, συμπεριλαμβανομένων των πρωταγωνιστών. (2020)

«Chinatown» / *****/ Σκηνοθεσία: Ρομάν Πολάνσκι/ Παίζουν: Τζακ Νίκολσον, Φέι Ντάναγουεϊ, Τζον Χιούστον

Ένας ιδιωτικός ντετέκτιβ στο προπολεμικό Λος Αντζελες αναλαμβάνει να διαλευκάνει μια φαινομενικά απλή υπόθεση μοιχείας για να βρεθεί μπλεγμένος σε έναν επικίνδυνο ιστό εξαπάτησης και διαφθοράς που απλώνεται σε ολόκληρη την πόλη. Τα λόγια περιττεύουν για το αριστουργηματικό φιλμ νουάρ του Ρομάν Πολάνσκι από τη δεκαετία του '70, που βασισμένο στο περίτεχνο πρωτότυπο σενάριο του Ρόμπερτ Τάουνι, το οποίο βραβεύτηκε με Όσκαρ, αποτελεί σημείο αναφοράς ως μία από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. Τοποθετημένο στη δεκαετία του ’30, την περίοδο του πολέμου για το νερό στην Καλιφόρνια, το φιλμ παραμένει αταλάντευτο δείγμα του είδους και ταυτόχρονα ανατρεπτικό των κωδίκων του με το κοινωνικοπολιτικό του υπόβαθρο και την κομψότητα των πλάνων του. Υπεύθυνος για το φινάλε της ταινίας ήταν ο ίδιος ο Πολάνσκι, που μετά από αυτή την ταινία εγκατέλειψε για πάντα τις ΗΠΑ, με τις κατηγορίες για σεξουαλική κακοποίηση ανήλικης να τον βαραίνουν. Το εγχείρημα του πρωταγωνιστή Τζακ Νίκολσον να γυρίσει την συνέχεια της ταινίας με τίτλο «Οι δύο Τζέικς» (1990) πάλι με σεναριογράφο τον Ρόμπερτ Τάουινι, δεν έτυχε αναγνώρισης. (1974)

«Persona» / *****/ Σκηνοθεσία: Ινγκμαρ Μπέργκμαν / Παίζουν: Μπίμπι Αντερσον, Λιβ Ούλμαν, Γιόργκεν Λίντστρομ, Γκούναρ Μπιόρνστραντ, Μαργκαρέτα Κρουκ

Μια διάσημη ηθοποιός καταρρέει κατά τη διάρκεια μιας παράστασης και κλείνεται στη σιωπή της. Μόνη συντροφιά της στο παραθαλάσσιο μέρος που αποτραβιέται είναι μια νοσοκόμα, η οποία προσπαθεί να την προσεγγίσει και να την θεραπεύσει. Ανάμεσα στις δύο γυναίκες θα αναπτυχθεί μια ψυχική επικοινωνία σε βάθος…Φιλοσοφική ανατομία της γυναικείας ψυχοσύνθεσης, της προσωπικής ταυτότητας, της ίδιας της ανθρώπινης φύσης καθώς και της κινηματογραφικής αφήγησης σε μινιμαλιστικούς τόνους, το ασπρόμαυρο αριστούργημα του Μπέργκμαν με τις Μπίμπι Άντερσον και Λιβ Ούλμαν, παραμένει μνημείο ανάλυσης και πεδίο ανεξίτηλης έμπνευσης για όλες τις γενιές κινηματογραφιστών και θεατών. (1966)