Λάζλο Νέμες: Ξεπερασμένος ο τρόπος χρηματοδότησης ταινιών

Να διευρυνθούν τα κριτήρια χρηματοδότησης των ταινιών στον ευρωπαϊκό χώρο ζήτησε από το 59^ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης ο βραβευμένος σκηνοθέτης για την πρώτη του ταινία, «Γιος του Σαούλ». Λάζλο Νέμες η οποία βραβεύθηκε με Όσκαρ και στο πέρασμά της στον κόσμο πήρε και παίρνει συγκλονιστικές κριτικές. Ο Ούγγρος δημιουργός επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη, μετά από τρία χρόνια για να παρουσιάσει την τελευταία του κινηματογραφική δουλειά το «Sunset» με πρωταγωνίστρια μία γυναίκα αυτήν τη φορά.

Και όπως εξήγησε κατά τη διάρκεια σημερινής (3/11) συνέντευξης Τύπου από τη Θεσσαλονίκη συνάντησε πάρα πολλές δυσκολίες μέχρι να βρει χρηματοδότηση για να γυρίσει την νέα του ταινία. «Το σύστημα χρηματοδότησης είναι φτιαγμένο με τέτοιο τρόπο που δεν μπορείς να σπάσεις τα εμπόδια που υψώνονται μπροστά σου» είπε ο 41χρονος σκηνοθέτης και συμπλήρωσε: «Όπου κι αν απευθυνθείς, σε ευρωπαϊκά κονδύλια στήριξης του κινηματογράφου, σε παραγωγούς, στα τμήματα “Market” των φεστιβάλ, όλοι σου ζητούν να ακολουθήσεις την πεπατημένη, να δώσεις εξέχουσα έμφαση στο topic και τους χαρακτήρες της ταινίας. Το μόνο που έχει σημασία είναι η γενικόλογη ιστορία που αφηγείται η ταινία, για ένα κοινό το οποίο ωθούμε να αντιμετωπίζει την κινηματογραφική ταινία ως στείρα παράθεση μιας αλυσίδας γεγονότων».

Σύμφωνα με τον ίδιο τα σενάρια είναι αναγκασμένα να επιδεικνύουν συμβατότητα με τις σύγχρονες ανάγκες και προδιαγραφές της τηλεόρασης και του ίντερνετ, με αποτέλεσμα να υφίστανται όχι μια εξωτερικά κατευθυνόμενη λογοκρισία, αλλά μια ακόμη πιο επώδυνη αυτολογοκρισία. «Αυτή η τάση είχε πρωτοεμφανιστεί στη δεκαετία του '80, όσον αφορά την τηλεόραση, αλλά πλέον έχει λάβει τις διαστάσεις μάστιγας, αποστερώντας το σινεμά από το γνώρισμα της πολυπλοκότητας και της ποικιλομορφίας, με το οποίο υποτίθεται πως είναι σύμφυτο», ανέφερε.

Ο Ούγγρος δημιουργός πρότεινε να διαχωριστεί ο κινηματογράφος από την τηλεόραση, το διαδίκτυο και τις τηλεοπτικές σειρές. Σήμερα η κοινωνία, είπε, βασίζεται πάρα πολύ στα κομπιούτερ, και στο διαδίκτυο με αποτέλεσμα να αποκηρύσσεται το δικαίωμα του σινεμά και να αυτοπροσδιορίζεται ως αυτόνομη τέχνη, με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά «Αν το σινεμά δεν υπερασπιστεί τον ίδιο του τον εαυτό, πολύ σύντομα θα καταλήξει να υποβαθμιστεί σε μία ανούσια παρέλαση εικόνων, με συνοδεία ποπκόρν, μια ακόμη εναλλακτική πηγή εύκολης διασκέδασης, εφάμιλλη με τα video games. Μάλλον είμαι από τους ελάχιστους ανθρώπους που θρηνούν για τη σταδιακή εξαφάνιση του παραδοσιακού φιλμ, αλλά ειλικρινά πιστεύω πως το κοινό αξίζει κάτι καλύτερο από μια παράθεση πληροφοριών και πίξελς», δήλωσε ο ίδιος.

Αναφερόμενος στην νέα του ταινία υπογράμμισε τη σχέση του με το κοινό και τη σημασία της ιστορικής καταγραφής στο έργο του. Όπως είπε χρειάστηκε να μελετήσει 900 σελίδες ιστορικών ντοκουμέντων ενώ έδωσε μεγάλη βαρύτητα στις φωτογραφίες. «Όταν καταφέρνει ο θεατής να μετατρέψει τις φωτογραφίες και τις εικόνες σε κίνηση μέσα στο μυαλό του αυτό είναι μαγικό. Γιατί δεν είναι μια απλή τηλεοπτική εικόνα» είπε.

Ο Λάζλο Νέμες μοιράστηκε με το κοινό την προσωπική του διασύνδεση με την ιστορία που αφηγείται στο Sunset, την οποία χρωστά κατά κύριο λόγο στις εκτενείς αφηγήσεις της γιαγιάς του, η οποία του είχε μεταφέρει τα προσωπικά της βιώματα από τη συγκεκριμένη ιστορική περίοδο

Το «Sunset» διαδραματίζεται στη Βουδαπέστη, τη «νέα Βιέννη» του 1913, εκεί όπου η Ιρις Λάιτερ, μια κοπέλα που μεγάλωσε σε ορφανοτροφείο ελπίζει να βρει δουλειά στο πιλοποιείο που κάποτε ανήκε στους γονείς της και τώρα διευθύνει ο πρώην συνέταιρός τους, ενώ ταυτόχρονα αναζητά τον αδελφόν της, Κάλμαν, του οποίου την ύπαρξη αγνοούσε μέχρι σήμερα. Αναζητώντας τον αδελφό της, ανακαλύπτει σκοτεινά μυστικά και παγιδεύεται από τη σύγχυση ενός πολιτισμού στο χείλος της κατάρρευσης. Ακολουθώντας την Ίρις στο λαβύρινθο του οικογενειακού της παρελθόντος και παράλληλα ξετυλίγεται μπροστά μας όλη η ιστορία του 20ού αιώνα.