Σινεμά | 05.04.2023 18:40

Μαγικός Αυλός: Ενα σύγχρονο παραμύθι που συνδυάζει τη μουσική του Μότσαρτ με τις ταινίες φαντασίας και μυστηρίου

Newsroom

Ο «Μαγικός Αυλός», όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί και ακούσει, στο φιλόδοξο σκηνοθετικό ντεμπούτο του Φλόριαν Ζιγκλ. Η διάσημη όπερα του Μότσαρτ μεταφέρεται στον κινηματογράφο με μία συναρπαστική περιπέτεια φαντασίας, ζωντανεύοντας τη διαχρονική μουσική με καθηλωτικές εικόνες, γερές δόσεις μαγείας και ένα θαυμαστό ταξίδι ανάμεσα σε δύο κόσμους. Ο Τζακ Γουλφ (The Witcher) κλέβει την παράσταση στον πρωταγωνιστικό ρόλο, ενώ το λαμπερό καστ περιλαμβάνει τον Ίγουαν Ρέον (Game of Thrones), τον βραβευμένο με Όσκαρ Φ. Μάρεϊ Έιμπραχαμ (Amadeus) μαζί με σπουδαίους ερμηνευτές της όπερας. Ένα σύγχρονο παραμύθι που συνδυάζει την ασύλληπτη μουσική του Μότσαρτ με τις ταινίες φαντασίας και μυστηρίου. Μία εξαιρετική μοντέρνα απόδοση της όπερας του Μότσαρτ.

Ο επίδοξος 17χρονος Τιμ (Τζακ Γουλφ) ονειρευόταν όλη του τη ζωή να πάει στο οικοτροφείο Mozart All Boys. Παρά τον ενθουσιασμό του που έγινε επιτέλους δεκτός, οι πρώτες μέρες του στη διάσημη σχολή δεν εξελίσσονται όπως αναμενόταν. Αντιμέτωπος με έναν εχθρικό διευθυντή, τις αγωνίες του πρώτου έρωτα και τη δυσκολία να βρει την αυθεντική του φωνή, ο Τιμ ανα καλύπτει ένα μυστικό πέρασμα: μια πύλη σε έναν παράλληλο κόσμο. Από εκεί παρασύρεται σε μια νέα πραγματικότητα και βυθίζεται στον κόσμο της όπερας του Μότσαρτ, Τον Μαγικό Αυλό, όπου η φαντασία δεν έχει όρια. Ωστόσο, το να ζει δύο ζωές έχει το τίμημά του κα ι ο Tιμ κινδυνεύει να απογοητεύσει αυτούς που αγαπά. Πρέπει να διαλέξει, αλλά έχει μάθει αρκετά για να κάνει τη σωστή επιλογή;

Ο Μαγικός Αυλός είναι η όπερα με τις περισσότερες παραστάσεις στον κόσμο. Ο Μόρις Ρόμπινσον, που υποδύεται τον Σαράστρο, είναι ένας διεθνής σταρ της όπερας που ερμηνεύει στις πιο σημαντικές όπερες του κόσμου, όπως η MET Opera της Νέας Υόρκης. Πριν γίνει επαγγελματίας τραγουδιστής, ήταν αθλητής αμερικάνικου ποδοσφαίρου. Πολλές σκηνές της ταινίας γυρίστηκαν στο Σάλτσμπουργκ, την πατρίδα του Μότσαρτ. Μερικές τοποθεσίες είναι γνωστές από το μιούζικαλ «The Sound of Music» (1965), την πιο επιτυχημένη ταινία όλων των εποχών μέχρι το 1973, με πρωταγωνίστρια την Τζούλι Άντριους. Παρόλο που ο Μότσαρτ πέθανε πριν από περίπου 230 χρόνια, οι συνθέσεις του παραμένουν δημοφιλείς. Το 2016, πουλήθηκαν πάνω από 1,250,000 δίσκοι του Μότσαρτ μέσα σε πέντε εβδομάδες, ξεπερνώντας καλλιτέχνες όπως ο Drake και η Beyonce. Ο Μότσαρτ συνέθεσε πάνω από 600 έργα στα 35 χρόνια της ζωής του. Ξεκίνησε στην ηλικία των 5 ετών.

Ποιος δεν θα ήθελε να παρασυρθεί σ' έναν παραμυθένιο κόσμο;

«Ο Μαγικός Αυλός του Μότσαρτ έχει συναρπάσει το κοινό εδώ και περίπου 230 χρόνια. Μέχρι σήμερα, κατέχει την κορυφαία θέση ανάμεσα σε άλλες όπερες. Το τραγούδι του "Κυνηγού των πουλιών" ή "Η άρια τις βασίλισσας της Νύχτας" είναι γνωστά σε όλο τον πλανήτη. Όπως συμβαίνει με τα παραμύθια, ο Μαγικός Αυλός είναι διαχρονικός, ψυχαγωγώντας μικρούς και μεγάλους. Για πολλούς, ο Μαγικός Αυλός είναι η πρώτη επαφή με την όπερα, ίσως και την κλασική μουσική. Έχει μία ξεχωριστή θέση σαν μία πολύτιμη ανάμνηση. Ακόμα και ο διευθυντής του θέατρου Εμάνουελ Σικανέντερ, που έτυχε να είναι ο πρώτος Παπαγκένο του Μότσαρτ, δεν έκανε οικονομία στα εφέ για την πρεμιέρα στη Βιέννη το 1791. Φανταστείτε τρία νεαρά αγόρια να πετάνε, σε μία εποχή που οι πρώτες πτήσεις σε αερόστατο είχαν μόλις πραγματοποιηθεί. Φανταστείτε την είσοδο της βασίλισσας της Νύχτας ή τις δοκιμασίες με τη φωτιά και το νερό. Ήταν σαν ένα πρωτόγνωρο, κινηματογραφικού τύπου θέαμα» αναφέρει ο Ράινα Χέναϊς, Γενικός Διευθυντής του Μοτσαρτέουμ

«Είναι αλήθεια αυτό που είδα; Ή με γελούν οι αισθήσεις μου;» αναρωτιέται ο Ταμίνο στην όπερα. Το ίδιο κάνει και ο θεατής. Ποιος δεν θα ήθελε να παρασυρθεί σ' έναν παραμυθένιο κόσμο; «Έτσι, εμπνευστήκαμε για να μεταφέρουμε τον Μαγικό Αυλό με ένα νέο, σύγχρονο παραμύθι που συνδυάζει την καταπληκτική μουσική του Μότσαρτ με σκηνές μυστηρίου και φαντασίας. Λειτουργεί; Η κλασική τέχνη σε συνδυασμό με σύγχρονα κινηματογραφική είδη; Απόλυτα! Ο Μαγικός Αυλός είναι μία καταπληκτική, σύγχρονη μεταφορά της κλασικής όπερας του Μότσαρτ που έχει τα προσόντα να γίνει μία αυτόνομη κλασική ταινία» καταλήγει. 

Φλόριαν Ζιγκλ: «Ευχόμουν μια μέρα να κάνω μία ταινία για την κλασική μουσική»

Όταν ήμουν έφηβος, ήθελα να γίνω μουσικός. Αλλά στη συνέχεια, με βαριά καρδιά, εγκατέλειψα αυτό τον στόχο γιατί είχα την εντύπωση ότι δεν ήμουν αρκετά καλός για να παίξω σε μία σπουδαία ορχήστρα. Αργότερα, πήγα στο Λος Άντζελες και έγινα σκηνοθέτης διαφημιστικών ταινιών. Μέσα μου πάντα έλπιζα ότι μια μέρα θα κάνω μία ταινία για την κλασική μουσική. Ποτέ, όμως, δεν έφτασα να ονειρεύομαι ότι θα μου γινόταν η πρόταση να μεταφέρω τον Μαγικό Αυλό στη μεγάλη οθόνη. Ήξερα αμέσως ότι ήταν μία μοναδική ευκαιρία. Μία ευκαιρία που ένας σκηνοθέτης από τη Γερμανία συναντά μία φορά στη ζωή του. Ήξερα ότι έπρεπε να κάνω την ταινία. Λατρεύω την κλασική μουσική, όπως μου αρέσουν και τα Star Wars, το σινεμά της Κίνας και της Ιαπωνίας. Ήξερα ότι θα μπορούσα να έχω στοιχεία τους στην ταινία. Δυστυχώς, η κλασική μουσική φθίνει. Με πληγώνει αυτή η σκέψη. Αλλά δεν μπορούμε να παραβλέψουμε αυτό το γεγονός.

Στον Μαγικό Αυλό είδα μία ευκαιρία να υπερασπιστώ την κλασική μουσική με μία μεγάλη, συναρπαστική ταινία για το σύγχρονο, ευρύ κοινό. Αυτή είναι η απάντηση μου στους τυπολάτρες που δεν θα επιδοκιμάσουν τη μοντέρνα προσέγγιση της ταινίας. Θέλουμε να πηγαίνει ο κόσμος στην όπερα σε 30 χρόνια; Θέλουμε να συνεχίσει ο κόσμος να πληρώνει φόρους για να υπάρχει εθνική λυρική σκηνή; Πρέπει να κάνουμε την υπέροχη αυτή μορφή τέχνης προσιτή στο κοινό με έναν απτό και απλό τρόπο, για να μην αποθαρρύνονται οι θεατές εξαιτίας μίας ελιτίστικης και πομπώδους εντύπωσης. Είναι ένας εορτασμός της μουσικής, είναι άμεση όπερα, μοναδική και διαχρονική. Στα πλαίσια μιας αφήγησης ο θεατής εμπλέκεται με τα συναισθήματα και τα προβλήματα των χαρακτήρων. Μία ιστορία σε ένα οικοτροφείο είναι ένας κοινός παρονομαστής σε πολλές ταινίες. Στον Μαγικό Αυλό έχουμε το στοιχείο του φανταστικού, που έχει μεγάλη απήχηση σήμερα. Στην ταινία, στοιχεία του Μαγικού Αυλού λειτουργούν σαν αλληγορίες και την ίδια στιγμή δελεάζουν και γοητεύουν το κοινό. 

Ήθελα ο Μαγικός Αυλός να αντλεί από το λιμπρέτο του Εμάνουελ Σικανέντερ. Η δύναμη του φανταστικού κόσμου τον οποίο περιγράφει βασίζεται πολύ στη φυγή, στην απόδραση. Ήθελα να δημιουργήσω μία σύγχρονη αντιστοιχία με την ιδέα ότι κάνεις ένα ταξίδι σε έναν φανταστικό κόσμο, όπου μερικά πράγματα είναι πιο εύκολα και μερικά πιο περίπλοκα. Στόχευα να δημιουργήσω την αίσθηση ενός φανταστικού κόσμου που μας παρασύρει, μας συγκινεί και μας ψυχαγωγεί.

Πρέπει να λάβουμε δύο πράγματα υπόψη. Καταρχήν, υπάρχει πολλή ουσία στο υλικό: η ιδέα του Διαφωτισμού, η μύηση στην κοινωνία, το θέμα της αληθινής αγάπης. Είναι σωστή η ερμηνεία μου; Εγώ θα έλεγα ναι. Γιατί ο πολιτισμός της δραματικής τέχνης αντανακλά το παρόν και χρησιμοποιεί σύμβολα και μηχανισμούς για να καθρεφτ ίσει ένα παρόμοιο ή ένα εντελώς αντίθετο μήνυμα από το αρχικό υλικό. Σε σχέση με τη μουσική, ταιριάξαμε τις μελωδίες με τα ουσιαστικά στοιχεία της πλοκής, μουσικά και αφηγηματικά, φροντίζοντας τη διάρκεια της ταινίας.

Ακολουθήσαμε μία πολύ μεθοδική προσέγγιση. Κάναμε ηχογράφηση με την Ορχήστρα του Μοτσαρτέουμ, που ίδρυσε η σύζυγος του Μότσαρτ. Χρησιμοποιήθηκαν ιστορικά πνευστά, όλη η μουσική ερμηνεύτηκε στις πρωτότυπες κλίμακες. Ήμασταν πολύ σχολαστικοί με τα φωνητικά και την ενορχήστρωση. Έγιναν συγκεκριμένες αλλαγές σε σχέση με τις τρεις τραγουδίστριες που τραγουδούν μία οκτάβα χαμηλότερα από το συνηθισμένο, ενώ οι νεαρότεροι ρόλοι ερμηνεύονται με λιγότερο βιμπράτο. Η σύντομη απάντηση θα ήταν ότι ταίριαζε με την ιστορία η μουσική να ακούγεται πιο σύγχρονη. Η πιο εκτενής απάντηση θα ήταν ότι ο Μότσαρτ δεν θα μπορούσε να επιλέξει τους ερμηνευτές ούτως ή άλλως. Επρόκειτο για ένα προκαθορισμένο σύνολο ερμηνευτών και έπρεπε να προσαρμόζει τις συνθέσεις του πάνω τους.

Στην όπερα, οι ερμηνευτές πρέπει να τραγουδούν δυνατά και με σθένος για να τους καταλαβαίνει ακόμα και ο θεατής στην τελευταία σειρά. Αλλά το σινεμά είναι ένα διαφορετικό μέσο από μία αίθουσα συναυλιών. Το μοντάζ είναι κρίσιμο στο σινεμά, είναι το εργαλείο για να επιλεχθεί αυτό που τελικά θα δει ο θεατής. Ο ερμηνευτής μπορεί να τραγουδήσει πολύ απαλά και η κάμερα πρέπει να βρεθεί κοντά του και να λειτουργήσει αυτό στο μοντάζ. Η ταινία μεταφράζει μία μορφή τέχνης σε ένα άλλο μέσο. Στην πορεία, ελέγχαμε αν οι προθέσεις μας ταίριαζαν με τις προθέσεις του Μότσαρτ. Το Μοτσαρτέουμ και οι ερμηνευτές, όλοι ειδικοί στον χώρο, κατάλαβαν την προσέγγιση μας, όπως και η Deutsche Grammophon, που θα κυκλοφορήσει το soundtrack. Όλοι τους δέχτηκαν την ταινία σαν μία απόπειρα να σωθεί αυτή η μορφή τέχνης κι έτσι εξασφαλίσαμε μεγάλα ονόματα στις φωνητικές ερμηνείες.

Ο Μαγικός Αυλός έχει μόνιμη θέση στην ποπ κουλτούρα

Το ταξίδι του ήρωα, στο οποίο βασίζεται, είναι θεμελιώδες στην κινηματογραφική αφήγηση, όπως για παράδειγμα στο Star Wars. Το γεγονός ότι η μουσική είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας είναι ένα ακόμα πλεονέκτημα. Η πλοκή δεν σταματάει κατά τη διάρκεια μιας άριας, αλλά συνεχίζει μαζί με τη μουσική. Και η ίδια η ιστορία είναι απλή και αποτελεσμα τική, οικεία σε όλο τον κόσμο. Έχει δύο άξονες που είναι διαχρονικοί: η αγάπη και το ζήτημα της θέση μας στον κόσμο και την κοινωνία.

«Δεν ήταν εύκολο να εξασφαλίσουμε μεγάλα ονόματα για την ταινία»

Γενικά, αντιμετωπίσαμε αντίσταση, σε αρχικό στάδιο. Έπρεπε να τους πείσουμε για τη μεγάλη ευκαιρία που παρουσίαζε η ταινία για να προωθηθεί η όπερα και η κλασική μουσική. Όταν κάναμε casting για την ταινία, ήμασταν στα πρόθυρα του δεύτερου lockdown. Οι τραγουδιστές της όπερας στις μεγάλες μουσικές σκηνές της Νέας Υόρκης, του Λονδίνου και του Παρισιού συνειδητοποίησαν ότι οι συνδρομές των θεατών λιγόστευαν δραματικά και ότι το κοινό μπορεί να φοβόταν να πάει στην όπερα μετά την πανδημία. Οι θέσεις μπορεί να έμεναν άδειες. Το επιχείρημα μου ήταν ότι η ταινία θα μας επέτρεπε να χτίσουμε μία κιβωτό για να συντηρήσουμε αυτή τη μορφή τέχνης, να τη μεταφέρουμε, να ελκύσουμε το ενδιαφέρον του κοινού, να εμπνεύσουμε νέους θεατές. Κι αν ήταν επιτυχία, εξήγησα στη Σαμπίν Ντεβιέλ ότι θα ήταν η Βασίλισσα της Νύχτας για τα επόμενα 20 χρόνια. Στο Μόρις Ρόμπινσον είπα ότι από τώρα και στο εξής θα ήταν ο μοναδικός Σαράστρο χαραγμένος στη φαντασία μας. Οι ερμηνευτές της όπερας είναι ματαιόδοξοι. Και η προοπτική να αφήσουν μία κληρονομιά που θα βάλει τις βάσεις για τα επόμενα δέκα ή είκοσι χρόνια ήταν γοητευτική.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Μότσαρτειδήσεις τώραTanweerμουσική