Οι ταινίες της εβδομάδας: Μια εντεκάδα με δράματα, ντοκιμαντέρ, βιογραφίες, τρόμο και animation

Λίγο πριν από το φρεσκάρισμα των θερινών σινεμά κι ενώ μπήκαμε στον καλοκαιρινό Απρίλη, οι εταιρείες διανομής ρίχνουν στη μάχη της αίθουσας έντεκα ταινίες, θυμίζοντας τη γνωστή ατάκα «το αφεντικό τρελάθηκε». Εξαιρετικό το πολυβραβευμένο ντοκιμαντέρ από το Μεξικό «Ο Αντίλαλος» της Τατιάνα Ουέσο, ενώ το ενδιαφέρον τους έχουν και οι ταινίες «Καταγωγή» της οσκαρικής Άβα ΝτιΒερνέ, «Μέσα στη Μέρα» του μινιμαλιστή Νοτιοκορεάτη Χονγκ Σανγκ-σου και «Χορεύοντας με τον Μπέκετ» με τον Γκάμπριελ Μπερν.

Καταγωγή (Origin)

Ιστορικό δράμα, αμερικάνικης παραγωγής του 2023, σε σκηνοθεσία Άβα ΝτιΒερνέ, με τους Ονζανί Έλις Τέιλορ, Τζον Μπέρνθαλ, Βικτόρια Πεντρετί, Βέρα Φερμίγκα, Νίσι Νας κα.

Το μήνυμα σαφώς σημαντικότερο από την ταινία της Άβα Ντιβερνέ, που ακολούθησε πιστά το μπεστ σέλερ της Ίζαμπελ Γουίλκερσον, «Caste: The Origins of Our Discontents» εισάγοντας ταυτόχρονα στο σενάριο, ως βασικό χαρακτήρα, τη συγγραφέα. Και επιπροσθέτως, μεταμορφώνοντας τη διατριβή της δημοσιογράφου και συγγραφέως Γουίλκερσον σε μυθοπλασία, μία παρακινδυνευμένη επιλογή, που τη δικαιώνει σε μεγάλο βαθμό.

H ταινία, που προβλήθηκε στο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ Βενετίας, ακολουθεί τη διαδρομή της πολυκύμαντης ζωής της συγγραφέως, ταυτόχρονα με τις προσωπικές δοκιμασίες της, αλλά και αυτές των ιδεών της, που θέλησε να μεταφέρει στο βιβλίο της.

Η Γουίλκερσον, θέλοντας απαντήσεις για το ρατσισμό στη σύγχρονη Αμερική, κοιτάζει βαθύτερα το φαινόμενο του μίσους προς συγκεκριμένες μειονότητες. Ξεκινά την έρευνά της από τις εποχές της δουλείας, περνά στο διωγμό των Εβραίων από τους ναζί και καταλήγει στις πιέσεις που δέχθηκε η κάστα των Νταλίτ, που ανήκει στη χαμηλότερη ινδική κοινωνική διαστρωμάτωση. Έτσι, θα καταλήξει στο συμπέρασμα, πως η βαθύτερη αιτία του μίσους τελικά δεν έχει τόσο σχέση με τη φυλή, το χρώμα ή τις θρησκευτικές πεποιθήσεις, αλλά με την ταξική οριοθέτηση.

Μπορεί να μοιάζει προφανές το συμπέρασμά της, με τις γονυκλισίες Αμερικάνων και Ευρωπαίων μπροστά σε πάμπλουτους Ινδούς, Άραβες και άλλους Ασιάτες ή Αφρικανούς, εν αντιθέσει με την περιφρόνηση έως και απέχθεια προς τους φτωχούς αυτών των λαών, αλλά μέχρι τη συνειδητοποίηση αυτής της πραγματικότητας απέχει - και βολεύει πολυποίκιλα.

Το βιβλίο και κυρίως οι ιδέες και η επιχειρηματολογία του, τα ισχυρά μηνύματα που κουβαλά, προκαλούν έντονο ενδιαφέρον και δημιουργούν σκέψεις, αλλά η μεταφορά τους στη μεγάλη οθόνη είναι εν μέρη προβληματική. Η δραματοποιημένη εξιστόρηση της ζωής της συγγραφέως, σε συνδυασμό με την έρευνα και ιδίως με τις σκηνές που έρχονται από το παρελθόν, προσεγγίζονται από την ΝτιΒερνέ άγαρμπα. Η σκηνοθέτιδα, μπαινοβγαίνει σε διαφορετικές φόρμες, καθώς το φιλμ της άλλοτε μοιάζει με μελόδραμα και άλλοτε με ακαδημαϊκή μελέτη, ακόμη και ως παρουσίαση πανεπιστημιακής έρευνας.

Η ΝτιΒερνέ, ενθουσιωδώς επικεντρωμένη στα μηνύματα του βιβλίου, θα αφήσει σε δεύτερη μοίρα την αφήγηση, θα αγνοήσει τη σπουδαιότητα του ντεκουπάζ και στην προσπάθειά της να συγκινήσει, κάτι, όμως, που είχε εξασφαλισμένο, έχοντας όλα τα εφόδια του ουμανιστικού θέματός της, θα παραδώσει μία άνιση ταινία. Συμπαθητικές και οι ερμηνείες, αν και αυτές πλήττονται από τη διφορούμενη ματιά της σκηνοθέτιδας και ειδικά όταν έρχεται απρόκλητα ο ακαδημαϊσμός.

Μέσα στη Μέρα (In Our Day)

Δραματική ταινία, νοτιοκορεάτικης παραγωγής του 2023, σε σκηνοθεσία Χονγκ Σανγκ-σου, με τους Κιμ Μιν-χι, Τζι Τζου-μπονγκ, Σονγκ Σέον μι κα.

Ο «πρίγκιπας του μινιμαλισμού Χονγκ Σανγκ - σου, επιστρέφει, έπειτα από το προπέρσινο αφοπλιστικά ανθρώπινο δράμα του «Η Ιστορία Μίας Μυθιστοριογράφου», με ένα παρόμοιο θέμα και φυσικά με τη γνώριμη κινηματογραφική του ματιά, την ξεχωριστή σκηνοθετική του φόρμα.

Ο Χονγκ Σανγκ - σου, έχοντας μπει εδώ και τρία χρόνια στην έβδομη δεκαετία της ζωής του, συνεχίζει να εξερευνά, ορισμένες φορές με τη σοφία ενός παιδιού, την περίπλοκη δομή που αναπτύσσεται γύρω από τις φαινομενικά τυχαίες ζωές των χαρακτήρων του.

Έχοντας για μια ακόμη φορά λιγοστές σελίδες σεναρίου, θα αναπτύξει μεθοδικά, με την ξεχωριστή του αισθητική και με μία λιτότητα, που φτάνει στα άκρα, μια ιστορία που θα μπορούσε να είναι και ένα υποεπεισόδιο σε μια ταινία. Αυτή τη φορά η ιστορία του αφορά τη συνάντηση μιας σαραντάχρονης γυναίκας με έναν που πλησιάζει το τέλος του βίου του και η εύθραυστη, αποσπασματική, ταπεινή επαφή τους μας προτρέπει να απολαύσουμε την άπιαστη ευτυχία, γοητεύοντάς μας με τους αινιγματικούς - και νεκρούς - χρόνους, από εκτεταμένες σιωπές και από τη φαινομενικά ασήμαντη καθημερινότητα των χαρακτήρων του.

Η φράση αντικλείδι «μην αναζητάς το νόημα», που ξεκλειδώνει το πνεύμα του Σανγκ - σου και μάλλον το σύνολο του έργου του, ακούγεται κάποια στιγμή, όταν ακόμη δεν έχουν ζεσταθεί τα πηγαία αισθήματα που αναδύει η ταινία. Το νόημα κρύβεται και πάλι στα λιγότερο εμφανή σημεία, σε λεπτομέρειες, ασυναίσθητες κινήσεις, ματιές και βεβαίως, στις περίφημες σιωπές.

Η δύναμη των ταινιών του Νοτιοκορεάτη δημιουργού βρίσκεται στις κρυμμένες πίσω από τη μινιμαλιστική πλοκή και ανθρωποκεντρική προσέγγιση ιστορίες του, καθώς ισορροπεί δεξιοτεχνικά ανάμεσα στην ελαφρά και οξυδερκή ψυχολογική παρατήρηση.

Όμως, οι ταινίες του, που διεκδικούν δικαίως το σεβασμό, για την ανεπιτήδευτη ανθρωπιά τους και το ευαίσθητο βλέμμα του δημιουργού τους, έχουν αρχίσει να αγγίζουν τα όρια της επανάληψης ή σωστότερα μίας μικρής προσθήκης, μίας ακόμη παρατήρησης σε ένα συνολικό έργο, που πλέον αγγίζουν τα όρια των υστερόγραφων.

Ο Αντίλαλος (El Eco)

Ντοκιμαντέρ, μεξικάνικης και διεθνούς συμπαραγωγής του 2023, σε σκηνοθεσία Τατιάνα Ουέσο.

Ένα μικρό κινηματογραφικό διαμάντι, βγαλμένο μέσα απ' τις λάσπες ενός απομονωμένου χωριού στο βορειοδυτικό Μεξικό, μια ωδή για τους ξεχασμένους ανθρώπους, με την υπογραφή της Τατιάνς Ουέσο, που πριν από δυο χρόνια μας εντυπωσίασε με τις «Νύχτες της Φωτιάς».

Με μία ιδιαίτερα ξεχωριστή ματιά, γεμάτη τρυφερότητα και αξιέπαινη αφηγηματική ικανότητα, η Ουέσο, θα μιλήσει στην καρδιά μας για την ενηλικίωση των παιδιών του χωριού, απελευθερώνοντας τα ειλικρινή αισθήματα της, χωρίς να ξεχνά τα διακριτικά κοινωνικοπολιτικά της σχόλια.

Η σκηνοθέτιδα, γεννημένη στο Ελ Σαλβαδόρ και μεγαλωμένη στο Μεξικό, επιστρέφει στις ρίζες του ντοκιμαντέρ για ένα πορτρέτο των ανθρώπων της ξεχασμένης υπαίθρου, που οι θεατές θα μπορούσαν να το εκλάβουν και ως μυθοπλασία. Ένα φιλμ, που κέρδισε στο φεστιβάλ Βερολίνου τα βραβεία ντοκιμαντέρ και σκηνοθεσίας και έφερε για μία ακόμη φορά στο προσκήνιο τους ανθρώπους που έχουν τεθεί στο περιθώριο της σύγχρονης ζωής και ζουν παλεύοντας σε δύσκολους τόπους, με τα στοιχειά της φύσης.

Η Ουέσο έζησε πάνω από ένα χρόνο στο μεξικάνικο χωριό Ελ Έκο, που λειτουργεί αυτόνομα, έχοντας μείνει στο παρελθόν και όπου τα παιδιά φροντίζουν τα πρόβατα, τη γη για να βγει η σοδιά, αλλά και τους μεγαλύτερους. Μέσα σε αντίξοες συνθήκες, μαθαίνουν να κατανοούν το θάνατο, την ασθένεια και την αγάπη καθημερινά, με κάθε πράξη, λέξη και σιωπή των γονιών τους.

Επικεντρώνοντας την προσοχή της στην πρώιμη παιδική ηλικία, η Ουέσο θα κινηματογραφήσει μέσα από τα μάτια των παιδιών, που ανακαλύπτουν τον κόσμο, εξερευνώντας κάθε πτυχή της ζωής. Την έκπληξή τους για όλα όσα βλέπουν, τις ανακαλύψεις τους, τη συγκίνηση για τη δύναμη της φύσης, για μια καταιγίδα, τη γάτα που μπερδεύεται στα πόδια τους και γίνεται μέλος της οικογένειας.

Η καθημερινή συναναστροφή της Ουέσο με τους κατοίκους του χωριού, οι ιστορίες των προγόνων, ο κύκλος της ζωής, της σποράς και της συγκομιδής, η αθώα συμμετοχή των παιδιών στην κινηματογράφηση, αλλά και οι δραστικές αλλαγές στο κλίμα και στο τοπίο, αποτυπώνονται χωρίς επιτήδευση, ενώ είναι φανερό ότι οι χαρακτήρες αυτών των απλών και γνήσιων ανθρώπων οδηγούν τη σκηνοθέτιδα με ασφάλεια για αυτό που θέλει να πει. Την αναζήτηση της μαγείας και του μεγαλείου στα πιο μικρά και συνηθισμένα, την ανάδειξη την απλότητα της ζωής, την σπουδαιότητά αυτών των ανθρώπων σε έναν κόσμο που έχει πάρει το στραβό το δρόμο, μία ανθρωπότητα που έχει στο προσκέφαλο τα αγχολυτικά.

Χορεύοντας με τον Μπέκετ (Dance First)

Βιογραφικό δράμα, βρετανικής παραγωγής του 2023, σε σκηνοθεσία Τζέιμς Μαρς, με τους Γκάμπριελ Μπερν, Φιον Ο' σι, Μάξιν Πικ, Άινταν Γκίλεν, Σαντρίν Μπονέρ, Ρόμπερτ Αραμάγιο, Ρεμπέκα Τζόνστον κα.

Δεν είναι αδιάφορη αυτή η βιογραφική ταινία για τον τεράστιο Ιρλανδό συγγραφέα Σάμιουελ Μπέκετ, καθώς ξεφεύγει ως ένα βαθμό από τα καθιερωμένα της βρετανικής ακαδημαϊκής προσέγγισης, αλλά αδικεί το συνολικό αποτέλεσμά της, χάνοντας την ευκαιρία να φωτίσει το έργο του και την απήχηση που είχε αυτό παγκοσμίως.

Ο Τζέιμς Μαρς, έμπειρος στις βιογραφίες («Η Θεωρία των Πάντων») και καταξιωμένος στο ντοκιμαντέρ, με ένα Όσκαρ για το «Man on Wire», μέσα σε 100 λεπτά, θα διατρέξει τα βασικά γεγονότα και τις σχέσεις που πλήγωσαν και καθόρισαν τον Ιρλανδό συγγραφέα, θα βρει λίγο χρόνο και για τις μεταφυσικές του αγωνίες, αλλά θα του ξεφύγει το πνεύμα των έργων του, που χαρακτηρίζονταν από μία «ριζοσπαστική λιτότητα», μία διαρκής απαισιοδοξία για τη φύση του ανθρώπου.

Εκκινώντας από την απονομή του βραβείου Νόμπελ το 1969, όταν ο Μπέκετ θα πει στη σύζυγό του «τι καταστροφή», ακούγοντας το όνομά του για το βραβείο και διαφεύγοντας προς ένα σπήλαιο όπου θα συναντήσει τον... εαυτό του, αναπολώντας γεμάτος ενοχές, τα σημαντικότερα γεγονότα του παρελθόντος του.

Τις μεγάλες ερωτικές σχέσεις του, την απώλεια του αγαπημένου πατέρα, την περίπλοκη σχέση, με την αυστηρότερη κριτή του και παρεμβατική, μητέρα του, την ενεργή του εμπλοκή στη γαλλική αντίσταση, τη συνάντηση του με τον Τζέιμς Τζόις, το θανατηφόρο χτύπημα που δέχθηκε από μαστροπό στο Παρίσι έως και τη βράβευσή του με το Νόμπελ.

Ουσιαστικά, ο Μαρς επικεντρώνει το φιλμ του στις σχέσεις του συγγραφέα, στα πρόσωπα που τον επηρέασαν ή διαμόρφωσαν τη μοναχική του ζωή, παρακάμπτοντας να εμβαθύνει στο έργο και τη λογοτεχνική κληρονομιά του. Μια αξιοπρεπής βιογραφία, που πετυχαίνει στην ανασύσταση της εποχής, μεταφέρει τα μελαγχολικά χρώματα της προσωπικότητας του συγγραφέα και καταφέρνει να εισχωρήσει στη δυστυχισμένη ψυχοσύνθεση του Μπέκετ, μέσα από μία σειρά ταλαίπωρων και ενοχικών σχέσεων, αλλά χάνοντας την ευκαιρία να αναδείξει την τόλμη και την ευφυΐα του, που σημάδεψαν τα γράμματα και τη δραματουργία.

Ο Γκάμπριελ Μπερν, ερμηνεύοντας τον μεσήλικα Μπέκετ, δεν έχει πρόβλημα να μπει στο πετσί του βασανισμένου από δαίμονες συγγραφέα, αν και αρκετά ακαδημαϊκά και υπέρ του δέοντος μετρημένα, ενώ ο Φιον Ο'σι στο ρόλο του νεαρού συγγραφέα μεταφέρει πειστικά την ορμητικότητα και επιπολαιότητα ενός ιδεαλιστή. Η Σαντρίν Μπονέρ, στο ρόλο της συζύγου του, ορισμένες φορές απολαυστική, όπως και η Μάξιν Πικ, που υποδύεται την, για χρόνια, ερωμένη του Μπάρμπαρα Μπρέι.

Κάμπια Νύμφη Πεταλούδα (Embryo Larva Butterfly)

Δράμα επιστημονικής φαντασίας, ελληνοκυπριακής παραγωγής του 2023, σε σκηνοθεσία Κύρου Παπαβασιλείου, με τους Μαρία Αποστολακέα, Χρήστο Σουγάρη, Μάκη Παπαδημητρίου, Στεφανία Σωτηροπούλου κα.

Υπαρξιακό φουτουριστικό δράμα, με πολλές ιδέες και θαρραλέα κινηματογραφική ματιά, από τον Κύπριο σκηνοθέτη Κύρο Παπαβασιλείου, στη δεύτερη ταινία του, έπειτα από τις «Εντυπώσεις Ενός Πνιγμένου» που είχε προβληθεί πριν μία δεκαετία.

Το εκτεταμένο παιχνίδι του σκηνοθέτη με τον χρόνο, δίνει φτερά στην ταινία, η οποία όμως στο τέλος πνίγεται από τα αλλεπάλληλα φορμαλιστικά και φουτουριστικά ευρήματα, τα οποία ρίχνει σωρηδόν στη μάχη των εντυπώσεων προκειμένου να αντιμετωπίσει το ισχνό και γεμάτο τρύπες σενάριο. Κάτι καθοριστικό για την αποτελεσματικότητα μιας ταινίας αυτού του είδους και μάλιστα, χαμηλού προϋπολογισμού.

Ο γραμμικός χρόνος αποτελεί ουτοπία για το στόρι. Οι ήρωες είναι αναγκασμένοι να μεταπηδούν ξαφνικά σε διαφορετικές χρονολογίες, να ζουν αποσπασματικά με την ένταση των αλλαγών. Έχοντας ζήσει το μέλλον πριν από το παρελθόν ή το παρόν, τα πρόσωπα του δράματος, γνωρίζουν τι θα τους συμβεί αλλά όχι το πώς και το γιατί.

Ένα αγαπημένο ζευγάρι, ζει σε ένα διαρκές άγχος, καθώς γνωρίζουν το μέλλον, ότι έχουν κάνει ένα παιδί, αλλά δεν γνωρίζουν πού είναι και γιατί δεν είναι μαζί τους. Προκειμένου να το ξεδιαλύνει, η ηρωίδα της ιστορίας, θα ανακαλύψει τι σημαίνει αγάπη, απώλεια, επιθυμία, αλλά και πώς μπορεί να κοροϊδέψει τον χρόνο.

Οι καλές ιδέες θέλουν όμως και ένα στέρεο σενάριο, μια στιβαρή βάση, που θα μεταφέρει στο κοινό τα πολύπλευρα και συναισθηματικά φορτισμένα νοήματα. Έτσι, οι αδυναμίες του σεναρίου και η αποσπασματική αφήγηση, έρχονται να καλυφθούν από φουτουριστικά ευρήματα, με υποϊστορίες άνευ σημασίας, και καλογυρισμένα πλάνα - φροντισμένα με τη ζεστή φωτογραφία του Θόδωρου Μιχόπουλου - που χρησιμοποιούνται ως μία λύση μπρος στα σεναριακά αδιέξοδα.

Άρθουρ ο Βασιλιάς (Arthur the King)

Δραματική περιπέτεια, αμερικάνικης παραγωγής του 2024, σε σκηνοθεσία του Σάιμον Κέλαν Τζόουνς, με τους Μαρκ Γουόλμπεργκ, Σιμού Λιου, Μπέαρ Γκριλς, Νάταλι Εμάνουελ, Αλί Σουλιμάν κα.

Χολιγουντιανή συνταγή οικογενειακής περιπέτειας, σωστά καρυκευμένη με αίσθημα, ολίγον δράμα, συγκίνηση και φιλοζωικά μηνύματα, από τον Βρετανό σκηνοθέτη Σάιμον Κέλαν Τζόουνς, που δεν έχει να επιδείξει κάτι αξιόλογο μέχρι στιγμής. Ο Μαρκ Γουόλμπεργκ έχει αναλάβει τον πρωταγωνιστικό ρόλο, έχοντας ως συμπρωταγωνιστή έναν σκύλο, τον «Βασιλιά Άρθουρ» - που θα μπορούσε να είναι και ο πρωταγωνιστής, αλλά αυτά είναι λεπτομέρειες για τα στούντιο στο Χόλιγουντ.

Σίγουρα, στα υπέρ αυτής της εύπεπτης ψυχαγωγικής περιπέτειας είναι η επιλογή να αποφευχθεί η χρήση ενός ψηφιακού τετράποδου, όπως συνηθίζεται εσχάτως, αλλά ενός «μπάσταρδου» σκυλάκου. Βασισμένη σε μία αληθινή ιστορία, το σενάριο θέλει έναν επαγγελματία αθλητή αγώνων περιπέτειας, τον Μάικλ Λάιτ, να αναζητά μία τελευταία ευκαιρία για να στεφθεί νικητής. Πείθοντας έναν σπόνσορα να τον στηρίξει οικονομικά και βρίσκοντας τρία έμπειρα άτομα για την ομάδα του θα μπει στη λίστα του παγκόσμιου πρωταθλήματος Αγώνων Περιπέτειας, που θα διεξαχθούν στη Δομινικανή Δημοκρατία. Καθώς τα όρια αντοχής ανατρέπονται το ένα μετά το άλλο, ο Μάικλ μαθαίνει τι θα πει αληθινή νίκη, πίστη και φιλία όταν ένας αδέσποτος σκύλος θα γίνει μέλος της ομάδας του, για το σύνολο της μακράς εξοντωτικής διαδρομής δέκα ημερών, στα βουνά της εξωτικής χώρας.

Η ταινία έχει όλα τα χαρακτηριστικά μίας οικογενειακής περιπέτειας, θέλοντας να αναδείξει τους ταπεινούς αγωνιστές, που βάζουν πάνω από το βάθρο της νίκης, την αληθινή φιλία, που μπορεί να αναπτυχθεί και με ένα ζώο και το σημαντικότερο να απλωθεί και στους ανθρώπους. Αξιοποιώντας ταυτόχρονα το άγριο φυσικό περιβάλλον της λατινοαμερικάνικης χώρας και την χαριτωμένη παρουσία του αδέσποτου σκύλου, θα προσπαθήσει να δώσει και ένα μάθημα ανθρωπιάς, πάντα όμως μέσα από τις συμβάσεις και τα στάνταρ του Χόλιγουντ.

Άγρια Νερά (Something in the Water)

Θρίλερ, αμερικάνικης παραγωγής του 2024, σε σκηνοθεσία Χέιλι Ίστον, με τις Χίφτου Κουάσεμ, Λόρεν Λάλ, Νάταλι Μίτσον, Ελουίζ Χαρτ, Λάουρα Κόστα κα.

Στο γνώριμο σκηνικό, ενός ειδυλλιακού τοπίου, όπως είναι η Καραϊβική, πέντε νέες και ανέμελες κοπέλες, που θέλουν να διασκεδάσουν, θα βρεθούν απέναντι στα σαγόνια ενός τρομερού και αιμοδιψούς καρχαρία… Πόσες φορές έχουμε δει παρόμοιες ταινίες, με όμορφα κορίτσια, που εφορμούν φορώντας τα μπικίνι τους σε εξωτικές παραλίες για να διασκεδάσουν και τελικά θα ζήσουν την απόλυτη φρίκη κυνηγημένες από καρχαρίες; Αμέτρητες.

Για ποιο λόγο να δει κάποιος αυτό το θρίλερ, με παρενθέσεις τρόμου; Μα φυσικά, μόνο, για τους παραπάνω λόγους. Το σενάριο, που δεν είναι τόσο προσχηματικό όσο περιμένει κανείς για αυτές του είδους ταινίες, θέλει τη Μεγκ να παρευρίσκεται στον γάμο της παλιάς φίλης της Λίζι στην Καραϊβική, μαζί με δυο συναδέλφους της, αλλά και την πρώην σύντροφό της Κέιλα, με την οποία χώρισε, αφού επέζησαν και οι δύο από ένα τραυματικό περιστατικό. Αυτό που δεν περίμεναν όμως οι πέντε κοπέλες είναι ότι το ειδυλλιακό τοπίο θα γίνει ο θαλάσσιος εφιάλτης τους και μία ανελέητη μάχη που πρέπει να δώσουν για να επιβιώσουν.

Η επιλογή να πρωταγωνιστήσουν μόνο γυναίκες σε ένα θρίλερ επιβίωσης, με αρκετό σασπένς και ορισμένες καλοδουλεμένες σκηνές τρόμου, έχει το νόημά της, όπως και οι διαφορετικοί χαρακτήρες τους ή τους λόγους που κρύβει η μανία του καρχαρία, όμως αυτό που μένει στο τέλος είναι το κλισέ: εξωτική παραλία, κορίτσια, μπικίνι, ο καρχαρίας φονιάς και η περιέργεια αν θα καταφέρουν να επιζήσουν οι κοπέλες. Η Χέιλι Ίστον, με εμπειρία στα ειδικά εφέ, στο σκηνοθετικό της ντεμπούτο, δείχνει να γνωρίζει το αντικείμενό της και να διαθέτει μία ματιά, που ίσως να έχει μέλλον.

Όσον αφορά τις ερμηνείες, πέρα από την Χίφτου Κουάσεμ, που δείχνει να έχει κάποια επιρροή στο φιλμ, αυτές δεν χρειάζονται βαθιά νερά για να πνιγούν στην αδιαφορία.

Προβάλλονται ακόμη οι ταινίες:

Ο Πρώτος Οιωνός (The First Omen)

Αρκετά καλύτερη από το μέσο όρο των ταινιών τρόμου, που βγαίνουν σωρηδόν στις αίθουσες, είναι τούτο το φιλμ της Άρκασα Στίβενσον, ένα πρίκουελ της θρυλικής «Προφητείας» του Ρίτσαρντ Ντόνερ. Το στόρι μας μεταφέρει στη Ρώμη το 1971, όταν η νεαρή Μάργκαρετ, μια Αμερικανίδα δόκιμη μοναχή αφοσιώνεται στην υπηρεσία της εκκλησίας. Σε ένα μοναστήρι, θα συναντήσει το έρεβος, που θα την κάνει να αμφιβάλει για την πίστη της, ενώ αποκαλύπτει και μια τρομαχτική συνωμοσία για την έλευση του αντίχριστου.

Η Στίβενσον, που έχει προϋπηρεσία στην τηλεόραση κι εδώ κάνει το κινηματογραφικό της ντεμπούτο, θα στήσει προσεχτικά και χωρίς να βασίζεται ιδιαιτέρως στην αρχική ταινία, το δικό της στόρι, αναδεικνύοντας τον τρόμο μέσα από τους προσεγμένους χαρακτήρες, που υπηρετούν ικανοποιητικά οι Σόνια Μπράγκα, Ραλφ Ίνεσον, Νιλ Τάιγκερ, Τσαρλς Ντανς, ενω ο Μπιλ Νάι βάζει μια έξτρα πινελιά με την υποβλητική του εμφάνιση και φωνή.

Κόναν Η Βάρβαρη (Conann)

Αξιοπερίεργο αν μη τι άλλο θρίλερ φαντασίας (και άλλα πολλά και ορισμένες φορές ακατανόητα), που γύρισε ο γνωστός για την εκκεντρικότητά του, Μπερτράν Μαντικό («The Wild Boys»). Και μόνο ο τίτλος έχει την πλάκα του, για μία χειροποίητη εξτραβαγκάντζα, με πλήθος πειραματισμών (ασύγχρονος ήχος, θεατρικό σκηνικό, ασπρόμαυρα πλάνα μπερδεύονται με έγχρωμα, χαρακτήρες βγαλμένοι από εφιάλτες) και μιας ακραίας προσέγγισης του βαθύτερου ασυνείδητου.

Ο Κέρβερος, ο φύλακας του κάτω κόσμου, έχει ακόμα μουσούδα, μόνο που εδώ τον λένε Ράινερ, έχει γυναικείο στήθος και γλυκιά φωνή, φοράει ένα μαύρο δερμάτινο μπουφάν με καρφιά και κρατάει μια κάμερα με φλας. Μας μιλάει από το υπερπέραν και περιγράφει με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες τις διαδοχικές μετενσαρκώσεις της Κόναν της Βάρβαρης, μιας αιμοδιψούς Αμαζόνας που ζει ανάμεσά μας από την αρχαιότητα.

Μια κινηματογραφική εθιστική εμπειρία, για όσους καταφέρουν να διεισδύσουν στο περίεργο σύμπαν του Μαντικό, που σίγουρα δεν απευθύνεται στο ευρύ κοινό και γι' αυτό θα προβληθεί μόνο μεταμεσονύχτια στον κινηματογράφο Άστυ.

Η Κιβωτός του Νώε (Noah's Ark)

Χιουμοριστικό, συναρπαστικό και μελωδικό animation (2024) από τη Βραζιλία, σε σκηνοθεσία του Σέρτζιο Μακάντο, με ήρωες δυο μποέμ ποντίκια. Τον Βίνι και τον Τομ, που γίνονται τυχαία μάρτυρες της στιγμής όταν ο Θεός αναθέτει στον Νώε το καθήκον να διασώσει μόνο ένα ζευγάρι από κάθε είδος στην Κιβωτό του και βρίσκουν έναν ευφάνταστο τρόπο να συμμετέχουν κι αυτοί στην περιπέτεια.

Εμπνευσμένο από τους βραζιλιάνικους μουσικούς ρυθμούς, μία κεφάτη παιδική ταινία κινουμένων σχεδίων, που θα προβληθεί μεταγλωττισμένη στα ελληνικά.

Λεσβία

Το βραβευμένο στο φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης ντοκιμαντέρ της Τζέλης Χατζηδημητρίου, για την Ερεσό της Λέσβου, μια όμορφη κωμόπολη, συνδεδεμένη με την αρχαιότητα και τη λυρική ποιήτρια Σαπφώ, που στη μεγάλη αμμώδη παραλία της φιλοξενεί, εδώ και τουλάχιστον σαράντα, χρόνια την παγκόσμια λεσβιακή κοινότητα. Η σκηνοθέτιδα, φωτογράφος και συγγραφέας Τζέλη Χατζηδημητρίου, σε αυτό το πρώτο μεγάλου μήκους ντοκιμαντέρ της, παραδίδει μια ενδιαφέρουσα καταγραφή της πορείας της Ερεσού και της - πολλές φορές δύσκολης - συνύπαρξής της με την λεσβιακή κοινότητα, από τη δεκαετία του '70 έως σήμερα, με πλούσιο αρχειακό υλικό.

Λίγο πριν από το φρεσκάρισμα των θερινών σινεμά κι ενώ μπήκαμε στον καλοκαιρινό Απρίλη, οι εταιρείες διανομής ρίχνουν στη μάχη της αίθουσας έντεκα ταινίες, θυμίζοντας τη γνωστή ατάκα «το αφεντικό τρελάθηκε». Εξαιρετικό το πολυβραβευμένο ντοκιμαντέρ από το Μεξικό «Ο Αντίλαλος» της Τατιάνα Ουέσο, ενώ το ενδιαφέρον τους έχουν και οι ταινίες «Καταγωγή» της οσκαρικής Άβα ΝτιΒερνέ, «Μέσα στη Μέρα» του μινιμαλιστή Νοτιοκορεάτη Χονγκ Σανγκ-σου και «Χορεύοντας με τον Μπέκετ» με τον Γκάμπριελ Μπερν.

Καταγωγή

("Origin") Ιστορικό δράμα, αμερικάνικης παραγωγής του 2023, σε σκηνοθεσία Άβα ΝτιΒερνέ, με τους Ονζανί Έλις Τέιλορ, Τζον Μπέρνθαλ, Βικτόρια Πεντρετί, Βέρα Φερμίγκα, Νίσι Νας κα.

Το μήνυμα σαφώς σημαντικότερο από την ταινία της Άβα Ντιβερνέ, που ακολούθησε πιστά το μπεστ σέλερ της Ίζαμπελ Γουίλκερσον, «Caste: The Origins of Our Discontents» εισάγοντας ταυτόχρονα στο σενάριο, ως βασικό χαρακτήρα, τη συγγραφέα. Και επιπροσθέτως, μεταμορφώνοντας τη διατριβή της δημοσιογράφου και συγγραφέως Γουίλκερσον σε μυθοπλασία, μία παρακινδυνευμένη επιλογή, που τη δικαιώνει σε μεγάλο βαθμό.

Η ταινία, που προβλήθηκε στο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ Βενετίας, ακολουθεί τη διαδρομή της πολυκύμαντης ζωής της συγγραφέως, ταυτόχρονα με τις προσωπικές δοκιμασίες της, αλλά και αυτές των ιδεών της, που θέλησε να μεταφέρει στο βιβλίο της.

Η Γουίλκερσον, θέλοντας απαντήσεις για το ρατσισμό στη σύγχρονη Αμερική, κοιτάζει βαθύτερα το φαινόμενο του μίσους προς συγκεκριμένες μειονότητες. Ξεκινά την έρευνά της από τις εποχές της δουλείας, περνά στο διωγμό των Εβραίων από τους ναζί και καταλήγει στις πιέσεις που δέχθηκε η κάστα των Νταλίτ, που ανήκει στη χαμηλότερη ινδική κοινωνική διαστρωμάτωση. Έτσι, θα καταλήξει στο συμπέρασμα, πως η βαθύτερη αιτία του μίσους τελικά δεν έχει τόσο σχέση με τη φυλή, το χρώμα ή τις θρησκευτικές πεποιθήσεις, αλλά με την ταξική οριοθέτηση.

Μπορεί να μοιάζει προφανές το συμπέρασμά της, με τις γονυκλισίες Αμερικάνων και Ευρωπαίων μπροστά σε πάμπλουτους Ινδούς, Άραβες και άλλους Ασιάτες ή Αφρικανούς, εν αντιθέσει με την περιφρόνηση έως και απέχθεια προς τους φτωχούς αυτών των λαών, αλλά μέχρι τη συνειδητοποίηση αυτής της πραγματικότητας απέχει - και βολεύει πολυποίκιλα.

Το βιβλίο και κυρίως οι ιδέες και η επιχειρηματολογία του, τα ισχυρά μηνύματα που κουβαλά, προκαλούν έντονο ενδιαφέρον και δημιουργούν σκέψεις, αλλά η μεταφορά τους στη μεγάλη οθόνη είναι εν μέρη προβληματική. Η δραματοποιημένη εξιστόρηση της ζωής της συγγραφέως, σε συνδυασμό με την έρευνα και ιδίως με τις σκηνές που έρχονται από το παρελθόν, προσεγγίζονται από την ΝτιΒερνέ άγαρμπα. Η σκηνοθέτιδα, μπαινοβγαίνει σε διαφορετικές φόρμες, καθώς το φιλμ της άλλοτε μοιάζει με μελόδραμα και άλλοτε με ακαδημαϊκή μελέτη, ακόμη και ως παρουσίαση πανεπιστημιακής έρευνας.

Η ΝτιΒερνέ, ενθουσιωδώς επικεντρωμένη στα μηνύματα του βιβλίου, θα αφήσει σε δεύτερη μοίρα την αφήγηση, θα αγνοήσει τη σπουδαιότητα του ντεκουπάζ και στην προσπάθειά της να συγκινήσει, κάτι, όμως, που είχε εξασφαλισμένο, έχοντας όλα τα εφόδια του ουμανιστικού θέματός της, θα παραδώσει μία άνιση ταινία.

Συμπαθητικές και οι ερμηνείες, αν και αυτές πλήττονται από τη διφορούμενη ματιά της σκηνοθέτιδας και ειδικά όταν έρχεται απρόκλητα ο ακαδημαϊσμός.

ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ… Ενώ εξετάζει το παγκόσμιο φαινόμενο της κάστας και των σκοτεινών επιπτώσεων στην κοινωνία, μια δημοσιογράφος αντιμετωπίζει ανυπολόγιστη προσωπική απώλεια και αποκαλύπτει την ομορφιά της ανθρώπινης αντοχής.

Μέσα στη Μέρα

("In Our Day") Δραματική ταινία, νοτιοκορεάτικης παραγωγής του 2023, σε σκηνοθεσία Χονγκ Σανγκ-σου, με τους Κιμ Μιν-χι, Τζι Τζου-μπονγκ, Σονγκ Σέον μι κα.

Ο «πρίγκιπας του μινιμαλισμού Χονγκ Σανγκ - σου, επιστρέφει, έπειτα από το προπέρσινο αφοπλιστικά ανθρώπινο δράμα του «Η Ιστορία Μίας Μυθιστοριογράφου», με ένα παρόμοιο θέμα και φυσικά με τη γνώριμη κινηματογραφική του ματιά, την ξεχωριστή σκηνοθετική του φόρμα.

Ο Χονγκ Σανγκ - σου, έχοντας μπει εδώ και τρία χρόνια στην έβδομη δεκαετία της ζωής του, συνεχίζει να εξερευνά, ορισμένες φορές με τη σοφία ενός παιδιού, την περίπλοκη δομή που αναπτύσσεται γύρω από τις φαινομενικά τυχαίες ζωές των χαρακτήρων του.

Έχοντας για μια ακόμη φορά λιγοστές σελίδες σεναρίου, θα αναπτύξει μεθοδικά, με την ξεχωριστή του αισθητική και με μία λιτότητα, που φτάνει στα άκρα, μια ιστορία που θα μπορούσε να είναι και ένα υποεπεισόδιο σε μια ταινία. Αυτή τη φορά η ιστορία του αφορά τη συνάντηση μιας σαραντάχρονης γυναίκας με έναν που πλησιάζει το τέλος του βίου του και η εύθραυστη, αποσπασματική, ταπεινή επαφή τους μας προτρέπει να απολαύσουμε την άπιαστη ευτυχία, γοητεύοντάς μας με τους αινιγματικούς - και νεκρούς - χρόνους, από εκτεταμένες σιωπές και από τη φαινομενικά ασήμαντη καθημερινότητα των χαρακτήρων του.

Η φράση αντικλείδι «μην αναζητάς το νόημα», που ξεκλειδώνει το πνεύμα του Σανγκ - σου και μάλλον το σύνολο του έργου του, ακούγεται κάποια στιγμή, όταν ακόμη δεν έχουν ζεσταθεί τα πηγαία αισθήματα που αναδύει η ταινία. Το νόημα κρύβεται και πάλι στα λιγότερο εμφανή σημεία, σε λεπτομέρειες, ασυναίσθητες κινήσεις, ματιές και βεβαίως, στις περίφημες σιωπές.

Η δύναμη των ταινιών του Νοτιοκορεάτη δημιουργού βρίσκεται στις κρυμμένες πίσω από τη μινιμαλιστική πλοκή και ανθρωποκεντρική προσέγγιση ιστορίες του, καθώς ισορροπεί δεξιοτεχνικά ανάμεσα στην ελαφρά και οξυδερκή ψυχολογική παρατήρηση.

Όμως, οι ταινίες του, που διεκδικούν δικαίως το σεβασμό, για την ανεπιτήδευτη ανθρωπιά τους και το ευαίσθητο βλέμμα του δημιουργού τους, έχουν αρχίσει να αγγίζουν τα όρια της επανάληψης ή σωστότερα μίας μικρής προσθήκης, μίας ακόμη παρατήρησης σε ένα συνολικό έργο, που πλέον αγγίζουν τα όρια των υστερόγραφων.

ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ… Μια σαραντάχρονη γυναίκα συναντά έναν άντρα που πλησιάζει στο τέλος του βίου του, και η εύθραυστη, αποσπασματική, ταπεινή επαφή τους μας προτρέπει να απολαύσουμε την άπιαστη ευτυχία και να αγαπήσουμε τους αινιγματικούς -κάθε άλλο παρά- νεκρούς χρόνους.

Ο Αντίλαλος

("El Eco") Ντοκιμαντέρ, μεξικάνικης και διεθνούς συμπαραγωγής του 2023, σε σκηνοθεσία Τατιάνα Ουέσο.

Ένα μικρό κινηματογραφικό διαμάντι, βγαλμένο μέσα απ' τις λάσπες ενός απομονωμένου χωριού στο βορειοδυτικό Μεξικό, μια ωδή για τους ξεχασμένους ανθρώπους, με την υπογραφή της Τατιάνς Ουέσο, που πριν από δυο χρόνια μας εντυπωσίασε με τις «Νύχτες της Φωτιάς».

Με μία ιδιαίτερα ξεχωριστή ματιά, γεμάτη τρυφερότητα και αξιέπαινη αφηγηματική ικανότητα, η Ουέσο, θα μιλήσει στην καρδιά μας για την ενηλικίωση των παιδιών του χωριού, απελευθερώνοντας τα ειλικρινή αισθήματα της, χωρίς να ξεχνά τα διακριτικά κοινωνικοπολιτικά της σχόλια.

Η σκηνοθέτιδα, γεννημένη στο Ελ Σαλβαδόρ και μεγαλωμένη στο Μεξικό, επιστρέφει στις ρίζες του ντοκιμαντέρ για ένα πορτρέτο των ανθρώπων της ξεχασμένης υπαίθρου, που οι θεατές θα μπορούσαν να το εκλάβουν και ως μυθοπλασία. Ένα φιλμ, που κέρδισε στο φεστιβάλ Βερολίνου τα βραβεία ντοκιμαντέρ και σκηνοθεσίας και έφερε για μία ακόμη φορά στο προσκήνιο τους ανθρώπους που έχουν τεθεί στο περιθώριο της σύγχρονης ζωής και ζουν παλεύοντας σε δύσκολους τόπους, με τα στοιχειά της φύσης.

Η Ουέσο έζησε πάνω από ένα χρόνο στο μεξικάνικο χωριό Ελ Έκο, που λειτουργεί αυτόνομα, έχοντας μείνει στο παρελθόν και όπου τα παιδιά φροντίζουν τα πρόβατα, τη γη για να βγει η σοδιά, αλλά και τους μεγαλύτερους. Μέσα σε αντίξοες συνθήκες, μαθαίνουν να κατανοούν το θάνατο, την ασθένεια και την αγάπη καθημερινά, με κάθε πράξη, λέξη και σιωπή των γονιών τους.

Επικεντρώνοντας την προσοχή της στην πρώιμη παιδική ηλικία, η Ουέσο θα κινηματογραφήσει μέσα από τα μάτια των παιδιών, που ανακαλύπτουν τον κόσμο, εξερευνώντας κάθε πτυχή της ζωής. Την έκπληξή τους για όλα όσα βλέπουν, τις ανακαλύψεις τους, τη συγκίνηση για τη δύναμη της φύσης, για μια καταιγίδα, τη γάτα που μπερδεύεται στα πόδια τους και γίνεται μέλος της οικογένειας.

Η καθημερινή συναναστροφή της Ουέσο με τους κατοίκους του χωριού, οι ιστορίες των προγόνων, ο κύκλος της ζωής, της σποράς και της συγκομιδής, η αθώα συμμετοχή των παιδιών στην κινηματογράφηση, αλλά και οι δραστικές αλλαγές στο κλίμα και στο τοπίο, αποτυπώνονται χωρίς επιτήδευση, ενώ είναι φανερό ότι οι χαρακτήρες αυτών των απλών και γνήσιων ανθρώπων οδηγούν τη σκηνοθέτιδα με ασφάλεια για αυτό που θέλει να πει. Την αναζήτηση της μαγείας και του μεγαλείου στα πιο μικρά και συνηθισμένα, την ανάδειξη την απλότητα της ζωής, την σπουδαιότητά αυτών των ανθρώπων σε έναν κόσμο που έχει πάρει το στραβό το δρόμο, μία ανθρωπότητα που έχει στο προσκέφαλο τα αγχολυτικά.

Χορεύοντας με τον Μπέκετ

("Dance First") Βιογραφικό δράμα, βρετανικής παραγωγής του 2023, σε σκηνοθεσία Τζέιμς Μαρς, με τους Γκάμπριελ Μπερν, Φιον Ο' σι, Μάξιν Πικ, Άινταν Γκίλεν, Σαντρίν Μπονέρ, Ρόμπερτ Αραμάγιο, Ρεμπέκα Τζόνστον κα.

Δεν είναι αδιάφορη αυτή η βιογραφική ταινία για τον τεράστιο Ιρλανδό συγγραφέα Σάμιουελ Μπέκετ, καθώς ξεφεύγει ως ένα βαθμό από τα καθιερωμένα της βρετανικής ακαδημαϊκής προσέγγισης, αλλά αδικεί το συνολικό αποτέλεσμά της, χάνοντας την ευκαιρία να φωτίσει το έργο του και την απήχηση που είχε αυτό παγκοσμίως.

Ο Τζέιμς Μαρς, έμπειρος στις βιογραφίες («Η Θεωρεία των Πάντων») και καταξιωμένος στο ντοκιμαντέρ, με ένα Όσκαρ για το «Man on Wire», μέσα σε 100 λεπτά, θα διατρέξει τα βασικά γεγονότα και τις σχέσεις που πλήγωσαν και καθόρισαν τον Ιρλανδό συγγραφέα, θα βρει λίγο χρόνο και για τις μεταφυσικές του αγωνίες, αλλά θα του ξεφύγει το πνεύμα των έργων του, που χαρακτηρίζονταν από μία «ριζοσπαστική λιτότητα», μία διαρκής απαισιοδοξία για τη φύση του ανθρώπου.

Εκκινώντας από την απονομή του βραβείου Νόμπελ το 1969, όταν ο Μπέκετ θα πει στη σύζυγό του «τι καταστροφή», ακούγοντας το όνομά του για το βραβείο και διαφεύγοντας προς ένα σπήλαιο όπου θα συναντήσει τον... εαυτό του, αναπολώντας γεμάτος ενοχές, τα σημαντικότερα γεγονότα του παρελθόντος του.

Τις μεγάλες ερωτικές σχέσεις του, την απώλεια του αγαπημένου πατέρα, την περίπλοκη σχέση, με την αυστηρότερη κριτή του και παρεμβατική, μητέρα του, την ενεργή του εμπλοκή στη γαλλική αντίσταση, τη συνάντηση του με τον Τζέιμς Τζόις, το θανατηφόρο χτύπημα που δέχθηκε από μαστροπό στο Παρίσι έως και τη βράβευσή του με το Νόμπελ.

Ουσιαστικά, ο Μαρς επικεντρώνει το φιλμ του στις σχέσεις του συγγραφέα, στα πρόσωπα που τον επηρέασαν ή διαμόρφωσαν τη μοναχική του ζωή, παρακάμπτοντας να εμβαθύνει στο έργο και τη λογοτεχνική κληρονομιά του.

Μια αξιοπρεπής βιογραφία, που πετυχαίνει στην ανασύσταση της εποχής, μεταφέρει τα μελαγχολικά χρώματα της προσωπικότητας του συγγραφέα και καταφέρνει να εισχωρήσει στη δυστυχισμένη ψυχοσύνθεση του Μπέκετ, μέσα από μία σειρά ταλαίπωρων και ενοχικών σχέσεων, αλλά χάνοντας την ευκαιρία να αναδείξει την τόλμη και την ευφυΐα του, που σημάδεψαν τα γράμματα και τη δραματουργία.

Ο Γκάμπριελ Μπερν, ερμηνεύοντας τον μεσήλικα Μπέκετ, δεν έχει πρόβλημα να μπει στο πετσί του βασανισμένου από δαίμονες συγγραφέα, αν και αρκετά ακαδημαϊκά και υπέρ του δέοντος μετρημένα, ενώ ο Φιον Ο'σι στο ρόλο του νεαρού συγγραφέα μεταφέρει πειστικά την ορμητικότητα και επιπολαιότητα ενός ιδεαλιστή. Η Σαντρίν Μπονέρ, στο ρόλο της συζύγου του, ορισμένες φορές απολαυστική, όπως και η Μάξιν Πικ, που υποδύεται την, για χρόνια, ερωμένη του Μπάρμπαρα Μπρέι.

ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ… Η ιστορία της ζωής του Σάμιουελ Μπέκετ, ενός συγγραφέα που άσκησε ισχυρή και ριζοσπαστική επιρροή στη γραφή και το θέατρο του 20ού αιώνα: Από τις μεγάλες ερωτικές σχέσεις του, την περίπλοκη σχέση με την παρεμβατική μητέρα του, την ενεργή συμμετοχή του στη Γαλλική Αντίσταση και το σχεδόν θανατηφόρο χτύπημα που δέχτηκε από μαστροπό στο Παρίσι, μέχρι τη βράβευσή του με το Νόμπελ.

Κάμπια Νύμφη Πεταλούδα

("Embryo Larva Butterfly") Δράμα επιστημονικής φαντασίας, ελληνοκυπριακής παραγωγής του 2023, σε σκηνοθεσία Κύρου Παπαβασιλείου, με τους Μαρία Αποστολακέα, Χρήστο Σουγάρη, Μάκη Παπαδημητρίου, Στεφανία Σωτηροπούλου κα.

Υπαρξιακό φουτουριστικό δράμα, με πολλές ιδέες και θαρραλέα κινηματογραφική ματιά, από τον Κύπριο σκηνοθέτη Κύρο Παπαβασιλείου, στη δεύτερη ταινία του, έπειτα από τις «Εντυπώσεις Ενός Πνιγμένου» που είχε προβληθεί πριν μία δεκαετία.

Το εκτεταμένο παιχνίδι του σκηνοθέτη με τον χρόνο, δίνει φτερά στην ταινία, η οποία όμως στο τέλος πνίγεται από τα αλλεπάλληλα φορμαλιστικά και φουτουριστικά ευρήματα, τα οποία ρίχνει σωρηδόν στη μάχη των εντυπώσεων προκειμένου να αντιμετωπίσει το ισχνό και γεμάτο τρύπες σενάριο. Κάτι καθοριστικό για την αποτελεσματικότητα μιας ταινίας αυτού του είδους και μάλιστα, χαμηλού προϋπολογισμού.

Ο γραμμικός χρόνος αποτελεί ουτοπία για το στόρι. Οι ήρωες είναι αναγκασμένοι να μεταπηδούν ξαφνικά σε διαφορετικές χρονολογίες, να ζουν αποσπασματικά με την ένταση των αλλαγών. Έχοντας ζήσει το μέλλον πριν από το παρελθόν ή το παρόν, τα πρόσωπα του δράματος, γνωρίζουν τι θα τους συμβεί αλλά όχι το πώς και το γιατί.

Ένα αγαπημένο ζευγάρι, ζει σε ένα διαρκές άγχος, καθώς γνωρίζουν το μέλλον, ότι έχουν κάνει ένα παιδί, αλλά δεν γνωρίζουν πού είναι και γιατί δεν είναι μαζί τους. Προκειμένου να το ξεδιαλύνει, η ηρωίδα της ιστορίας, θα ανακαλύψει τι σημαίνει αγάπη, απώλεια, επιθυμία, αλλά και πώς μπορεί να κοροϊδέψει τον χρόνο.

Οι καλές ιδέες θέλουν όμως και ένα στέρεο σενάριο, μια στιβαρή βάση, που θα μεταφέρει στο κοινό τα πολύπλευρα και συναισθηματικά φορτισμένα νοήματα.

Έτσι, οι αδυναμίες του σεναρίου και η αποσπασματική αφήγηση, έρχονται να καλυφθούν από φουτουριστικά ευρήματα, με υποϊστορίες άνευ σημασίας, και καλογυρισμένα πλάνα - φροντισμένα με τη ζεστή φωτογραφία του Θόδωρου Μιχόπουλου - που χρησιμοποιούνται ως μία λύση μπρος στα σεναριακά αδιέξοδα.

ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ… Σε έναν κόσμο όπου ο χρόνος αλλάζει αυθαίρετα, η σχέση της Πηνελόπης και του Ισίδωρου δοκιμάζεται καθώς οι ατομικές και κοινές αναμνήσεις του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος αλλάζουν αδιάκοπα.

Άρθουρ ο Βασιλιάς

("Arthur the King") Δραματική περιπέτεια, αμερικάνικης παραγωγής του 2024, σε σκηνοθεσία του Σάιμον Κέλαν Τζόουνς, με τους Μαρκ Γουόλμπεργκ, Σιμού Λιου, Μπέαρ Γκριλς, Νάταλι Εμάνουελ, Αλί Σουλιμάν κα.

Χολιγουντιανή συνταγή οικογενειακής περιπέτειας, σωστά καρυκευμένη με αίσθημα, ολίγον δράμα, συγκίνηση και φιλοζωικά μηνύματα, από τον Βρετανό σκηνοθέτη Σάιμον Κέλαν Τζόουνς, που δεν έχει να επιδείξει κάτι αξιόλογο μέχρι στιγμής.

Ο Μαρκ Γουόλμπεργκ έχει αναλάβει τον πρωταγωνιστικό ρόλο, έχοντας ως συμπρωταγωνιστή έναν σκύλο, τον «Βασιλιά Άρθουρ» - που θα μπορούσε να είναι και ο πρωταγωνιστής, αλλά αυτά είναι λεπτομέρειες για τα στούντιο στο Χόλιγουντ.

Σίγουρα, στα υπέρ αυτής της εύπεπτης ψυχαγωγικής περιπέτειας είναι η επιλογή να αποφευχθεί η χρήση ενός ψηφιακού τετράποδου, όπως συνηθίζεται εσχάτως, αλλά ενός «μπάσταρδου» σκυλάκου.

Βασισμένη σε μία αληθινή ιστορία, το σενάριο θέλει έναν επαγγελματία αθλητή αγώνων περιπέτειας, τον Μάικλ Λάιτ, να αναζητά μία τελευταία ευκαιρία για να στεφθεί νικητής. Πείθοντας έναν σπόνσορα να τον στηρίξει οικονομικά και βρίσκοντας τρία έμπειρα άτομα για την ομάδα του θα μπει στη λίστα του παγκόσμιου πρωταθλήματος Αγώνων Περιπέτειας, που θα διεξαχθούν στη Δομινικανή Δημοκρατία. Καθώς τα όρια αντοχής ανατρέπονται το ένα μετά το άλλο, ο Μάικλ μαθαίνει τι θα πει αληθινή νίκη, πίστη και φιλία όταν ένας αδέσποτος σκύλος θα γίνει μέλος της ομάδας του, για το σύνολο της μακράς εξοντωτικής διαδρομής δέκα ημερών, στα βουνά της εξωτικής χώρας.

Η ταινία έχει όλα τα χαρακτηριστικά μίας οικογενειακής περιπέτειας, θέλοντας να αναδείξει τους ταπεινούς αγωνιστές, που βάζουν πάνω από το βάθρο της νίκης, την αληθινή φιλία, που μπορεί να αναπτυχθεί και με ένα ζώο και το σημαντικότερο να απλωθεί και στους ανθρώπους. Αξιοποιώντας ταυτόχρονα το άγριο φυσικό περιβάλλον της λατινοαμερικάνικης χώρας και την χαριτωμένη παρουσία του αδέσποτου σκύλου, θα προσπαθήσει να δώσει και ένα μάθημα ανθρωπιάς, πάντα όμως μέσα από τις συμβάσεις και τα στάνταρ του Χόλιγουντ.

ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ… Ο επαγγελματίας αθλητής αγώνων περιπέτειας Μάικλ Λάιτ αναζητά μια τελευταία ευκαιρία. Αφού πείθει έναν σπόνσορα να τον στηρίξει οικονομικά, μπαίνει στη λίστα του παγκόσμιου πρωταθλήματος Adventure Racing που διεξάγεται στη Δομινικανή Δημοκρατία. Κάτω από αντίξοες συνθήκες θα μάθει τι θα πει αληθινή νίκη, όταν ένας αδέσποτος σκύλος θα ενσωματωθεί στην ομάδα του για τη δύσκολη διαδρομή των 700ων χιλιομέτρων.

Άγρια Νερά

("Something in the Water") Θρίλερ, αμερικάνικης παραγωγής του 2024, σε σκηνοθεσία Χέιλι Ίστον, με τις Χίφτου Κουάσεμ, Λόρεν Λάλ, Νάταλι Μίτσον, Ελουίζ Χαρτ, Λάουρα Κόστα κα.

Στο γνώριμο σκηνικό, ενός ειδυλλιακού τοπίου, όπως είναι η Καραϊβική, πέντε νέες και ανέμελες κοπέλες, που θέλουν να διασκεδάσουν, θα βρεθούν απέναντι στα σαγόνια ενός τρομερού και αιμοδιψούς καρχαρία…

Πόσες φορές έχουμε δει παρόμοιες ταινίες, με όμορφα κορίτσια, που εφορμούν φορώντας τα μπικίνι τους σε εξωτικές παραλίες για να διασκεδάσουν και τελικά θα ζήσουν την απόλυτη φρίκη κυνηγημένες από καρχαρίες; Αμέτρητες.

Για ποιο λόγο να δει κάποιος αυτό το θρίλερ, με παρενθέσεις τρόμου; Μα φυσικά, μόνο, για τους παραπάνω λόγους.

Το σενάριο, που δεν είναι τόσο προσχηματικό όσο περιμένει κανείς για αυτές του είδους ταινίες, θέλει τη Μεγκ να παρευρίσκεται στον γάμο της παλιάς φίλης της Λίζι στην Καραϊβική, μαζί με δυο συναδέλφους της, αλλά και την πρώην σύντροφό της Κέιλα, με την οποία χώρισε, αφού επέζησαν και οι δύο από ένα τραυματικό περιστατικό. Αυτό που δεν περίμεναν όμως οι πέντε κοπέλες είναι ότι το ειδυλλιακό τοπίο θα γίνει ο θαλάσσιος εφιάλτης τους και μία ανελέητη μάχη που πρέπει να δώσουν για να επιβιώσουν.

Η επιλογή να πρωταγωνιστήσουν μόνο γυναίκες σε ένα θρίλερ επιβίωσης, με αρκετό σασπένς και ορισμένες καλοδουλεμένες σκηνές τρόμου, έχει το νόημά της, όπως και οι διαφορετικοί χαρακτήρες τους ή τους λόγους που κρύβει η μανία του καρχαρία, όμως αυτό που μένει στο τέλος είναι το κλισέ: εξωτική παραλία, κορίτσια, μπικίνι, ο καρχαρίας φονιάς και η περιέργεια αν θα καταφέρουν να επιζήσουν οι κοπέλες.

Η Χέιλι Ίστον, με εμπειρία στα ειδικά εφέ, στο σκηνοθετικό της ντεμπούτο, δείχνει να γνωρίζει το αντικείμενό της και να διαθέτει μία ματιά, που ίσως να έχει μέλλον.

Όσον αφορά τις ερμηνείες, πέρα από την Χίφτου Κουάσεμ, που δείχνει να έχει κάποια επιρροή στο φιλμ, αυτές δεν χρειάζονται βαθιά νερά για να πνιγούν στην αδιαφορία.

ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ… Μια παρέα νέων γυναικών ταξιδεύει μέχρι την Καραϊβική για τον γάμο της Λίζι. Σύντομα, ο ειδυλλιακός αυτός προορισμός θα μεταβληθεί σε έναν θαλάσσιο εφιάλτη.

Προβάλλονται ακόμη οι ταινίες:

Ο Πρώτος Οιωνός

("The First Omen") Αρκετά καλύτερη από το μέσο όρο των ταινιών τρόμου, που βγαίνουν σωρηδόν στις αίθουσες, είναι τούτο το φιλμ της Άρκασα Στίβενσον, ένα πρίκουελ της θρυλικής «Προφητείας» του Ρίτσαρντ Ντόνερ. Το στόρι μας μεταφέρει στη Ρώμη το 1971, όταν η νεαρή Μάργκαρετ, μια Αμερικανίδα δόκιμη μοναχή αφοσιώνεται στην υπηρεσία της εκκλησίας. Σε ένα μοναστήρι, θα συναντήσει το έρεβος, που θα την κάνει να αμφιβάλει για την πίστη της, ενώ αποκαλύπτει και μια τρομαχτική συνωμοσία για την έλευση του αντίχριστου.

Η Στίβενσον, που έχει προϋπηρεσία στην τηλεόραση κι εδώ κάνει το κινηματογραφικό της ντεμπούτο, θα στήσει προσεχτικά και χωρίς να βασίζεται ιδιαιτέρως στην αρχική ταινία, το δικό της στόρι, αναδεικνύοντας τον τρόμο μέσα από τους προσεγμένους χαρακτήρες, που υπηρετούν ικανοποιητικά οι Σόνια Μπράγκα, Ραλφ Ίνεσον, Νιλ Τάιγκερ, Τσαρλς Ντανς, ενω ο Μπιλ Νάι βάζει μια έξτρα πινελιά με την υποβλητική του εμφάνιση και φωνή.

Κόναν Η Βάρβαρη

("Conann") Αξιοπερίεργο αν μη τι άλλο θρίλερ φαντασίας (και άλλα πολλά και ορισμένες φορές ακατανόητα), που γύρισε ο γνωστός για την εκκεντρικότητά του, Μπερτράν Μαντικό («The Wild Boys»). Και μόνο ο τίτλος έχει την πλάκα του, για μία χειροποίητη εξτραβαγκάντζα, με πλήθος πειραματισμών (ασύγχρονος ήχος, θεατρικό σκηνικό, ασπρόμαυρα πλάνα μπερδεύονται με έγχρωμα, χαρακτήρες βγαλμένοι από εφιάλτες) και μιας ακραίας προσέγγισης του βαθύτερου ασυνείδητου.

Ο Κέρβερος, ο φύλακας του κάτω κόσμου, έχει ακόμα μουσούδα, μόνο που εδώ τον λένε Ράινερ, έχει γυναικείο στήθος και γλυκιά φωνή, φοράει ένα μαύρο δερμάτινο μπουφάν με καρφιά και κρατάει μια κάμερα με φλας. Μας μιλάει από το υπερπέραν και περιγράφει με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες τις διαδοχικές μετενσαρκώσεις της Κόναν της Βάρβαρης, μιας αιμοδιψούς Αμαζόνας που ζει ανάμεσά μας από την αρχαιότητα.

Μια κινηματογραφική εθιστική εμπειρία, για όσους καταφέρουν να διεισδύσουν στο περίεργο σύμπαν του Μαντικό, που σίγουρα δεν απευθύνεται στο ευρύ κοινό και γι' αυτό θα προβληθεί μόνο μεταμεσονύχτια στον κινηματογράφο Άστυ.

Η Κιβωτός του Νώε

("Noah's Ark") Χιουμοριστικό, συναρπαστικό και μελωδικό animation (2024) από τη Βραζιλία, σε σκηνοθεσία του Σέρτζιο Μακάντο, με ήρωες δυο μποέμ ποντίκια. Τον Βίνι και τον Τομ, που γίνονται τυχαία μάρτυρες της στιγμής όταν ο Θεός αναθέτει στον Νώε το καθήκον να διασώσει μόνο ένα ζευγάρι από κάθε είδος στην Κιβωτό του και βρίσκουν έναν ευφάνταστο τρόπο να συμμετέχουν κι αυτοί στην περιπέτεια.

Εμπνευσμένο από τους βραζιλιάνικους μουσικούς ρυθμούς, μία κεφάτη παιδική ταινία κινουμένων σχεδίων, που θα προβληθεί μεταγλωττισμένη στα ελληνικά.

Λεσβία

Το βραβευμένο στο φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης ντοκιμαντέρ της Τζέλης Χατζηδημητρίου, για την Ερεσό της Λέσβου, μια όμορφη κωμόπολη, συνδεδεμένη με την αρχαιότητα και τη λυρική ποιήτρια Σαπφώ, που στη μεγάλη αμμώδη παραλία της φιλοξενεί, εδώ και τουλάχιστον σαράντα, χρόνια την παγκόσμια λεσβιακή κοινότητα. Η σκηνοθέτιδα, φωτογράφος και συγγραφέας Τζέλη Χατζηδημητρίου, σε αυτό το πρώτο μεγάλου μήκους ντοκιμαντέρ της, παραδίδει μια ενδιαφέρουσα καταγραφή της πορείας της Ερεσού και της - πολλές φορές δύσκολης - συνύπαρξής της με την λεσβιακή κοινότητα, από τη δεκαετία του '70 έως σήμερα, με πλούσιο αρχειακό υλικό.

*Με πληροφορίες του Χάρη Αναγνωστάκη, ΑΠΕ-ΜΠΕ