Σινεμά|01.06.2024 05:31

Νίκος Κολιούκος στο ethnos.gr: «Η βράβευση στις Κάννες ήταν ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα, η καλύτερη ανταμοιβή»

Άγγελος Γεραιουδάκης

Η πρώτη μικρού μήκους ταινία του Νίκου Κολιούκου, «Το χάος που αφησε πίσω της», έκανε τη διεθνή της πρεμιέρα με μια σημαντική διάκριση, κερδίζοντας το δεύτερο βραβείο του LΑ CINEF, του επίσημου διαγωνιστικού σπουδαστικού τμήματος του 77ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών. Η ταινία επιλέχθηκε ανάμεσα σε 2.263 συμμετοχές από νέους δημιουργούς παγκοσμίως και διαγωνίστηκε ανάμεσα σε άλλες 17 ταινίες.

Αφηγείται μια συγκινητική ιστορία αγάπης και εξάρτησης. Εστιάζει στη σχέση της Αννας με τον αλκοολικό πατέρα της, Δημήτρη. Η κοπέλα πιστεύει ότι τώρα είναι η τελευταία της ευκαιρία ν' ακολουθήσει το όνειρό της για μια μουσική καριέρα στο Παρίσι. Ωστόσο, η επιτυχία φαίνεται άπιαστη, καθώς ο πατέρας της αποτελεί εμπόδιο στο δρόμο της. Ο Νίκος Κολιούκος ενδιαφέρεται για τις αντιθέσεις και τις αντιφάσεις, την πολυπλοκότητα και την απροσδόκητη δύναμη των συναισθημάτων. Σκοπός του ήταν να διασφαλίσει πως η σχέση της Αννας με τον πατέρα της θα ήταν ειλικρινής, ρεαλιστική και σύνθετη. Στην ιστορία αυτή ήθελε να δείξει πως το φως υπάρχει μέσα στο σκοτάδι και πως η αγάπη αναδύεται ακόμη και στις πιο σκοτεινές στιγμές.

Το «Χάος που αφησε πίσω της», με πρωταγωνιστές τη Μαρίνα Σιώτου και τον Γιάννη Τσορτέκη, γυρίστηκε στο πλαίσιο της διπλωματικής εργασίας του Νίκου Κολιούκου και της πτυχιακής εργασίας της Αλεξάνδρας Ρίμπα στο Τμήμα Κινηματογράφου της Σχολής Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Η ταινία ξεκίνησε την πορεία της από το σπουδαστικό τμήμα του Φεστιβάλ Δράμας, όπου απέσπασε τα βραβεία καλύτερης σκηνοθεσίας και καλύτερης γυναικείας ερμηνείας για τη Μαρίνα Σιώτου.

Ο νεαρός και ταλαντούχος σκηνοθέτης μίλησε στο ethnos.gr για τη βράβευση στις Κάννες αλλά και για τα μελλοντικά του επαγγελματικά σχέδια.

Πώς αισθάνεστε που η πρώτη σας μικρού μήκους ταινία, «Το χάος που άφησε πίσω της», βραβεύτηκε στο Σπουδαστικό Τμήμα του Φεστιβάλ Καννών και τι σημαίνει για εσάς το γεγονός ότι η ταινία σας είναι η δεύτερη ελληνική συμμετοχή στην ιστορία του θεσμού εδώ και 23 χρόνια;

Είμαι πολύ χαρούμενος και πολύ συγκινημένος που η ταινία μας κατάφερε να βραβευτεί στο μεγαλύτερο φεστιβάλ του κόσμου. Ήταν ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα και αποτελεί την καλύτερη ανταμοιβή και δικαίωση της δουλειάς και της προσπάθειας μιας μεγάλης ομάδας ανθρώπων, φοιτητών και επαγγελματιών του χώρου του κινηματογράφου. Είναι κάτι που καταφέραμε όλοι μαζί με τα ελάχιστα, με επιμονή και αφοσίωση στην ιστορία που θέλαμε να πούμε.

Ποιες ήταν οι πρώτες σας σκέψεις όταν ακούσατε ότι η ταινία σας κέρδισε μία τόσο σημαντική διάκριση στο Φεστιβάλ Καννών;

Τη στιγμή της βράβευσης, όταν ανακοινώθηκε το όνομά μου και ο τίτλος της ταινίας, μπορώ να πω ότι πάγωσα. Ηταν κάτι που δεν περίμενα, όχι επειδή δεν πίστευα στην ταινία, αλλά επειδή και οι 17 άλλες σπουδαστικές ταινίες του διαγωνιστικού ήταν εξαιρετικές μία προς μία. Στο διαγωνιστικό τμήμα La Cinef των Καννών επιλέγoνται 18 ταινίες. Πρόκειται για τις καλύτερες σπουδαστικές ταινίες όλου του κόσμου, ταινίες με δυνατές ιστορίες και τεχνική αρτιότητα από τις καλύτερες σχολές κινηματογράφου παγκοσμίως - όπως το Λονδίνο, Columbia κ.α. Ταινίες που έχουν χρηματοδοτηθεί από τα Πανεπιστήμιά τους - δικαίως γιατί έτσι πρέπει να γίνεται - και έχουν υποστηριχθεί καθ’ όλη τη διάρκεια της δημιουργίας τους, και της προώθησής τους. Το να διαγωνίζεσαι ανάμεσά σε τόσο αξιόλογες ταινίες και σπουδαίες ιστορίες, ως αυτοχρηματοδοτούμενη ταινία, με τον υποδεκαπλάσιο προϋπολογισμό (και πολύ λέω) και χωρίς καμία πρακτική υποστήριξη, είναι από μόνο του πολύ σπουδαίο και είμαι πολύ ευγνώμων για αυτό που καταφέραμε. Το να διακριθείς και να κερδίσεις το δεύτερο βραβείο είναι κάτι πολύ συγκινητικό και ακόμα προσπαθώ να το συνειδητοποιήσω.

Η ταινία σας επιλέχθηκε ανάμεσα σε 2.263 άλλες απ’ όλο τον κόσμο και διαγωνίστηκε μαζί με άλλες 17 ταινίες. Ποιο ήταν το μεγαλύτερο σας άγχος από την ημέρα που κάνατε την αίτηση συμμετοχής μέχρι που κρατήσατε το βραβείο;

Το μεγαλύτερο μου άγχος ήταν πριν την ανακοίνωση της συμμετοχής μας στο φεστιβάλ Καννών. Η ταινία είχε κάνει την εθνική της πρεμιέρα στην Δράμα, και μετά τα βραβεία εκεί, έκανε την πορεία της σε όλα τα εγχώρια φεστιβάλ. Ήθελα πολύ η ταινία να συνεχίσει το ταξίδι της και να κάνει μια διεθνή πρεμιέρα σε κάποιο ξένο φεστιβάλ - είχα αρχίσει να πιστεύω πως αυτό μπορεί να μην συμβεί, καθώς αρκετά φεστιβάλ μας είχαν απορρίψει. Ευτυχώς όμως βρέθηκαν οι Κάννες και το La Cinef και η ταινία κατάφερε να συναντηθεί με το διεθνές κοινό.

Ετοιμάζετε δύο νέες ταινίες μικρού μήκους, «Το Θηρίο που Περπατά σαν Άνθρωπος» και «Amnesia», ενώ παράλληλα γράφετε το σενάριο για μια ταινία μεγάλου μήκους. Ποια είναι η σημασία των φεστιβάλ και των διακρίσεων για την καριέρα ενός νέου δημιουργού; Αισθάνεστε ότι σας προσφέρουν δύναμη, εμπιστοσύνη και αναγνωρισιμότητα στον χώρο σας; 

Όλοι ξέρουμε πόσο δύσκολα γίνονται οι ταινίες στην Ελλάδα, και όλοι ξέρουμε πως σε αυτή τη χώρα ο πολιτισμός είναι η τελευταία προτεραιότητα. Το ελληνικό σινεμά είναι υποχρηματοδοτούμενο και είναι δύσκολο για έναν νέο δημιουργό να τον εμπιστευτούν. Τα φεστιβάλ και οι διακρίσεις αποτελούν εγγυήσεις για να μπορέσουν να σε εμπιστευτούν άνθρωποι που μέχρι πριν μπορεί να ήταν πιο σκεπτικοί. Σκοπός μου είναι να συνεχίσω να κάνω ταινίες με υπέροχους και ταλαντούχους ανθρώπους, και μαζί, να λέμε ιστορίες που μας αφορούν, με όσο το δυνατόν λιγότερες εκπτώσεις και με τις καλύτερες δυνατές συνθήκες.

Πώς από το τραγούδι «(You’re The) Devil in Disguise» του Elvis Presley που ακούσατε τυχαία, καταλήξατε να γράψετε την ιστορία ενός κοριτσιού που θέλει να κυνηγήσει μια μουσική καριέρα στο Παρίσι, ενώ ο πατέρας της είναι αλκοολικός;

Το τραγούδι ήταν η αφορμή για να δημιουργηθεί μια εικόνα, αυτή της τελευταίας σκηνής της ταινίας. Στη συνέχεια προσπάθησα να ανακαλύψω ποιοι είναι αυτοί οι δύο άνθρωποι και τι συμβαίνει μεταξύ τους. Στην αρχή το στοιχείο του αλκοολισμού ήταν απλώς μια σεναριακή επιλογή που λειτουργούσε ως αίτια σύγκρουσης. Οι πρώτες γραφές ήταν αρκετά σχηματικές και κλισέ. Ωστόσο όταν άρχισα να πηγαίνω στις συναντήσεις των Ανώνυμων Αλκοολικών και να κάνω προσωπική έρευνα - που χωρίς να καταλάβω πώς, κατέληξε σε ενδοσκόπηση - άρχισα να αντιλαμβάνομαι πως ο αλκοολισμός δεν είναι η αιτία της σύγκρουσης αλλά το σύμπτωμα μιας κατάστασης πολύ πιο περίπλοκης και ισχυρής.

Εχετε δηλώσει ότι στην ιστορία υπάρχουν πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία καμουφλαρισμένα με μυθοπλαστικά στοιχεία. Ανακαλύψατε πράγματα για τον εαυτό σας κατά τη διάρκεια της παραγωγής;

Ναι ανακάλυψα. Με τη συναναστροφή μου με όλους αυτούς τους υπέροχους ανθρώπους που γνώρισα στις συναντήσεις των Α.Α. στη Θεσσαλονίκη, άνθρωποι με εντελώς διαφορετική θεώρηση για τη ζωή και τα πράγματα, με μια νηφαλιότητα και μια απλότητα. Ανακάλυψα πολλά και στις πρόβες με τους ηθοποιούς, στις συζητήσεις με τους συντελεστές, στο μοντάζ, σε όλα τα στάδια της δημιουργίας της ταινίας. Μοιραστήκαμε πολλά και είμαι πολύ χαρούμενος για αυτό.

Η ιστορία σας αφηγείται πώς μπορεί κάποιος ν’ απομακρυνθεί από ένα αγαπημένο πρόσωπο και ταυτόχρονα να παραμείνει συνδεδεμένος μαζί του, ακόμα κι αν είναι μακριά. Στη δική σας ζωή, υπάρχει κάποιο άτομο που έχει ασκήσει παρόμοια επίδραση;

Ναι, έχει υπάρξει. Αυτό μπορεί στην αρχή να μοιάζει μια δύσκολη συνθήκη αλλά στην πραγματικότητα μπορεί να είναι κάτι πολύ θετικό και ισχυρό. Πιστεύω πως είναι πολύ φωτεινό και σπουδαίο αν η αγάπη για κάποιο άτομο παραμένει και δεν εξαρτάται από την απόσταση που έχεις από εκείνο.

Πόσο δύσκολο είναι για τους ανθρώπους στη σημερινή κοινωνία να κοιτάξουν βαθιά μέσα τους και ν’ αντιμετωπίσουν τους φόβους και τις ανασφάλειές τους;

Νομίζω το να κοιτάζουμε βαθιά μέσα μας θα είναι πάντα δύσκολο, σε όποια κοινωνία και χρονική περίοδο. Αυτή η σύγκρουση με τους φόβους και τις ανασφάλειες δεν πιστεύω ότι σταματάει ποτέ και για κανέναν - και αυτό είναι κάτι πολύ γοητευτικό και συγκινητικό.

Πόσο εύκολο ή δύσκολο ήταν να σας εμπιστευτούν επαγγελματίες του χώρου ως ένας «άγνωστος» δημιουργός που ετοιμάζει μια ταινία στο πλαίσιο της διπλωματικής εργασίας του;

Είχα τη χαρά και την τύχη να συνεργαστώ με πολλούς ταλαντούχους ανθρώπους. Νομίζω είναι δύσκολο να κερδίσεις την εμπιστοσύνη των συντελεστών και των ανθρώπων που επιλέγουν να σε ακολουθήσουν, είτε είναι φοιτητές είτε επαγγελματίες του χώρου. Νιώθω το ίδιο ευγνώμων για όλους.

Πιστεύετε ότι η νέα γενιά δημιουργών είναι πιο τολμηρή και λιγότερο συντηρητική από τις προηγούμενες σε σχέση με τις ιστορίες που αφηγούνται στη μεγάλη και μικρή οθόνη, ή αυτό σχετίζεται περισσότερο με τις αλλαγές της εποχής και της κοινωνίας μας;

Πιστεύω πως η Tέχνη δεν έπαψε ποτέ να είναι τολμηρή και προκλητική. Αυτό που μεταβάλλεται ελάχιστα κατά καιρούς είναι ο συντηρητισμός της κοινωνίας. Πιστεύω πως η ελληνική κοινωνία στην πλειοψηφία της παραμένει, δυστυχώς, ακόμα πολύ συντηρητική.

Αν πάψει να σας γοητεύει κάποτε η δουλειά σας, τι άλλο θα θέλατε να κάνετε;

Δεν νομίζω ότι μπορεί να συμβεί αυτό. Μέχρι στιγμής με κουράζουν οι άλλες δουλειές που κάνω κατά καιρούς.

Στον ελεύθερο χρόνο σας, τι σας αρέσει να κάνετε;

Περνάω στιγμές με φίλους και αγαπημένα πρόσωπα.

Αισθάνεστε περήφανος για ό,τι έχετε καταφέρει μέχρι τώρα στη ζωή σας;

Ναι πολύ. Ανεξάρτητα από το βραβείο των Καννών.

αλκοόλΓιάννης Τσορτέκηςφεστιβάλ Καννώνβραβείοταινίες μικρού μήκουςΦεστιβάλ Δράμαςειδήσεις τώρα