Οι ταινίες της εβδομάδας: Η γοητεία της Νάπολης, το «Κονκλάβιο» και η πρώτη Χριστουγεννιάτικη ταινία για φέτος

Ο Πάολο Σορεντίνο επιστρέφει στην αγαπημένη του Νάπολη και θυμάται τον Φελίνι στην «Παρθενόπη», ο Ζακ Οντιάρ με την «Emilia Perez» πάει για Όσκαρ, σ' έναν συνδυασμό μιούζικαλ, μελοδράματος και γκανγκστερικού φιλμ και ο Ρέιφ Φάινς πρωταγωνιστεί σε ιερές ίντριγκες, στο Κονκλάβιο του Έντουαρντ Μπέργκερ. Τρεις ταινίες, πολυαναμενόμενες ταινίες, που κάνουν πρεμιέρα αυτή την εβδομάδα, μαζί με το χριστουγεννιάτικο μπλογκμπάστερ «Red One», με τον Ντουέιν Τζόνσον, το «απαραίτητο» horror, το «Terrifier 3» και το ντεμπούτο της βραβευμένης με τον Χρυσό Λέοντα, Ντέα Κουλουμπεγκασβίλι, «Εν Αρχή».

«Παρθενόπη» (Parthenope)

Αισθηματικό δράμα, ιταλικής και γαλλικής παραγωγής του 2024, σε σκηνοθεσία Πάολο Σορεντίνο, με τους Τσελέστε Ντάλα Πόρτα, Γκάρι Όλντμαν, Σίλβιο Ορλάντο, Ντάριο Άιτα, Λουίζα Ρανιέρι, Στεφάνια Σαντρέλι κα.

Ο δημιουργός της «Τέλειας Ομορφιάς» επιστρέφει για δεύτερη φορά στη λατρεμένη του Νάπολη, μετά το πρόσφατο «Χέρι του Θεού», για να παραδοθεί στο κάλος της γενέτειράς του και βεβαίως στην απαράμιλλη φωτογένεια της πρωταγωνίστριάς του, Τσελέστε Ντάλα Πόρτα.

Ο Σορεντίνο, φτιάχνει μια αισθηματική δραμεντί φαντασίας, αξιοποιώντας την πανέμορφη Νάπολη, που του δίνει την ευκαιρία να στήσει πλάνα που αγγίζουν την τελειότητα και μεθυστικές σεκάνς, ενώ ταυτόχρονα θαμπωμένος και ο ίδιος παρασύρεται σε μία παλαιομοδίτικη και υπερβολικά πληθωρική αφήγηση.

Ο μύθος θέλει τη Νάπολη να δημιουργήθηκε γύρω από το μνήμα της Σειρήνας Παρθενόπης, που όταν είδε πως ο Οδυσσέας δεν ενέδωσε στο κάλεσμά της έπεσε στη θάλασσα και το σώμα της ξεβράστηκε στην ιταλική ακτή. Ο μύθος του Σορεντίνο θέλει την Παρθενόπη να είναι μία κοπέλα, που γεννιέται μέσα στη θάλασσα, στον περίφημο κόλπο της Νάπολης, ακριβώς κάτω από μία σημαδεμένη από το χρόνο, βίλα της οικογένειας. Από τη μέρα της επίσημης ενηλικίωσής της, το 1968, η Παρθενόπη, ένα κορίτσι που στη ζωή του έχει πάντα καλοκαίρι, ποζάρει σαν άγαλμα και μεταδίδει το ζωογόνο χαμόγελό της στους θαμπωμένους άντρες και τις γεμάτες φθόνο γυναίκες, σαν μια σειρήνα που συνειδητοποιεί τη χάρη και το κάλος της, μόνο μέσω του βλέμματος των άλλων, σαν μια αντανάκλαση της Νάπολης.

Στην αισθητική και ξεχωριστή ματιά του Σορεντίνο οφείλεται η εστέτ εικονογραφία, τα άψογα πλάνα, που λαχταράς να γίνεις μέρος τους, να τα ζήσεις έστω και στα όνειρά σου. Μόνο, που αυτά δεν αρκούν για να στηρίξει μια ταινία 2,5 ωρών, αφού μπορεί οι γνωστές θεματικές του σκηνοθέτη, για την ομορφιά και τη δύναμή της, τον έρωτα, τη διανόηση και τη μελαγχολία να είναι παρούσες, αλλά όλα καλύπτονται από μία υπερβολική δόση αυταρέσκειας και με μία αφηγηματική αφοριστική φλυαρία. Έτσι, το αποτέλεσμα μοιάζει πενιχρό και ειδικά μπροστά στη συναρπαστική δύναμη της εικόνας.

Ακόμη και η πινακοθήκη χαρακτήρων που προβάλει, δείχνει υπερβολική και ορισμένες φορές διακοσμητική, ενώ το αδηφάγο βλέμμα του Σορεντίνο φωτίζει έξοχα άντρες και γυναίκες, τη θάλασσα, τα παλιά αρχοντικά, τα καλντερίμια, τα πυροτεχνήματα, τη χλιδή, παραπέμποντας στο σινεμά του Φελίνι, χωρίς όμως ένα περιεχόμενο με βάθος και ουσία, σαν να αναμετρούνται η απόλυτη ομορφιά των εικόνων με το κατώτερο των προσδοκιών σενάριο. Και δυστυχώς αυτή η αναμέτρηση είναι καθοριστική για το φιλμ, καθώς οι υπέροχες εικόνες υπονομεύονται από το σενάριο και τον σκηνοθετικό βερμπαλισμό του Σορεντίνο.

Η αδιαπραγμάτευτα πανέμορφη Τσελέστε Ντάλα Πόρτα, με το οικείο ιταλικό στιλ ως μία ακόμη μαγική στιγμή της διπλανής πόρτας, αποπλανεί τον θεατή πιο εύκολα απ’ όσο απαιτείται, ο Γκάρι Όλντμαν, στον ρόλο ενός ομοφυλόφιλου θλιμμένου Αμερικάνου συγγραφέα, μοιάζει παράταιρος, ενώ ευχάριστη έκπληξη είναι η παρουσία της θρυλικής Στεφάνια Σαντρέλι, όχι τόσο για τον ρόλο της όσο για την υπενθύμιση μιας άλλης ομορφιάς, που έρχεται από τα καλύτερα χρόνια του ιταλικού σινεμά.

«Κονκλάβιο» (Conclave)

Δραματικό θρίλερ, αμερικάνικης και βρετανικής παραγωγής 2024, σε σκηνοθεσία Έντουαρντ Μπέργκερ, με τους Ρέιφ Φάινς, Στάνλεϊ Τούτσι, Ιζαμπέλα Ροσελίνι, Σέρτζιο Καστελίτο, Τζον Λίθγκοου, Λουσιάν Μσαμάτι κα.

Κρυμμένα μυστικά και ψέματα, συνωμοσίες, συμφέροντα, μεταφυσικές αγωνίες, δίψα για την εξουσία, με κάθε κόστος και όλα αυτά στο μεγαλοπρεπές και βαρύ σκηνικό του Βατικανού, όπου τα ποτάμια πολύτιμης πορφύρας, τα χρυσάφια και τα έργα τέχνης, έρχονται και δένουν με τους μεγαλοσχήμονες του Κονκλαβίου. Μια ταινία, βασισμένη στο ομώνυμο μπεστ σέλερ του Ρόμπερτ Χάρις, που έχει όλα τα ελκυστικά χαρακτηριστικά για να κάνει επιτυχία, σε συνδυασμό με ένα εξαιρετικό καστ, του οποίου ηγείται ο έξοχος, για μια ακόμη φορά, Ρέιφ Φάινς.

Ο Εντουαρντ Μπέργκερ, στην πρώτη του τούτη αγγλόφωνη ταινία, έπειτα από το πρόσφατο εγχείρημα της οσκαρικής αντιπολεμικής ταινίας «Ουδέν Νεώτερον από το Δυτικό Μέτωπο», θα κινηθεί στα γνώριμα χνάρια ταινιών όπως του θρίλερ «Κώδικας Da Vinci», που πάντα θα γοητεύει το ευρύτερο κοινό και το Χόλιγουντ.

Το στόρι θα μας βάλει στα παρασκήνια ενός από τα πιο μυστικά και παλιά συμβούλια του κόσμου: τη συνεδρίαση για την εκλογή του νέου Πάπα. Μετά τον αναπάντεχο θάνατο του αγαπημένου και νεωτεριστή Πάπα, ο Καρδινάλιος Λόρενς αναλαμβάνει να επιβλέψει αυτή τη μυστική διαδικασία, ενώ οι ισχυρότεροι ηγέτες της Καθολικής Εκκλησίας απ’ όλο τον κόσμο συγκεντρώνονται υπό καθεστώς άκρας μυστικότητας. Ο Λόρενς, η πίστη του οποίου κλονίζεται, θα βρεθεί στο επίκεντρο μίας συνωμοσίας, αφού ένα μυστικό μπορεί να κλονίσει τα θεμέλια της Εκκλησίας.

Ανάμεσα στους υποψήφιους, υπάρχουν και ο Άλντο Μπελίνι, ένας προοδευτικός Αμερικάνος Καρδινάλιος, που μάχεται ενάντια στον ισχυρό συντηρητικό ομόλογό του Γκοφρέντο Τεντέσκο, που έχει υψηλές βλέψεις, όπως και ο φαρμακερός Καναδός Τζόζεφ Τρέμπλεϊ, ενώ ο Νιγηριανός Καρδινάλιος Τζόσουα Αντεγιέμι, θα μπορούσε να είναι ο πρώτος μαύρος Πάπας, αν δεν του έμπαιναν εμπόδιο οι ομοφοβικές του απόψεις.

Όμως, αυτά όλα για τους υποψήφιους στον θρόνο του Πάπα, πεποιθήσεις, ιδεολογίες και όλα τα σχετικά, είναι απλώς προσχήματα μπροστά στη δίψα για εξουσία. Κι αυτή η παρατήρηση του Μπέργκερ ανήκει στα θετικά τις ταινίας του, που έχει τα πάνω και τα κάτω της, καθώς αφηγείται επαρκώς μία ιστορία για τους δαιδαλώδεις, γεμάτους σκιές, δρόμους για την εξουσία στον αρχαιότερο θρησκευτικό και όχι μόνο οργανισμό, στον πλανήτη, αλλά πολλές φορές σκοντάφτει στο εμπορικό πλασάρισμα του θέματός του. Και αυτό διότι ενώ το στόρι δίνει την ευκαιρία να βουτήξει βαθιά στη σχέση θρησκείας – εξουσίας και πόσο μπορεί να μολύνει τους «αγίους πατέρες», το περιβάλλον τους – ακόμη και το ποίμνιο, ο Μπέργκερ στέκεται στην επιφάνεια, στα προφανή, αυτά που υποπτεύεται το κοινό, το οποίο απλώς θα νιώσει δικαιωμένο για τα όσα πιστεύει για το Βατικανό. 

Ακόμη και για τη θέση της γυναίκας στην Καθολική Εκκλησία, που παραμένει αποκλεισμένη από το κονκλάβιο, υπηρετώντας ταπεινά μόνο τους Καρδινάλιους, η αναφορά είναι ημιτελής έως και επιδερμική. Η ταινία, ωστόσο, κυλά μ' ενδιαφέρον και με αρκετές ανατροπές, αν και έχει στιγμές που πλατειάζει και δείχνει αμήχανη μπροστά στα γεγονότα, ενώ το άτσαλο φινάλε, μάλλον κατώτερο απ’ τα αναμενόμενα, έρχεται για να επαληθεύσει ότι «κάτι σάπιο υπάρχει στο Βατικανό» και πως κάποιοι απ’ τους Καρδινάλιους θα είχαν για «πρωινό» τον Ρίτσαρντ Νίξον.

Ο Ρέιφ Φάινς, με την εκφραστική του δεινότητα, στέκεται στο ύψος του, ενώ ο Σέρτζιο Καστελίτο, κλέβει την παράσταση από τους καλούς Λίθγκοου, Τούτσι και Λουσιάν Μσαμάτι, ως ο άρχοντας της συντηρητικής πτέρυγας στο Βατικανό.

«Emilia Perez»

Δραματική περιπέτεια, γαλλικής παραγωγής του 2024, σε σκηνοθεσία Ζακ Οντιάρ, με τους Κάρλα Σοφία Γκασκόν, Ζόε Σαλντάνια, Αντριάνα Παζ, Σελένα Γκόμεζ, Έντγκαρ Ραμίρεζ κα.

Και μόνο ότι η ιστορία ουσιαστικά ξεκινά με έναν τρομερό και φοβερό βαρόνο των καρτέλ ναρκωτικών του Μεξικού να ζητά από μία τρομαγμένη δικηγόρο να τον βοηθήσει να γίνει... γυναίκα, καταλαβαίνεις ότι βρίσκεσαι σε κάτι εντελώς διαφορετικό, ένα σύμπαν που φαίνεται δύσκολα να καλυφτεί κινηματογραφικά. Αν σε αυτό, προσθέσουμε ότι ο Ζακ Οντιάρ («Ένας Πολύ Διακριτικός Ήρωας», «Προφήτης», «Οι Αδελφοί Σίστερς»), γνωστός για την τόλμη του ν' αλλάζει θεματικές, γλώσσες και είδη, προσεγγίζει την ιστορία του ακολουθώντας μία κινηματογραφική φόρμα, δικής του εμπνεύσεως, που δεν μπορεί να χαρακτηριστεί, μπαινοβγαίνοντας με εξαιρετική δεξιοτεχνία από το δράμα στο μιούζικαλ, από το γκροτέσκο στα γκανγκστερικά φιλμ και από την αρχαιοελληνική τραγωδία στη σαπουνόπερα, τότε το αυξημένο ενδιαφέρον φουντώνει και φτάνει στα όρια της εξάρτησης, από την περιέργεια, για την εξέλιξη της ταινίας.

Άλλωστε, είναι χαρακτηριστικό και δεν είναι τυχαίο, για την ύφανση της ταινίας και το περίτεχνο κέντημα των θεματικών της, ότι ένα από τα δυνατά μουσικοχορευτικά νούμερα διαδραματίζεται σε μια κλινική αλλαγής φύλλου στην Άπω Ανατολή με τίτλο «Κολποπλαστική».

Ένα φιλμ, που έχει την τύχη να διαθέτει κι ένα εξαίρετο κουαρτέτο πρωταγωνιστριών – Κάρλα Σοφία Γκασκόν, Ζόε Σαλντάνια, Αντριάνα Παζ και Σελένα Γκόμεζ – βραβευμένο για τις ερμηνείες του και στο φεστιβάλ Καννών, απ’ όπου έφυγε και με το βραβείο της Επιτροπής, ενώ προτάθηκε από τη Γαλλία και για το ξενόγλωσσο Όσκαρ.

Η ιστορία ξεκινά από το Μεξικό και τη Ρίτα, μία απογοητευμένη δικηγόρο από τη δουλειά της, να αθωώνει εγκληματίες, η οποία έπειτα από μία δικαστική της επιτυχία, θα δεχθεί ένα μυστηριώδες τηλεφώνημα για μια συνάντηση που μπορεί να την κάνει πλούσια. Όταν η Ρίτα θα πάει στο ραντεβού, θα βρεθεί με μια κουκούλα στο κεφάλι και στη συνέχεια απέναντι στον Μανίτας Ντελ Μόντε, έναν διαβόητο αρχηγό των καρτέλ, ο οποίος θα της κάνει μία απροσδόκητη πρόταση, να τον βοηθήσει να γίνει γυναίκα, την οποία θα αποδεχθεί η δικηγόρος. Δεν φτάνει όμως μόνο αυτό, καθώς ο βαρόνος θα ζητήσει να σβήσει και τη μέχρι τότε ύπαρξή του, να χτίσει μια νέα ζωή, να εξασφαλίσει το μέλλον των παιδιών του και της γυναίκας του, μακριά από το Μεξικό.

Και όλα αυτά δεν είναι μόνο παρά το έναυσμα για την εξέλιξη μιας ιστορίας γεμάτη ανατροπές και εκπλήξεις, μίας τραγωδίας με την ελαφράδα μίας σαπουνόπερας, που συνεχώς ιντριγκάρει και δημιουργεί την αίσθηση ότι θα ακολουθήσει μία σκηνή, που θα ξεπερνά σε ακρότητα την ανερμάτιστη, ορισμένες φορές, έμπνευση του Οντιάρ.

Η πλούσια δράση συνδυάζεται με τα μουσικά νούμερα, γραμμένα από τη Γαλλίδα μουσικό Καμίλ και χορογραφημένα από τον Βέλγο Νταμιέν Ζαλέ, εμπλουτίζοντας την αφήγηση και το συναίσθημα, που πολλές φορές δείχνει τη λεπτή τρυφερότητα των ηρωίδων του κι ενός σκηνοθέτη που βάζει όλο το θάρρος του για να αναδείξει την ψυχολογία τους και το βάρος που πρέπει να σηκώσουν σε έναν κόσμο άτεγκτο, που όταν βρίσκει τα ζόρια σηκώνει τη σημαία της πολιτικής ορθότητας.

Ο Οντιάρ καταφέρνει να δώσει ψυχή στο μεγαλόπνοο μελόδραμα, να στηρίξει την αλήθεια της ταινίας του, πιστεύοντας στην ανθρωπιστική πίστη για την αλλαγή προς το καλύτερο, την ύπαρξη της δεύτερης ευκαιρίας. Έτσι, χωρίς να μπαίνει στον πειρασμό της ειρωνείας ή των υπαινιγμών, χωρίς το κραυγαλέο να υπονομεύει τους χαρακτήρες και την ιστορία του, θα αποκαλύψει τον πυρήνα της ταινίας του, στον οποίο βρίσκεται η μεγαλοψυχία και τα παράδοξα μηνύματα για τη γυναικεία φύση.

«Red One»

Κωμική περιπέτεια, αμερικάνικης παραγωγής του 2024, σε σκηνοθεσία Τζέικ Κάσνταν, με τους Ντουέιν Τζόνσον, Κρις Έβανς, Λούσι Λιού, Κίρναν Σίπκα, Τζέι Κ. Σίμονς, Μπόνι Χαντ, Κρίστοφερ Χίβιου, Γουέζλι Κίμελ κα.

Πρώτη εβδομάδα του Νοεμβρίου και ήδη προβάλλεται και η πρώτη χριστουγεννιάτικη ταινία, που απευθύνεται σ' ένα ευρύτατο διψασμένο κοινό για διασκέδαση, που θέλει να ξεφύγει από την καθημερινότητα. Ένα μπλοκμπάστερ ψυχαγωγίας, μία περιπέτεια φαντασίας για όλη την οικογένεια, με αρκετά δάνεια από τις υπερηρωικές ταινίες, ένα δίωρο καλαμπούρι, διανθισμένο με κάποιες έξυπνες σαρκαστικές πινελιές. Όπως ο τίτλος, «Red One, που είναι ο τίτλος του Άι Βασίλη, για την ασφάλειά του και παραπέμπει στον «πλανητάρχη».

Ο Τζέικ Κάσνταν, γιος του σημαντικού σκηνοθέτη Λόρενς Κάσνταν, έχοντας την εμπειρία των περιπετειών του είδους («Jumanj») θα διαχειριστεί με άνεση, μέχρι ένα σημείο, το πληθωρικό θέμα του και το ευπρόσωπο καστ, απ’ το οποίο ξεχωρίζουν οι Ντουέιν Τζόνσον και Κρις Έβανς, ενώ τον Άι Βασίλη υποδύεται έξοχα ο Τζέι Κ. Σίμονς.

Κι ενώ ο Άγιος Βασίλης προετοιμάζεται για τα Χριστούγεννα και δείχνει σε άψογη φυσική κατάσταση, θα πέσει θύμα απαγωγής σκοτεινών δυνάμεων. Με την κωδικοποιημένη ονομασία «Red One», ο επικεφαλής Ασφάλειας του Βόρειου Πόλου πρέπει να συνεργαστεί με τον πιο διαβόητο κυνηγό επικηρυγμένων του κόσμου. Θα ξεκινήσουν ένα περιπετειώδες ταξίδι σε όλο τον πλανήτη για να τον απελευθερώσουν και για να σώσουν την γιορτή των Χριστουγέννων.

Σινεμά διασκέδασης, που ανακυκλώνει με κάποια χάρη θεαματικές περιπέτειες, κυνηγητά, ιδέες από τις υπερηρωικές ταινίες, στοιχεία των παραμυθιών και των λαϊκών θρύλων και βεβαίως αστεία, που άλλες φορές βρίσκουν στόχο και άλλες ταιριάζουν με το χειμωνιάτικο τοπίο.

Η συνύπαρξη των δύο κεντρικών ηρώων είναι πετυχημένη, αλλά η υπερβολική διάρκεια, τα ακατάσχετα ευρήματα για την ανανέωση του ενδιαφέροντος και το σενάριο που εξαντλείται κάπου στα μισά, αποδυναμώνουν την αρχική ανατρεπτική ιδέα και βάζουν την ταινία στις ράγες της σύμβασης και παραδίδουν το τιμόνι στον αυτόματο πιλότο.

Έτσι, το μόνο που φαίνεται ότι θα απομείνει μετά τον κύκλο της ταινίας στις σκοτεινές αίθουσες όλου του κόσμου, θα είναι η αμοιβή των 50 εκατομμυρίων δολαρίων στον Τζόνσον, που αποτελεί και το νέο ρεκόρ αμοιβής για ηθοποιό στο χρηματιστήριο του Χόλιγουντ.

Προβάλλονται ακόμη οι ταινίες

«Εν Αρχή» (Beginning): Η ταινία που έκανε το ντεμπούτο της η Ντέα Κουλουμπεγκασβίλι το 2020, πριν την γνωρίσουμε με το φορμαλιστικό δράμα της «April» που κέρδισε φέτος το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής στη Βενετία. Η Γεωγιανή σκηνοθέτιδα, φανερώνει και με αυτό το δράμα μυστηρίου τη φρέσκια κινηματογραφική της γλώσσα, που απορροφά τις επιρροές του μοντέρνου σινεμά, από τον Μίκαελ Χάνεκε μέχρι και τον Κάρλος Ρεϊγάδας, ο οποίος είναι και ο παραγωγός της ταινίας.

Σ' ένα βαρετό χωριό στα ορεινά της Γεωργίας, η τοπική, απομονωμένη κοινότητα των Μαρτύρων του Ιεχωβά δέχεται επίθεση από μια ομάδα φανατικών ορθοδόξων χριστιανών. Η Γιάννα, σύζυγος του ηγέτη της κοινότητας, βρίσκεται ξαφνικά στο επίκεντρο αυτής της σύγκρουσης και σταδιακά καταρρέει.

Οι δυνατές υποβλητικές εικόνες, οι εσωτερικές αγωνίες, που αναλύονται με ανατομική λεπτομέρεια και η ερμηνεία της Ία Σουκιτασβίλι, στα θετικά της ταινίας, που απευθύνεται σε ένα συγκεκριμένο κοινό.

«Terrifier 3»: Αμερικάνικη ταινία τρόμου (2024), η τρίτη κατά σειρά, με τον Κλόουν Αρτ να επιστρέφει στις γιορτές των Χριστουγέννων για να ξανασκορπίσει τον τρόμο. Οι πρώτες δυο ταινίες, που δεν πήγαν και τόσο καλά εμπορικά, δεν προβλήθηκαν στην Ελλάδα, ενώ η δημοφιλία της τρίτης ταινίας ανάμεσα στην πιτσιρικαρία, την φέρνει στα ελληνικά multiplex, όπου θα δοκιμάσει την τύχη της.

Αφού επιβίωσαν της σφαγής του Χαλογουίν από τον Αρτ τον Κλόουν, η Σιένα και ο αδερφός της ελπίζουν πως το πνεύμα των Χριστουγέννων θα τους βοηθήσει να ξεχάσουν τη φρίκη που βίωσαν. Τα σχέδια τους θα αλλάξουν βίαια με την επιστροφή του Αρτ του Κλόουν και της διαστροφικής του δολοφονικής μανίας που υπόσχεται να μετατρέψει τα Χριστούγεννα σε νέο εφιάλτη. Η σκηνοθεσία είναι του Ντάμιεν Λεόνε και πρωταγωνιστούν οι Ντέιβιντ Χάουαρντ Θόρντον, Λόρεν Λαβέρα, Έλιοτ Φούλαμ, Αντονέλα Ρόουζ κα.

*Με πληροφορίες του Χάρη Αναγνωστάκη (ΑΠΕ-ΜΠΕ)