Η μεγάλη γκάφα του «The Crown»: Στην Αθήνα του '67 μιλούσαν κυπριακά! (vid)

Αθήνα 1967. Ένας λογιστής μπαίνει στην Χριστιανική Αδελφότητα Μάρθας και Μαρίας, ένα παρατημένο κτίριο που μοιάζει παραδομένο στη φθορά του χρόνου,  για να συναντήσει την ηγουμένη. «Τα χρήματα τελειώσαν, σου έφερα να δεις τα έξοδα» της λέει. «Χρειαζόμαστε φάρμακα, χρειαζόμαστε κρεβάτια, χρειαζόμαστε φαγητό. Δεν μπορώ ν’ απομακρύνω τους ανθρώπους», του απαντά εκείνη. «Στο παρελθόν όταν δεν είχαμε λεφτά, καταφέρνατε να κάνετε προσωπικές συνείσφορες», ανταπαντά αυτός. «Έχω ήδη πουλήσει τα πάντα» επιμένει η ηγουμένη για να πάρει την απάντηση ότι δεν μένει άλλη επιλογή, «το τάγμα πρέπει να κλείσει».

Ο παραπάνω διάλογος εκτυλίσσεται στην αρχή του τέταρτου επεισοδίου («Μπόμπιρας»), της τρίτης σεζόν του The Crown (Το Στέμμα), ανάμεσα στην πριγκίπισσα Αλίκη της Ελλάδας, τη μητέρα του δούκα του Εδιμβούργου Φίλιππου, που αφιέρωσε  χρόνια της ζωής της στην Αθήνα, τη χρονιά του πραξικοπήματος των συνταγματαρχών. Όπως μαθαίνουμε αργότερα στο επεισόδιο, η ανήσυχη βασίλισσα Ελισάβετ ΙΙ θα μεριμνήσει για την μεταφορά της πεθεράς της από την ταραγμένη Ελλάδα στην Αγγλία, στην ασφάλεια των ανακτόρων του Μπάκιγχαμ.

Ναι, η τρίτη σεζόν της δημοφιλούς σειράς του Netflix που προβάλλεται από τις 17 Νοεμβρίου και προσφέρει ξανά τη βρετανική μοναρχία στο πιάτο του λεγόμενου «binge watching», έχει Αθήνα, Ακρόπολη, Λυκαβηττό, Νέο Ηράκλειο (σε ένα εφετζίδικο πλάνο) και… κυπριακή διάλεκτο. Σε αυτό το επεισόδιο, σκηνοθετημένο από τον Μπέντζαμιν Κάρον, για κάθε μεγαλοπρεπές κοντινό πλάνο της στιβαρής, μελαγχολικής Ολίβια Κόλμαν –πρωταγωνίστρια του τρίτου κύκλου μετά την βραβευμένη tour de force ερμηνεία της Κλερ Φόι στον πρώτο και δεύτερο κύκλο – και κάθε ραφιναρισμένη ματιά στον ενδοοικογενειακό βίο της βρετανικής βασίλισσας, εισπράττεις και κραυγαλέες γλαφυρότητες.

Όχι ότι η σειρά τις αποφεύγει γενικά αλλά αυτή τη φορά τις προσέχουμε περισσότερο ως τραγελαφικό παράδοξο στο σύνολο μιας γκλάμουρ παραγωγής διεθνούς απήχησης. Οι «ελληνικές» σκηνές της αναγνωρισμένης με θεατρικό βραβείο Tony, Τζέιν Λάποτερ, που υποδύεται την βασανισμένη μητέρα του Φίλιππου - ελληνορθόδοξη μοναχή κυρίως προς το τέλος της ζωής της με σημαντικό κοινωνικό έργο στην Ελλάδα – ξεχωρίζουν για όλους τους λάθους λόγους: οι ηθοποιοί μιλούν με έντονη κυπριακή προφορά τα ελληνικά ενώ η ίδια φαίνεται να υποφέρει, καδραρισμένη ως «αγία» στην αχλή μιας πομπώδους μελοδραματικής εικονογραφίας.

Γυρισμένο στα βρετανικά στούντιο που χρησιμοποιούνται για τα γυρίσματα της παραγωγής, το τέταρτο αυτό επεισόδιο του Στέμματος, «βγάζει μάτι» με την ερασιτεχνική απεικόνιση μιας κρίσιμης περιόδου της ελληνικής ιστορίας και κάπως μας βάζει στη διαδικασία να μελετήσουμε αυτό που έχει επισημανθεί από τον βρετανικό τύπο ξανά για τη σειρά: ότι οι σεναριακές προσεγγίσεις καίριων στιγμών κατά την περίοδο της βασιλείας της Ελισάβετ ΙΙ είναι όχι μόνο συζητήσιμες αλλά και προϊόν μυθοπλασίας.

Να δεχτούμε ότι δεν βρέθηκε ένας ειδικός σύμβουλος να πει στους παραγωγούς του Netflix ότι η προφορά της κυπριακής Ελληνικής είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της λαλιάς των Ελληνοκυπρίων αλλά είναι λάθος να βάζεις Κύπριους ή Άγγλους ηθοποιούς να την υιοθετούν με ατυχή τονισμό σε σκηνές που εκτυλίσσονται στην «φτωχή» και «κατεστραμμένη» Αθήνα του ’60 όπου δεν μιλιέται από τους ντόπιους η ελληνοκυπριακή διάλεκτος; Διότι με τέτοιες επιλογές, δείχνεις όχι μόνο προχειρότητα στην ιστορική έρευνα του λαμπερού προϊόντος σου (που είναι αναμφίβολα το The Crown), αλλά και υποτιμητική στάση απέναντι σε ένα μέρος της ευρωπαϊκής αγοράς που άργησε μεν να μπει στο παιχνίδι του streaming (στη χώρα μας το Netflix άρχισε να λειτουργεί μόλις πρόσφατα, το 2016), σε έχει τοποθετήσει δε ψηλά στην οικιακή της ψυχαγωγία.

Κατά τα άλλα, η Ολίβια Κόλμαν, η βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιός στον ρόλο της Ελισάβετ ΙΙ, ως απόηχος ή παραλλαγή, αν θέλετε, εδώ του βασιλικού ρόλου της στην «Ευνοούμενη» του Λάνθιμου, η ελκυστικά φουριόζα Έλενα Μπόναμ Κάρτερ ως πριγκίπισσα Μάργκαρετ, ο αριστοκρατικός Τομπάιας Μένζις ως Φίλιππος, ο Τζος Ο’ Κόνορ ως φωτογενής ποιητική εκδοχή του πρίγκιπα Κάρολου, αλλά και οι βετεράνοι Τσαρλς Ντανς, Ντέρεκ Τζέικομπι και Τζεραλντίν Τσάπλιν αποτελούν μια καλή αφορμή για να δούμε την τρίτη σεζόν του The Crown (καλύπτει τις χρονιές 1964-1976) χάρη στην υποκριτική τους δεινότητα που επισκιάζει τις  σεναριακές υπερβολές.  

Οι φίλοι της σειράς θα το χαρούν με την ανάδειξη του Κάρολου ως αισθηματία βασιλιά με πρώτη ρομαντική στάση την αγκαλιά της παντρεμένης τότε Καμίλα Πάρκερ-Μπόουλς (είχε άλλο όνομα), θα κλάψουν με την λεπτομερή αφηγηματικά στα πρότυπα μιας ολοκληρωμένης ταινίας σχεδόν, αναπαράσταση της πρωτοφανούς τραγωδίας στο Άμπερμαθ, που αν την ψάξεις στο google, το σοκ των αποκαλύψεων είναι χειρότερο από αυτό που δείχνει το τρίτο επεισόδιο, ενώ θα πάρουν μια μικρή γεύση της Νταϊάνα την οποία θα δούμε στον τέταρτο κύκλο. Μαζί με την Μάργκαρετ Θάτσερ της Τζίλιαν Άντερσον την οποία φανταζόμαστε ήδη ως ισχυρή αντίπαλο της βασίλισσας σε αυτό το λαμπερό υπαρξιακό ταξίδι της μοναρχίας από την πένα πάντα του οσκαρικού εμπνευστή της Βασίλισσας, Πίτερ Μόργκαν.

«Θα είμαι στη χριστιανική αδελφότητα της Μάρθας και της Μαρίας, 10 Πεύκων, Νέο Ηράκλειο», ανακοινώνει σε μία στιγμή του τέταρτου επεισοδίου με σπασμένα κυπριακά η συμπαθής, κατά τα άλλα, Τζέιν Λάποτερ, προτού αρχίσει να καπνίζει αρειμανίως και να πάρει κλαίουσα το αεροπλάνο για το Λονδίνο. Ανεβάστε την ένταση γιατί το Netflix δεν προσφέρει ελληνικούς υπότιτλους στα αθηναϊκά του πλάνα…