Μια παραίτηση που ανάβει φωτιές στο ΥΠΠΟ και στο Κέντρο Κινηματογράφου

Μία επιστολή-φωτιά που εκθέτει τον πρόεδρο του Δ.Σ. του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου Πάνο Λουκάκο, αλλά κυρίως την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και τον γενικό γραμματέα Σύγχρονου Πολιτισμού Νικόλα Γιατρομανωλάκη, φέρνει στο φως το ethnos.gr. 

Πρόκειται για την επιστολή παραίτησης που έστειλε η γενική διευθύντρια του Κέντρου Κινηματογράφου Ηλέκτρα Βενάκη, το μεσημέρι της Πέμπτης, συμπτωματικά μισή ώρα πριν από την έναρξη συνεδρίασης του Δ.Σ., το οποίο είχε προγραμματίσει στην ημερήσια ατζέντα του τη συζήτηση των τεσσάρων πορισμάτων των ορκωτών λογιστών, καθώς και του πορίσματος της οικονομικής επιθεωρήτριας του υπουργείου Οικονομικών Μαρίας Τριανταφύλλου, τα οποία όλα μαζί αποτελούν κόλαφο για τις διοικήσεις του Κέντρου την περίοδο 2011-2015, αφού κάνουν λόγο για κακοδιαχείριση και ατασθαλίες και ζητούν από το Κέντρο Κινηματογράφου να επιστραφούν στο Δημόσιο ως «αχρεωστήτως καταβληθέντα» 868.633 ευρώ.

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Η Ηλέκτρα Βενάκη είχε επιλεγεί για τη θέση της γενικής διευθύντριας του ΕΚΚ τον Απρίλιο του 2016, έπειτα από πρόταση του τότε Δ.Σ., το οποίο στη συνέχεια (και ενώ είχε αλλάξει μερικώς σύνθεση) υποστήριξε ότι δεν μπορούσε να συνεργαστεί μαζί της. Τελικώς, η κατάσταση έφτασε σε αδιέξοδο, που οδήγησε στην παύση της κυρίας Βενάκη από τη θέση της, τον Νοέμβριο του 2017.

Η ίδια, ωστόσο, προσέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας, που ακύρωσε την απόφαση για την παύση της. Η σχετική, μάλιστα, απόφαση του ΣτΕ δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ της 30ής Αυγούστου 2019. Βάσει αυτής, η κυρία Βενάκη θα έπρεπε είτε να επανέλθει στη θέση της γενικής διευθύντριας είτε να αποζημιωθεί για όλο το διάστημα της άκυρης παύσης της.

Μετά από αυτό η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, προτιμώντας το πρώτο, ανακάλεσε στις 2 Σεπτεμβρίου τον διορισμό του εν τω μεταξύ γενικού διευθυντή του Κέντρου Βασίλη Κοσμόπουλου και επανέφερε στην θέση της την Ηλέκτρα Βενάκη για ένα εξάμηνο. Όλα ως εδώ είναι, όπως φαίνεται, απολύτως νόμιμα. Είναι πράγματι όμως;

Το βράδυ της περασμένης Πέμπτης, τρείς μήνες μετά την επιστροφή στη θέση της η κα Βενάκη αποστέλλει στο προσωπικό mail του Προέδρου του Δ.Σ. Πάνου Λουκάκου επιστολή  παραίτησης, την οποία μετά ο ίδιος προωθεί στο επίσημο mail του ως προέδρου του Κέντρου και από εκεί διαβιβάζεται και στα μέλη του Δ.Σ. Ποιον λόγο επικαλείται η κυρία Βενάκη για την παραίτησή της; Το γεγονός ότι η ίδια, κατά παράβαση του νόμου 3905/2010 που διέπει τη λειτουργία του ΕΚΚ και -μεταξύ άλλων- ορίζει τα καθήκοντα αλλά και τα κωλύματα και ασυμβίβαστα του γενικού διευθυντή του Κέντρου Κινηματογράφου διατηρούσε ταυτόχρονα συνεργασία με σύμβαση έργου με την Ταινιοθήκη της Ελλάδας. Και αυτό εν γνώσει του γενικού γραμματέα Σύγχρονου Πολιτισμού κ. Γιατρομανωλάκη και της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη.

«Όταν ενημερώθηκα από το ΕΚΚ  ότι  επανερχόμουν στη θέση μου ως Γ.Δ. του ΕΚΚ για έξι μήνες», γράφει η κυρία Βενάκη, «πριν την αποδεχτώ, επικοινώνησα με το ΥΠΠΟΑ και ζήτησα συνάντηση.

»Το πρώτο θέμα που συζήτησα με τον κ. Γιατρομανωλάκη αφορούσε στη σύμβαση που είχα ήδη υπογράψει με την Ταινιοθήκη της Ελλάδος και αποκλειστικό δωρητή το ΙΣΝ, για το έργο της αποκατάστασης της πρώτης άδουσας και ηχητικής ελληνικής ταινίας «Οι Απάχηδες των Αθηνών», του 1930 και δεν είχα σκοπό να αθετήσω τις συμβατικές μου υποχρεώσεις και να μην τιμήσω την υπογραφή μου. Αν αυτό γινόταν δεκτό, θα μπορούσα να επιστρέψω στο ΕΚΚ γι' αυτούς τους μήνες και να προετοιμάσω τις διαδικασίες για το νέο Δ.Σ. που θα οριζόταν στο αμέσως επόμενο διάστημα.Ο κ. Γιατρομανωλάκης με διαβεβαίωσε ότι δεν υπήρχε πρόβλημα και ενημέρωσε την Υπουργό . Επανήλθα με mail στις 17/9 όπου αναφέρομαι γραπτώς πλέον στη συμβατική μου υποχρέωση . Εξάλλου, η θητεία μου ήταν πολύ μικρής διάρκειας και δεν θα μπορούσα να την αποδεχθώ, αν ήταν υποχρεωτική η ακύρωση όλων των λοιπών επαγγελματικών μου υποχρεώσεων.

»Γι' αυτό τον λόγο, περίμενα τον ορισμό του νέου Δ.Σ., το οποίο θεωρούσα ότι θα ήταν ενήμερο από το ΥΠΠΟΑ για τη σύμβαση έργου που είχα υπογράψει για την αποκατάσταση της ταινίας. Όταν αντιλήφθηκα ότι δεν γνωρίζατε το θέμα, σας ενημέρωσα αμέσως και ζήτησα μάλιστα να βγει και Δελτίο Τύπου, ώστε να μην υπάρξει κανένα πρόβλημα με την αποκατάσταση των Απάχηδων ή τη λειτουργία του ΕΚΚ.

»Σήμερα, σε συνέχεια της συνεδρίασης του Δ.Σ. της 1456/9.12.2019, όπου η αντιπρόεδρος κ. Πετρά-και το μέλος κ. Φέρρης εξέφρασαν αντίρρηση ως προς τη νομιμότητα της αποδοχής από το Δ.Σ. της συμβατικής μου υποχρέωσης για την αποκατάσταση της ταινίας, θεωρώ ότι είναι άμεσα αναγκαία η παραίτησή μου, για να μη δημιουργηθούν προβλήματα στη λειτουργία του ΕΚΚ (…)».

Η κυρία Βενάκη βεβαιώνει, δηλαδή, ότι, ενώ η διπλή της ιδιότητα ήταν κατά παράβαση του νόμου του ΕΚΚ, ο γενικός γραμματέας Σύγχρονου Πολιτισμού έχοντας ενημερώσει και την υπουργό τη διαβεβαίωσε ότι «δεν υπήρχε πρόβλημα»! Δεν υπήρχε πρόβλημα να παραβιάζεται ο νόμος;

Πάντως, η αποστολή της επιστολής στον πρόεδρο του Δ.Σ, το μεσημέρι της Πέμπτης λίγο πριν από την έναρξη του καθορισμένου Δ.Σ. έφερε και μία σειρά από αλυσιδωτές αντιδράσεις. Ο Πάνος Λουκάκος μπροστά στην αιφνιδια κρίση που προέκυψε ενημέρωσε τα μέλη του Δ.Σ. σχετικά και τα ειδοποίησε ότι λόγω της απουσίας της γενικής διευθύντριας η συνεδρίασή τους ματαιώνεται και ότι δεν θα γινει καμία άλλη μέχρι τις αρχές του 2020. Ετσι όμως δεν συζητήθηκαν και τα πέντε πορίσματα που προαναφέρθηκαν.

Δηλαδή, το «καυτό» 44σέλιδο πόρισμα της οικονομικής επιθεωρήτριας του υπουργείου Οικονομικών Μαρίας Τριανταφύλλου, που αφορά στα πεπραγμένα του ΕΚΚ κατά την περίοδο 2012-2014. Σύμφωνα με το πόρισμα, συνολικά 868.633 ευρώ (από τη στιγμή που δεν θα δικαιολογηθούν) ζητούνται να επιστραφούν ως αχρεωστήτως καταβληθέντα. Το πόρισμα αυτό είχε βασιστει σε προτέρα Εκθεση Διαχειριστικού Ελέγχου ορκωτών λογιστών για την περίοδο 2011-2014 (επί των ημέρων στο Κέντρο του Γιώργου Παπαλιού Προέδρου του.ΔΣ. από τον Ιούλιο του 2011 έως τον Σεπτέμβριο του 2013 όταν παραιτήθηκε για να ολοκληρώσει την εναπομείνασα θητεία ο Τώνης Λυκουρέσης, του Πέτρου Μάρκαρη που διορίστηκε μετά και παραιτήθηκε γρήγορα και του Αλέξη Γρίβα) μια έκθεση 60 σελίδων που αποτελούσε κόλαφο κακοδιαχείρισης και ατασθαλιών της διοίκησης του ΕΚΚ για τη χρονική περίοδο που εξετάστηκε.

Το επιπλέον πρόβλημα είναι ότι η συζήτηση της Πέμπτης στο Δ.Σ. του Κέντρου ήταν απολύτως απαραίτητο να γίνει καθώς στο τέλος του χρόνου φαίνεται σύμφωνα με πληροφορίες μας ότι παραγράφεται το δικαίωμα του Δημοσίου να διεκδικήσει τα  αχρεωστήτως καταβληθέντα.

Και μετά απ΄όλα αυτά θα ανέμενε κάποιος ότι η παραίτηση της κας Βενάκη η χρονική υποβολή της οποίας προκαλεί και τόση (μη αναστρέψιμη;) ζημία κα ταραχή στο Κέντρο θα γινόταν δεκτή. Σύμφωνα με πηγές μας όμως ο κ.Λουκάκος ενημέρωσε προχθές το Δ.Σ. ότι έπεισε αργά τη νύχτα της Πέμπτης να ανακαλέσει την παραίτησή της. Την έπεισε δηλαδή να εξακολουθήσει να παρανομεί;

Κατόπιν όλων αυτών προκύπτουν μερικά εύλογα ερωτήματα:

1. Ισχύουν τα όσα ομολογεί στην επιστολή της η κυρία Βενάκη; Γνώριζαν, δηλαδή, η ηγεσία του ΥΠΠΟΑ και ο Πρόεδρος του Δ.Σ. του Κέντρου ότι υπάρχει μείζον νομικό ζήτημα με την παράλληλη απασχόληση της στην Ταινιοθήκη; Κι αν το γνώριζαν, γιατί το ανέχθηκαν;
2. Τι ισχύει με τις συμβάσεις και αποφάσεις εγκρίσεων χρηματοδοτήσεων, που υπογράφει όλους αυτούς τους μήνες η κυρία Βενάκη, παραμένοντας παρανόμως στη θέση της γενικής διευθύντριας;

Τόσο η ηγεσία του ΥΠΠΟΑ όσο και ο πρόεδρος του Δ.Σ. του Κέντρου Κινηματογράφου οφείλουν μία εξήγηση, εφόσον αυτά ήταν σε γνώση τους.