Αυτή θα είναι η ταινία της χρονιάς: Ουδέν Νεότερον από το Δυτικόν Μέτωπον και ξεχάστε όσα είχατε δει για τον πόλεμο στο σινεμά

Έρχεται στις οθόνες (ξανά) το Ουδέν Νεότερον από το Δυτικό Μέτωπο. Έχτε δει πολεμικές ταινίες; Ξεχάστε ό,τι παρακολουθήσατε… λένε όσοι είδαν αποσπάσματα της νέας γερμανόφωνης ταινίας. Ο πόλεμος μας κυνηγάει από τότε που σταμάτησε – τουλάχιστον στην Ελλάδα – στα τέλη της 10ετίας του ’40 (το 1949 τέλειωσε ο Εμφύλιος) και μας στοιχειώνει με κάθε τρόπο…

Ο κινηματογράφος έχει καταπιαστεί αλλεπάλληλες φορές πότε με τον Α’ και περισσότερο με τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο παρουσιάζοντας αριστουργήματα στη Μεγάλη Οθόνη.

Ποιος δεν έχει δει τη «Διάσωση του Στρατιώτη Ράιαν»; Ποιος δεν έχει συγκινηθεί με τη «Λίστα του Σίντλερ» (πόλεμος κι αυτό); Κι από πού ν’ αρχίσεις και πού να τελειώσεις; «Τα καλύτερα μας χρόνια»; «Από εδώ έως την Αιωνιότητα»; «Λεπτή Κόκκινη Γραμμή»;

Κι αν όλες αυτές – κι άλλες τόσες και περισσότερες – οι ταινίες σκιαγραφούν δράματα και γεγονότα του τελευταίου Παγκόσμιου Πολέμου που έσπειρε αίμα και θέρισε ψυχές στον κόσμο, για τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν έχουμε πολλές επιλογές. Οι «Σταυροί στο Μέτωπο» του Κιούμπρικ ξεχωρίζουν χωρίς δεύτερη σκέψη και μετά πάμε στο «1917» του Σαμ Μέντες, το «Άλογο του Πολέμου» του Σπίλμπεργκ και φθάνουμε με σεβασμό στα «Φτερά» (το πρώτο Όσκαρ του θεσμού το 1927) και στο «Ουδέν Νεότερον από το Δυτικόν Μέτωπον», ταινία του 1930, επίσης βραβευμένη με Όσκαρ καλύτερης ταινίας. Κι εδώ φθάνουμε στο «δια ταύτα» του άρθρου.

Το αριστουργηματικό μυθιστόρημα του Γερμανού Έριχ Μαρία Ρεμάρκ «All Quiet on the Western Front» στα ελληνικά Ουδέν Νεότερον από το Δυτικόν Μέτωπον γυρίστηκε ξανά υπό τη σκέπη του Netflix και θα βγει στις αίθουσες το φθινόπωρο και θα «παίξει» τον χειμώνα, που θα είναι κάτι σαν εκείνον του ’42 της κατοχής, όπως διατείνονται οι αισιόδοξοι ειδικοί…

Αντιπολέμική προσέγγιση

«Είμαι νέος. Είμαι είκοσι χρονών. Μα από τη ζωή μονάχα την απελπισία έχω γνωρίσει, αυτή την αγωνία, το θάνατο και το πιο επιπόλαιο, το πιο παράλογο αλυσόδεμα της ζωής σε μια άβυσσο πόνου. Βλέπω να σπρώχνονται οι λαοί, να χτυπούν ο ένας τον άλλον και να σκοτώνονται δίχως να λένε τίποτα, δίχως να ξέρουν τίποτα, με τρέλα, πειθήνια κι αθώα», γράφει ο Ρεμάρκ στο συγκλονιστικό μυθιστόρημά του.

Το «Ουδέν Νεότερον από το Δυτικόν Μέτωπον» περιγράφει με ένταση την ιστορία ενός νεαρού γερμανού στρατιώτη στο Δυτικό Μέτωπο του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Πάουλ Μπόιμερ και οι σύντροφοί του βιώνουν τον Μεγάλο Πόλεμο και καταλαβαίνουν γρήγορα πως η αρχική ευφορία και το μεθύσι του πολέμου γρήγορα μετατρέπεται σε τρόμο, απόγνωση και τραγωδία καθώς παλεύουν για τη ζωή τους.

Ο Στρατής Μυριβήλης στο μυθιστόρημά του «Η Ζωή εν Τάφω» κάτι ανάλογο περιγράφει με πιο γοητευτική και ρωμαλέα πένα από τον Ρεμάρκ, αλλά.... Αλλά πίσω στα της ταινίας. Σκηνοθέτης, ο Έντουαρντ Μπέργκερ, Γερμανός, γεννημένος στο Βόλσμπουργκ το 1970 μας έχει δώσει το «Τζακ» (ιστορία ενός αγοριού που ζει σε μια προβληματική οικογένεια) και κάτι σειρές όπως η «Πάτρικ Μέλροουζ», «Ο Τρόμος» και η «Deutschland 83».

Η ταινία Ουδέν Νεότερο από το Δυτικό Μέτωπο είναι η πρώτη γερμανόφωνη κινηματογραφική μεταφορά του κλασικού αντιπολεμικού έργου του Ρεμάρκ και θα είναι θα είναι η επίσημη υποψηφιότητα της Γερμανίας για τα Όσκαρ 2023 στην κατηγορία καλύτερης διεθνούς ταινίας μεγάλου μήκους.

Η ταινία, που έχει πρωταγωνιστές τους Daniel Bruhl, Sebastian Hulk και Albrecht Schuch, θα κάνει την παγκόσμια πρεμιέρα της στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τορόντο 2022 στις 12 Σεπτεμβρίου.

Το μυθιστόρημα του νομπελίστα Ρεμάρκ έχει μεταφερθεί αρκετές φορές στο παρελθόν στον κινηματογράφο, αλλά πάντα στα αγγλικά. Η έκδοση του Lewis Milestone του 1930 κέρδισε το Όσκαρ καλύτερης ταινίας, όπως γράψαμε πριν. Μια τηλεταινία του 1979, με πρωταγωνιστή τον Ρίτσαρντ Τόμας, κέρδισε 7 υποψηφιότητες για Emmy και ένα βραβείο.

Η Amusement Park Film είναι η εταιρία παραγωγής για λογαριασμό του Netflix. Μετά την επίσημη πρεμιέρα του Φεστιβάλ του Τορόντο, το «Ουδέν Νεότερον από το Δυτικόν Μέτωπον» θα προβληθεί στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Ζυρίχης και στις 28 Οκτωβρίου θα κυκλοφορήσει σε ολόκληρο τον κόσμο.

Όσοι – λίγοι – έχουν δει την ταινία συμφωνούν ότι πρόκειται για φιλμ που θα «παίξει» στα Όσκαρ και παρακολουθώντας το ολιγόλεπτο τρέιλερ καταλαβαίνεις ότι δεν θα έχεις να κάνεις με μια τυπική πολεμική ταινία. Οι εικόνες των νεαρών στρατιωτών που βαδίζουν προς το μέτωπο - θάνατο, σκιάζονται από σκηνές βίας, αιματοχυσίας και σκληρής ατμόσφαιρας χαρακωμάτων. Άλλωστε αυτός είναι ο πόλεμος: η απέραντη μοναξιά των ανθρώπων στο συναπάντημά τους με τον θάνατο. Αυτό είναι πόλεμος κι όχι Φεστιβάλ Γιουροβίζιον και Γιουρομπάσκετ και μπάνια και φωτογραφίσεις σε περιοδικά life style…

Περιμένοντας την ταινία «Ουδέν Νεότερον από το Δυτικόν Μέτωπον» στις 28 Οκτωβρίου και θα χλωμιάσουν «Πρέκας» και «Τζέιμς Πάρις» και θα πάρουμε γεύση πολέμου, είθε μόνο από οθόνης…