Μουσική για το Μουσείο, σε μια ενδιαφέρουσα σύμπραξη ΜΟΜus και ΚΟΘ

Η συνάντηση των τεχνών (μουσική – έργα σύγχρονης τέχνης – φιλμ) ενεργοποιείται σε χώρους μουσειακούς, όπου τα εκθέματα προσφέρουν μια ευρεία κλίμακα εμπειριών και συναισθημάτων. Αναζητήθηκαν οι καταλληλότεροι χώροι όπου θα επιχειρηθεί μια ώσμωση ανάμεσα στην πρωτότυπη μουσική σύνθεση και στην εικαστική γλώσσα της φόρμας, του χρώματος και της σύνθεσης.

Δόθηκε βάση κυρίως στη γλυπτική, την αίθουσα με τα γλυπτά του Απέργη και το τριώροφο της Συλλογής Ιόλα με τη Niki de Saint Phalle, τον Παύλο, τον Τάκι κ.ά., για διαφορετικούς λόγους:  η πρώτη αίθουσα έχει οξύτητα και ένταση, ενώ στο τριώροφο υπάρχει μεγαλύτερη κινητικότητα και εναλλαγή αισθημάτων, χρώμα και βίωμα. Εκεί σκηνοθετείται μια κινούμενη μουσική διαδρομή, με πολλά βήματα που ξεκινούν από την είσοδο και συνεχίζονται στο εσωτερικό του MOMus-Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης. Οι μουσικές συνθέσεις εμπνέονται από 4 πόλους καλλιτεχνικής δημιουργίας.

Κοντά στην είσοδο του μουσείου και αναρτημένα στους τοίχους που περιβάλλουν την κεντρική σκάλα εκτίθενται τα έργα της Χρύσας. Μόλις είκοσι δύο ετών, το 1955, και αφού είχε σπουδάσει για ένα διάστημα στην Academie de la Grande Chaumiere στο Παρίσι, η Χρύσα ταξίδεψε στην Αμερική, αρχικά στο Σαν Φρανσίσκο και πολύ σύντομα στη Νέα Υόρκη, όπου έμελλε να εγκατασταθεί και να παραμείνει για σαράντα εφτά χρόνια. Η φωτεινότητα των διαφημιστικών πινακίδων από νέον λειτούργησε εξίσου αποκαλυπτικά με  το χρυσό φόντο των Βυζαντινών εικόνων. Η ίδια αναφέρεται χαρακτηριστικά σ’ εκείνη την εποχή: Φως και σκιά. Πρώτη δημιουργική ανταπόκριση στον νέο περιβάλλον ήταν η σειρά των Κυκλαδικών Βιβλίων (1953-4), ενώ στις αρχές της δεκαετίας του’60 θα εμφανιστεί το νέον στη γλυπτική της, υλικό στο οποίο θα αφοσιωθεί έκτοτε σε συνδυασμό με το ανοξείδωτο ατσάλι και το πλεξιγκλάς.

Η περιοδική έκθεση στο MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης με τίτλο «Βαλ’ τους Χ. Ο μαύρος χάρτης της Ρατσιστικής Βία» παρουσιάζει τα σχέδια που προέκυψαν με αφορμή 100 επιθέσεις των ταγμάτων εφόδου της Χρυσής Αυγής σε όλη την Ελλάδα και αναδεικνύει τις σκοτεινές κι εγκληματικές πρακτικές της Ναζιστικής οργάνωσης. Πρόσφατα η πρωτοβουλία valtousx της HumanRights360 και του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ προσκάλεσε σκιτσογράφους από την Ελλάδα και το εξωτερικό να σκιτσάρουν κατά τη διάρκεια των απολογιών των ηγετικών στελεχών της Χρυσής Αυγής.

Ο Αχιλλέας Απέργης (1909 – 1986) υπήρξε σημαντικός Έλληνας γλύπτης. Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Η δωρεά των έργων του προς το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης έχει γίνει από τον γιό του καλλιτέχνη, τον μουσικό Γιώργο Απέργη που ζει στο Παρίσι. Η περίπτωση της γλυπτικής στην έκθεση της δωρεάς του Α. Απέργη, είτε στο σύνολο της είτε σε μεμονωμένα έργα, με τίτλους Πέρασμα, Αναβίωση, Πέταγμα, Κίνηση ακόμη και το μικρό αίθριο με τα 4 μεγάλα έργα: Solitude III, Figure Ι και ΙΙ, Σκύρος, -ή την εγκατάσταση με τις Σκάλες που παραπέμπει και σε μουσικούς όρους αναβάθμισης, έντασης, οξύτητας, ανύψωσης. Η σύνθεση των έργων του παραπέμπει σε εικόνες από ένα μέλλον δυστοπικό, ένα κατεστραμμένο αστικό, μετα-βιομηχανικό τοπίο.

Η δωρεά του Αλέξανδρου Ιόλα το 1978  επέτρεψε την ίδρυση του Μακεδονικού Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης, το οποίο μετεξελίχθηκε στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Η δωρεά του Ιόλα αποτέλεσε τον θεμέλιο λίθο για το πρώτο μουσείο σύγχρονης τέχνης της Ελλάδας. Η συνάντηση της μουσικής με την εικαστική δημιουργία γίνεται ταυτόχρονα με τρεις μουσικούς σε διαφορετικά επίπεδα, έτσι ώστε να αξιοποιηθεί η κινητικότητα, η εκφραστική ποικιλομορφία  και οι πολλαπλές οπτικές γωνίες που προσφέρει ο τριώροφος χώρος της Συλογής Ιόλα. Περιλμβάνονται, μεταξύ άλλων, έργα όπως: Τo πορτρέτο του Αλ. Ιόλα από τον R. Finotti, τα έργα του Παύλου, Δάσος και Φτερά, το Αεροπλάνο του Ακριθάκη, η Νίκη του Λαζόγκα, τα πολύχρωμα γλυπτά της Niki de Saint Phalle, η ενότητα των ηχητικών εγκαταστάσεων του Takis. Η αίσθηση της ανάτασης, της χαράς της ζωής, του πειραματισμού και της σωματικότητας κυριαρχούν στο χώρο.