Πολιτισμός | 14.12.2018 16:15

«Καταστροφική η ανασκαφή του 2014 στον λόφο Καστά»

Μαρία Ριτζαλέου

Καταρρέει τµήµα του περιβόλου στο ταφικό µνηµείο στον λόφο Καστά της Αµφίπολης, λόγω του τρόπου µε τον οποίο έγινε η ανασκαφή από την Κατερίνα Περιστέρη το 2014. Αυτό αναφέρει το υπουργείο Πολιτισµού, που σε χθεσινή του ανακοίνωση χρεώνει στην Κ. Περιστέρη ότι «η ανασκαφή προχώρησε µε ασυνήθιστα γρήγορους ρυθµούς και µε εκτεταµένη χρήση, σε βαθµό κατάχρησης, εκσκαφικών µηχανηµάτων για την αποχωµάτωση του λόφου, που προκάλεσαν προβλήµατα στατικής φύσης, µε αποτέλεσµα να καταρρέουν τα εδάφη παρασύροντας λίθους του περιβόλου του µνηµείου».

«Η ανασκαφή έγινε µε µεγάλη βιαιότητα και το µνηµείο έχει πληγωθεί. Το υπουργείο δεν σταµάτησε ούτε µία µέρα να φροντίζει αυτό το πολύ σοβαρό, πολύ σηµαντικό µνηµείο, µε στόχο να το σώσει και να το αναδείξει, για να µπορέσει να γίνει επισκέψιµο. Η σοβαρή δουλειά απαιτεί χρόνο» λέει στο «Εθνος» η γενική διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονοµιάς του υπουργείου Πολιτισµού, Πολυξένη Αδάµ - Βελένη, προσθέτοντας ότι είναι ήδη έτοιµες µελέτες (γεωτεχνική, υποστηρικτική, για όµβρια ύδατα κ.ά.), οι οποίες αρχίζουν να υλοποιούνται.

Επίσης, έχει προσληφθεί τεχνικός σύµβουλος –ο πολιτικός µηχανικός, Δηµήτρης Εγγλέζος– η συνδροµή του οποίου είναι κρίσιµη «καθ’ όλη τη διάρκεια των εργασιών, τόσο λόγω τόσο των κατασκευαστικών ιδιαιτεροτήτων του µνηµείου όσο και λόγω των προβληµάτων που προκλήθηκαν από την ανασκαφική διαδικασία που ακολουθήθηκε».

Το υπουργείο Πολιτισµού διαβεβαιώνει ότι έχουν γίνει όλες οι απαραίτητες στερεωτικές εργασίες και έχει καταρτιστεί πρόγραµµα αποκατάστασης, συντήρησης, προστασίας και ανάδειξης του ταφικού µνηµείου µετά την ολοκλήρωση των οποίων θα αποδοθεί στο κοινό προστατευµένο και µε κατάλληλες υποδοµές. Πληροφορίες αναφέρουν ότι το προσεχές διάστηµα θα αφαιρεθούν πολλά από τα υποστηρίγµατα στο εσωτερικό του, θα γίνει καθαρισµός στους θαλάµους και θα αποκατασταθούν τυχόν αστοχίες.

Φωτογραφία: Eurokinissi

«Οι εργασίες στο µνηµείο έχουν ξεκινήσει και βαίνουν µε γρήγορους ρυθµούς» αναφέρεται στην ανακοίνωση του υπουργείου. Στον χώρο έχει ήδη εγκατασταθεί το εργοτάξιο και ολοκληρώνεται η µεταφορά των διάσπαρτων λίθων για την αποκατάσταση του µνηµείου, ενώ γίνονται ανασκαφικής τοµές και στρωµατογραφικές διερευνήσεις στον λόφο.

Επίσης, σε αυτήν τη φάση πραγµατοποιούνται εργασίες συντήρησης των γραπτών επιχρισµάτων που βρίσκονται στην είσοδο του ταφικού µνηµείου και προγραµµατίζεται η κατάθεση εξειδικευµένων µελετών στο ΚΑΣ το πρώτο τρίµηνο του 2019.

Διαξιφισµοί

«Απαράδεκτη, συκοφαντική και δυσφηµιστική» χαρακτηρίζει µέσω του «Εθνους» την ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισµού η Κ. Περιστέρη, η οποία αναφέρει ότι τόσο η ίδια όσο και η οµάδα της έκαναν την ανασκαφή µε τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Αλλοι αρχαιολόγοι, ωστόσο, επισηµαίνουν στο «Εθνος» ότι η ανασκαφή είχε το στοιχείο της ταχύτητας και της δηµοσιότητας, και αυτό έγινε εις βάρος της επιστηµονικής διαδικασίας. Ελεγαν χαρακτηριστικά ότι η Κ. Περιστέρη παρέλειψε να συγκροτήσει µια πολυµελή οµάδα εργασίας αποτελούµενη από µηχανικούς, αρχιτέκτονες, γεωλόγους και άλλες ειδικότητες, για να προχωρούν µε πιο αργούς ρυθµούς, σύµφωνα µε την επιστηµονική πρακτική.

«Είµαι αρχαιολόγος πεδίου και έχω ανασκάψει πολλούς τάφους. Δεν µπορούν να λένε ότι δεν έκανα σωστά τη δουλειά µου» απαντά η Κ. Περιστέρη, η οποία συµπληρώνει ότι από το τέλος του 2015 δεν έχει γίνει τίποτα στον λόφο Καστά και ότι το µνηµείο κινδυνεύει ανά πάσα στιγµή λόγω της εγκατάλειψης, ενώ ορατός, όπως λέει, είναι ο κίνδυνος να χαθεί το 1,5 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να απεντάξει το έργο. Επιπλέον, ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας, έχει απειλήσει µε προσφυγή στη Δικαιοσύνη, σε περίπτωση που οι εργασίες δεν ξεκινήσουν άµεσα.

Φωτογραφία: Eurokinissi

Παράλληλα, µε τις εργασίες στο ταφικό µνηµείο, σύµφωνα µε το υπουργείο, «τρέχει» ένα συνολικό πρόγραµµα ενεργειών και παρεµβάσεων για την ανάδειξη του µνηµειακού πλούτου της Αµφίπολης, στο πλαίσιο και του διασυνοριακού προγράµµατος Interreg, προϋπολογισµού 276.000 ευρώ, «ώστε το σύνολο του αρχαιολογικού χώρου της Αµφίπολης να διαµορφωθεί σε έναν ενιαίο οργανωµένο αρχαιολογικό χώρο».

«Οτιδήποτε άλλο διακινείται εντάσσεται στο πεδίο της µικροπολιτικής εκµετάλλευσης και δεν υπηρετεί τον στόχο της ανάδειξης του ταφικού µνηµείου στον λόφο Καστά της Αµφίπολης ως οργανωµένου επισκέψιµου αρχαιολογικού χώρου. Η πολιτιστική κληρονοµιά, όµως, δεν προσφέρεται για εθνικιστική εκµετάλλευση, δεν µπορεί και δεν πρέπει να γίνεται αντικείµενο πολιτικής εκµετάλλευσης» καταλήγει η ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισµού.

ανασκαφήλόφος Καστά