Χρήστος Δάντης: «Πάντα θα είμαι ο ροκάς για τους λαϊκούς και ο λαϊκός για τους ροκάδες»

Ο Χρήστος Δάντης, «Η ΦΩΝΗ», όπως τον χαρακτηρίζουν, είναι ένα σπάνιο πλάσμα, με τον πιο απροσδόκητο συνδυασμό χαρακτηριστικών, που έχω συναντήσει σε άνθρωπο. Πολύ τρυφερός για ροκάς, πολύ γενναιόδωρος για σταρ, πολύ ευαίσθητος για επαγγελματίας, με έντονο πάντα το αίσθημα της δικαιοσύνης, της αλληλεγγύης, αλλά και μιας παιδικότητας που δεν τον εγκαταλείπει ποτέ.

Μαχητικός, δυναμικός, επαναστάτης, αυτοσαρκαστικός, τολμηρός, καινοτόμος, αλλά και ντροπαλός, εσωστρεφής και συχνά μελαγχολικός και μοναχικός.

Από τα «Δακτυλικά αποτυπώματα» με τα οποία μας αιφνιδίασε το 1990, παίρνοντάς μας μαζί του στο ταξίδι που είχε σχεδιασει για μας, μέχρι το «Τα 'δα όλα» του 2020, ο Δάντης, όχι μόνο δε σταματά να μεταμορφώνεται και να μας εκπλήσσει ευχάριστα, αλλά έχει πάντα και μια νέα, ολοκαίνουργια πρόταση στο τραπέζι.

- Αν σε... σύστηνες σήμερα, σ έναν παντοδύναμο μάνατζερ με ποια λόγια θα σε περιέγραφες;

Θα του έλεγα: Γεια σου κύριε τάδε. Έχω να σου προτείνω έναν ατίθασο τραγουδιστή ο οποίος είναι μια πολύ δύσκολη περίπτωση, καθώς δεν ανήκει σε κανένα είδος μουσικής αληθινά. Θα έλεγα ότι αν ακούσει ο κόσμος αυτόν τον τραγουδιστή στα διάφορα είδη που τραγουδάει, σίγουρα θα πειστεί, θα συγκινηθεί, θα ταυτιστεί, θα απασχοληθεί, θα ενοχληθεί, όμως κανείς δεν θα μπορεί να καταλήξει στο ποιο είδος ανήκει. Θα είναι σαν να λέμε «Ρόκας για τους λαϊκούς και λαϊκός για τους ροκάδες».

- Από την πρώτη σου μπάντα τον «Νάρκισο», μέχρι σήμερα , τι πιστεύεις ότι έχει λατρέψει το κοινό σε εσένα και τι δεν σου συγχώρησε ποτέ;

Από τις αρχές μου, με απασχολούσε πάρα πολύ να απευθυνθώ σε μουσικό κοινό, σε εξειδικευμένο κοινό και να το πείσω. Σίγουρα αργότερα ήρθε και η δίψα για την επιτυχία, την αναγνώριση από το ευρύ κοινό. Δεν έχω καταλήξει αν το κοινό αντιλαμβάνεται την αγάπη με την οποία κάνω όλα τα πράγματα στη ζωή μου. Θεωρώ πως κάποιοι απ’ αυτούς έχουν καταλάβει.  Δεν ξέρω αν λατρεύεται η φωνή μου, ο ήχος μου ή τα τραγούδια μου. Δεν ξέρω αν λατρεύεται κάτι από μένα γενικά.. Κι αν συμβαίνει αυτό, μάλλον δεν το’χω καταλάβει, ίσως δεν έδωσα βάση.

Ένα έχω σίγουρο όμως. Πως ο κόσμος δεν μπορεί να συγχωρήσει εύκολα την μανία ενός καλλιτέχνη ή την ικανότητα του να ασχολείται με πολλά είδη. Μπερδεύεται. Το θεωρεί αδυναμία η θεωρεί πως ο καλλιτέχνης είναι καιροσκόπος. Αυτό συμβαίνει πολύ στην Ελλάδα. Δεν θα μου φαινόταν περίεργο αν  άνθρωποι σαν τους Βeatles, τους Rolling Stones, τον Prince, δεν έκαναν εύκολα καριέρα εδώ, αφού ασχολήθηκαν με πολλά στυλ μουσικής.

- Πες μου 2-3 συναδέλφους σου, που πιστεύεις ότι σ' αγαπούν πολύ και ποιοι σε βοήθησαν επί της ουσίας;

Είναι πολλοί οι συνάδελφοι που μ’ αγαπούν πιστεύω, όπως και εγώ αγαπώ πολλούς. Τρέφω μεγάλη αγάπη και έχω πολύ αδυναμία στο ρεπερτόριο του Γιώργου Νταλάρα, αλλά και στον ίδιο. Θαυμάζω πολύ το Σαββόπουλο για το έργο. Έχω περάσει την εφηβεία μου με τις συνθέσεις του Θάνου Μικρούτσικου. Μελέτησα πολύ τους Socrates και το Γιάννη Σπάθα με τον Αντώνη Τουρκογιώργη. Είμαι πολύ φίλος με τον Τουρνά, έχουμε μια σημαντική σχέση αγάπης και με βοήθησε πολύ. Η Δήμητρα Γαλάνη είναι ακόμη ένας άνθρωπος που με βοήθησε πάρα πολύ, όταν θέλησα να κάνω μια τεράστια στροφή από τα πράγματα που έκανα μέχρι το 99 και να δημιουργηθεί  «Το παλιό μου παλτό», όπως και το «Δωμάτιο», δύο πολύ σπουδαία για μένα άλμπουμς.

Είχα μια πολύ ιδιαίτερη σχέση με τον Ντέμη Ρούσο ο όποιος με συμβούλεψε πάρα πολύ στις αρχές της καριέρας μου, αλλά και αργότερα σε συνεντεύξεις του μίλησε με πολύ όμορφα λόγια για μένα. Η Ελένη Δήμου επίσης είναι ένας άνθρωπος που με βοήθησε πάρα πολύ και έχουμε μια σχέση μεγάλης αδερφής και μικρού αδελφού. Είναι πολύ καλοί μου φίλοι ο Αντώνης Ρέμος και ο Στέλιος Ρόκκος. Βλέπεις, όπως και η δουλειά μου, ακόμα και οι φιλίες μου είναι ετερόκλητες.

«Η κυβέρνηση απαξιώνει και προσβάλλει τον κλάδο μας»

- Πώς σχολιάζεις τον τρόπο που αντιμετωπίζει τον κλάδο σου η κυβέρνηση;

Η κυβέρνηση αυτή αντιμετωπίζει από τον Σταύρο Ξαρχάκο και τον Μίκη Θεοδωράκη μέχρι τον τελευταίο μουσικό που παίζει σε πλατείες, σαν να μην υπάρχουν. Σαν κλέφτες που δεν έχουν λόγο στο δημόσιο κοινωνικό βίο.Σαν ανθρώπους που δεν έχουν δικαιώματα. Φροντίζουν να καλλιεργείται η άποψη πως η μουσική είναι κάτι που ο κόσμος το δικαιούται χωρίς να το πληρώσει, αναπαράγοντας την μέσω όποιας πλατφόρμας, μοιράζοντας το δεξιά και αριστερά, ρίχνοντας το στην αγκαλιά του καθενός λες και πρόκειται για εταίρα. Όμως, ακόμα και οι εταίρες δεν είναι δημόσιας χρήσης. Ακόμα και οι εταίρες έχουν το δικαίωμα να πληρώνονται να αμείβονται και να επιλέξουν σε ποιον θα μοιράσουν την αγκαλιά τους. Και δεν θα σταματήσω ποτέ να διαμαρτύρομαι γι’ αυτό. Απόδειξη, η Ελλάδα είναι από τις ελάχιστες χώρες που δεν έχει μουσικό πανεπιστήμιο. Σχεδόν κανείς δεν σέβεται τη μουσική στην Ελλάδα όπως θα έπρεπε. Και η κυβέρνηση όχι μόνο συνηγορεί, φροντίζει κιόλας αυτό να διαιωνιστεί καλλιεργώντας το. Μέχρι στιγμής η άποψη της κυβέρνησης για την τέχνη μας, είναι απαξιωτική, προσβλητική απαράδεκτη, επικίνδυνη. 

- Πόσο ακόμη πιστεύεις πως θ' αντέξουν οι άνθρωποι του πολιτισμού, την κόλαση που τους επιβλήθηκε;

Δεν πιστεύω ότι αντέχουν ήδη. Παρατηρώ ότι οι περισσότεροι άνθρωποι των τεχνών προσπαθούν να υπάρξουν πιέζοντας τον εαυτόν τους για να μην πέσουν κάτω. Σίγουρα είναι πολλά τα δράματα και τα αδιέξοδα που κρύβονται πίσω από αναρτήσεις, απόψεις συνεντεύξεις, πολλά που δεν ξέρουμε για την καθημερινή προσπάθεια που καταβάλλουν οι καλλιτέχνες και πολλοί κλάδοι γύρω από αυτούς. Παλεύουν με νύχια και με δόντια να βγάλουν την ημέρα και τα προς το ζην.

- Γιατί θεωρείς πως δεν υλοποιήθηκε αυτό που έχει πει ο Ντέμης Ρούσσος για σένα, ότι θα 'πρεπε να κάνεις καριέρα στο εξωτερικό;

Θυμάσαι την παροιμία που λέει στερνή μου γνώση να σε είχα πρώτα. Νομίζω οτι όταν ήμουν έτοιμος για να φύγω στο εξωτερικό και να την ψάξω γενικότερα, ήταν ήδη αργά. Έκανα επιτυχία σε πολύ μικρή ηλικία, και σ’αυτή την ηλικία κινδυνεύεις να ξελογιαστείς απ’ όσα συμβαίνουν γύρω σου και όσα απλόχερα σου δίνονται, ώστε να πεις «καλά είμαστε εδώ τώρα άστο θα το δοκιμάσουμε αργότερα». Φοβήθηκα τότε και δεν το προσπάθησα όσο έπρεπε. Σίγουρα υπήρχαν και εξωγενείς παράγοντες, άλλοι άνθρωποι που βοήθησαν σε αυτό. Αν θυμάσαι κι άλλη μία παροιμία λέει «παρέα με το βασιλικό ποτίζεται και η γλάστρα».

Τα ευκόλως εννοούμενα λοιπόν, παραλείπονται.

- Αν γινόταν να ξαναστηθεί από την αρχή ο καλλιτέχνης Χρήστος Δάντης, ποια στοιχεία θα του πρόσθετες και ποιά θα αφαιρούσες;

Ίσως θα του πρότεινα εφόσον μιλάμε για την Ελλάδα και το ελληνικό κοινό να κρατήσει μία πορεία και να μην παρεκκλίνει Ούτε για ένα άλμπουμ. Όπως σου είπα το κοινό δεν είναι ώριμο ακόμα ώστε να το καταλάβει αυτό και να καταλάβει τα ζιγκ-ζαγκ ενός καλλιτέχνη.Το θεωρεί ελάττωμα και όχι αρετή.

- Τι θέλεις να πεις με τα τραγούδια σου σήμερα; Τι σε νοιάζει πιο πολύ ν ακουστεί;

Σχεδόν πάντα εκφράζω την αγάπη με τα τραγούδια μου, την μοναξιά, την τάση ενός ανθρώπου να βρεθεί για πάντα με έναν άλλον. Ακόμα και φορές που τα τραγούδια μου αφορούσαν κάτι άλλο, τραγούδια όπως «Το παλιό μου παλτό» ή «Το όχημα του δήμου», ο κόσμος ήταν τόσο δεμένος με αυτό που έκανα κυρίως στη ζωή μου, που κάποιοι τα θεωρούσαν ερωτικά τραγούδια. Αυτό συνεχίζω να κάνω και ο στόχος μου είναι, ν απευθύνομαι, μαζί με το κοινό μου που μεγαλώνει ηλικιακά και σε ένα καινούργιο ηλικιακά νέο κοινό.

«Και καλός φίλος είμαι και καλός σύζυγος υπήρξα»

- Σε ποιο ρόλο είσαι καλύτερος, του φίλου ή του συζύγου;

Νομίζω και στους δύο ρόλους. Έχω αποδείξει ότι είμαι και καλός φίλος, υπήρξα και καλός σύζυγος. Άσχετα αν κάποιες φιλίες, αγάπες έσβησαν. Σημασία είχε το ταξίδι όταν αυτές υπήρχαν, την περίοδο εκείνη δηλαδή. Έτσι κι αλλιώς τίποτα δεν κρατάει για πάντα, ούτε η ίδια η ζωή.

-Τι σκέφτεσαι να κάνεις με τον μεγάλο σου έρωτα, το λαικό τραγούδι;

Στόχος μου είναι, παράλληλα με τα τραγούδια που κάνω και που είναι ενός συγκεκριμένου ύφους, δικού μου, με ενδιαφέρει να τραγουδάω και λαϊκά τραγούδια. Αγαπάω πραγματικά το λαϊκό τραγούδι, λάτρεψα τον Καζαντζίδη και στο μυαλό μου τον έχω σαν πατέρα μου. Μεγάλωσα σε μία λαϊκή συνοικία την Καισαριανή που ακόμα έχω τους ήχους και τις μυρωδιές μέσα στο κεφάλι μου. Έστω και σαν φόρο τιμής στην οικογένειά μου,  τους ανθρώπους που αγάπησα στη γειτονιά μου, θα συνεχίσω να τραγουδάω παράλληλα με ό,τι κάνω, τα μεγάλα λαϊκά τραγούδια.