Στο μουσείο του Joan Miro στη Βαρκελώνη: Εκεί που η τέχνη συναντά την ποίηση και το όνειρο

Το έργο του Ζουάν Μιρό (Joan Miro) αποτελεί αντικείμενο θαυμασμού για τις φορμαλιστικές καινοτομίες που ανέπτυξε στο πλαίσιο των πρώτων πρωτοποριακών κινημάτων, ιδίως του ντανταϊσμού και του υπερρεαλισμού, ενώ θεωρείται επίσης πρόδρομος του αφηρημένου εξπρεσιονισμού. Ο Μιρό ήταν άλλωστε ένας καλλιτέχνης που ενδιαφερόταν για πνευματικά θέματα και γοητευόταν από τα οράματα και τα όνειρα. Πρόσφατα, η προσοχή έχει επίσης στραφεί στις πολιτικές πτυχές του έργου του, τονίζοντας τη σθεναρή αντίθεσή του στη δικτατορία του Φράνκο και τη συμπάθειά του για τον καταλανικό εθνικισμό της εποχής. Ορισμένες από τις ιδέες του, όπως η διακήρυξή του για τη «δολοφονία της ζωγραφικής», που έγινε σε ένα χρονικό σημείο κατά τα τέλη της δεκαετίας του 1920, όταν και ο Μιρό ζωγράφιζε αδιάκοπα, παραμένουν ενδιαφέρουσες και παραπέμπουν σε μια στάση που προαναγγέλλει την Εννοιολογική Τέχνη. Σαράντα χρόνια μετά τον θάνατό του, το έργο του εξακολουθεί να μας γοητεύει και να μας συναρπάζει, ενώ παραμένει το ίδιο αινιγματικό.

Το μουσείο Ζουάν Μιρό (Joan Miro) βρίσκεται στο λόφο Μονζουίκ στη Βαρκελώνη και είναι μέρος του Ιδρύματος Ζουάν Μιρό το οποίο και δημιούργησε ο ίδιος ο διάσημος Καταλανός καλλιτέχνης με την ιδέα να καταστήσει την τέχvη προσιτή σε όλους. Η συλλογή ζωγραφικής, σκίτσων, γλυπτών και έργων σε χαρτί που εκτίθεται στο Fundacio είναι μια από τις πιο ολοκληρωμένες συλλογές του έργου του Miro, προσφέροντας μια λεπτομερή εικόνα όλων των σταδίων της ζωής και της καριέρας του.

O επισκέπτης μπορεί να εξερευνήσει την ιδιαίτερα προσωπική γλώσσα και τη δημιουργία ενός από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες του εικοστού αιώνα. Μια σειρά από γενικότερες θεματικές ενότητες απεικονίζουν βασικές έννοιες στο έργο του Miro και στον τρόπο σκέψης της εποχής του, ενώ παράλληλα αντανακλούν την επιθυμία του καλλιτέχνη να υπερβεί τη συμβατική ζωγραφική.

Οι πίνακες που σχετίζονται με τον υπερρεαλισμό και τα έργα που βασίζονται στον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο είναι εξαιρετικά σημαντικά λόγω της καλλιτεχνικής και ποιητικής τους σημασίας. Άλλα σημαντικά έργα περιλαμβάνουν τους μεγάλους καμβάδες που δημιούργησε ο Miro από τα τέλη της δεκαετίας του '70 και μετά, οι οποίοι χαρακτηρίζονται από μεγάλα πεδία χρώματος και ελεύθερη κίνηση. 

Από τα έργα που αποτελούν σήμερα μέρος της συλλογής Joan Miro, πολλά έγιναν δωρεά από τον καλλιτέχνη το 1975, ενώ άλλα ήταν δωρεές ή μακροχρόνια δάνεια από τη σύζυγό του Pilar Juncosa, τον Joan Prats, διάφορα μέλη της οικογένειας Miro, τον Kazumasa Katsuta και άλλες δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές.

Όταν η εμπειρία μεταμορφώνεται σε τέχνη

Το έργο του Miro είναι ένας συνεχής μετασχηματισμός της βιωμένης εμπειρίας σε τέχνη. Όσο σταθερά αγνοούσε τον παραδοσιακό ρεαλισμό, τόσο σταθερά απέρριπτε και την ιδέα της καθαρής αφαίρεσης, υποστηρίζοντας ότι όλα τα σημάδια που ζωγράφιζε στα έργα του αντιστοιχούσαν σε κάτι συγκεκριμένο και αγκυροβολημένο σε μια βαθιά ουσία που αποτελεί μέρος της ίδιας της πραγματικότητας. Η ιδέα αυτή σχετίζεται με μια φράση του ποιητή Andre Breton, ηγέτη του κινήματος του Σουρεαλισμού, ο οποίος μίλησε για μια νέα απόλυτη πραγματικότητα στην οποία ο εσωτερικός κόσμος των καλλιτεχνών και των ποιητών ενσωματώνεται στον εξωτερικό κόσμο. Σε δηλώσεις του στο Cahiers d'Art το 1939, ο Miro επιβεβαίωσε: «Αν δεν προσπαθήσουμε να ανακαλύψουμε τη θρησκευτική ουσία ή το μαγικό νόημα των πραγμάτων, δεν θα κάνουμε τίποτα περισσότερο από το να προσθέσουμε νέες αιτίες υποβάθμισης σε αυτές που ήδη περιβάλλουν τους ανθρώπους σήμερα».

Ο Ζουάν Μιρό γεννήθηκε στη Βαρκελώνη το 1893 και απεβίωσε σε ηλικία 90 ετών, το 1983 στην Πάλμα ντε Μαγιόρκα. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους υπερρεαλιστές καλλιτέχνες του 20ού αιώνα. Το 1968 είχε την ιδέα για τη δημιουργία ενός ιδρύματος που θα ενθαρρύνει ιδιαίτερα τους νέους καλλιτέχνες να πειραματιστούν με τη σύγχρονη τέχνη. Το όραμα του έγινε πραγματικότητα το 1975 όταν και ολοκληρώθηκε η κατασκευή του κτιρίου που στέγαζε το μουσείο και το ίδρυμα του. Το μουσείο προβάλει κάποια από τα σημαντικότερα έργα του Ζουάν Μιρό καθώς και άλλων καλλιτεχνών - την περίοδο που επισκεφθήκαμε το μουσείο η περιοδική έκθεση ήταν αφιερωμένη στον Paul Klee με έμφαση στην καλλιτεχνική έκφραση του γερμανοελβετού καλλιτέχνη και στην προσεκτική παρατήρηση της φύσης και των φυσικών φαινομένων, από τα χρόνια της διαμόρφωσής του μέχρι την τελευταία του περίοδο. Από την ίδρυση του μουσείου έχει φιλοξενήσει έργα από περισσότερους από 200 καλλιτέχνες.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

• «Δεν χρειάζονται καταστροφές για βελτίωση των διμερών σχέσεων»: Κοινή γραμμή Δένδια - Τσαβούσογλου από την Αντιόχεια
• Θα άντεχαν τα 7,8 Ρίχτερ πολυκατοικίες του '50 και του '60 στην Ελλάδα; Ο γεωλόγος Πετρούνιας απαντάει στο ethnos.gr
• Παγωμένοι και εξουθενωμένοι δίνουν μάχη σε αντίξοες συνθήκες: Ένοπλοι και συγκρούσεις εμποδίζουν το έργο των διασωστών στην Τουρκία
• Ελληνικά ομόλογα: Η ΕΚΤ μείωσε κατά 1,8 δισ. ευρώ το χαρτοφυλάκιό της