Κώστας Βαρώτσος: Εκπροσωπεί την Ελλάδα σε μεγάλη έκθεση στο Βερολίνο

Μια στοίβα ξύλα βελανιδιάς, που βρέθηκαν σε αποθήκη στην Αλσατία και ήταν «λαβωμένα» από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, μετατράπηκαν σε 31 έργα τέχνης, από τα χέρια πολύ γνωστών εικαστικών παγκοσμίως. Ανάμεσά τους και ο Έλληνας πολυβραβευμένος γλύπτης, καθηγητής στο Α.Π.Θ., Κώστας Βαρώτσος.

Τα έργα θα εκτεθούν από την ερχόμενη Παρασκευή στο Lobby των βουλευτών στο κτίριο που στεγάζει το Γερμανικό Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο (Reichstag Building) στο Βερολίνο στο πλαίσιο της έκθεσης με τίτλο «1914-1918 - Όχι Τότε, Όχι Τώρα, Όχι Πάντα», που διοργανώνεται με αφορμή τα 100 χρόνια από την λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Διόλου τυχαία μάλιστα συμμετέχουν 31 καλλιτέχνες, ένας από κάθε χώρα από αυτές που υπέγραψαν την ανακωχή των συμμάχων με την Γερμανία το 1918, γνωστή ως Συνθήκη Κομπιέν. 

Η έκθεση θα είναι ανοιχτή για το κοινό μέχρι τις 6 Ιανουαρίου 2019 και στη συνέχεια θα μεταφερθεί στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη. 

«Οι άνθρωποι, αλλά και οι καλλιτέχνες προσπαθούμε να ξορκίσουμε τον πόλεμο, αλλά όταν καίγεται η Συρία, όταν διαλύεται η οικονομία της Ελλάδας, δεν μπορεί απλά να χύνουμε όλοι κροκοδείλια δάκρυα. Ο πόλεμος ήταν τότε, είναι τώρα, θα είναι και στο μέλλον», δήλωσε στο Έθνος ο Κώστας Βαρώτσος. Για το έργο που δημιούργησε, ανέφερε ότι κράτησε ανέπαφο το κομμάτι του ξύλου που του δόθηκε, απλώς το έντυσε με γυαλί - αγαπημένο υλικό για τον σπουδαίο Έλληνα εικαστικό.

«Η επέμβασή μου στην πρώτη ύλη είχε λίγο κριτικό χαρακτήρα. Πάνω στο ίδιο το ξύλο κατασκεύασα την ίδια φόρμα με γυαλί για να δείξω ότι τα πράγματα δεν έχουν αλλάξει και πολύ από το τέλος του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου», πρόσθεσε.

Από τα αρχικά 31 ομοιόμορφα κομμάτια ξύλου (διαστάσεων 30x30x30) δημιουργήθηκαν 31 διαφορετικά έργα. Οι εγκοπές στο ξύλο, τα υπολείμματα από τα θραύσματα των μεταλλικών βλημάτων και ο μαύρος αποχρωματισμός, μετέτρεψαν τα ξύλα αυτά σε κειμήλια και μάρτυρες του πολέμου. 

Η ιδέα για την έκθεση ανήκει στον Φόλκερ-Γιοχάνες Τριέμπ και όπως δήλωσε ο επιμελητής της, Ματίς Φίσερ «αρκετά έργα συνδέονται έντονα με την φρίκη του πολέμου, ενώ άλλα εκφράζουν την ελπίδα και την ελευθερία». 

Η επιλογή της Γερμανίας έχει τη δική της σημειολογία, όπως και η μεταφορά της έκθεσης στην έδρα του ΟΗΕ, ενώ οι διοργανωτές υποστηρίζουν ότι η έκθεση αυτή πρέπει να αποτελέσει παράδειγμα για την ειρηνική συνύπαρξη και έναν κόσμο χωρίς βία και δεν αποκλείουν να ακολουθήσει περιοδεία της σε άλλες περιοχές του κόσμου. 

Ο εικαστικός Ντέιβιντ Μακ Κράκεν από τη Νέα Ζηλανδία έφτιαξε ένα γλυπτό σε σχήμα οβίδας και το τοποθέτησε σε ένα ξύλινο κουτί, έτσι ώστε η οβίδα να δείχνει ως εμπορεύσιμο είδος που θα ταξιδέψει σε μεγάλη απόσταση, ενώ ο Γερμανός Γκίντερ Ούλκερ τρύπησε την κορυφή του ξύλου με δεκάδες μεταλλικά καρφιά. Ο Έρμαν Νιτς από την Αυστρία έβαψε το ξύλο με κόκκινο χρώμα, σαν να αιμορραγεί, θυμίζοντας την βαρβαρότητα του πολέμου και η ομάδα της Ζάνα Ζελίμπσκα από την Τσεχία, έβαλε πάνω του πλεξιγκλας, φιγούρες από κοράλλι και ένα μεταλλικό κρανίο για να τονίσουν την αλληγορία του θανάτου.

Ο Γιαν Μπογκοσιάν από την Αρμενία χώρισε το ξύλο στα δύο, δυο κομμάτια αντίθετα μεταξύ τους, αλλά και τόσο όμοια. Όταν τα ενώσει κανείς, τα δύο κομμάτια «κουμπώνουν» απολύτως. «Αυτοί οι δύο κόσμοι προσαρμόζονται τέλεια, ώστε να δημιουργούν έναν κόσμο αρμονίας και ειρήνης. Οι άκρες τους φαίνονται επιθετικές, απειλητικές, θέλουν α συγκρουστούν, αλλά η μάζα του ξύλου, το κυρίως σώμα του, αποζητά το άλλο μισό», σχολιάζει ο καλλιτέχνης.

Τα εγκαίνια της έκθεσης θα γίνουν την Παρασκευή στη διάρκεια ειδικής εκδήλωσης για την επέτειο υπογραφής της ανακωχής και λήξης του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου που θα γίνει στο Γερμανικό Κοινοβούλιο, με την συμμετοχή και αρκετών καλλιτεχνών που ανήκουν στην «ελίτ» της σύγχρονης τέχνης διεθνώς.

«Εγώ έλαβα το κομμάτι του ξύλου στην Αίγινα και αμέσως μπήκα στο εργαστήριό μου και έπιασα δουλειά. Το μήνυμα που στέλνω είναι ότι ο πόλεμος είναι πάντα παρών και οι άνθρωποι δεν θα απαλλαγούν από αυτόν, ούτε εύκολα, ούτε γρήγορα», μας είπε ο Κ. Βαρώτσος.