Αγγελική Κοτταρίδη: «Ψευδοεπιστημονικές εμμονές τα περί ανακάλυψης χιτώνα του Μεγάλου Αλεξάνδρου»

Η αρχαιολόγος Αγγελική Κοτταρίδη κατέρριψε με ανάρτησή τους τους ισχυρισμούς ότι ανακαλύφθηκε χιτώνας του Μεγάλου Αλεξάνδρου στους μακεδονικούς βασιλικούς τάφους της Βεργίνας, τονίζοντας ότι πρόκειται για «ψευδοεπιστημονικές εμμονές».

Η ανάρτηση της αρχαιολόγου

Σε μια μακροσκελή ανάρτηση στο Facebook η αρχαιολόγος υποστήριξε ότι όλα αυτά γίνονται για λίγα λεπτά δημοσιότητας, με τα στοιχεία να μην ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

«O “μεσόλευκος” χιτώνας του Μεγαλέξανδρου που ΔΕΝ βρέθηκε και οι ψευδοεπιστημονικές* εμμονές…

Φανει να πιάσει κανείς στο στομα του το όνομα του Μεγαλέξανδρου (όσο πιο ανυπόστατα τόσο το καλύτερο) και μεγάλη χλαπαταγή υψώνεται στα ΜΜΕ…. Συναρπαστικά επιδραστικός ακόμη εκείνος, εμείς ωστόσο πρέπει να παραμείνουμε νηφάλιοι και προσγειωμένοι στα πραγματικά δεδομένα της αρχαιολογικής σκαπάνης!…

Μετά το φιάσκο με το οστό του καημένου του χωλού που θα σερνόταν όταν ζούσε και υποτίθεται ότι ήταν του Φιλίππου Β΄, αλλά δεν βρέθηκε ποτέ στους βασιλικύς τάφους των Αιγών αφού το είχε περιμαζέψει ο αρχικός μελετητής του κ. Ν. Ξηροτύρης από κάποια βαλκανική χώρα (!!!) ο. κ. Μπαρτζιώκας μας εμφάνισε μια νεα βαρύγδουπη ανακάλυψη, τον “ιερό χιτώνα”, λέει, τον πορφυρό με την λευκή ρίγα της στολής των Αχαιμενιδών που φορούσε ως Φαραώ και βασιλιάς της Ασίας ο Μέγας και ήταν κρυμμένος (!!!) στην χρυσή λάρνακα με τα οστά του νεκρού βασιλιά που κατά την άποψη του δεν είναι ο Φίλιππος Β΄, αλλά ο Αρριδαίος-Φίλιππος Γ΄ (μια παλιά θεωρία που επανειλημμένα έχει απορριφθεί από τους πλέον σχετικούς με το αντικείμενο επιστήμονες με ακλόνητα επιχειρήματα, αλλά αυτό δεν φαίνεται να πτοεί τον συντάκτη του πονήματος….)

Ας δούμε όμως τα πραγματικά δεδομένα:

1.Για να μελετήσει κάποιος αρχαία ευρήματα καταθέτει σχετικό αίτημα στο ΥΠΠΟ και ύστερα από την γνωμοδότηση των αρμοδιων οργάνων (Τοπικά Συμβούλια Μνημείων ή ΚΑΣ) του χορηγείται ή δεν του χορηγείται η άδεια. Ο κ. Μπαρζιώκας δεν κατεθεσε κανένα αίτημα και προφανώς δεν του χορηγήθηκε καμία άδεια για μελέτη των οστών ή των διάφορων καταλοίπων που βρέθηκαν στους βασιλικούς τάφους και φυλάγονται στο Πολυκεντρικό Μουσείο των Αιγών.

2.Στο πλαίσιο της συντήρησης των οστών το 2014 έγινε μελέτη από τους κ.κ. Γ. Μανιάτη και Θ. Αντικατζίδη (υπάρχει σχετική προφορική εισήγησή τους σε ημερίδα της εποχής) των διάφορων ιχνών και διαπιστώθηκε ότι εκτός από τα κατάλοιπα πορφυρού υφάσματος, που ήταν ορατά και κατά συνέπεια γνωστά από το 1977 που άνοιξε η λάρνακα, υπήρχαν και ίχνη από χουντίτη και κάποια κολλώδη ουσία (ρετσίνι;)

3.Ο κ. Μπαρτζώκας ισχυρίζεται ότι το πορφυρό ύφασμα είχε άσπρη ρίγα, νομίζοντας ότι ο χουντίτης είναι το λευκό κομματι (!!!;;;;) και ότι αυτό το ύφασμα ήρθε αναγκαστικά από την Περσία!!!! Όμως ο χουντίτης, είναι ορυκτό με λευκό χρώμα που χρησιμοποιούνταν και ως χρωστική για επιφάνειες αντίστοιχη με τον ασβέστη, αλλά προφανώς όχι για να βάψουν νήμα από βαμβάκι, μαλλί ή μετάξι που εκ φύσεως έχει λευκό χρώμα! Επίσης ο χουντίτης δεν χρειάζεται να έχει περσική προέλευση, εφόσον άφθονα κοιτάσματά του υπάρχουν στην ίδια την Μακεδονία!

Το ίδιο ισχύει και για τα πορφυρά υφάσματα που χρησιμοποιούσαν μεταξύ άλλων και οι βασιλείς των Μακεδόνων ήδη από τα αρχαϊκά χρόνια. Στον τάφο της “Δέσποινας των Αιγών” που πέθανε στις αρχές του 5ου αι. π.Χ. βρέθηκαν ίχνη τέτοιου υφάσματος. Ίχνη αντίστοιχου υπήρχαν και στον τάφο της βασίλισσας Ευρυδίκης (χρονολογείται με ακρίβεια στο 344/3 π.Χ.), ενώ στην χρυσή λάρνακα του προθαλάμου του τάφου του Φιλίππου Β΄ βρέθηκε το χρυσοπόρφυρο μάλλινο ύφασμα με το οποίο ήταν τυλιγμένα τα οστά της συζύγου του βασιλιά. Το ύφασμα αυτό, η διακόσμηση του οποίου είναι χαρακτηρισττικά ελληνική και καμία σχέση δεν έχει με τα λεγόμενα “βαρβάρων υφάσματα” μελετήθηκε συστηματικά, συντηρήθηκε και εδώ και πολλά χρόνια εκτίθεται στο μουσείο των βασιλικών τάφων των Αιγών.

Με άλλα λόγια ούτε τα ίχνη του πορφυρού υφάσματος για το οποίο δεν έχουμε καμία ένδειξη ότι ήταν ένας χιτώνας, δηλαδή ένα φόρεμα με ραφές και μανίκια, ούτε ο χουντίτης αποτελούν στοιχεία, ούτε καν ενδείξεις ότι μέσα στην λάρνακα ήταν το περσικού τύπου “μεσόλευκον” ένδυμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Άλλωστε το ύφασμα από την λάρνακα του προθαλάμου που σωζόταν σε πολύ καλύτερη κατάσταση δεν είναι χιώνας, αλλά ένα είδος μεγάλου μαντηλιου, σαν σάλι.

Για να στηρίξει τους ισχυρισμούς του ο κ. Μπαρτζιώκας καταφεύγει και στην τοιχογραφία της ζωφόρου του τάφου, αλλά όπως φαίνεται δεν τα πάει καλά ούτε με την εικονογραφία ουτε με την ταύτιση των ενδυμάτων… Καθώς δεν είναι αρχαιολόγος εισπηδά έτσι σε επκίνδυνα για αυτόν γνωσιολογικά πεδία

Ισχυρίζεται λοιπόν ότι ο έκτος κυνηγός είναι ο Αλέξανδρος και ότι αυτός φορά τον μεσόλευκον (ριγέ) πορφυρό περσικό χιτώνα (!) όμως ο έκτος κυνηγός, ένας πεζός, με πορφυρή καυσία, το τυπικό μακεδονικό καπέλο, δε φορά κανέναν χιτώνα! Κάτω από την πορφυρή χλαμύδα του που είναι ένα είδος μπέρτας από βαρύ μάλλινο ύφασμα είναι όπως καθένας βλέπει ολογυμνος!

Ο Αλέξανδρος, που ως γόνος της βασιλικής οικογένειας σύμφωνα με το γνωστό από τις πηγές μακεδονικό έθιμο κυνηγά έφιππος, είναι ο πέμπτος κυνηγός και φορά τον χαρακτηριστικό μακεδονικό χειριδωτό χιτώνα (κοντό φόρεμα με μανίκια) που είναι επίσης πορφυρός, αλλά χωρίς καμία λευκή ρίγα. Πορφυρή χλαμύδα φορα και ο ίδιος ο Φίλιππος, ο έφιππος γενειοφόρος κυνηγός που με το χρυσό κοντάρι καταφέρνει το θανάσιμο χτύπημα στο λιοντάρι.

Ο Ισχυρισμός ότι το πορφυρό ύφασμα που βρέθηκε το 1977 στη χρυσή λάρνακα είναι ο περσικός μεσόλευκος βασιλικός χιτώνας του Αλέξανδρου ως Φαραώ (!!!) είναι τόσο λανθασμένος όσο και ο ισχυρισμός ότι το ζαρκάδι στην αριστερή άκρη της τοιχογραφίας είναι μια “περσική γαζέλα”! Κάποιος που κάνει περίπατο στα δάση των Αιγών, με λίγη τύχη, μπορεί και τώρα ακόμη να συναντήσει ζαρκάδια όπως και αγριογούρουνα σαν αυτά της τοιχογραφίας να περιφέρονται ολοζώντανα!

Για μια ακόμη φορά, προσπαθώντας να κρατήσει στη δημοσιότητα μια ατυχή υπόθεση που θέλει τον τάφο να ανήκει στον Φίλιππο Γ ΄Αρριδαίο (ταφή μετά το 316 π.Χ.) και όχι στον Φίλιππο Β΄ (ταφή το 336 π.Χ.) ο κ. Μπαρτζιώκας βάζει σε δοκιμασία την στοιχειώδη λογική, ενώ ως μη αρχαιολόγος ‘παρακάμπτει’ δεδομένα και στοιχεία, όπως π.χ. η κεραμική από την ταφική πυρά που δεν επιτρέπουν χρονολόγηση της ταφής μετά το 330 π.Χ.

Η ανακάλυψη της ταφικής πυράς στην οποία κάηκε το σώμα του βασιλιά με το χρυσό στεφάνι βελανιδιάς στο κεφάλι είναι η απόλυτη απόδειξη ότι ο νεκρός δεν είναι ο Αρριδαίος , τα οστά του οποίου ανακομίσθηκαν από αλλού στις Αιγές, αλλά ο Φίλιππος Β΄. Άλλωστε, υπάρχουν πολλά στοιχεία που δείχνουν ότι και ο τάφος του Αρριδαίου και της συζύγου του Ευρυδίκης έχει ήδη βρεθεί στις Αιγές, στην βασιλική συστάδα των Τημενιδών.

Μένει να δούμε τι άλλο του Μεγαλέξανδρου θα επιστρατευτεί στο μέλλον για να διατηρηθούν ορισμένοι στην δημοσιότητα, λες και δεν υπάρχει ατελείωτο αρχαίο υλικό για σοβαρή έρευνα (που βέβαια δεν δημιουργεί κατά κανόνα χλαπαταγή στα ΜΜΕ!….).

*κατά το “Αλέξανδρος ή ψευδομάντι” έναν διάλογο του Λουκιανού, όπου ένας ψευτομάντης εμφανίζεται ως Αλέξανδρος και κάνει το σόου του, φορώντας έναν πορφυρό χιτώνα με άσπρη ρίγα (μεσόλευκον)…. αξίζει να τον διαβάσετε!».