Σέρο Αμπραχαμιάν: Ο μπον βιβέρ που γελοιοποίησε το φολκλόρ στη μόδα

Το Μορφωτικό Ίδρυµα της Εθνικής Τράπεζας διοργανώνει µια µεγάλη έκθεση για τον Θεσσαλονικιό διεθνή πρωτοπόρο της ελληνικής µόδας που «έσβησε» µόλις στα 34 του χρόνια.

Σε ηλικία µόλις δύο χρόνων ζήτησε από τους γονείς του ως δώρο για τα Χριστούγεννα µολύβια, µπογιές και χαρτί για να ζωγραφίσει. Στα 21 του ο Σέρο Αµπραχαµιάν ανακηρύχθηκε ο καλύτερος Έλληνας σχεδιαστής µόδας στον διαγωνισµό που διοργάνωσε το περιοδικό «Γυναίκα», µε πρόεδρο της κριτικής επιτροπής τον Γιάννη Μόραλη.

Την ίδια χρονιά, το 1970, απέσπασε άλλη µία διεθνή διάκριση και τρία χρόνια αργότερα, µία τρίτη. Αν δεν τον προλάβαινε ο θάνατος το 1983, σε ηλικία 34 χρόνων, θα έκανε διεθνή καριέρα και θα εξήγαγε την ελληνική µόδα στα πέρατα του κόσµου. Φίλος του Γιάννη Τσαρούχη, τον οποίο ενέπνευσε και εµπνεύστηκε από εκείνον, της Μελίνας Μερκούρη, του Μανόλη Ανδρόνικου, του Μπίλυ Μπο, ο Θεσσαλονικιός µπον βιβέρ Σέρο Αµπραχαµιάν διέγραψε µια σηµαντική πορεία, καθώς τη δεκαετία του 1970 υπήρξε ο µόνος (εκτός του Γιάννη Τσεκλένη) Έλληνας µοντελίστ που κατόρθωσε να ξεπεράσει τις ελληνικές ανεπάρκειες και να ανοιχτεί στη διεθνή αγορά.

Πνεύµα ανήσυχο, κόντρα στα στερεότυπα, ήθελε να αλλάξει τη µόδα, να αποτινάξει από πάνω της το αρχαιοελληνικό κιτς της επταετίας και να εξευµενίσει την επιρροή του απόηχου των χίπις στην Ευρώπη, προσδίδοντας µια κλασική ευγένεια και µια φινέτσα. Η σύντοµη αλλά ιδιαίτερα δηµιουργική πορεία του παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην πόλη που γεννήθηκε, τη Θεσσαλονίκη, µέσα από µια µεγάλη έκθεση που έχει τον τίτλο «Σέρο Αµπραχαµιάν (1949-1983). Ο διεθνής πρωτοπόρος της ελληνικής µόδας», την οποία διοργανώνει το Μορφωτικό Ίδρυµα της Εθνικής Τράπεζας, µε αφορµή τη συµπλήρωση 35 χρόνων από τον θάνατό του.

Η έκθεση περιλαµβάνει 15 ασπρόµαυρα σχέδια µόδας που είχε στο αρχείο της η αείµνηστη φίλη του Ελένη Λαζαρίδου, καθώς και µία φωτογραφία του στο σπίτι της Λαζαρίδου, αλλά και δύο σχέδιά του που έδωσε στην επίσης φίλη του Μαργαρίτα Καλαφάτη. Φωτογραφίες, τεκµήρια και σχέδια έδωσε και ο αδελφός του, Αρθούρος Αµπραχαµιάν, ηλεκτρολόγος µηχανικός στη Θεσσαλονίκη, πέντε χρόνια µικρότερός του, που τον θυµάται συνεχώς να ζωγραφίζει. «Ο Σέρο από παιδί αγαπούσε να ζωγραφίζει. Ζωγράφιζε γυναικείες φιγούρες, µε λεπτά χαρακτηριστικά και έντονα µάτια. Του άρεσε να σχεδιάζει ρούχα. Ήθελε να δείξει την ελληνική µόδα της δικής του αισθητικής στους διεθνείς χώρους, να αποτινάξει τους µαιάνδρους από τα ρούχα και να καθιερώσει ένα πιο πρωτοποριακό στιλ» δήλωσε στο «Έθνος της Κυριακής» ο Αρθούρος Αµπραχαµιάν.

Ο Τύπος της εποχής

Η έκθεση διανθίζεται µε αναφορές στον Τύπο της εποχής, συνεντεύξεις του Σέρο, αλλά και περιοδικά που έγραφαν για εκείνον ή άλλα, που αφορούσαν τη µόδα. Εκτίθεται επίσης µια αυθεντική του δηµιουργία, µια γυναικεία φούστα µε την οποία πήρε το πρώτο βραβείο στον διεθνή διαγωνισµό του περιοδικού «Γυναίκα» το 1970 και µε το βραβείο αυτό εκπροσώπησε την Ελλάδα στο φεστιβάλ µόδας Eurofashion την ίδια χρονιά στο Άµστερνταµ, όπου κατέκτησε την τρίτη θέση.

Η έκθεση εγκαινιάζεται στις 16 ∆εκεµβρίου, στο Βιβλιοπωλείο του ΜΙΕΤ στην οδό Τσιµισκή, όπου και θα παραµείνει ως τις 30 ∆εκεµβρίου. «Ήταν µια σπουδαία προσωπικότητα στον χώρο της µόδας, πολύ πιο µπροστά από την εποχή του, κάτι που φαίνεται όχι µόνο στις δηµιουργίες του αλλά και στη διεθνή ανταπόκριση που είχε. Ο πρόωρος θάνατός του στέρησε την ελληνική µόδα από ένα κοφτερό µυαλό, έναν άνθρωπο µε φαντασία και στιλ» µας είπε ο επιµελητής της έκθεσης, διευθυντής του Πολιτιστικού Κέντρου του ΜΙΕΤ, Γιάννης Επαµεινώνδας.

Ήταν όµως και ένας πολίτης του κόσµου, που ταξίδευε πολύ, διασκέδαζε χωρίς όρια, ζούσε την κάθε µέρα µε πάθος. Ξενυχτούσε µε µεγάλες παρέες στα γνωστά µπαρ της Θεσσαλονίκης, µοιραζόταν τα ίδια τραπέζια µε ανθρώπους της τέχνης, της µουσικής, της διανόησης. Γιατί µπορούσε να µιλήσει για τα πάντα και του άρεσε ιδιαίτερα να ακούει και να µαθαίνει. Λες και ήξερε πως δεν θα ζήσει πολύ, επιθυµούσε να φτάσει στα άκρα.

Ο αρµενικής καταγωγής Σέρο Αµπραχαµιάν γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1949 και όταν ολοκλήρωσε τις γυµνασιακές του σπουδές πήγε στην Αθήνα, όπου σπούδασε σχέδιο στη Σχολή Βελουδάκη. Με προτροπή του Γάλλου µετρ της µόδας Ζακ Εστερέλ, έφυγε για το Παρίσι και σπούδασε styling, marketing, τεχνολογία υφάσµατος, γούνα (αγαπούσε ιδιαίτερα τις γούνες και είναι χαρακτηριστικές οι φωτογραφίες του µε µια γούνα στους ώµους), δέρµα και ιστορία του κοστουµιού. Ήταν µόλις στον δεύτερο µήνα των σπουδών του στη γαλλική πρωτεύουσα, όταν βραβεύτηκε ως ο τρίτος καλύτερος νέος στυλίστας στον διαγωνισµό που διοργάνωσε το 1972 στο Παρίσι η Ένωση Γαλλικών Μπουτίκ και το Σαλόνι του Πρετ-α-Πορτέ σε συνεργασία µε το «Elle», το «Paris Match», το «Woman’s Wear Daily» και άλλα περιοδικά.

Από τότε άρχισε η αλµατώδης ανέλιξή του. Έγινε µέλος των Ηνωµένων Γάλλων Στυλιστών και το 1974 πήγε στην Αµερική, όπου εργάστηκε για έναν χρόνο ως σχεδιαστής. Επιστρέφοντας στο Παρίσι ειδικεύτηκε στο δερµάτινο, το πλεχτό και το γούνινο ένδυµα και δούλεψε ως διευθυντής για διάφορους µεγάλους οίκους µόδας, που έδιναν τα ρούχα τους σε όλη την Ευρώπη, αλλά και στην Αµερική και τη Μέση Ανατολή. Στο Παρίσι συνδέθηκε µε τον Γιάννη Τσαρούχη, ο οποίος του πρότεινε την Μέδουσα, σχέδιο το οποίο αργότερα ο Αµπραχαµιάν χρησιµοποίησε ως λογότυπο. Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1978 και άρχισε να συνεργάζεται µε εξαγωγικές µονάδες ως ανεξάρτητος στιλίστας, καθορίζοντας τις τάσεις της ελληνικής µόδας. «Για τον Σέρο τίποτα δεν ήταν τυχαίο. Μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον που αγαπούσε τις καλές τέχνες. Συγγενείς της µητέρας µας ήταν ο Ζαν Σεµ (Σεµερτζιάν), γνωστός Γάλλος ζωγράφος, που αγαπούσε ιδιαίτερα τον Γκόγια, και επίσης ο Μηνάς Σεµερτζιάν, που ζει και εργάζεται στην Αθήνα και η ζωγραφική του είναι ταυτόχρονα τρυφερή και επιθετική, ερωτική και πολιτική» ανέφερε ο Αρ. Αµπραχαµιάν.

Ο αδερφός του

Μέσα σε µια δεκαετία έδειξε ότι είχε όλα τα φόντα να κάνει διεθνή καριέρα. Είχε πολύ συγκεκριµένη άποψη για τη µόδα, αλλά επίσης την αρχιτεκτονική και τη διακόσµηση. «Γι’ αυτό και τα ρούχα που σχεδίασε µπορούν να φορεθούν άνετα µέχρι σήµερα» τόνισε ο αδελφός του, που δεν έκρυψε τη συγκίνηση και τη χαρά του για τη µεγάλη αυτή έκθεση, την πρώτη που γίνεται για το έργο του Σέρο.

Παράλληλα, εξέφρασε και την πικρία του γιατί «από µετακόµιση σε µετακόµιση χάσαµε κάποια τεκµήρια που σήµερα θα ήταν πολύ σηµαντικά για την πορεία του». Ο Σέρο Αµπραχαµιάν είχε πολύ χαρακτηριστική άποψη για το αµφιλεγόµενο ζήτηµα της ελληνικότητας, που απασχολούσε όχι µόνο τον χώρο της µόδας, αλλά και ολόκληρης της πνευµατικής και καλλιτεχνικής δηµιουργίας στην Ελλάδα.

«∆εν µε βρίσκει σύµφωνο µια αντίληψη που τείνει να γίνει καθεστώς: αυτή που αναφέρεται στην περίφηµη ελληνική µόδα. Φοβάµαι πως η έως τώρα χρήση της “ελληνικότητας”, ενός ιδιόµορφου χαρακτηρισµού, υποβιβάζει την οποιαδήποτε δηµιουργία και τη µετατρέπει σε φολκλόρ. Ο µόνος τρόπος για να αποφύγουµε την παγίδα του φολκλόρ είναι να αξιοποιήσουµε δηµιουργικά την έµπνευσή µας, σε βαθµό που να κάνουµε πράγµατα ελληνικά, έτσι όπως είναι γαλλικό ό,τι κάνουν οι Γάλλοι σχεδιαστές, αµερικάνικα όσα κάνουν οι Αµερικανοί συνάδελφοι κ.ο.κ.

Με άλλα λόγια, να έχουµε ιδέες που, χωρίς να παραγνωρίζουν την αξιοποίηση του ιδιαίτερου «χρώµατος», να µένουν στο τέλος διεθνή, άρα προορισµένα για παντού» έλεγε. Σε µια εποχή που στην Ελλάδα κυριαρχούσε ακόµη το αρχαιοελληνικό κιτς, αποµεινάρι της επταετίας, ο Αµπραχαµιάν το γελοιοποίησε στο έπακρο και έφτασε στα άκρα τον προσωπικό του ενδυματολογικό κώδικα.