Ο απολογισµός που εξόργισε και το «άδειασµα»

Έναν µήνα πριν από τη λήξη της θητείας της, η καλλιτεχνική διευθύντρια του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ), Κατερίνα Κοσκινά, προχώρησε χθες σε ετήσιο απολογισµό και παρουσίασε τον προγραµµατισµό για την επόµενη χρονιά. Και αυτό το έπραξε σε µια συγκυρία που έχει ήδη δηµοσιευτεί η προκήρυξη για τη θέση τού -τριετούς θητείας- καλλιτεχνικού διευθυντή.

Αραγε, θα είναι εκ νέου η κυρία Κοσκινά υποψήφια µε σκοπό να συνεχίσει το έργο της; Η ίδια ήταν αινιγµατική ως προς τις προθέσεις της: «Αν αντέχω και αν προλάβω, ναι, θα είµαι υποψήφια. ∆εν ξέρω ακόµα αν θα διεκδικήσω µια νέα θητεία».

Στον απολογισµό της η απερχόµενη καλλιτεχνική διευθύντρια τόνισε ότι επί των ηµερών της, και συγκεκριµένα από τον Οκτώβριο του 2016 µέχρι τον Ιούλιο του 2018, το ΕΜΣΤ λειτούργησε απρόσκοπτα τους χώρους των περιοδικών του εκθέσεων, τους χώρους των εκπαιδευτικών προγραµµάτων, την αίθουσα συνεδρίων και προβολών, καθώς και το πωλητήριό του, παρουσιάζοντας έναν σηµαντικό αριθµό εκθέσεων και δράσεων, ενώ από το 2015 µέχρι σήµερα έχουν εισαχθεί στη συλλογή του µουσείου 216 έργα.

Μάλιστα, κατά τη διάρκεια του 2018 συνεχίστηκε ο εµπλουτισµός της µόνιµης συλλογής του ΕΜΣΤ, αφού σε αυτήν προστέθηκαν 113 ιστορικά και σύγχρονα έργα σηµαντικών καλλιτεχνών, όπως είναι οι Αλ. Ακριθάκης, Γ. Λάππας, Χ. Σούλου, Ν. Βυζάντιος.

Επίσης, υπήρξε η γενναιόδωρη προσφορά 54 έργων από τον συλλέκτη ∆άκη Ιωάννου και έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες για τη δωρεά της Μ. ∆ηµητριάδη (περίπου 250 έργα). Αλλά όπως τόνισε η κυρία Κοσκινά, «ένα από τα σηµαντικότερα επιτεύγµατα είναι ότι τον Ιούλιο του 2018 εγκρίθηκε η καθοριστική για τη συνέχιση της δυναµικής πορείας του ΕΜΣΤ δωρεά των 3.000.000 ευρώ από το Ιδρυµα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), το συµφωνητικό της οποίας υπεγράφη στις 8/8/2018 από τον πρόεδρο ∆Σ του ΕΜΣΤ. Η απορρόφηση της δωρεάς θα επιτρέψει την ολοκλήρωση του κύριου στρατηγικού στόχου του µουσείου, δηλαδή τον εξοπλισµό και την πλήρη λειτουργία του».

Ο προγραµµατισµός του ΕΜΣΤ στο τέλος του 2017 προέβλεπε την πλήρη λειτουργία του µουσείου στο τέλος του 2018, αλλά τώρα µετατίθεται για το καλοκαίρι του 2019. Για αυτόν το λόγο και υπεβλήθη το αίτηµα προς το Ιδρυµα Νιάρχος πέρυσι τον Νοέµβριο, όπως εξήγησε η κυρία Κοσκινά. Η ίδια είπε ότι λόγω της δηµοσιονοµικής κρίσης δεν στάθηκε δυνατόν να εξασφαλιστεί έγκαιρα ο αναγκαίος τακτικός προϋπολογισµός που θα επέτρεπε τη στελέχωση του µουσείου και την κάλυψη των ανελαστικών του εξόδων. Πρόσφατα, το ΥΠΠΟΑ ενέκρινε έκτακτη επιχορήγηση 731.681,19 ευρώ προκειµένου να καλυφθούν τρέχουσες ανάγκες του µουσείου για το 2018, µε το ποσό της τακτικής επιχορήγησης για το 2018 να ανέρχεται στο ποσό των 800.000 ευρώ. Σύνολο: 1.531.681,19 ευρώ.

Οµως, για την εύρυθµη λειτουργία του ΕΜΣΤ η καλλιτεχνική διευθύντρια αναφέρει ότι η αιτούµενη τακτική επιχορήγηση από το ΥΠΠΟΑ για τις δαπάνες του 2019 ανέρχεται στο ποσό των 3.301.911 ευρώ. Επιπλέον, από τις 25 Μαΐου 2018 έχει εγκριθεί από το ΥΠΠΟΑ η µελέτη εφαρµογής της Νέας Μουσειογραφικής Μελέτης του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης.

Αντεπίθεση

Δεν πρόλαβε να ολοκληρωθεί ο ετήσιος απολογισµός της καλλιτεχνικής διευθύντριας του ΕΜΣΤ, Κατερίνας Κοσκινά, και το ΥΠΠΟΑ έβγαλε ανακοίνωση µε την οποία την «αδειάζει».

Οπως αναφέρει -µεταξύ άλλων- η ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ: «Χωρίς καµία προηγούµενη συνεννόηση, η κυρία Κοσκινά ανήγγειλε συνέντευξη Τύπου και το ΥΠΠΟΑ ζήτησε και έλαβε τον Απολογισµό Πεπραγµένων 2017-18. Μετά από αυτά η υπουργός Πολιτισµού καταλήγει στις εξής διαπιστώσεις: Το ΥΠΠΟΑ έχει επιχορηγήσει το ΕΜΣΤ για το 2018 συνολικά µε 1.565.681,19 ευρώ. Οµως η κυρία Κοσκινά ζήτησε για το 2019 το ποσό των 3.301.911 ευρώ, δηλαδή µια αύξηση της τάξης του 100%.

Ωστόσο, το αίτηµα της αύξησης δεν αφορούσε το άνοιγµα του µουσείου και δεν συνοδεύτηκε από επαρκή αιτιολόγηση. Ούτε, όµως, ο καλλιτεχνικός προγραµµατισµός που παρουσίασε η παρούσα διοίκηση του ΕΜΣΤ µπορεί να θεωρηθεί ικανοποιητικός, αφού αναφέρεται σε περιοδικές εκθέσεις τις οποίες σχεδιάζει η κυρία Κοσκινά, αλλά δεν αναφέρει τίποτα σχετικό µε τα πολυαναµενόµενα εγκαίνια της µόνιµης συλλογής του ΕΜΣΤ. Και τούτο, παρότι από τον Αύγουστο 2018 έχει υπογραφεί το συµφωνητικό δωρεάς των 3 εκατοµµυρίων ευρώ από το Ίδρυµα Σταύρος Νιάρχος προς το ΕΜΣΤ µε εξάµηνη προθεσµία υλοποίησης.

Δυστυχώς, το ΥΠΠΟΑ διαπιστώνει ότι ήδη υπάρχει καθυστέρηση δύο τουλάχιστον µηνών στο εξάµηνο χρονοδιάγραµµα υλοποίησης της δωρεάς που είχε εγκριθεί στις 10 Αυγούστου 2018 για τα έργα που προβλέπονται από τη σύµβαση της δωρεάς µεταξύ ΕΜΣΤ και ΙΣΝ, σύµφωνα µε το οποίο η επιλογή αναδόχου-εργολάβου θα έπρεπε να έχει γίνει ήδη τον Σεπτέµβριο του 2018».

Και καταλήγει η ανακοίνωση: «Ο κ. Παπαναστασίου (σ.σ.: ο πρόεδρος του ΔΣ Γιώργος Παπαναστασίου) δήλωσε στην υπουργό ότι ο απολογισµός δεν έτυχε της έγκρισης του ΔΣ. Γιατί ο απολογισµός που παρουσιάζει η κυρία Κοσκινά δεν έχει συζητηθεί και δεν έχει εγκριθεί από το ΔΣ του ΕΜΣΤ; Γιατί η κυρία Κοσκινά παρουσίασε στα ΜΜΕ τον προσωπικό της απολογισµό και δεν περίµενε να εγκριθεί ο απολογισµός της διοίκησης του ΕΜΣΤ; Σε κάθε περίπτωση, το ΥΠΠΟΑ θα προχωρήσει χωρίς καθυστέρηση και εντός των προδιαγεγραµµένων προθεσµιών στη δηµοσιοποίηση της Επιτροπής Επιλογής του νέου διευθυντή/διευθύντριας και θα λάβει τα αναγκαία µέτρα ώστε να προχωρήσει τάχιστα η διαδικασία αυτή, καθώς και όλα όσα είναι αναγκαία προκειµένου να διασωθεί η δωρεά του Ιδρύµατος Νιάρχου και να λειτουργήσει το ΕΜΣΤ ανοίγοντας στο κοινό τη συλλογή του».