Άρτα: Η Αγία Θεοδώρα «έκρυβε» τµήµα της Αρχαίας Αµβρακίας (pics)

Κοµµάτι κοµµάτι ανασυντίθεται η Αρχαία Αµβρακία, η κορινθιακή αποικία που ιδρύθηκε στο τέλος του 7ου π.Χ. αιώνα και αναπτύχθηκε στην ίδια θέση όπου σήµερα εκτείνεται η Άρτα. Η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως αυτές τις µέρες ένα τµήµα κτιρίου µεγάλων διαστάσεων, µε λιθόπλινθους, το οποίο πιθανόν αποτελεί συνέχεια του λεγόµενου Πρυτανείου, της έδρας των τότε πολιτικών αρχόντων και χώρου φιλοξενίας των επίσηµων αντιπροσώπων άλλων περιοχών. Το κτίριο εντοπίστηκε στον αύλειο χώρο του Ιερού Ναού Αγίας Θεοδώρας, ενώ το Πρυτανείο ανακαλύφθηκε τη δεκαετία του 1960 στον πλακόστρωτο δρόµο έξω από τον βυζαντινό ναό και σήµερα είναι καταχωµένο κάτω από την πλατεία της εκκλησίας.

Η ανασκαφική έρευνα, την επίβλεψη της οποίας έχει η αρχαιολόγος Μαρία Νιάρου, έδειξε ότι εσωτερικά του οικοδοµήµατος υπάρχει µια ζώνη πλακόστρωτου δαπέδου, ενώ εξωτερικά υπάρχει ένας λίθινος αγωγός µε επικλινή τοιχώµατα για την αποµάκρυνση των υδάτων. Πλήθος κεραµικών συνελέγησαν από τον χώρο (σκύφοι, πινάκια και µαγειρικά σκεύη που ανάγονται χρονολογικά στους Κλασικούς και Ελληνιστικούς Χρόνους). Η επιµεληµένη τοιχοποιία και η εύρεση µιας ενσφράγιστης κεράµου µε τα ανάγλυφα γράµµατα ΔΑΜΟ (ΔΗΜΟΣΙΟ), καθώς και ο βαίτυλος (ο οξυτενής κίονας από πέτρα που συµβόλιζε και απεικόνιζε τον θεό Απόλλωνα, προστάτη της αρχαίας Αµβρακίας), επιβεβαιώνουν τον δηµόσιο χαρακτήρα του κτιρίου.

Στον αρχαιολογικό χώρο έχει βρεθεί και ο ναός του Απόλλωνα, δωρικού ρυθµού µε πρόναο και επιµήκη σηκό, στο βάθος του οποίου υπάρχει τριµερές βάθρο για τη στήριξη του αγάλµατος ή του συµβόλου του λατρευόµενου θεού. Στο δηµόσιο κτίριο που βρέθηκε στις ανασκαφές των τελευταίων ηµέρων ξεχωρίζουν τµήµατα λίθινου επιστυλίου, αλλά και ένα ιωνικό κιονόκρανο µε ίχνη ερυθρού χρώµατος, που µαρτυρούν τον πλούσιο αρχιτεκτονικό διάκοσµο του σπουδαίου οικοδοµήµατος.

Ανασκαφές

Οι ανασκαφές που συνεχίζονται φέρνουν στο φως συνεχώς τµήµατα της Αρχαίας Αµβρακίας και φωτίζουν µεγάλα κοµµάτια της πλούσιας Ιστορίας της. Χτισµένη σε τοποθεσία φυσικά οχυρή, προστατευµένη από την ορµητική ροή του ποταµού Αραχθου, που την περιέβαλε από ανατολικά, βόρεια και δυτικά, και έχοντας πρόσβαση τόσο σε πλούσια αγροτική γη, νερά και βοσκότοπους, όσο και στους χερσαίους και υδάτινους δρόµους του εµπορίου, η Αρχαία Αµβρακία εξελίχθηκε κατά την Αρχαιότητα στη σηµαντικότερη πόλη-κράτος της βορειοδυτικής Ελλάδας, µετά την Κέρκυρα. Πολιτεία δωρική, µέσα σε ένα περιβάλλον ηπειρώτικο, πέρασε από την τυραννία στην ολιγαρχία και στη συνέχεια στη δηµοκρατία, ενώ για το πολίτευµά της έγραψε ο Αριστοτέλης της «Αµβρακιωτών Πολιτεία» – έργο που δεν σώθηκε. Το τέλος της ως µεγάλης πολιτείας ήρθε µε την ίδρυση µιας άλλης, της Νικόπολης, στην οποία η Αµβρακία έδωσε ακούσια το ζωτικότερο στοιχείο της: τους κατοίκους της.