Η σύγχρονη τέχνη και ο Σεφέρης ανοίγουν ξανά ένα νεοκλασικό κτίριο

«Ξύπνησα µε το µαρµάρινο τούτο κεφάλι στα χέρια που µου εξαντλεί τους αγκώνες και δεν ξέρω πού να τ’ ακουµπήσω. Έπεφτε το όνειρο καθώς έβγαινα από το όνειρο έτσι ενώθηκε η ζωή µας και θα είναι πολύ δύσκολο να ξαναχωρίσει». Μέµνησο λουτρῶν οἷς ἐνοσφίσθης, Μυθιστόρηµα Γ, Γιώργος Σεφέρης. Ένας στίχος, µια έµπνευση. Ένα νεοκλασικό κτίριο στην Αγία Παρασκευή και 20 εικαστικοί από την Ελλάδα και την Ευρώπη, φέρνουν τη Λέσβο στο επίκεντρο της σύγχρονης τέχνης, από τις 9 Αυγούστου ως τις 8 Σεπτεµβρίου.

Ο Νικόλας Βαµβουκλής, ιδρυτής και καλλιτεχνικός διευθυντής της K-Gold Temporary Gallery, µιας νοµαδικής πλατφόρµας σύγχρονης τέχνης, όπως την περιγράφει, διοργανώνει την 6η έκθεση στο νησί, που αποτελεί την ιδιαίτερη πατρίδα του. Η έκθεση µε τίτλο «Ξύπνησα µε ένα µαρµάρινο κεφάλι στα χέρια» και έµπνευση από τον στίχο του Σεφέρη θα ενεργοποιήσει ένα κλειστό νεοκλασικό κτίριο στο γραφικό χωριό της Αγίας Παρασκευής, ως ένα σύγχρονο δωµάτιο θαυµάτων (Wunderkammer). «Επιχειρώντας να σκιαγραφήσει τη σύγχρονη πολυπλοκότητα, η έκθεση διερευνά την έννοια του Wunderkammer. Η άδεια κατοικία ως µια ανοιχτή βιτρίνα γίνεται το σκηνικό για την παρουσίαση διαφόρων µεθόδων χαρτογράφησης, συλλογής και αρχειοθέτησης στην καλλιτεχνική πρακτική.

Ο τίτλος της έκτης καλοκαιρινής έκθεσης αναφέρεται στο ποίηµα του Γιώργου Σεφέρη, που ως σύγχρονη Οδύσσεια διακρίνει τη συνέχεια µεταξύ του παρελθόντος και του παρόντος και πώς αυτή επιγράφεται, τόσο ως προσωπική εµπειρία όσο και ως πολιτισµική µνήµη» λέει στο «Έθνος της Κυριακής» ο Νικόλας Βαµβουκλής. Στόχος του είναι να δείξει πώς οι καλλιτέχνες µπορούν να δουλεύουν και να αναδεικνύουν την ιδέα της συλλογής, που για τη Λέσβο έχει µια ιδιαίτερη σηµειολογία. Το νησί έχει έντονο συλλεκτικό παρελθόν. Από τα προϊστορικά ευρήµατα του απολιθωµένου δάσους, τους αρχαιολογικούς χώρους και τη λαϊκή παράδοση µέχρι την περίφηµη συλλογή του Tériade και του πρώτου Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης στην Ελλάδα που ίδρυσε στο νησί.

Στην έκθεση παρουσιάζονται έργα γλυπτικής, εγκαταστάσεις, φωτογραφίες, βίντεο από τους καλλιτέχνες Jonas Jonas, Ηλία Παπαηλιάκη, Virginia Russolo, Bas Jan Ader, Guendalina Cerruti, Χρήστο ∆εληδήµο, Anna Franceschini, Louis De Belle, Jonathas de Andrade, Ǿrjia Amundsen, Ευγενία Βερελή, Petter Solberg, Άδωνη Αρχοντίδη, Sarah Cockings και Harriet Fleuriot. «Οι καλλιτέχνες συνθέτουν ένα σύγχρονο δωµάτιο θαυµάτων (cabinet of curiosities). Τα έργα τους αντικατοπτρίζουν θραυσµατικά τη σηµερινή κοινωνία, θέτοντας ερωτήµατα για τη διατήρηση και τον ρόλο τους. Παράλληλα, τονίζουν τη θεραπευτική αξία της τέχνης σε έναν υλικά κορεσµένο κόσµο και καταδεικνύουν πώς τα αντικείµενα που συγκεντρώνουµε -απτά και ψηφιακά- γίνονται τεκµήρια της ταυτότητάς µας ως εν δυνάµει συλλέκτες» αναφέρει ο Ν. Βαµβουκλής. Με οδηγό τα αντικείµενα αυτά οι επισκέπτες καλούνται να δηµιουργήσουν τα δικά τους νοητικά µονοπάτια µεταξύ µύθου και πραγµατικότητας, αντιµετωπίζοντας τους προσωπικούς τους περιορισµούς και προκλήσεις.

ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΑ

Μπαίνοντας ακριβώς µέσα στο νόηµα της έκθεσης, ο γνωστός ζωγράφος Ηλίας Παπαηλιάκης, µε την εξαιρετική παρουσία εντός και εκτός Ελλάδας -το 2001 εκπροσώπησε την Ελλάδα στην Μπιενάλε της Βενετίας-, θα φιλοτεχνήσει επιτόπου µια τοιχογραφία στους τοίχους του νεοκλασικού, ενώ η συµµετοχή του εικαστικού Χρήστου ∆εληδήµου θα έχει αναφορά στο Μεταναστευτικό, από το οποίο έχει υποφέρει αρκετά η Λέσβος. Οι καλλιτέχνες προέρχονται από την Ελλάδα, την Κύπρο, την Ιταλία, τη Νορβηγία κ.α. Ντόπιοι και τουρίστες θα έχουν επίσης την ευκαιρία να δουν ένα βίντεο του Bastian Johan Christiaan Ader, του Ολλανδού εννοιολογικού καλλιτέχνη και φωτογράφου η τέχνη του οποίου ήταν στραµµένη γύρω από την αποτυχία και αποτέλεσε πηγή έµπνευσης για πολλούς και σπουδαίους σύγχρονους εικαστικούς.

Ο Ader χάθηκε στη θάλασσα το 1975, όταν επιβιβάστηκε στην Αµερική σε ένα ιστιοφόρο µήκους 13 µέτρων και επιχείρησε να διασχίσει τον Ατλαντικό Ωκεανό και να βγει στην Αγγλία. Ξεκίνησε αυτό το -πραγµατικά µε ελάχιστες ελπίδες να ολοκληρωθεί- παράτολµο ταξίδι του στις 9 Ιουλίου 1975 και έκτοτε αγνοείται. Εννιά µήνες µετά, το σκάφος του βρέθηκε ακυβέρνητο στα ανοιχτά της Ιρλανδίας, χωρίς κανένα ίχνος ζωής πάνω του. Στο βίντεο ένας άντρας ανακατεύει ατέρµονα ένα µπουκέτο µε λουλούδια – κυριαρχούν τα γαρίφαλα. Την έκθεση συνοδεύει πλούσιο πρόγραµµα παράλληλων εκδηλώσεων µε παραστάσεις χορού, performances, δηµιουργικά εργαστήρια, αλλά και προβολές βίντεο καθηµερινά στην αυλή του οικήµατος. Ξεχωρίζουν οι παραστάσεις χορού «There’s a Moose Growing Out of My Back» σε χορογραφία Julie Rasmussen και «JunkDance» σε χορογραφία Ξένιας Κογχυλάκη.

Η οικία της Βασιλείας Ταφύλια είναι ένα διώροφο νεοκλασικό κτίριο, λίγα µέτρα µακριά από το δηµαρχείο της Αγίας Παρασκευής. Το σπίτι είναι κλειστό εδώ και περίπου µια δεκαετία, διατηρεί ωστόσο ανέπαφα τα αρχιτεκτονικά του µέλη και αρκετά από τα εντυπωσιακά στοιχεία της εσωτερικής διακόσµησης, όπως και τα έπιπλα και άλλα αντικείµενα. «Στόχος µου είναι όλες οι δράσεις της K-Gold Temporary Gallery να βρίσκονται σε απευθείας διάλογο µε το τοπικό πλαίσιο. Θέλω να φέρω τους νέους σε επαφή µε τη σύγχρονη τέχνη και να προσφέρω εναλλακτικές διεξόδους σε όσους βρίσκονται εδώ είτε ως µόνιµοι κάτοικοι είτε ως τουρίστες για διακοπές» µας λέει ο Ν. Βαµβουκλής. Ο 29χρονος καλλιτέχνης και επιµελητής εκθέσεων σπούδασε φιλοσοφία στο Πανεπιστήµιο της Κρήτης και χορό στην Εθνική Λυρική Σκηνή, ενώ έκανε µεταπτυχιακές σπουδές στις Εικαστικές Τέχνες και Επιµελητικές Σπουδές στο ΝΑΒΑ στο Μιλάνο. Σήµερα µοιράζει τον χρόνο του µεταξύ της Ιταλίας, όπου είναι ο επικεφαλής επιµελητής της Gallerie delle Prigioni και της συλλογής Luciano Benetton, και της Μυτιλήνης, ως ιδρυτής και καλλιτεχνικός επιµελητής της K-Gold Temporary Gallery.